από την τερατώδη κλίμακα του μνημείου
στην μοναδικότητα της στέγασής του
ο Μανόλης Κορρές, αρχιτέκτων και καθηγητής στο ΕΜΠ
Την γοητευτική εικόνα του
Ωδείου Ηρώδη του Αττικού, όπως μας έχει παραδοθεί, μετά τις μέχρι σήμερα ανασκαφές
και τις αναστυλώσεις, ανέτρεψε ο Μανόλης Κορρές
στην πρόσφατη διάλεξη του στην πολιτιστική
αστική εταιρεία ΠΥΡΝΑ στην Κηφισιά, την Τετάρτη 30 Νοε 2011.
Γιατί το Ηρώδειο, με την
ερειπωμένη όψη του με τα τοξωτά
ανοίγματα, το γοητευτικό αυτό ανοιχτό μνημείο, που όλοι γνωρίζουμε όπως σοφά οι
αρχαιολόγοι επέλεξαν να μας παραδώσουν δεν προδίδει εύκολα το αρχικό τερατώδους κλίμακας στεγασμένο
κτίριο συνολικού ύψους 45 μέτρων και μήκους 90 μ. που έκτισε ο Ηρώδης, σύμφωνα
με τις επιστημονικές έρευνες του Κορρέ.
Μανόλης Κορρές, Πρόπλασμα, λεπτομέρεια, Απεικόνιση της
αρχικής μορφής του Ηρωδείου
Το ρωμαϊκό αυτό κτίριο που
ολοκληρώθηκε το 169 μ.Χ. και ο Ηρώδης χρησιμοποιούσε για διαλόγους και
αναγνώσεις αρχαίων κειμένων, αγνοεί προκλητικά το αττικό τοπίο και την κλίμακα
των κτιρίων του βράχου της Ακρόπολης των Αθηνών, κυρίως δε τον Παρθενώνα. Στην ουσία το κτίριο αυτό προσβάλει
την εικόνα, το μέτρο και την ιερότητα του χώρου.
Μανόλης Κορρές, Πρόπλασμα, Απεικόνιση της αρχικής μορφής
του Ηρωδείου και η σχέση του με την Ακρόπολη
Για άλλη μια φορά
επιβεβαιώνεται ότι οι αρχιτεκτονικές επεμβάσεις από ξένους μελετητές στο
ελληνικό τοπίο, στο βαθμό που δεν έχουν βιώσει το ελληνικό φως, το μέτρο και την ανθρώπινη κλίμακα είναι ιστορικά ανεπιτυχείς,
εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων. Πρόκειται συνήθως για έργα εντυπωσιασμού που
γρήγορα αποδυναμώνονται, όπως π.χ το Ολυμπιακό στάδιο της Αθήνας ή το Μουσείο της Ακρόπολης.
Από την άλλη το κτίριο
αυτό έχει κερδίσει τον θαυμασμό του αρχαίου κόσμου και θεωρήθηκε το
αξιολογότερο οικοδόμημα του είδους του.
Η Ακρόπολη και το Ηρώδειο πρίν την ανασκαφή του
Το Ηρώδειο πρίν την ανασκαφή του
Το Ηρώδειο κατά την διάρκεια των ανασκαφών
Ο Κορρές μεθοδικά και με
μια συναρπαστική κινηματογραφική οπτική, μας παρουσίασε την ιστορική εξέλιξη
του μνημείου από τις πρώτες ανασκαφές μέχρι σήμερα. Γνωρίσαμε ακόμη και τις πρώτες προσεγγίσεις ερευνητών όπως
ο γερμανός αρχιτέκτονας Βίλχελμ Τούκερμαν
και Φρεντερίκος Βερσάκης για το πρόβλημα
τις στέγασης και γενικώτερα τις αρχικής εικόνας του μνημείου.
Το ενδιαφέρον όμως
κορυφώθηκε όταν με δεδομένο το τεράστιο άνοιγμα του στεγασμένου χώρου που φτάνει
τα 56 μέτρα, ο Κορρές ερευνά σχολαστικά τους τοίχους του μνημείου, αναζητά
περιοχές έδρασης της στέγης και ταυτόχρονα προχωρέι σε μια εντυπωσιακή αναζήτηση
ανάλογων ιστορικών παραδειγμάτων
γεφύρωσης μεγάλων ανοιγμάτων και μελετά
την τεχνική τους.
Από τις ρωμαϊκές γέφυρες στον Δούναβη, μέχρι την
μεγαλειώδη ξύλινη στέγη πλάτους 45 μ
στην salle d’exercice στην Μόσχα για τους ιππείς του Augustin Betancourt
Augustin Betancourt
Augustin Betancourt, στέγη ανοίγατος 45μ, στην salle
d’exercice στην Μόσχα, 1824
ο Κορρές αντλεί
συστηματικά τα στοιχεία εκείνα που του δίνουν την δυνατότητα να τεκμηριώσει την
άποψη του και να διατυπώσει την πρόταση
του για το πώς ήταν κατασκευασμένη η ξύλινη στέγη του Ωδείου που τελικά λόγω
του μεγάλου ανοίγματός της αποτελεί ένα παγκόσμιο ρεκόρ.
Μανόλης Κορρές, διαγραμματική απεικόνιση της στέγης του Ηρωδείου σε κατακόρυφη τομή
Είναι τεκμηριωμένο ότι η ξύλινη
αυτή στέγη καταστράφηκε από πυρκαγιά 90 χρόνια μετά (267 μ.Χ.) .
Ο Μανόλης Κορρές είναι ένα
εθνικό κεφάλαιο για τον τόπο μας, με μια διεθνή ακτινοβολία και βαθειά γνώση
των θεμάτων που τον απασχολούν. Μέσα από μια ιδιοφυή διερεύνηση θεμάτων που
συνδυάζουν την αρχιτεκτονική με την αρχαιολογία συχνά μας παρουσιάζει με ένα συναρπαστικό τρόπο τις κατακτήσεις του
ανοίγοντας καινούργιους δρόμους στον διεθνή επιστημονικό χώρο στον οποίο
κινείται.
Μανόλης Κορρές, απόσπασμα από την διαγραμματική απεικόνιση της στέγης του Ηρωδείου σε κάτοψη
Μην χάσετε αυτή την
διάλεξη για το Ωδείο που θα επαναληφθεί
τον Μάρτιο του 2012 στο Μέγαρο Μουσικής, αλλά και τις υπόλοιπες διαλέξεις του τις επόμενες Τετάρτες στην πολιτιστική αστική εταιρεία ΠΥΡΝΑ στην Κηφισιά.
είχα δεί την διάλεξη αυτή πρίν χρόνια όταν την έκανε στο Πολυτεχνείο. Πάντως το Ηρώδειο αν και χτίστηκε την Ρωμαϊκή εποχή αμφιβάλω αν έγινε από "εισαγόμενους" αρχιτέκτονες για να ισχύουν για αυτό το μνημείο όσα πολύ σωστά λέτε για τους ξένους μελετητές.
ReplyDeleteαγαπητέ mahler76,
ReplyDeleteμπορεί πράγματι το Ηρώδειο, να μην έγινε από "εισαγόμενους" μελετητές. Σε κάθε περίπτωση όμως η επιρροή των Ρωμαίων την εποχή εκείνη στην Ελλάδα, ίσως να είναι ανάλογη με την πολύ μεταγενέστερα εποχή του Μουσολίνι που έθρεψε μια φασίζουσα αρχιτεκτονική, αγνοώντας τις κατακτήσεις της ανώνυμης αρχιτεκτονικής και της αναγέννησης στην Ιταλία.
Την εποχή του Ηρώδη το κλίμα στην Αθήνα δεν ειχε καμμία σχέση με την εποχή του Περικλή..
Γ.Τ.
Θα ήθελα να ρωτήσω τι απέγιναν και πως καταστράφηκαν τα Αιγιπτιακά αγάλματα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο των ΑΘΗΝΩΝ
ReplyDeletehttp://polmarkarch.wordpress.com