ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΙΚΡΩΝ ΕΙΔΗΣΕΩΝ 2023

 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

ΣΤΙΣ ΜΙΚΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΤΗΣ ΔΕΞΙΑΣ ΣΤΗΛΗΣ

TOY BLOG

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, εκτός από τα 30 συνολικά κύρια θέματα που αναρτώνται στην κεντρική στήλη, συγκεντρώθηκαν και ταξινομήθηκαν χρονολογικά όλες οι Μικρές Eιδήσεις, 183 στο σύνολο, που δημοσιεύτηκαν για ένα σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα στην δεξιά στήλη αυτού του blog και στην συνέχεια απομακρύνθηκαν για να δώσουν την θέση τους στις επόμενες. Πρόκειται για συνοπτικές αναφορές επιλεγμένες για το συγκεκριμένο κοινό αυτού του blog που αφορούν:

Διαλέξεις, Ημερίδες, Συνέδρια, Συμπόσια και Σεμινάρια Τιμητικές Εκδηλώσεις και βραβεύσεις, Νέες Εκδόσεις Βιβλίων και Περιοδικών, Διατριβές, Εκθέσεις Τέχνης και Αρχιτεκτονικής, Θεατρικές Παραστάσεις, Συναυλίες,  ακόμη και απώλειες σημαντικών προσώπων αυτού του τόπου. Προφανώς οι Μικρές αυτές Ειδήσεις δεν καλύπτουν το σύνολο των εκδηλώσεων του 2023 που μπορεί να έχουν ενδιαφέρον. 

Ας ξαναθυμηθούμε λοιπόν κάποια επιλεγμένα γεγονότα  από την χρονιά που φεύγει κάνοντας ΚΛΙΚ στο:

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΙΚΡΩΝ ΕΙΔΗΣΕΩΝ 2023

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ

ΤΗΣ ΡΕΝΑΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΠΑΡΤΖΩΚΑ

1.

«ΣΥΓΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΕΣ»

Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

ΤΗΣ ΡΕΝΑΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΟΥ

Μια πετυχημένη εκδήλωση του περιοδικού ek στο ΚΠΙΣΝ

Σταύρος Μαρτίνος, Valentina Marelli, Αριάδνη Βοζάνη

Ηλίας Κωνσταντόπουλος, Παναγιώτης Τουρνικιώτης, Αλεκ Τζάνες,

Μέμος Φιλιππίδης, Bανέσα Tσακαλίδου, Σοφία Ψαρρά

Ηλίας Παπαγεωργίου, Όλγα Ίτσιου και Ρένα Σακελλαρίδου

(Καντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση)

Την Παρασκευή 15/12/2023 πραγματοποιήθηκε στον ‘Φάρο’ του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος μια ξεχωριστή εκδήλωση με τίτλο «Συγχρονικότητες», για μία από τις σημαντικότερες Ελληνίδες αρχιτέκτονες των τελευταίων χρόνων, της Ρένας Σακελλαρίδου, που διοργανώθηκε από το περιοδικό Ελληνικές Κατασκευές ek. Μια πρωτοβουλία που στέφθηκε με επιτυχία, με τη μεγάλη συμμετοχή του κοινού και τους επιλεγμένους ομιλητές, που είχαν προσκληθεί και κάλυψαν με τον καλύτερο τρόπο όλες τις πτυχές της διαδρομής της Ρένας Σακελλαρίδου, μιας πολυταξιδεμένης συναδέλφου. Καθηγήτριας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ιδρυτικό μέλος του αρχιτεκτονικού γραφείου SPARCH με την Μόρφω Παπανικολάου και επικεφαλής σήμερα του γραφείου RS SPARCH, με σημαντικό αρχιτεκτονικό και διδακτικό έργο, με πολλές διακρίσεις σε πάνω από 26 αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, και συνεργασίες με τον Mάριο Mπότα και άλλα διεθνή σημαντικά γραφεία, έχοντας αφήσει ένα ισχυρό αποτύπωμα στην πόλη της Αθήνας με το κορυφαίο εξαιρετικά πρωτότυπο έργο των γραφείων της ναυτιλιακής εταιρείας Agemar στην περιοχή της Καλλιθέας. Ένα έργο μοναδικό, που το χαρακτηρίζει η ευαισθησία, η θηλυκότητα, με πολλαπλές επιρροές και αυτοβιογραφικές αναφορές, το οποίο επιμελήθηκε μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια χωρίς, όπως ειπώθηκε, να βάζει νερό στο κρασί της.

Ρένα Σακελλαρίδου, Τα γραφεία της ναυτιλιακής εταιρείας Agemar, Φωτο Erieta Attali

Η βραδιά άνοιξε με το καλωσόρισμα του Σταύρου Μαρτίνου (βλ.σύνθετη εικόνα) μέλους της συντακτικής ομάδας του περιοδικού ek, ακολούθησε σύντομος χαιρετισμός από τη Valentina Marelli, εκπροσώπου του χρυσού χορηγού el greco gallery -Flexform. Μετά μίλησε η διευθύντρια σύνταξης του περιοδικού, καθηγήτρια της σχολής αρχιτεκτόνων ΕΜΠ Αριάδνη Βοζάνη, που προχώρησε στην εισαγωγική παρουσίαση, οπότε και ξεκίνησαν οι ουσιαστικές εισηγήσεις.

Πρώτος μίλησε ο Ηλίας Κωνσταντόπουλος Πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής, καθηγητής του τμήματος αρχιτεκτόνων στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, με τίτλο της εισήγησης «Ρευστότητες Αιθέριες και Στέρεες: η Αρχιτεκτονική Οδύσσεια της Ρένας Σακελλαρίδου». Ακολούθησε ο Παναγιώτης Τουρνικιώτης ομότιμος καθηγητής της σχολής αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ, με τίτλο «Μαθητείες και εμπειρίες» και ο Αλεκ Τζάνες καθηγητής στο UNSW Built Environment, που μίλησε με θέμα: “A reflexion on the architecture of Rena Sakellaridou creating spatial poetry with light, form, flow and function”. Ο Μέμος Φιλιππίδης ανέβασε τον πήχη με μια σκηνοθετημένη προβολή με τίτλο “In transit”, αποκαλύπτοντας εύστοχες συνάψεις, συσχετίζοντας κατά την κρίση του εικόνες και μνήμες με τα έργα της Σακελλαρίδου. Στη συνέχεια επανήλθε η Αριάδνη Βοζάνη συσχετίζοντας αποσπάσματα από το ανέκδοτο προσωπικό «Ημερολόγιο Πορείας» της Σακελλαρίδου με εικόνες δημοσιευμένες στο facebook. Η Bανέσα Tσακαλίδου καθηγήτρια του τμήματος αρχιτεκτόνων στο ΑΠΘ, αποκάλυψε την καθοριστική συμπεριφορά της Ρένας Σακελλαρίδου στη διδασκαλία στις αρχιτεκτονικής συνθέσεις. Μια πτυχή που από προσωπική εμπειρία εκτιμώ ότι διαφέρει σημαντικά από τον τρόπο της αρχιτεκτονικής διδασκαλίας σε άλλες σχολές και επιβεβαιώνεται από τα εντυπωσιακά αποτελέσματα των φοιτητικών εργασιών που έχω αναλυτικά δημοσιεύσει και στο blog μου.

Από την διδασκαλία στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ.

Η Σοφία Ψαρρά, καθηγήτρια στην Βartlett, μας μίλησε για την αρχιτεκτονική σύνταξη στη θεωρητική συγγραφή της Ρένας Σακελλαρίδου και ο Ηλίας Παπαγεωργίου από το γραφείο PILA ως φοιτητής της Ρένας Σακελλαρίδου και με εμπειρίες από το γραφείο -μαζί με τη Μόρφω Παπανικολάου, μας παρουσίασε μια φοιτητική αρχιτεκτονική πρόταση με τίτλο ‘Από την ιδέα στην ύλη’. Τελευταία η Όλγα Ίτσιου Chief Operating Officer της Dimand, μας μίλησε για τις εμπειρίες της από την συνεργασία τους στην κατασκευή του έργου της Agemar με τίτλο «Ρένα Σακελλαρίδου , η προσωπικότητα» και προβάλλοντας σπάνιες εικόνες από τις εξελικτικές φάσεις τους εργοταξίου.

Η βραδιά έκλεισε με τον χαιρετισμό και τις ευχαριστίες της τιμώμενης και ακολούθησε το γνωστό κοκτέιλ, με την ελπίδα ότι αντίστοιχες εκδηλώσεις αφιερωμένες σε έλληνες αρχιτέκτονες θα ήταν χρήσιμο να συνεχιστούν με τον ίδιο πετυχημένο τρόπο, και με την παράλληλη μάλιστα έκδοση και του σχετικού τόμου.

 Η όλη εκδήλωση έχει βιντεοσκοπηθεί και θα παρουσιαστεί σύντομα στο διαδίκτυο, με ταυτόχρονη ενημέρωση εδώ.

2.

ΤΑ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΠΑΡΤΖΩΚΑ

Με αφορμή την τελευταία περιοδική έκδοση

“Archisearch_ the Paper Edition_ issue (06) 2023”

Παρακολουθώ με επιφυλάξεις και σχετικά συστηματικά τα τελευταία χρόνια τις δραστηριότητες, τις εκδηλώσεις και τις εκδόσεις που πραγματοποιεί ο Βασίλης Μπαρτζώκας, ένας άνθρωπος που σχετίζεται με την αρχιτεκτονική επί δεκαετίες και δείχνει κάθε φορά μια ξεχωριστή αγάπη και ένα ενδιαφέρον για να την προωθήσει, μέσα βέβαια από μία εμπορική διάσταση, που άλλωστε ήταν και η αρχική του ενασχόληση, ως αντιπρόσωπος και εισαγωγέας υψηλού design προϊόντων οικοδομικής και εξοπλισμού εσωτερικού χώρου, που με αξιοπρόσεκτο τρόπο προωθούσε στους αρχιτέκτονες με την προσωπική του παρουσία και την αναλυτική ενημέρωση για τον τρόπο ένταξης. Με αυτή την καλή διάθεση, την γενναιοδωρία του και την τελειομανία που τον διακατέχει, προσπαθεί τα τελευταία χρόνια να αναδείξει όσο γίνεται περισσότερο θέματα αρχιτεκτονικής, σύμφωνα με τις δυνατότητες του, με περιορισμένο αριθμό ειδικών και καταξιωμένων συνεργατών.

Παράλληλα έχει καταφέρει αξιοποιώντας επιλεγμένες εταιρείες που σχετίζονται με το αρχιτεκτονικό έργο και επιθυμούν να προβληθούν μέσα από την διαφήμιση, να προχωρήσει στον σχεδιασμό και την παραγωγή μίας σειράς εκδηλώσεων και εκδόσεων, οι οποίες σταδιακά βελτιώνονται από χρόνο σε χρόνο. Ζούμε σε μία εποχή που δυστυχώς, όσο και να μας δυσαρεστεί και να μας υποψιάζει, χωρίς την συμβολή των χορηγιών και της διαφήμισης είναι σχεδόν αδύνατον να προωθηθούν δράσεις για την αρχιτεκτονική και όχι μόνο.

Ο Μπαρτζώκας το παλεύει επίμονα, παρακολουθώντας και ελέγχοντας μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια, πάντα για την εξασφάλιση ενός άρτιου αποτελέσματος και σταδιακά τα καταφέρνει όλο και καλύτερα. Αν και υπάρχει μια προκατάληψη που έχει βέβαια βάση, εκτιμώ ότι αξίζει τον κόπο, να γνωρίσουμε και να προσεγγίσουμε τις προσπάθειές του, όπως ήδη αρκετοί συνάδελφοι έχουν κάνει, γιατί έχω την αίσθηση ότι κάτι καλύτερο μπορεί να προκύψει. Εκτός από το γνωστό ήδη και διαρκώς εξελισσόμενο site ARCHISEARCH που διευθύνει, είναι γνωστές και οι εκδηλώσεις ΕΣΩ με τις βραβεύσεις διακεκριμένων αρχιτεκτόνων και εικαστικών, και το The Architects Show με ενδιαφέρουσες συζητήσεις με μεγάλο αριθμό επιλεγμένων ομιλητών πάνω σε ενδιαφέροντα θέματα, που οργανώνει τακτικά κάθε χρόνο, ακόμη και το πρόσφατο συνέδριο με θέμα «Τουρισμός και Κλιματική Αλλαγή» που έγινε στα Χανιά.

Η νέα έκδοση

Σήμερα όμως θα ήθελα να αναφερθώ στην νέα έκδοση που ήρθε πρόσφατα στα χέρια μου με τίτλο “Archisearch the Paper Edition issue (06) 2023”, παρακολουθώντας το πραγματικά πολύ καλύτερο φετινό The Architect Show στο METROPOLITAN EXPO. Πρόκειται για μια υπερμεγέθη (43Χ28 εκ.) και πολυσέλιδη (γύρω στις 300 σελ.) υψηλής ποιότητας, με χειροποίητο δέσιμο, δίγλωσση έκδοση, ιδιάζουσα και ενδιαφέρουσα σελιδοποίηση (Layout) και γραφιστική επιμέλεια που δεν πωλείται αλλά διανέμεται με την λογική του free press, και εκτυπώνεται σε 4.000 αντίτυπα.

Είναι η 6η κατά σειρά εξαμηνιαία έκδοση, με εκδότη τον Άρη Μαρινάκη και την γενική διεύθυνση του Βασίλη Μπαρτζώκα, πρωτοφανής στο είδος της για τα ελληνικά δεδομένα, που αποτυπώνει σε ένα βαθμό το σημερινό και αρκετά βελτιωμένο στίγμα της όλης προσπάθειας του Μπαρτζώκα με το εύρος και τον πλουραλισμό της θεματολογίας και την συμβολή αρχιτεκτόνων και άλλων συνεργατών που συμμετέχουν. Με στόχο μια συνοπτική ενημέρωση παραθέτω στην συνέχεια μια σύντομη αναφορά των περιεχομένων της έκδοσης με μια ενδεικτική εικονογράφηση.

Η έκδοση περιλαμβάνει 6 ενότητες με εκτεταμένα άρθρα και συνεντεύξεις, με πλούσια εικονογράφηση, που σχετίζονται σε ένα βαθμό με την εκδήλωση ΕΣΩ 2023.

Η Δανάη Μακρή

Μια έκδοση με την ουσιαστική και πλουραλιστική και επάξια συμμετοχή της Δανάης Μακρή που συμμετέχει με πολλαπλούς ρόλους τόσο για την έκδοση ως editorial director, όσον αφορά τη μετάφραση την επιμέλεια και συνεντεύξεις, αλλά και στην οργάνωση, προετοιμασία, επιμέλεια και παρουσίαση όλων των ζωντανών εκδηλώσεων.

Μια σειρά επίκαιρα και ενδιαφέροντα θέματα ξεκινούν ήδη από την πρώτη ενότητα με τίτλο AGENDA και αφορούν τον αστικό σχεδιασμό, τον παραμετρικό σχεδιασμό, την τεχνητή νοημοσύνη, την κοινωνική στέγαση, τον βιώσιμο τουρισμό, την οπτικοακουστική κληρονομιά των Κυκλάδων, την αρχιτεκτονική συμπεριφοριολογία, την βιωσιμότητα (sustainability), και την σχέση της τέχνης με την αρχιτεκτονική.

Στη δεύτερη ενότητα με τίτλο PEOPLE εντάσσονται 4 ενδιαφέρουσες συζητήσεις και συνεντεύξεις: Μια εκ βαθέων πολυσέλιδη συνέντευξη με τον Δημήτρη Φιλιππίδη, που ξεδιπλώνει πτυχές της ζωής του, καθώς και του διδακτικού και του συγγραφικού του έργου, με σειρά ανέκδοτων φωτογραφιών.

Ακολουθεί συζήτηση με τον εικαστικό Τόλη Τατόλη, και με τον αρχιτέκτονα Γιώργο Μπάτζιο που συζητά με τον Διονύση Μαρίνο, ο οποίος πραγματοποιεί επίσης συζητήσεις με τον Γιάννη Αρμέφτη για τις δραστηριότητες του στην Κύπρο, καθώς και με τον αρχιτέκτονα Δημήτρη Ποτηρόπουλο με αυτοβιογραφικές αναφορές.

Στην τρίτη ενότητα με τίτλο “ARCHITECTURE” η Δανάη Μακρή παρουσιάζει την Κατερίνα Καραγιάννη και τη Μαρίνα Καραμαλή του γραφείου KKMK Architects, που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στην Αυστραλία, την Αίγυπτο και την Ινδονησία, με έργα που χαρακτηρίζονται με αναφορές στην κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική.

Ο Θανάσης Διαμαντόπουλος γράφει ένα άρθρο για το MINION, και συζητά με την Όλγα Ίτσιου της Dimand που το αγόρασε, αναδεικνύοντας πως η αρχιτεκτονική και η αστική ανάπτυξη συμβάλλουν στην αναζωογόνηση της περιοχής και αναδεικνύουν ένα ανανεωμένο τοπόσημο στην πόλη. Το άρθρο συμπληρώνεται με μια σύντομη συνέντευξη με τον αρχιτέκτονα του έργου Μίνω Διγενή.

Ακολουθεί συζήτηση με τον αρχιτέκτονα Μιχάλη Ιωάννη Ραφτόπουλο του γραφείου AREA, για τον επανασχεδιασμό που ονομάστηκε “Spolia”, του υπαίθριου χώρου του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, στην εμβληματική κατοικία του προέδρου Μποδοσάκη, με την ιδιάζουσα αρχιτεκτονική χειρονομία της ανάδειξης των κιόνων του κατεδαφιστέου περιστυλίου, που εντάχθηκαν οριζόντια σαν τεχνουργήματα.

Το γραφείο K Studio Office παρουσιάζει το “LIKNON” του Οίκου ΜΕΤΑΞΑ στη Σάμο, έναν υποδειγματικό βιωματικό χώρο με πεζούλες που υποδέχονται αμπελώνες και 3 κτίρια από πέτρα.

Ακολουθεί συζήτηση του Διονύση Μαρίνου με τους Point Supreme, Κωνσταντίνο Πανταζή και Μαριάννα Ρέντζου, στο πλαίσιο μιας διεθνούς συνεργασίας που συνέβαλαν καθοριστικά στη δημιουργία της νέας αρχιτεκτονικής σχολής της Μασσαλίας, δίνοντας προτεραιότητα στους κοινόχρηστους και ημιυπαίθριους χώρους.

Ενδιαφέρουσα είναι και η παρουσίαση του show room της εταιρείας φωτιστικών FOSS καθώς και η συζήτηση του Διονύση Μαρίνου με την αρχιτέκτονα Aude Mazelin του γραφείου Mykonos Architects, για την αρχιτεκτονική των Κυκλάδων. Η ενότητα Architecture, κλείνει με τη νέα πρωτότυπη πολυκατοικία της εταιρείας ΕΠΙΚΥΚΛΟΣ στην Κυψέλη με αρχιτέκτονα την Ανδριανή Πάνου-Παπαθεοδώρου, καθώς και τις πολυτελείς Sanda Villas της ομάδας Costas Gagos Architecture & Design.

Στην ενότητα για το Design, ένα θέμα που είναι αλληλένδετο και πολύτιμο για την αρχιτεκτονική, παρουσιάζεται μεταξύ άλλων το branding του Κέντρου Αρχιτεκτονικής Μεσογείου (KAM) από τους AG Design Agency, καθώς επίσης και του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής (EIA) από τους branding agency Marlon Tate που επίσης ασχολήθηκαν και με το Paradise Quarter ένα οικιστικό έργο στο Μαρούσι.

Η προτελευταία ενότητα με τίτλο ATHENS APPARTMENT SCENE, περιλαμβάνει μια επιλογή με 6 ενδιαφέροντα νέα διαμερίσματα που επιμελήθηκε η Μελίνα Αρβανίτη Πολλάτου. Στο Κολωνάκι από τους 4k Architects & Studio TAF, στην Κυψέλη από τους Space is Around Us (τί πρωτότυπος τίτλος γραφείου!), στου Γκύζη από την Frederica Scalise, στο Παγκράτι από το Nefelia Studio, στον Άγιο Παντελεήμονα Αθηνών από το that.studio και το ήδη γνωστό House for a Musician από τους Θοδωρή Πουλάκο και τον Μάνο Μπότσαρη.

Τέλος αναδεικνύοντας νέους αρχιτέκτονες παρουσιάζονται ενδεικτικά τρεις διπλωματικές εργασίες μεταξύ των οποίων της Αναστασίας Διαμαντοπούλου και της Σπυριδούλας Κουσοροπλή, με θέμα τον αστικό χώρο στου Ψυρρή.

Παρά την βράβευση του συγκεκριμένου περιοδικού εντύπου στο Βερολίνο με το Grand Prix Red Dot Design Awards, εξακολουθώ να έχω κάποιες επιφυλάξεις, ειδικά λόγω μιας υφέρπουσας υπερβολής στις παρουσιάσεις προσώπων και έργων, αλλά και μια αισιοδοξία για την θετική τελικά εξελικτική του πορεία, αλλά και το διαφαινόμενο ενδιαφέρον και την ευρύτερη συμμετοχή όλο και περισσότερων συναδέλφων, που θα συμβάλει στην συνεχή του βελτίωση, ιδιαίτερα σε μια εποχή μιας εξωστρέφειας της Ελληνικής αρχιτεκτονικής.

Την τελευταία αυτή έκδοση μαζί με όλες τις προηγούμενες μπορείτε να δείτε εδώ.

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση 

DOMa DIARIES

05.12.23

ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ

 Μια ημερίδα με εννέα παρουσιάσεις 

αδημοσίευτων έργων  

που βρίσκονται σε εξέλιξη

Την Τρίτη 5 Δεκεμβρίου 2023 ο φορέας σύγχρονης αρχιτεκτονικής DOMa πραγματοποίησε τη δεύτερη ημερίδα DOMa Diaries στο αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη, με στόχο την απεικόνιση του μέλλοντος της ελληνικής πόλης μέσω παρουσιάσεων έργων που βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη. Στην εκδήλωση αυτή επιλέχθηκαν δέκα καταξιωμένα γραφεία και αρχιτέκτονες που παρουσίασαν ένα έργο τους που βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. Συγκεκριμένα συμμετείχαν οι Λιάνα Ποτηροπούλου από το γραφείο Potiropoulos+Partners, η Χάρις Αθανασοπούλου & Αθηνά Θεοδωροπούλου, η Κατερίνα Κοτζιά και Κατερίνα Φιλοξενίδου του γραφείου k&k architects, ο Θωμάς Δοξιάδης του doxiadis+, οι BLP Architects: Χριστίνα Λουκοπούλου, Ηρώ Μπερτάκη και Κωστής Πανηγύρης, η Νεφέλη Χατζημηνά του γραφείου architectScripta, οι MPLUSM Architects: Μέμος Φιλιππίδης και Μαρίτα Νικολούτσου, ο Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος του Tense Architecture Network και ο Ανδρέας Νικολοβγένης.

Την παρουσίαση και τον συντονισμό ανέλαβαν οι βασικοί συνεργάτες του φορέα σύγχρονης αρχιτεκτονικής DOMa Θανάσης Μάνης και Νίκος Σούλης.

Θανάσης Μάνης και Νίκος Σούλης

Το ενδιαφέρον είναι ότι πρόκειται για διαφορετικά έργα που είναι αδημοσίευτα και παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά. Δεν έγινε σαφές βέβαια πώς πραγματοποιήθηκαν αυτές οι επιλογές, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που υπάρχει μια έντονη ανοικοδόμηση.

Στην συνοπτική παρουσίαση των εισηγήσεων που ακολουθεί χρησιμοποιήθηκε φωτογραφικό υλικό όπως το κατέγραψα στην εκδήλωση, μην έχοντας τον χρόνο και την δυνατότητα να αναζητήσω τα πρωτότυπα, εκτός από μια εξαίρεση μια έκτακτης σημερινής φωτογράφισης.

Potiropoulos+Partners.

Athens LifeTech Park της ELPEN στα Σπάτα

Λιάνα Ποτηροπούλου

Λιάνα Ποτηροπούλου

Η ημερίδα ξεκίνησε με τη Λιάνα Ποτηροπούλου η οποία παρουσίασε ένα μεγάλης κλίμακας ερευνητικό κέντρο στα Σπάτα, σε ένα οικόπεδο 56 στρεμμάτων, μιας μεγάλης φαρμακευτικής εταιρείας της ΕΛΠΕΝ, που παράλληλα εμπεριέχει και ένα αθλητικό κέντρο το οποίο θα μπορεί να λειτουργεί και ανεξάρτητα μαζί με άλλες δραστηριότητες για τους εργαζομένους.

Master plan

Φωτορεαλιστική απεικόνιση

Μια αρχιτεκτονική σύνθεση με έντονες μορφολογικές αναζητήσεις, εμπνευσμένη από τη μορφή του χρωμοσώματος και την βιοτεχνολογία, με ρευστές οργανικές μορφές, μια επιλογή η οποία διαφοροποιείται έντονα από τις συνήθεις αρχιτεκτονικές χειρονομίες του συγκεκριμένου γραφείου. Ένας συνδυασμός ένταξης ικανού αριθμού πολύπλοκων χρήσεων, με πολλούς περιορισμούς, που με δυσκολία εντάχθηκαν στην σύνθετη αυτή ρευστή μορφή.

Άποψη από την κατασκευή: «το δάσος με τις κολώνες»

Χάρις Αθανασοπούλου & Αθηνά Θεοδωροπούλου.

Κτήριο γραφείων - καταστημάτων στην Αγ. Παρασκευή

Χάρις Αθανασοπούλου & Αθηνά Θεοδωροπούλου

Ο σχεδιασμός του κτιρίου επί της λεωφόρου Μεσογείων βασίστηκε σε μια τριμερή κατανομή των όγκων καθ ύψος, σε βάση κορμό και στέψη, που φιλοξενούν διακριτές και διαφορετικές χρήσεις. Στη βάση σε μια διαφανή ζώνη εντάσσεται εμπορική χρήση, ο κεντρικός κορμός φιλοξενεί τους 3 ορόφους των γραφείων και η επίστεψη ορίζεται από την πέργκολα του δώματος που προσδίδει ένταση και ολοκληρώνει την σύνθεση. Η αρχική ιδέα ήταν ο κεντρικός όγκος να περιβάλλεται από ένα πέτασμα μια διάτρητη μεταλλική κατασκευή που δεν έγινε αποδεκτή από τους ιδιοκτήτες που είχαν σαν στόχο την μέγιστη εκμετάλλευση.

Η αρχική πρόταση που δεν έγινε αποδεκτή

Η όλη σύνθεση πραγματοποιείται με εμφανές σκυρόδεμα που συμπληρώνεται με τοίχους με σοβά και χρώμα, μια συνήθης επιλογή στο πλαίσιο του ελληνικού μοντερνισμού, που υλοποιείται με προβληματικούς εργολάβους και προβλήματα ποιότητας.

Η τελική λύση που βρίσκεται υπό κατασκευή

k&k architects

Κατερίνα Κοτζιά και Κατερίνα Φιλoξενίδου 

Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Κατερίνα Φιλοξενίδου και Κατερίνα Κοτζιά

Ένα έργο στην πρώτη προβλήτα στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, για το οποίο έχει ήδη ολοκληρωθεί η οριστική μελέτη και σύντομα πρόκειται να ανατεθεί η μελέτη εφαρμογής. Το έργο εντάσσεται στο ισόγειο της Αποθήκης Α, κάτω από το Μουσείο Φωτογραφίας και η αρχιτεκτονική μελέτη ανατέθηκε το 2020 από τον Οργανισμό του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με ζητούμενο την αναδιαμόρφωση της ταυτότητας του μουσείου και στη ουσία η έρευνα που θα οδηγούσε στο σχεδιασμό του νέου μουσείου. 

Η κάτοψη

Η πρόταση βασίστηκε στο όραμα ότι το νέο μουσείο θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν ένα χαμπ, ένα σημείο συνάντησης μέσα από ένα πλέγμα σχέσεων κοινού και κινηματογράφου μέσα στο χρόνο. Στην ουσία πρόκειται για μια συστηματική ερευνητική προσπάθεια, αναζητώντας ένα συνδυασμό διαφορετικών προγραμμάτων και δραστηριοτήτων, με μια οργάνωση της κάτοψης να είναι ανοιχτή για να δεχθεί όλα τα σενάρια που προτείνονται και συζητούνται. Ο χώρος οργανώνεται σε υπο-περιοχές επεισοδίων, ώστε πολλές δραστηριότητες - σενάρια να μπορούν να συμβαίνουν ταυτόχρονα.

Το εκδοτήριο εισιτηρίων, το βεστιάριο και το ταμείο σχεδιάστηκαν με την λογική του box in the box.

doxiadis+

Θωμάς Δοξιάδης

Αρχιτεκτονική τοπίου 

για τον πύργο κατοικιών Marina στο Ελληνικό

Ο Θωμάς Δοξιάδης

Τμήμα της όψης του Πύργου

Ο Θωμάς Δοξιάδης πραγματοποίησε την παρουσίαση με τους συνεργάτες του Τέρψη Κρεμαλή και Δημήτρη Κριστίδη, BIM Manager του γραφείου, που αφορούσε την διαμόρφωση και κυρίως την φύτευση στον περιβάλλοντα χώρο και τους εξώστες του Πύργου στο Ελληνικό, εν είδη πράσινου τοίχου, που βασίστηκε στην βλάστηση που συναντάμε στο αττικό τοπίο από το βουνό στην θάλασσα.

Το έργο βρίσκεται στην φάση της μελέτης εφαρμογής, όπου παράγονται σχέδια μέσω του μοντέλου BIM, με πολλά σχέδια λεπτομερειών. Παράλληλα πραγματοποιούνται αναζητήσεις σχετικά με τον πράσινο τοίχο, μια μεγάλης κλίμακας επέμβαση, ίσως η ψηλότερη στον κόσμο, πρωτοφανής για τα ελληνικά δεδομένα, με σειρά τεχνικών προβλημάτων, ακόμη και για την συντήρηση με συστήματα ανάρτησης.

Σύστημα ανάρτησης για την  συντήρηση των κατακόρυφων κήπων 

Με αφορμή αυτό το έργο αναζητήθηκε μια σχεδιαστική τεχνολογία μέσω ΒΙΜ για την φύτευση με παραμετροποίηση στοιχείων, που παρουσιάστηκε εν συντομία με μοντέλα και φωτορεαλιστικά αναζητώντας τις δυνατότητες του προγράμματος.

Αξιοποίηση της σχεδιαστικής τεχνολογία μέσω ΒΙΜ για την φύτευση με παραμετροποίηση στοιχείων

Πρόκειται για αναπαραστάσεις μέσω ΒΙΜ που χρησιμοποιούνται σαν εργαλείο σχεδιασμού, μια διαδικασία που δεν μας έγινε σχετικά σαφής.

Mετά από ένα σύντομο διάλειμμα ακολούθησε η επόμενη ενότητα ομιλητών:

BLP Architects.

Χριστίνα Λουκοπούλου, Ηρώ Μπερτάκη, Κωστής Πανηγύρης

Κατοικία στην Πελοπόννησο

Χριστίνα Λουκοπούλου, Ηρώ Μπερτάκη, Κωστής Πανηγύρης

Μετά από μία σύντομη αναφορά στο έργο τους και τις συνθετικές αρχές του γραφείου τους, η παρουσίαση του θέματος ξεκίνησε με δύο εικόνες - σκηνές από την ταινία του Γκοντάρ με τίτλο Περιφρόνηση γυρισμένη στην γνωστή villa Μalaparte. 

Σκηνές από την ταινία του Γκοντάρ με τίτλο Περιφρόνηση γυρισμένη στην γνωστή villa Μalaparte

Πρόκειται για μια ιδιωτική κατοικία με ένα ανεξάρτητο ξενώνα, που βρίσκεται σε ένα ιδιαίτερο τοπίο στην Πελοπόννησο, σε μια πλαγιά με θέα προς την θάλασσα και είναι στην φάση της οριστικής μελέτης. Το δώμα του ξενώνα είναι βατό με πρόσβαση με σαφή αναφορά στην γνωστή βίλα στο Capri. Το κυρίως σπίτι ορίζεται από μια συμπαγή μεγάλου μεγέθους (16Χ20 μ.) οριζόντια πλάκα, και αποτελεί μια σκήνη που πάνω και κάτω από αυτή γίνονται πράγματα.

Απόψεις του ξενώνα

Απόψεις του σπιτιού

architectScripta
Νεφέλη Χατζημηνά
Elliniko project

Νεφέλη Χατζημηνά

Η Νεφέλη Χατζημηνά μας μίλησε αρχικά για το παρελθόν της, τις σπουδές της στο Columbia, την συνεργασία της στο γραφείο του Bernand Tsumi, την ίδρυση του γραφείου της στην Νέα Υόρκη και την διδασκαλία της στο Πανεπιστήμιο Southern California του Los Angeles. Στην συνέχεια αναφέρθηκε στην διαρκή ενασχόλησή της με τα προχωρημένα προγράμματα σχεδιασμού και τα σεμινάρια που πραγματοποίησε επί σειρά ετών στο μουσείο Μπενάκη για την επεξεργασία της αυτόνομης μορφής, με διαλέξεις και εκθέσεις. Με υπόβαθρο από την θεωρία Speculative Realism του Graham Harman, που στην ουσία μιλάει για μια προσέγγιση της πραγματικότητας μέσω του υπαινιγμού μιας λέξη κλειδί σε όλη της την πορεία, που αποτέλεσε και την βάση του διδακτορικού της.

Μας αποκάλυψε τους πειραματισμούς της με την τεχνητή νοημοσύνη ξεκινώντας από εμπνεύσεις από τα έργα του Francis Bacon, φτάνοντας στο περίφημο έργο με τίτλο ΒUTterFLY, μια πολυκατοικία εννέα κατοικιών,

Η πολυκατοικία ΒUTterFLY την νύχτα, φωτο Erieta Attali

που κατάφερε να δημιουργήσει και να πραγματοποιήσει σε μία τυπική γειτονιά στο Χαλάνδρι προκαλώντας έντονες συζητήσεις, δημοσιεύσεις και σχόλια με μια ροηκότητα στην μορφή. Ενδιαφέρουσα η αίσθησης της θέασης προς το αντικείμενο ιδιαίτερη την νύχτα, καθώς και αυτής από μέσα προς τα έξω ιδιαίτερα μέσα από τα ανοίγματα το διάτρητου τοίχου του κλιμακοστασίου.

Η θέαση από μέσα προς τα έξω μέσα από τα ανοίγματα το διάτρητου τοίχου του κλιμακοστασίου

Η θέση τοι οικοπέδου στο Ελληνικό

Μας παρουσίασε με φευγαλέες γρήγορα προβαλλόμενες εικόνες το επόμενο πρότζεκτ το οποίο προετοιμάζεται να πραγματοποιηθεί στο Ελληνικό σε ένα οικόπεδο κοντά στη θάλασσα ενταγμένο μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο των μεγάλων αυτών επεμβάσεων που γίνονται στο παλιό αεροδρόμιο.

Το οικόπεδο με το κεραμοσκεπές σπίτι

Aυτό που είχε ενδιαφέρον είναι ότι δεν παρέμεινε στην παρουσίαση των πολύ διαφορετικών και εντυπωσιακών φωτορεαλιστικών απεικονίσεων που έχουν ήδη δημοσιευθεί, αλλά προχώρησε και στην παρουσίαση πιο συγκεκριμένων εικόνων με παρουσίαση χώρων σε κατόψεις. 

Οι καινούργιες αυτές προσεγγίσεις δείχνουν τη μεγάλη στροφή που παρουσιάζεται στη συζήτηση του αρχιτεκτονικού έργου στη σύγχρονη εποχή. Πριν μερικά χρόνια τα lofts στα παλιά αποκαταστημένα κτίρια αποτελούσαν ελκυστικούς χώρους που προσέλκυσαν τους νέους ανθρώπους και τα ψηλά εισοδήματα, χώροι δηλαδή που είχαν μια ατμόσφαιρα και μια πατίνα του χρόνου, ιδιαίτερα εκείνα στο κέντρο της πόλης που είχαν θέα την Ακρόπολη. Σήμερα το ενδιαφέρον μετατίθεται στην γοητεία της παραλιακής ριβιέρας, όπου η αρχιτεκτονική περνάει σε μια καινούργια εικονογραφία, αγνοώντας κάθε προηγούμενο ή δημιουργώντας έναν καινούριο όνειρο για το μέλλον που στηρίζεται στον εντυπωσιασμό και την νέα τεχνολογία. Την τάση αυτή ακολουθούν μια σειρά ελληνικών και ξένων γραφείων, αλλά φαίνεται ότι η περίπτωση του γραφείου architectScripta αποτελεί μια ιδιάζουσα περίπτωση, με τη συμβολή κατασκευαστικής εταιρείας και επενδυτή που την υποστηρίζουν.

Η παρουσίαση της Νεφέλης Χατζημηνά και του συνεργάτη της Νίκου Παπαβασιλείου, κέντρισε το ενδιαφέρον του κοινού, στο βαθμό πού κατέληξε σε μια κάπως πιο ολοκληρωμένη και δομημένη παρουσίαση του τελευταίου της πρότζεκτ.

Εκτιμώ ότι οι εικόνες που  ακολούθησαν στην συνέχεια, μας αποπροσανατόλισαν αναδεικνύοντας απλά και μόνο τα εντυπωσιακά παιχνίδια που παίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη.

MPLUSM Architects.
Μέμος Φιλιππίδης, Μαρίτα Νικολούτσου
Cypress House

Μέμος Φιλιππίδης

Μέσα σε μια υποφωτισμένη ατμόσφαιρα στην αίθουσα ξεκίνησε την παρουσίαση του ο Μέμος Φιλιππίδης με έναν άμεσο και μεστό λόγο συντονισμένο απόλυτα με μία καλο-σκηνοθετημένη από τον ίδιο προβολή με γρήγορες εναλλαγές εικόνων, μουσικής και βίντεο, συνδέοντας με έναν ποιητικό τρόπο ευαίσθητες επιρροές και συσχετισμούς με το αρχιτεκτονικό έργο, αναδεικνύοντας μία λιτή σύνθεση που ξεχωρίζει στην περιοχή.

Οι συστάδες από τα κυπαρίσσια που συναντούμε στα τοπία της Πελοποννήσου ταξιδεύοντας προς Πάτρα, να προστατεύουν τους πορτοκαλεώνες από τον άνεμο, συναντώνται και στο Παλαιό Ψυχικό ορίζοντας όρια και δημιουργώντας και ενδιαφέροντα οπτικά φράγματα που εξασφαλίζουν την ιδιωτικότητα και αποτελούν ενδιαφέροντα στοιχεία για μια συνομιλία του αρχιτεκτονικού έργου. Μία τέτοια συστάδα κυπαρισσιών που υπήρχαν στο οικόπεδο αποτέλεσαν το κεντρικό θέμα της σύνθεσης που για την διατήρηση τους στην διάρκεια των εκσκαφών χρησιμοποιήθηκαν  προσδέσεις ανάλογες με αυτές του Γκοιούλιβερ όταν ξύπνησε περιστοιχισμένος από τους λιλιπούτειους, στο γνωστό μυθιστόρημα του Jonathan Swift του 1726.

Πρόκειται για μια κατοικία με ένα διαμπερές ισόγειο με κεντρικό αίθριο. Στον όροφο εντάσσονται τα υπνοδωμάτια περιστοιχισμένα με ξύλινες περσίδες. Οι πρώτες αποφάσεις πάρθηκαν με αφορμή την μεγάλη φωτογραφία του Axel Hütte, που ειδικεύεται στις φωτογραφίσεις δένδρων δάσους.

Axel Hütte, Niederwald-1, 2009.

Με βάση αυτή την παλέτα διαλέχθηκαν και οι ξύλινες περσίδες του πρώτου ορόφου, ένα περιμετρικό πέτασμα που δημιουργεί ένα παιχνίδι με τις θέες άλλα και της σκιάς με το  φως, που παραπέμπει σε διάφορες αναφορές όπως οι φωτογραφίες του Erwin Blumenfeld.

φωτο Erwin Blumenfeld

Οι κατόψεις ισογείου, ορόφου, δώματος

Παρουσιάστηκαν αφαιρετικά οι κατόψεις Ισογείου και ορόφου και έγινε αναφορά σε παιδικές μνήμες του μελετητή ως κάτοικος σε κοντινό ως προς το νέο οικόπεδο οικογενειακό σπίτι, σε μια εποχή που ο μελλοντικός ιδιοκτήτης του Cypress Hous, ως παιδί μαγεύεται μπροστά στις μακέτες του πατέρα του με τραίνα μοντέλα.   Η μαγεία του κόσμου των τραίνων επηρέασαν στις επιλογές των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν, ενώ τα τραινάκια του πατέρα εντάχθηκαν στο υπόγειο σε γυάλινες προθήκες.

Τα τραινάκια του πατέρα εντάχθηκαν στο υπόγειο σε γυάλινες προθήκες.

Εντελώς ανάλογα σχεδιάστηκαν και οι βιβλιοθήκες στον διάδρομο του ορόφου με επιρροές της μεγάλης Charlotte Perriand.

οι βιβλιοθήκες στον διάδρομο του ορόφου

Σημαντικές ήταν οι συνεργασίες με τον κορυφαίο Μάνο Βορδοναράκη που πραγματοποίησε από χάλυβα το WC του ισογείου και το πρόπυλο της εισόδου, με τους PSlab στην Βηρυτό για τον σχεδιασμό φωτιστικών και με την Ελευθερία Ντεκώ που ανέλαβε την μελέτη του φωτισμού της κατοικίας, όπου κατάφερε να φωτίσει τον όροφο πίσω από τις περσίδες ώστε να μοιάζει σαν ένα μεγάλο φανάρι μέσα στον κήπο.

Τέλος, η Έλλη Παγκάλου έχει αναλάβει να οργανώσει τον τρόπο με τον οποίο η κατοικία θα συνομιλήσει με τον κήπο, το αίθριο και τα φυτεμένα δώματα στο πλαίσιο  μιας αρχιτεκτονικής που συντίθεται από πλατφόρμες κήπων.

Παρά την μικρή απόσταση που μας χωρίζει από την συγκεκριμένη κατοικία, σήμερα έσπευσα να την ανακαλύψω, μετά την εξαιρετική παρουσίαση του Μέμου Φιλιππίδη, όπου  κατέγραψα  μια σειρά εικόνων που παραθέτω στην συνέχεια:

Tense Architecture Network - TAN 

Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος

Κατοικία στο Ντράφι.

Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος

Όλα ξεκίνησαν το 2018 με αυτή την εικόνα μέσω ενός βίντεο. Στην συνέχεια παρουσιάστηκε ένα τολμηρό ξενοδοχείο στην Αθήνα 15 δωματίων, με τις στάθμες των επιπέδων υπεράνω του ξενοδοχείου να εμφανίζουν μια έντονη κινητικότητα, πάνω σε ένα κεντρικό στοιχείο στήριξης, άλλη μια τολμηρή χειρονομία σε συνεργασία με τον Θανάση Κοντιζά .

Το ξενοδοχείο αποτελεί δέλεαρ και εμπλέκεται με υποψήφιο πελάτη που ζητά παράλληλα να κατασκευαστεί μια ήδη σχεδιασμένη κατοικία. Αρνούμενοι να την υλοποιήσουν αντιπροτείνουν νέα μελέτη που πραγματοποιείται σε ελάχιστο χρόνο, και μετά από συζητήσεις που τελικά γίνεται δεκτή.

Το ξενοδοχείο και η νέα μελέτη του σπιτιού

Πρόκειται για μία τολμηρή αρχιτεκτονική πρόταση της σύνθεσης δύο τριγωνικών όγκων, που φλερτάρει με την γλυπτική, και ακολουθεί τις γνωστές επιλογές του γραφείου ΤΑΝ που αν και αρχικά αιφνιδιάζουν, τελικά αποδεικνύεται ότι οι ιδιοκτήτες τις αποδέχονται και τις απολαμβάνουν. Εξαιρετικές φωτορεαλιστικές απεικονίσεις, ημερήσιες και νυχτερινές, αποκαλύπτουν μια ενδιαφέρουσα εσωτερική δομή των χώρων, αλλά και τις θεαματικές διαμορφώσεις των εξωτερικών χώρων, αποκαλύπτοντας και  την επιλογή των υλικών.

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η παρουσίαση των δομοστατικών χειρισμών, που αποκαλύπτονται με τις πρόσφατες φωτογραφίσεις στην φάση της ολοκλήρωσης των σκυροδετήσεων.

Ανδρέας Νικολοβγένης

Ψαρο-καντίνα, Ακταίο Ρίου, Πάτρα

Ανδρέας Νικολοβγένης

Με αναφορές τις παράγκες και τις  ψαροκαλύβες δίπλα στην θάλασσα ξεκίνησε ο σχεδιασμός αυτής της Ψαρο-καντίνας για ένα φίλο, σε ένα οικόπεδο σε παραλιακό δρόμο, στο Ακταίο Ρίου με θέα την γέφυρα.

Ξεκίνησε με ένα πρόχειρο σκαρίφημα, που απεικονίζει ένα στέγαστρο και αργότερα μετεξελίχθηκε με την προσθήκη ενός πτυχωτού ξύλινου πετάσματος, ενός στοιχείου με επιρροές από ένα πρώιμο έργο των Nader Tehrani και της Mónica Ponce de León, που προσομοιάζει με  κουρτίνα.

Η τελική κάτοψη

Στην πορεία προετοιμάστηκε από έτερον φίλο και το σχετικό ψηφιακό μοντέλο. Το τελικό αποτέλεσμα συντίθεται από τρία πράγματα: ένα δάπεδο, ένα ξύλινο κουτί που φιλοξενεί την κουζίνα και ακόμη ένα για τα λουτρά και τις αποθήκες που εξελίσσεται στην κουρτίνα που προστατεύει από τους ανέμους, και ένα στέγαστρο από κυματοειδή λαμαρίνα.

Το έργο προχώρησε και όταν όλα ήταν έτοιμα,  λόγω των  capital control το 2015 σταμάτησε. Έκτοτε μόλις αυτό το φθινόπωρο ο ιδιοκτήτης έσπευσε να υλοποιήσει το έργο και γίνεται προσπάθεια να προστατευθεί και να υλοποιηθεί σύμφωνα με τα σχέδια.

Η παρουσίαση έκλεισε με ένα απόσπασμα από ένα βίντεο με τον Κάρολο Κουν που αναφέρεται και σχολιάζει την ακαδημαϊκή παιδεία.

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση