Monday, November 24, 2014

Η ΠΑΓΕΡΗ ΣΙΩΠΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ…



...όταν η Γαλλική Κυβέρνηση, ο αρχηγός του Ναυτικού και το ευρύτερο κοινό βραβεύουν και τιμούν σημαντικές προσωπικότητες του πολιτισμού μας




Δεν είναι μόνο η αδέξια στάση του Υπουργείου Πολιτισμού προς την Άννα Καφέτση, που σχολιάσαμε πριν λίγες ημέρες, προτρέποντας να στρωθεί με κόκκινα τριαντάφυλλα ο δρόμος προς την ολοκλήρωση του Μουσείου. 

Τις τελευταίες ημέρες μια παγερή σιωπή διαπιστώνεται από την ηγεσία του ΥΠΟΤ, όχι μόνο για τις αλεπάλληλες απομακρύνσεις αλλά και σε όλες τις πολύ σημαντικές διακρίσεις που απονέμονται σε ανθρώπους του πολιτισμού. 
Αναφέρομαι συγκεκριμένα στους Αναστασία Λαζαρίδου, Βάνα Ξένου, Μίμη Φατούρο, Άγγελο Δεληβοριά, και Δημήτρη Διαμαντόπουλο.


ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ


Η Αναστασία Λαζαρίδου

Θα ξεκινήσω με την κραυγαλέα περίπτωση της αρχαιολόγου Αναστασίας Λαζαρίδου και διευθύντριας του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου της Αθήνας που εντελώς αιφνίδια δέχθηκε έγγραφο για την άμεση απομάκρυνση της από την Διεύθυνση του Μουσείου όπου με επιτυχία συνέχιζε το σημαντικό έργο που προετοίμαζαν επί χρόνια με τον Δημήτρη Κωνστάντιο. H εξαιρετική επενέκθεση στο Μουσείο, το τοποθετεί μέσα στα μεγάλα σημαντικά μουσεία της Ευρώπης και παράλληλα επιστημονικά συνέδρια, διαλέξεις εκπαιδευτικά προγράμματα και περιοδικές εκθέσεις, άνοιξαν ορίζοντες προς ελληνική κοινωνία και την σύγχρονη τέχνη. 


Ο Ολιβιέ Ντεκότ,σύμβουλος πολιτιστικής συνεργασίας και πολιτιστικής δράσης και διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδας παρασημοφορεί την Αναστασία Λαζαρίδου

Και ενώ η Αναστασία  Λαζαρίδου «καρατομήθηκε» και μετατέθηκε στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής, η Γαλλική Δημοκρατία δια μέσου της Γαλλικής Πρεσβείας στην Αθήνα, λίγες ημέρες μετά, την Τετάρτη στις 20 Νοεμβρίου της απονέμει για το συνολικό και σημαντικό της έργο, την τιμητική διάκριση "Chevalier dans l' Ordre des Arts et des Lettres". Στην τελετή που πραγματοποιήθηκε στο Γαλλικό Ινστιτούτο της παρέδωσαν τα διάσημα του Υππότη των Γραμματών και Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας. 


Ο Ολιβιέ Ντεκότ, παρακολουθεί τον λόγο της Αναστασίας Λαζαρίδου

Παρακολούθησα την τελετή συγκινημένος από το περιεχόμενο του κειμένου του Ολιβιέ Ντεκότ, σύμβουλου πολιτιστικής συνεργασίας και πολιτιστικής δράσης και διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδας, που αναφερόταν στην όλη επιστημονική διαδρομή της Αναστασίας Λαζαρίδου και το σημαντικό της έργο στο Μουσείο. Ταυτόχρονα αναζήτησα ανάμεσα στο κοινό και κάποιον εκπρόσωπο του Υπουργείου Πολιτισμού, που κατά την αποψή μου όφειλε να παρίσταται σε μια τόσο σημαντική τελετή. Ρωτώντας πληροφορήθηκα ότι «αν και εκλήθησαν δεν παρέστησαν». 

Η Ελένη Καραϊνδρου και η Αναστασία Λαζαρίδου

Ντράπηκα πραγματικά για αυτήν την κρατική μας αγένεια, ιδαίτερα μάλιστα όταν την ίδια βραδυά προηγηθήθηκε ανάλογη τιμή και διάκριση της Ελένης Καραϊνδρου για το επίσης διεθνώς σημαντικό της έργο στο χώρο του πολιτισμού. 


ΒΑΝΑ ΞΕΝΟΥ 



Η Βάνα Ξένου

Ντράπηκα επίσης και λίγες ημέρες πριν,  την Τετάρτη 12 Νοεμβρίου, και πάλι στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, για την επίσης παγερή απουσία των εκπροσώπων του  Υπουργείου Πολιτισμού, στην τελετή για τους έλληνες πανεπιστημιακούς καθηγητές Νίκο Αλιβιζάτο, καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή Αθηνών, Νίκο Μπακουνάκη, καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου και Βάνα Ξένου, γλύπτρια και καθηγήτρια στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Eθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, τους οποίους προήγαγε ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Μανουέλ Βαλς, με διάταγμά του της 14ης Ιουλίου 2014, στον βαθμό του Αξιωματικού του Τάγματος του Ακαδημαϊκού Φοίνικα (Officier dans l'Ordre des Palmes académiques).



Θα σταθώ περισσότερα στην φίλη Βάνα Ξένου και το σημαντικό διδακτικό και εικαστικό της έργο που παρακολουθώ επί χρόνια

Ο Ακαδημαϊκός Φοίνικας αποτελεί ανώτατη τιμητική διάκριση της Γαλλικής Δημοκρατίας και απονέμεται σε Γάλλους και αλλοδαπούς εκπαιδευτικούς για την προσφορά τους στον γαλλικό πολιτισμό και στην εκπαίδευση.



Ο Ολιβιέ Ντεκότ προσφωνώντας τη Βάνα Ξένου εξέφρασε τον θαυμασμό του για την διπλή αποστολή της, «το επίμονο σμίλεμα της καλλιτεχνικής σας σκέψης προκειμένου να τη μεταδώσετε με το έργο σας στο κοινό» και το διδακτικό της έργο που μεταδίδει «την ανάγκη η αισθητική έρευνα να βασίζεται σε ευρεία αλλά και βαθιά γνώση της παρελθούσας όπως και της σύγχρονης καλλιτεχνικής παραγωγής».



Η Βάνα Ξένου παρουσίασε σε προβολή επιλεγμένα έργα της από εκθέσεις στην Ελλάδα και στο Παρίσι και εκφώνησε τον λόγο της,παρουσία φίλων και κάποιων συναδέλφων χωρίς βέβαια την επίσημη εκπροσώπηση του ΕΜΠ. Φαινόμενα των καιρών.

ΜΙΜΗΣ ΦΑΤΟΥΡΟΣ 



Το Διοικητήριο της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων

Εντελώς αναπάντεχα η ηγεσία του Πολεμικού μας Ναυτικού αποφάσισε να τιμήσει τον Δημήτρη Φατούρο για το σημαντικό κτίριο του Κολυμβητητηρίου της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων στο Πειραιά, που πραγματοποιήθηκε το 1957-59. Φαίνεται ότι στο πλαίσιο της στρατιωτικής πειθαρχείας οι ένοπλες δυνάμεις διατηρούν κάποιες αξίες και τιμούν σημαντικούς ανθρώπους. 


Εσωτερική άποψη Κολυμβητητηρίου της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων, αρχιτέκτων Δ. Φατούρος

Ο Φατούρος προσκλήθηκε στην Σχολή και τιμήθηκε με είδική πλακέτα σε είδική τελετή από τον Διοικητή της Σχολής Υποναύαρχο Γ. Λεβέντη για ένα σημαντικό έργο που διατηρείται σε άριστη κατάσταση και είναι ανοιχτό και στο κοινό της περιοχής. Πρέπει να ομολογήσω ότι επισκέφτηκα το έργο αυτό για πρώτη φορά και εντυπωσιάστηκα από την τολμηρή νεανική γραφή του Φατούρου, που διατηρεί την φρεσκάδα της, μέσα από πρωτοφανή για την εποχή αρχιτεκτονικά δομικά στοιχεία, που φλερτάρουν με το άπλετο φως που διαπερνά τα τεράστια για την εποχή υαλοστάσια. 


Αξίζουν συγχαρητήρια στον Μίμη Φατούρο και κυρίως στην ηγεσία του Πολεμικού Ναυτικού για αυτή την εξαιρετική πρωτοβουλία στον χώρο της αρχιτεκτονικής, που σε τελευταία ανάλυση είναι κυρίως θέμα πολιτισμού και αθλητισμού και όχι μόνο  των Ενόπλων Δυνάμεων. 


Ο Δημήτρης Αντωνακάκης έστειλε το ακόλουθο κέιμενο σχετικά με το θέμα με τίτλο: 

«... ΚΑΙ  ΣΤΟΛΟΣ ΠΑΡΩΝ»!


Με έκπληξη και χαρά θα ήθελα να σας πληροφορήσω ότι το Πολεμικό Ναυτικό τίμησε τον Δημήτρη Φατούρο!!! 

Πριν από μία εβδομάδα ο αρχηγός του Πολεμικού Ναυτικού κάλεσε σε εκδήλωση τιμής τον αρχιτέκτονα Δημήτρη Φατούρο, χωρίς φανφάρες και σπουδαιοφάνεια, με όλα όμως τα συνήθη διακριτικά σύμβολα που διαθέτει το Πολεμικό Ναυτικό, για τη συμβολή του στην ποιότητα των κτηριακών εγκαταστάσεων της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων, με αναφορά στο Κολυμβητήριο που σχεδίασε ο ίδιος το 1959, υπηρετώντας τότε ως δόκιμος στο Ναυτικό.

Ο Δημήτρης Φατούρος εντυπωσιάστηκε από την άρτια σημερινή εμφάνιση του κτηρίου που σχεδίασε και έκτισε πριν 55 χρόνια, γεγονός που αποδεικνύει το σεβασμό σε αυτό το έργο των ανθρώπων που το «κατοίκησαν» και που ήταν όλα αυτά τα χρόνια αρμόδιοι για την υποδειγματική συντήρησή του.


Η αναγνώριση της προσφοράς των αρχιτεκτόνων για το έργο που έχουν προσφέρει στα δημόσια κτήρια –τουλάχιστον για εκείνα που έχουν συμβάλει στην ιστορία της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής- δεν είναι μόνο μια συγκινητική εκδήλωση προς το πρόσωπό τους, αποτελεί –κι αυτό είναι σημαντικότερο- μια αναγνώριση της πολιτισμικής αξίας των έργων που έχουν προσφέρει και για τα οποία τους τιμούν.

Πώς αλλιώς έργα σημαντικά δεν θα εξοντωθούν ή έστω θα περισωθούν, ή ακόμα καλύτερα θα συντηρηθούν σωστά, όπως έγινε για το Κολυμβητήριο του Φατούρου και για το σχολείο του Ζενέτου –σπάνιες εξαιρέσεις- όταν για τόσα άλλα κανείς δημόσιος φορέας δεν έχει στοιχειωδώς αναγνωρίσει της αξία τους; Όπως, για παράδειγμα, θα έπρεπε να έχει γίνει για το σχολείο του Πικιώνη, τα Ξενία του Κωνσταντινίδη, τα κτήρια των Παπαϊωάννου -Φινέ στο Α.Π.Θ. και στην Πολυτεχνειούπολη και τόσα άλλα. Δεν είναι αυτά και κάποια άλλα δημόσια έργα που χαρακτηρίζουν από την αρχιτεκτονική σκοπιά και σ’ ένα βαθμό τον ελληνικό πολιτισμό του 20ου αιώνα;


Οι αρχιτέκτονες έχουν συνηθίσει να αγνοούνται από τις δημόσιες υπηρεσίες. Όμως η ανάδειξη της προσφοράς τους ίσως θα βοηθούσε να γίνει σεβαστή η συντήρηση και αξιοποίηση των σημαντικών έργων που σήμερα αντιμετωπίζονται με σκαιότητα από τους θεσμοθετημένους «κατοίκους» τους, διευθυντές σχολείων και μουσείων, πρυτάνεις πανεπιστημίων και άλλους δημόσιους λειτουργούς, οδηγώντας στην οδυνηρή απαξίωση πολλών σημαντικών έργων από την Πολιτεία.


Μήπως θα έπρεπε το Πολεμικό Ναυτικό να παρέμβει στα σχολεία, στα Πανεπιστήμια και στο Υπουργείο Παιδείας υποδεικνύοντας παρόμοιες τιμητικές πρωτοβουλίες και μήπως θα έπρεπε -γιατί όχι- να αντικαταστήσει το Υπουργείο Πολιτισμού που δεν βρήκε δυο λόγια για να τιμήσει τον Άγγελο Δεληβοριά που κοντά 50 χρόνια αναλώθηκε υπηρετώντας το θεσμό του Μουσείου Μπενάκη;

Δημήτρης Αντωνακάκης 19/11/2014



ΑΓΓΕΛΟΣ ΔΕΛΗΒΟΡΙΑΣ

Ο Δ. Αντωνακάκης στην τελική φράση του κειμένου του επισημαίνει και αυτός την «παγερή σιωπή» του Υπουργείου Πολιτισμού που "δεν βρήκε δυο λόγια για να τιμήσει τον Άγγελο Δεληβοριά που κοντά 50 χρόνια αναλώθηκε υπηρετώντας το θεσμό του Μουσείου Μπενάκη".

Ο Άγγελος Δεληβοριάς

Για την προσφορά του ο Δημήτρης Φιλιππίδης γράφει:


ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΤΟΥ

Πολλά εγκωμιαστικά γράφονται αυτές τις μέρες για τον Άγγελο Δεληβορριά, και δίκαια, με ευκαιρία την αποχώρησή του από το τιμόνι του Μουσείου Μπενάκη. Δεν υπάρχει καλύτερος έπαινος από το φόβο πολλών ότι θα σταθεί σχεδόν αδύνατο να βρεθεί κάποιος να τον αντικαταστήσει. Γιατί αποδείχτηκε πως ήταν πολυτάλαντος άνθρωπος-ορχήστρα.

Όμως, μιλώντας για τις απαράμιλλες διοικητικές-διαχειριστικές του ικανότητες, υπάρχει κίνδυνος να ξεχαστούν οι ιδεολογικές εμμονές του, όπως η πίστη του στην ελληνική διαχρονία, κάτι που απέδειξε έμπρακτα οργανώνοντας λαμπρές μόνιμες εκθέσεις όπως εκείνη στην οδό Κουμπάρη και πιο πρόσφατα, εκείνη στην οδό Κριεζώτου. 


Στις δύο αυτές εκθέσεις-τοιχογραφίες έχει «περάσει» ο Δεληβορριάς όχι μόνο δουλεύοντας ασταμάτητα, χειρονακτικά, επιλέγοντας και βρίσκοντας την ιδιαίτερη θέση για το καθένα από τα εκθέματα, αλλά κυρίως με τα μεγαλόπνοα οράματα που θέλησε με αυτό τον τρόπο να υλοποιήσει. Έτσι, οι εκθέσεις του Μουσείου Μπενάκη δεν είναι απλά παραθέσεις μουσειακού πλούτου. Είναι εργαλεία κατήχησης, «εθνικής προπαγάνδας» αν θέλετε, σε μια εποχή αμφισβήτησης και κάποτε απαξίωσης. Ο Δεληβορριάς στάθηκε «ελληνικός» με την καβαφική έννοια της λέξης – κι αυτό ήταν το μεγαλύτερο δώρο που μπορούσε να προσφέρει στον τόπο του.

Δημήτρης Φιλιππίδης



ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΣΑ


Θα κλείσω με ένα σοβαρό ακόμη θέμα πολιτισμού παραθέτοντας επιστολή που έλαβα από την Δημήτρη Διαμαντόπουλο στις 20 Νοεμβρίου 2014 σχετικά με ένα ακόμη θέμα πολιτισμού που σχετίζεται με την αδικαιολόγητη απομάκρυνση από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο δύο σημαντικών προσωπικοτήτων που επι χρόνια διασφαλίζουν σε ικανό βαθμό. 

Γιώργο, 

πέρασαν 50 ημέρες από τότε που στείλαμε στον ΥΠΕΚΑ την ευγενική ....τηρουμένων των αναλογιών,........επιστολή μας σχετικά με την αδικαιολόγητη αντικατάστασή μας στο Κεντρικό Αρχιτεκτονικό Συμβούλιο , και ούτε φωνή ,ούτε ακρόαση. Μούγκα, κάτι που προσωπικά με λύπησε πολύ καθώς πίστευα ότι έχοντας προσφέρει όσα είχαμε προσφέρει , τουλάχιστον μας εκτιμούσανε., και κάπως θα προσπαθούσανε να τα μπαλώσουνε ,αλλά..... Επειδή αυτό δεν είναι απαξιωτικό μόνο για εμάς , αλλά νομίζω και για τον κλάδο μας συνολικά καθώς αφορά σε ανώτατο θεσμικό όργανο του οποίου οι κρίσεις καθορίζουν σημαντικότατα θέματα του οικιστικού περιβάλλοντος αλλά και της αχιτεκτονικής μας κληρονομιάς κλπ που σήμερα απειλούνται περισσότερο από ποτέ , και επειδή δεν τιμά και το υπουργείο μας , θεωρώ ότι έχω χρέος πρός το ΚΕΣΑ, την αρχιτεκτονική κοινότητα, την πολιτεία αλλά και τον εαυτό μου και την ιστορία μου, την επιστολή αυτή να την δημοσιοποιήσω . Αν το κρίνεις σκόπιμο και εσύ νομίζω ότι θα είχε απήχηση το να διαβασθεί .

Δημήτρης. Διαμαντόπουλος

Η επιστολή αυτή στάλθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2014 προς τον Υπουργό και τον Γενικό Γραμματέα του ΥΠΕΚΑ, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, Επιστημονική Επιτροπή Αρχιτεκτόνων, τον ΣΑΔΑΣ - Π.Ε.Α. και το Ε. Μ. Π., Πρόεδρο Τμήματος αρχιτεκτόνων και δεν έχει ακόμη απαντηθεί...

Για να διαβάσετε την επιστολή Κάντε ΚΛΙΚ εδώ

Κάντε επίσης ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγένθυση




Από τον Βασίλη Φραντζολά ήρθε το ακόλουθο σχόλιο στις 24 ΧΙ 2014:

Εξακολουθούμε με αμείωτη ένταση να ποδοπατούμε η να αγνοούμε ό,τι αξιόλογο παράγεται στον χώρο του "Πολιτισμού" από ανθρώπους οι οποίοι όμως έχουν το μειονέκτημα να μην ανήκουν σε ένα σύστημα το οποίο είναι τελείως ανίκανο να κυττάξει λίγο παραπέρα για το μέλλον αυτού του τόπου εκτός από τα στείρα δημοσιονομικά στοιχεία και τους αριθμούς. Οι ξένοι τιμούν αυτούς τους εκπροσώπους μας με τις μεγαλύτερες διεθνείς διακρίσεις και εμείς εδώ τους υποβιβάζουμε, τους διώχνουμε και τους συμπεριφερόμαστε με υποτιμητικές συμπεριφορές ακόμα αγνοώντας τους και στο τέλος μιάς τόσο παραγωγικής καριέρας 50 ετών όπως ο Αγγελος Δεληβοριάς. Eμείς, φίλε Γιώργο, του Βαρβακείου τα παιδιά πήραμε μιά άλλη παιδεία και ήθος και αυτά δεν τα ανταλλάσουμε με τίποτα ...



Monday, November 17, 2014

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΣΤΟΥΡΑΣ: ΔΥΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΑΛΑΙΑ ΑΚΙΝΗΤΑ ΣΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ


 ας περισώσουμε τουλάχιστον 
από την φθορά και την αλλοίωση 
τα σημαντικά κτίρια



Άποψη της πόλης της Αθήνας από τον Λυκαβηττό

Η σημερινή ανάρτηση πραγματοποιείται στο πλαίσιο των προβληματισμών μας, σχετικά με την αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχουν προκύψει τα τελευταία χρόνια στην πόλη. Προβλήματα που αφορούν από την μια ένα μεγάλο αριθμό ακινήτων που παραμένουν άδεια και έχουν προφανώς δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στην ζωή της πόλης και από την άλλη την τεράστια σπατάλη χρημάτων ιδιαίτερα από τους ιδιοκτήτες του μεγαλύτερου οικοδομικού όγκου των παλαιών κατοικιών που δεν πληρούν τις στοιχειώδεις ενεργειακές προδιαγραφές. 



Ο Γιώργος Καστούρας

Τα κείμενα έχει διατυπώσει ο αρχιτέκτονας Γιώργος Καστούρας από την Θεσσαλονίκη που τα τελευταία χρόνια υπήρξε στέλεχος μεγάλης Γαλλικής εταιρείας που επί 6 σχεδόν χρόνια προσπάθησε να επενδύσει στην Ελλάδα σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες) και αποχώρησε άπραχτη μη μπορώντας να αντιμετωπίσει το τέρας της Ελληνικής γραφειοκρατίας. Ο Γιώργος Καστούρας αρθρογραφεί κυρίως στον τύπο την Βόρειας Ελλάδας 


Πολυκατοικία του Μεσοπολέμου στην πλατεία Αιγύπτου στην Αθήνα


Θα ήθελα  να επισημάνω ότι και στα δύο κείμενα, αντιμετωπίζεται το θέμα διάσωσης και διατήρησης πολλών σημαντικών και μη κτιρίων που κινδυνεύουν να καταστραφούν ανεπανόρθωτα είτε από την φθορά και την εγκατάλειψη είτε από την αδέξια ενεργειακή αναβάθμιση που πραγματοποιείται με εμπορικά κριτήρια χωρίς την παρουσία αρχιτέκτονα και αγνοώντας και καταστρέφοντας σημαντικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά των κτιρίων. 


1. Διαχείρηση άδειων ακινήτων


Πολυκατοικία Καρπάθου και Σταυροπούλου 
στην πλατεία Αμερικής

Όπως είναι γνωστό υπάρχουν, ιδιαίτερα στην Αθήνα, πολλά άδεια και ανοίκιαστα διαμερίσματα και καταστήματα. Μέχρι να εξομαλυνθεί η κατάσταση πρέπει να βρούμε λύσεις για να μην εγκλωβιστούμε στη στασιμότητα. Υπάρχουν επίσης πολλές οικογένειες και επιχειρήσεις που δυσκολεύονται να πληρώσουν το ενοίκιο κοινόχρηστα κλπ δηλαδή και προσπαθούν να μειώσουν το κόστος διαβίωσης και λειτουργίας. 
Αν οι δύο αυτές ομάδες μπορούσαν να συνεννοηθούν με κάποιο τρόπο και να συμφωνήσουν τότε θα μπορούσε να προκύψει αμοιβαίο όφελος. 

Η σκέψη είναι να δημιουργηθεί ένας φορέας με τη συμμετοχή και εγγύηση του Δήμου, για τη διαχείριση των άδειων διαμερισμάτων και καταστημάτων. 

Σκοπός είναι η αξιόπιστη διαμεσολάβηση μεταξύ ιδιοκτητών και χρηστών για να επιτευχθεί μια εγγυημένη συναλλαγή όπου ο μεν ιδιοκτήτης απαλλάσσεται από τα βάρη μιας ιδιοκτησίας που δεν αποδίδει εισόδημα και σώζει το ακίνητο από τη φθορά, ενώ ο χρήστης μειώνει το κόστος διαβίωσης ή το κόστος λειτουργίας αν πρόκειται για κατάστημα μειώνοντας ή και μηδενίζοντας το ενοίκιο. 


Πολυκατοικία στα Εξάρχεια

-Ο φορέας καλεί τους ιδιοκτήτες να δηλώσουν αν ενδιαφέρονται να παραχωρήσουν την ιδιοκτησία τους για μια τέτοιου είδους διαχείριση.

-Καταγράφονται τα προσφερόμενα διαμερίσματα (τεχνικά χαρακτηριστικά, υποχρεώσεις, εκτίμηση κόστους παρεμβάσεων κλπ).
-Ο υποψήφιος χρήστης μπορεί να επιλέξει από τη λίστα που δημιουργείται. 

Κατά τη συναλλαγή αυτή και εφ' όσον υπάρχει συμφωνία προκύπτουν τα εξής πλεονεκτήματα: 

-Ο χρήστης πληρώνει σημαντικά μειωμένο έως μηδενικό ενοίκιο ενώ αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις του ακινήτου (φόροι, συντήρηση κλπ).
-Ο ιδιοκτήτης δεν εισπράττει μεν ενοίκιο (ή εισπράττει κάτι πολύ χαμηλότερο από το παλιό) απαλλάσσεται όμως από τους φόρους και το κόστος συντήρησης του ακινήτου. Χωρίς την απαραίτητη συντήρηση το ακίνητο καταστρέφεται με τελική ζημία για τον ίδιο πολύ μεγαλύτερη.
-Συνολικά επιτυγχάνεται ισοκατανομή των βαρών με αμοιβαίο όφελος τη μείωση του κόστους διαβίωσης ή λειτουργίας για όλους ενώ το Κράτος εξασφαλίζει την είσπραξη των φόρων.

Ειδικά για τα καταστήματα πρέπει να προβλέπεται ενδεχομένως και δυνατότητα αλλαγής χρήσης γιατί σε πολλές περιπτώσεις το κλείσιμο δεν οφείλεται στην κρίση αλλά στην αλλαγή των συνθηκών και των όρων ασκησης του εμπορίου. Καταστήματα, ημιυπόγεια κλπ μπορούν να μετατραπούν σε χώρους στάθμευσης .

Έκτιμώ ότι η κατάσταση που αντιμετωπίζουμε σήμερα έχει ορίζοντα τουλάχιστο 10 χρόνια και επομένως οι λύσεις που θα προταθούν πρέπει να έχουν τέτοιον επίσης ορίζοντα. 

Τέλος και μόνο η καταγραφή θα βοηθήσει τον σχηματισμό εικόνας της κατάστασης που είναι απαραίτητη για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή μεγάλων αστικών επεμβάσεων. 

Γιώργος Καστούρας 


2. ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΤΙΡΙΩΝ 

Αυτά που ξέραμε τελειώσανε. 
Να βρούμε λύσεις λοιπόν! 



Θεωρώ ότι η κατάσταση του κτιριακού αποθέματος από ενεργειακή άποψη έχει επαρκώς περιγραφεί και άρα είναι κατανοητό ότι η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων είναι στόχος μέγιστης οικονομικής σημασίας. Θεωρώ επίσης ότι στην ελληνική κοινωνία κάθε σπατάλη, συχνά ανεξέλεγκτη και σχεδόν πάντα ιδιοτελής, ταυτίζεται με τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και κάθε απόπειρα εξορθολογισμού θεωρείται εκ προοιμίου υποβάθμιση γιαυτό και οι αντιδράσεις είναι πάντα σφοδρές. Για το λόγο αυτό πολιτικές εξοικονόμησης δεν θεωρούνται ελκυστικές από το πολιτικό σύστημα και για αυτό αποσιωπούνται στη καλύτερη περίπτωση ενώ στη χειρότερη και πλέον συνήθη καταγγέλονται ως αντιλαϊκές. Απόδειξη του γεγονότος αυτού είναι ότι 11 χρόνια μετά την ενσωμάτωση της Ενωσιακής Νομοθεσίας για τον έλεγχο Ενεργειακής Επάρκειας των Κτιρίων και πέντε χρόνια μέσα στη χειρότερη οικονομική κρίση (ουσιαστικά χρεωκοπία) δεν υπάρχει καμμία δημόσια ενέργεια προς την κατεύθυνση της εξοικονόμησης. 

Ανύπαρκτη η εξοικονόμηση ενέργειας σε δημόσια κτίρια

Για όλους τους παραπάνω λόγους είναι απολύτως αναγκαία μια γενναία κίνηση από δημόσια πλευρά. Αντί π.χ. να ιδρύουμε απολύτως άχρηστες νέες σχολές Αρχιτεκτονικής, να διευκολύνουμε τους υπάρχοντες χειμαζόμενους μηχανικούς να κάνουν δουλειές που είναι απαραίτητες και δεν τις κάνει κανένας. Η ανεργία να καταπολεμηθεί όχι με επιδόματα αλλά με παραγωγή έργου. Και οι μηχανικοί από την πλευρά τους ας ξεκολλήσουν από τα στερεότυπα του παρελθόντος κι ας ψάξουν να βρούνε λύσεις. 

Γιατί κατ' αρχήν δημόσια κίνηση; 

Γιατί το δημόσιο είναι μεγάλος ιδιοκτήτης ακινήτων και μια πολιτική εξοικονόμησης μπορεί να έχει ορατά και μετρήσιμα αποτελέσματα που προφανώς διαχέονται στην κοινωνία δηλαδή σε μας όλους. 

Η πρόταση που περιγράφεται παρακάτω φιλοδοξεί να δώσει μια διέξοδο προς αυτήν την κατεύθυνση. 

1. Τεκμηρίωση
Δημιουργείται ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΤΙΡΙΟΥ που περιλαμβάνει: 

-Περιγραφή. 
-Σχέδια (Τοπογραφικά, Αρχιτεκτονικά, Στατικά, Ηλεκτρομηχανολογικά). 
-Φωτογραφίες. 
Οι εργασίες που απαιτούνται σ΄αυτή τη φάση: 

-Συλλογή πληροφοριών. 
-Λογισμικό για την υποδοχή των πληροφοριών. 
-Ψηφιοποίηση. 
-Καταχώρηση. 



2. Εκτίμηση ενεργειακής κατάστασης-συμπεριφοράς.

Κατάταξη, κατάσταση και απόδοση των επι μέρους στοιχείων του κτιρίου.
Υπολογισμός κόστους λειτουργίας. Ενεργειακό ισοζύγιο. 
Δεν αρκεί να γνωρίζουμε το κόστος μόνο ποσοτικά. Χρειάζεται και ποιοτικός προσδιορισμός δηλαδή πως προκύπτει κι απο πού. Χωρίς αυτά τα δεδομένα δεν μπορούμε να επέμβουμε αποτελεσματικά ούτε να ελέγξουμε και ν' αξιολογήσουμε την απόδοση των επεμβάσεων. 

3. Μελέτη ενεργειακής αναβάθμισης 

-Απαιτούμενες επεμβάσεις. 
-Σύνταξη προδιαγραφών. 
-Εκτίμηση κόστους-οφέλους. 

4. Εφαρμογή 

Στη φάση της εφαρμογής όπου και απαιτούνται τα περισσότερα χρήματα πρέπει να βρεθούν γενναίοι και καινοτόμοι τρόποι χρηματοδότησης δεδομένου ότι η χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις παροχή ρευστότητας για το σκοπό αυτό και την ανεργία καταπολεμά, για την οποίαν άλλωστε ξοδεύονται πάρα πολλά χρήματα χωρίς κανένας ποτέ ν' αξιολογεί το αποτέλεσμα, και στην τόνωση της εγχώριας αγοράς συμβάλει (υλικά κλπ) πράγμα που είναι διαρκώς ζητούμενο αλλά μηδέποτε ευρισκόμενο. Το πρόγραμμα “Εξοικονομώ κατ' οίκον” είναι υπόδειγμα γραφειοκρατικής σύλληψης και άρα παράδειγμα προς αποφυγήν. 


Από το πρόγραμμα “Εξοικονομώ κατ' οίκον”

Μπορούν στη φάση της εφαρμογής να τεθούν κατευθύνσεις που βελτιώνουν το ενεργειακό ισοζύγιο με παθητική ή ενεργητική λειτουργία. π.χ.

-Πράσινες στέγες (όπου μπορούν να εμπλακούν γεωπόνοι) 
-Γεωθερμία. 
-Φωτοβολταϊκά. 
-Μικρά αιολικά κλπ. 

5. Ελεγχος και αξιολόγηση της απόδοσης 

Απαραίτητο και κεφαλαιώδους σημασίας μέρος του πρότζεκτ γιατί χωρίς την αξιολόγηση αυτή δεν μπορούμε να ξέρουμε αν τα χρήματα που ξοδέψαμε (που είναι χρήματα Ελλήνων και Ευρωπαίων φορολογουμένων) πιάσανε τόπο. Πρόκειται για στοιχειώδη τεχνική, οικονομική αλλά και πολιτική-ηθική υποχρέωση). Για να το θέσουμε διαφορετικά χωρίς τέτοια απόδοση λογαριασμού δεν μπορούμε να έχουμε πολιτικό πρόσωπο. 
Μέθοδοι και εργαλεία διαρκούς παρακολούθησης του ενεργειακού ισοζυγίου των κτιρίων. 


6. Καταγραφή και προβολή 

Όλο το πρότζεκτ από την εκκίνηση μέχρι την εφαρμογή πρέπει να καταγραφεί και να προβληθεί συστηματικά Μελέτες, σχέδια, φωτογραφίες, βίντεο, κείμενα, ρεπορτάζ, ιστοσελίδες, μεσα κοινωνικής δικτύωσης. 
Η προβολή είναι σημαντική για να ενημερώνεται η κοινωνία για θετικές και αποτελεσματικές πρωτοβουλίες. Για να διευκολύνεται ο προβληματισμός και η αναζήτηση λύσεων. 
Οι αποτελεσματικές λύσεις προβάλλουν οι ίδιες αυτούς που τις εισηγούνται και τις πραγματοποιούν. 
Η προβολή είναι αρνητική και κούφια όταν προβάλλει, πάντα με χρήματα άλλων, ανύπαρκτο έργο. 




Πολυκατοικία  (1935) επι των οδών Ακαδημίας 17 και Βουκουρεστίου . Αρχιτέκτων   Βασίλης Τσαγρής (1882- 1941)

Παρατηρήσεις 

Είναι πολύ σημαντικό από πολιτική άποψη να δώσουμε ένα θετικό παράδειγμα. Δηλαδή να κάνουμε εμείς υποδειγματικά αυτό που απαιτούμε από τους πολίτες. 
Θα πρέπει να διερευνηθούν οι δυνατότητες χρηματοδότησης για κάθε κεφάλαιο του πρότζεκτ. (Επιδοτήσεις, Προγράμματα, Δανεισμός). Η συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων (χρήστες, μελετητές , κατασκευαστές) πρέπει να θεωρείται αυτονόητη. 

Στόχος είναι να ενθαρρυνθεί η συγκρότηση μικρών επιχειρήσεων άνεργων μηχανικών (πρέπει να ορίσουμε τι σημαίνει άνεργος ελεύθερος επαγγελματίας) που μπορούν ν' αναλάβουν κατά προτεραιότητα τουλάχιστον τα τρία πρώτα κεφάλαια του πρότζεκτ. 

Η διακλαδική σύνθεση των εταιρειών είναι απαραίτητη. Πρέπει να αφήσουμε οριστικά πίσω την ξεπερασμένη και χωρίς κανένα νόημα ιστορία του προσδιορισμού “δικαιωμάτων”, ορίων και ελάχιστων αμοιβών για κάθε κλάδο και να πριμοδοτήσουμε την εύρεση λύσεων μέσα από συνεργασίες γιατί σημασία πρέπει να έχει ο ρόλος που μπορεί να παίξει ο καθένας για κάθε συγκεκριμένη λύση. 

π.χ. 
Οι Αρχιτέκτονες ελέγχουν 
-προσανατολισμό, αέρια ρεύματα 
-ανοίγματα 
-υλικά 
-αισθητικό μέρος της μελέτης και της εφαρμογής 

Οι Πολιτικοί Μηχανικοί ελέγχουν 
-κατάσταση υλικών 
-στατική επάρκεια 
-έδαφος 

Οι Μηχανολόγοι-Ηλεκτρολόγοι ελέγχουν 
-δίκτυα κι εγκαταστάσεις 
-φώτα 
-συσκευές 

Στα παραπάνω δεν υπάρχουν όρια και δικαιώματα. Υπάρχει μόνο συνεργασία. Κατά περίπτωση μπορούν και πρέπει να συμμετέχουν και άλλοι π.χ. Γεωπόνοι (Θερμοκήπια, πράσινες στέγες), οικονομολόγοι κλπ. 


Για το συντριπτικά μεγάλο μέρος της κοινωνίας άρα και των μηχανικών από την κατάσταση που ξέραμε (και μας μεγάλωσε) έχει μείνει μόνο το τοξικό μέρος και πρέπει ν' απαλλαγούμε απ' αυτό γιατί μας δηλητηριάζει. Τίποτε απ΄όσα ξεραμε δεν ισχύει πια και δεν υπάρχει καμμιά περίπτωση να ξαναγυρίσουμε εκεί. Θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι για γενναίες αποφάσεις πριν τις απαιτήσουμε από άλλους. 


Γιώργος Καστούρας 
Αρχιτέκτων 
5 Νοεμβρίου 2014 



Ο Παντελής Σκάγιαννης

Στον πολύ σημαντικό ιστότοπο της Ερευνητικής Μονάδας Χωρικής Ανάπτυξης (ΕΜΧΑ), στο πλαίσιο των ΔΙΑΛΟΓΩΝ ΟΜΑΔΑΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΠΟΛΗ+ΚΡΙΣΗ, διαβάστε μια σχετική συζήτηση με τον ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΚΑΓΙΑΝΝΗ για τις ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗΣ. (κάντε ΚΛΙΚ εδώ ή εδώ)



Κάντε ΚΛΙΚ εδώ για να διαβάσετε το ακόλουθο σχετικό κείμενο:




ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΔΕΜΟΧΩΡΙΤΗΣ:
ΜΟΥ ΕΚΛΕΨΑΝ ΤΟ ΜΟΛΥΒΙ
Κείμενο που γράφτηκε το 2010 
μόλις βγήκε ο ΚΕΝΑΚ και πριν το  11ο Συνέδριο του ΣΑΔΑΣ. 





Thursday, November 13, 2014

ΥΠΕΡΑΣΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ


στρώστε με τριαντάφυλλα 
τον δύσκολο δρόμο της κας Άννας Καφέτση


κα Άννα Καφέτση




Παρακολουθώ  πολύ προσεκτικά τις εξελίξεις για το ΕΜΣΤ και την προσπάθεια απαξίωσης της κας Άννας Καφέτση και εκτιμώ ότι μετά τις τελευταίες κινήσεις και επιλογές, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα ακόμη δραματικό αδιέξοδο, αποτέλεσμα αδέξιων πολιτικών χειρισμών. Αδιέξοδο που φαίνεται ότι έχει παγιδεύσει οποιαδήποτε δυνατότητα επίλυσης του προβλήματος. 

Μετά από όλα αυτά, έχω την πεποίθηση ότι θα έπρεπε οι κυβερνώντες αντί να λοξοκοιτούν σε παράξενες επαφές με τον ιδιωτικό τομέα, να είχαν άμεσα στρώσει με τριαντάφυλλα τον δύσκολο δρόμο της κας Καφέτση και να την διευκόλυναν με κάθε τρόπο για την άμεση ολοκλήρωση του Μουσείου, όπως ακριβώς αυτή το έχει ονειρευτεί και θέλει να το στήσει. Της αξίζει άλλωστε. 


Γιατί κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι είναι μια απόλυτα δική της πρωτοβουλία, την οποία υπερασπίζεται σθεναρά εδώ και πολλά χρόνια. Και αυτό οφείλουμε να το σεβαστούμε όλοι και να συμβάλουμε στο να ολοκληρωθεί άμεσα το Μουσείο προσπερνώντας με αξιοπρέπεια τις όποιες ιδιαιτερότητες ή αν θέλετε και ιδιοτροπίες που πάντα χαρακτηρίζουν τους ανθρώπους που αγωνίζονται για τα οράματά τους. 


Αυτό όφειλε να κάνει η πολιτική ηγεσία που λοξοκοιτώντας στην ιδιωτική πρωτοβουλία και εξυπηρετώντας αλλότριες επιθυμίες, φαίνεται πλέον να έχει εγκλωβιστεί σε ένα αδιέξοδο, μια και είναι πλέον σαφές ότι η Κα Καφέτση δεν κάνει πίσω και αυτό την τιμά. Το Μουσείο θα παραμένει κλειστό, τα χρήματα του ΕΣΠΑ για το Ωδείο θα χαθούν όσο είναι παγιδευμένοι στις επιπόλαιες επιλογές τους. Στο τέλος και πάλι θα προκύψει μια τερατώδης λύση που για άλλη μια φορά θα τραυματίσει την πόλη, τις αξίες μας και τον πολιτισμό. Όπως ακρωτηριάστηκε το κτίριο του Ζενέτου, έκλεισε η ΕΡΤ και τόσα άλλα που επιπολαίως και χωρίς περίσκεψη και σχέδιο δράσης, διαδραματίζονται σε αυτή την χώρα. Ποτέ όμως δεν είναι αργά: ΣΤΡΩΣΤΕ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΜΕ ΡΟΔΟΠΕΤΑΛΑ για την ολοκλήρωση του Μουσείου από την δημιουργό του και στην συνέχεια μπορείτε να συζητήσετε με αξιοπρέπεια για συμβούλια νέους προέδρους, διευθυντές, δημοκρατικές διαδικασίες. Σήμερα προέχει το όραμα και η επιβράβευσή του…





Απο τον Δημήτρη Αντωνακάκη αρχιτέκτονα και ιδρυτή του Κέντρου Αρχιτεκτονικής Μεσογείου στα Χανιά που με κάποιον αντίστοιχο τρόπο αντικαταστάθηκε βίαια μετά από μια πολυετή και επιτυχημένη διαδρομή από τον Δήμο, ήρθε η ακόλουθη επιστολή, στις 19 ΧΙ 2014:


Αγαπητέ Γιώργο

Πιστεύω ότι οι «εκδηλώσεις» συμπαράστασης σε ανθρώπους που αφιέρωσαν τη ζωή τους σε μια έντιμη δημόσια προσπάθεια για την ανάδειξη και τη λειτουργία του πολιτισμού και είχαν σε μεγάλο βαθμό καταφέρει να κάνουν ένα βήμα μπροστά έχουν ιδιαίτερη σημασία. Δυναμώνουν εκείνους που συμμετέχουν σ’ αυτές προσφέροντάς τους την αίσθηση ότι επιτέλους αντιδρούν στην κατηφόρα που έχουμε πάρει και ανακουφίζουν εκείνους τους λίγους σπάνιους ανθρώπους που προσπαθούν, ενθαρρύνοντάς τους να συνεχίσουν εκείνο που άρχισαν.
Εκείνο όμως που οι εκδηλώσεις συμπαράστασης προσφέρουν ακόμα -και δεν είναι λίγο- είναι η αίσθηση για όσους συμμετέχουν σ’ αυτές, ότι δεν είναι μόνοι, ότι αποτελούν ένα μέρος του σχεδόν διαλυμένου σήμερα κοινωνικού ιστού που δεν αδιαφορεί για όσα συμβαίνουν γύρω του, μπορεί να δει πέρα από κόμματα και προσωπικές αγκυλώσεις και αντιδρά, σήμερα ήπια και ίσως αύριο πιο δυναμικά.
Όσο για εκείνους που υφίστανται την αγνωμοσύνη των φορέων της πολιτείας οι αντιδράσεις συμπαράστασης επουλώνουν κάποιες από τις πληγές που προκαλεί η αίσθηση του μάταιου αγώνα που συχνά με δική τους πρωτοβουλία ανέλαβαν ελπίζοντας ότι ακόμα κι αν απομακρυνθούν και δεν επανέλθουν τίποτε δεν χάνεται κι ότι η συμβολή τους κάτι θετικό θα έχει αφήσει πίσω της.

Δεν μπορώ βέβαια να ισχυριστώ ότι οι εκδηλώσεις αυτές, τουλάχιστον στις μέρες μας, βοηθούν αυτό το υπό εξαφάνιση είδος των αφοσιωμένων σε μια ιδέα και ένα έργο ανθρώπων να διατηρήσει τη θέση από την οποία προσφέρει, καθώς από την πρώτη στιγμή της ανάληψης ενός Εργου, έχουν ήδη αρχίσει οι ανώνυμες, υπόγειες υπονομεύσεις που εκκινούν από την προσπάθεια υποβάθμισης της προσφοράς τους, για να τη φέρουν στα μέτρα της πιο αδιάφορης και ισοπεδωτικής αντίληψης για τον πολιτισμό καλλιεργώντας την αναξιοκρατία που επιβάλλει τους όρους της στη δημόσια ζωή μέσα από μια ασύλληπτη γραφειοκρατία.

Η διεύθυνση της οργάνωσης και της λειτουργίας ενός θεσμού πολιτισμού, όπως είναι ένα Μουσείο στη δίσεκτη εποχή μας, χωρίς ή με ελάχιστους οικονομικούς πόρους, αποτελεί έναν προσωπικό άθλο για εκείνους τους ανθρώπους που έχουν αναλάβει με τις προτάσεις τους, που αποτελούν καθημερινά φροντίδα και κατάθεση ζωής με ό,τι αυτή η στάση συνεπάγεται, να τους συντηρούν και να τους ζωντανεύουν.
Σ’ αυτήν την κατηγορία εκείνων που έχουν ταυτίσει τη ζωή τους με την ενεργοποίηση του πολιτισμού από το πόστο που έχουν ταχθεί, ανήκει φυσικά η κυρία Καφέτζη, για όσους παρακολουθούν το σημαντικό έργο της χρόνια τώρα και την ακάματη δραστηριότητά της.
Να ελπίσουμε ότι η περιρρέουσα εξουσία θα της επιτρέψει να συνεχίσει το έργο της στο νέο κτήριο που τόσα της οφείλει, ή θα την απομακρύνει ακριβώς την στιγμή που περνά το κατώφλι του.


Δημήτρης Αντωνακάκης





Από την 'Αννα Φιλίνη, την Παρασκευή 14 ΧΙΙ 2014 έλαβα επίσης το ακόλουθο σχετικό άρθρο

Η κυβέρνηση βλάπτει σοβαρά (και) τα μουσεία

Οι πρόσφατες βίαιες κυβερνητικές επεμβάσεις στη δομή του υπουργείου Πολιτισμού έχουν καταστροφικές συνέπειες για σημαντικά δημόσια μουσεία της χώρας. Μέσα στη μαυρίλα που έχει φέρει στις ψυχές μας η γύρω μας κρίση, αισθάνομαι να πενθώ βαθιά με αυτά τα τελευταία γεγονότα για την κατάντια της πατρίδας μου, για τον τόπο μου, για τα πλήγματα στους ανθρώπους του και στη δημιουργία τους.

Πριν πέντε χρόνια, όταν πέθανε ο Δημήτρης Κωνστάντιος, πονέσαμε για την απώλεια του σημαντικού αυτού ανθρώπου αλλά και για το έργο -σαν απροστάτευτο νεογέννητο μωρό- που άφηνε στο Βυζαντινό Μουσείο, όπου μόλις είχε προλάβει την ολική του αναγέννηση. Τρέμεις μήπως ένα νεογέννητο δεν μπορέσει να επιβιώσει. Και τότε ήρθε η νέα διευθύντρια, η Αναστασία Λαζαρίδου, που είχε πριν μαθητεύσει και δουλέψει για χρόνια μαζί του, με το ίδιο πάθος για το δύσκολο πόνημα αυτού του μουσείου και που -να!- μπόρεσε να το στηρίξει, να το αναπτύξει, να το ανοίξει παραπέρα στους διεθνείς επιστήμονες, στην ελληνική κοινωνία αλλά και να το συνδέσει με τη σύγχρονη τέχνη.

Μέσα στη λαίλαπα των τελευταίων καταστροφών στο υπουργείο Πολιτισμού είδαμε να καρατομείται ξαφνικά η Αναστασία Λαζαρίδου, προφανώς με στόχο να πληγούν τα ανοίγματα του μουσείου, να αλλάξει η πορεία του. Πριν μια βδομάδα η ίδια καταστροφική λαίλαπα ήρθε να πλήξει το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Ένα μουσείο καινούργιο, που έχει τόσο ανάγκη η χώρα μας και που ετοιμάζεται κάτω από τρομερές δυσκολίες με την επίμονη και επίπονη δουλειά, την ηθικά άμεμπτη φροντίδα και την υπεύθυνη επιστημονική γνώση της διευθύντριας επί 15 χρόνια, της Άννας Καφέτση. Το μουσείο πέτυχε να κερδίσει τη δικαστική μάχη με την Τράπεζα Πειραιώς, όμως η εκπροσώπηση οικονομικών συμφερόντων μέσα στη διοίκησή του κατάφερνε διαρκώς να βάζει εμπόδια στη λήψη σοβαρών αποφάσεων και να υπονομεύει την ολοκλήρωση του έργου τής διευθύντριας προκειμένου να ανοίξει το μουσείο στο νέο κτήριο.

Δεν μπορώ να ξεχάσω τον ενθουσιασμό μου όταν έπειτα από πολλά χρόνια σε κοινούς αγώνες μέσα στο δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας και με άλλους φορείς της πόλης για να σωθεί το κτήριο ΦΙΞ του αρχιτέκτονα Ζενέτου από την οριστική κατεδάφιση, η Άννα Καφέτση, που είχε αναλάβει το ΕΜΣΤ, επέλεξε το κτήριο αυτό για να στεγαστεί το νέο μουσείο. Στη διάρκεια της προετοιμασίας του είδαμε πολλές σημαντικές εκθέσεις με Έλληνες και ξένους διεθνείς καλλιτέχνες - θυμάμαι την εξαιρετική έκθεση με καλλιτέχνες από τα δύσκολα χρόνια της δικτατορίας. Υπήρχαν συχνά σοβαρά παράπονα καλλιτεχνών για την παραμέληση της παρουσίασης ορισμένων μορφών και κατευθύνσεων στην τέχνη, έγιναν όμως και εδώ ανοίγματα και κυρίως δεν αμφισβητήθηκε ποτέ η επιστημονική κατάρτιση και η άμεμπτη ηθική παρακολούθηση της διαμόρφωσης των συλλογών του μουσείου από τη διευθύντρια. Ήδη το 2008 δίναμε μάχες στο Κοινοβούλιο εναντίον της κρατικής παρέμβασης στο έργο των μουσείων σύγχρονης τέχνης στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.

Με τροπολογία του τότε υπουργού η κυβέρνηση πέτυχε τον διαχωρισμό της λειτουργίας της διεύθυνσης από το Διοικητικό Συμβούλιο, με στόχο να εμποδιστεί η απρόσκοπτη και ανεξάρτητη από την κυβερνητική παρέμβαση λειτουργία του μουσείου.

Σε μια εποχή όπου τα μεγάλα οικονομικά συγκροτήματα θέλουν να επιβάλουν τις δικές τους επιλογές στη σύγχρονη τέχνη, έρχεται τώρα η κυβέρνηση να επιβάλει βίαια και άνωθεν τη δαμόκλειο σπάθη της. Διαμαρτυρόμαστε για τη βίαιη καταστρατήγηση των θεσμών του διευθυντή και του διοικητικού συμβουλίου. Δεν πρόκειται όμως μόνο για αυτό και με ουδέτερο τρόπο για τις ευθύνες. Με την καρατόμηση της Καφέτση, γίνεται άμεση παρέμβαση με στόχο τις κατευθύνσεις και τις επιλογές που έχουν γίνει τόσα χρόνια στην ίδια την τέχνη. Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να αλλάξει τον όλο σχεδιασμό του μουσείου, γι' αυτό και δεν ενδιαφέρεται να διασώσει την όλη δουλειά των συλλογών του μουσείου που έχει γίνει από τη διευθύντρια εδώ και 15 χρόνια. Το μουσείο τινάζεται στον αέρα.

ΑΝΝΑ ΦΙΛΙΝΗ


Από τον Οδυσσέα Σγουρό στις 13 ΧΙ 2014 ήρθε το ακόλουθο σχόλιο:

Εκατοντάδες άσχετοι και αδιάφοροι συνωστίζονται σε πιθανά και απίθανα συμβούλια, επιτροπές και κάθε λογής υπηρεσίες εκφράζοντας με την ακηδία τους και τον κυνισμό τους καθημερινά τις όψεις υπανάπτυξης και υστέρησης ενός Τόπου, που στέκεται ακόμη γιατί εξακολουθούν να υπάρχουν και να δίνουν τον επίμονο –και μοναχικό τους - αγώνα άνθρωποι σαν την Άννα Καφέτση...Σε μια χώρα που το ΥΠΠΟΑ έπρεπε κανονικά να ονομάζεται «Υπουργείο Αρχαιοτήτων και Τάφων», η υπόθεση του Σύγχρονου Πολιτισμού αποτελεί για την πολιτική τάξη και την ανερμάτιστη ελίτ που την ελέγχει, μια "άγνωστη γη"...Λίγα έγραψε ο Π.Κονδύλης για την καχεξία μιας υποτιθέμενης "εθνικής αστικής τάξης" τραγικά αδιάφορης για όλα και ουσιαστικά υπεύθυνης για την απουσία οποιουδήποτε σχεδίου ή "αφήγησης"...Το Φιξ ολοκληρώθηκε αλλά στη συνείδησή τους είναι πάντα ένα ημικατεστραμμένο κουφάρι της νεωτερικότητας με την οποία ποτέ δεν ανέπτυξαν δεσμούς...Όσο παραμένει κλειστό μάλλον τους εξυπηρετεί και αν καταφέρουν να απαλλαγούν και από κάθε ενοχλητικό "εκκεντρικό" ακόμη καλύτερα...Η Άννα Καφέτση αυτή την ώρα είναι μια μοναχική κραυγή αντίστασης απέναντι σε θεσμούς που τελικά εχθρεύονται τις όψεις των πραγμάτων που έρχονται υιοθετώντας τερατώδεις πρακτικές, τόσο συμβατές με το βαθύ ύπνο της λογικής τους...