Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΕΝΟΣ ΑΠΑΞΙΩΜΕΝΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ Νο 2

Artwork by: Catherine Opie

Self-Portrait /Nursing, 2004

ήρθε η ώρα να απογαλακτιστούμε!

Έχω την αίσθηση ότι σε μια περίοδο ανατροπών και στερήσεων οι αρχιτέκτονες παραμένουμε απαθείς  ως βρέφη στις αγκάλες και την απόλαυση μιας ηδονικής ψευδαίσθησης που ανήκει πια στο παρελθόν.

Έγραφα στις 9 Ιανουαρίου 2011 σε αυτό το μπλογκ ότι: «Αισθάνομαι ακόμη περισσότερο άσχημα για την γενικότερη άγνοια, άρνηση θα έλεγα, που αφορά το σύνολο σχεδόν των μελετητών αρχιτεκτόνων για να ενημερωθούμε πιο σχολαστικά και να αντιμετωπίσουμε με σοβαρότητα και συγκροτημένα αυτήν την επικείμενη αλλαγή» και περίμενα προκειμένου να περισώσουμε το επάγγελμα του αρχιτέκτονα από αυτή την λαίλαπα που προωθεί η Ευρωπαϊκή Κοινότητα, να ξεπεράσουμε την παθητικότητα των καιρών, να ενημερωθούμε καλύτερα και να πάρουμε θέση.

Τα αποτελέσματα είναι πενιχρά. Τα κείμενα που  αναρτήθηκαν στο μπλογκ αυτό περιορισμένα.  Οι περισσότεροι συνάδελφοι παραμένουν ανενημέρωτοι και μάλλον πρόθυμοι αλλά και απαθείς… Μάταια περιμένω απόψεις  του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής, αλλά και των επώνυμων αρχιτεκτόνων και ακαδημαϊκών και βέβαια και των νέων αρχιτεκτόνων.

Με τον Δημήτρη Διαμαντόπουλο καταφέρνουμε να επικοινωνούμε καθημερινά, να γράφουμε κείμενα και με την  αγωνία που μας διακατέχει επιδιώκουμε να κινητοποιήσουμε συναδέλφους και όχι μόνο. 

Σήμερα στα πλαίσια  της συνεργασίας μας  με τίτλο

 

ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 

μπορείτε να διαβάσετε το νεώτερο σχετικό του κείμενο ( Νο 5) πατώντας εδώ. 

 

Από την άλλη μετά από μια μεγάλη συζήτηση που πραγματοποιήσαμε την Πέμπτη 27 ΙΑΝ 2011 με  την βουλευτή επικρατείας κα Μάγια Τσόκλη και τους επιστημονικούς συνεργάτες, και με την παρουσία και του Δημήτρη Διαμαντόπουλου και του Γιώργου Ζαφειρίου προέκυψαν κάποιες σκέψεις που επισυνάπτω στην συνέχεια:

«Το επάγγελμα του αρχιτέκτονα είναι κατά μία έννοια ήδη ανοικτό. Δεν υφίστανται κανενός είδους γεωγραφικοί ή ποσοτικοί περιορισμοί για την άσκησή του και, κυρίως, δεν υφίσταται σαφής θεσμική διάκριση μεταξύ των ρόλων του Αρχιτέκτονα Μηχανικού και των άλλων Διπλωματούχων Μηχανικών. Το αποτέλεσμα είναι το επάγγελμα του Αρχιτέκτονα Μηχανικού να το αντιποιούνται διάφοροι άλλοι κλάδοι των μηχανικών με ίσα ή ελάχιστα διαφοροποιημένα επαγγελματικά δικαιώματα και διάφοροι κλάδοι αποφοίτων Τ.Ε.Ι.»

Φωτογραφία των Federico Leone & Giovanni Tiberti,
φοιτητών του Πολυτεχνείου του Μιλάνου,

Εξώφυλλο περιοδικού L ARCA  Νο 261 ΣΕΠΤ. 2010

«Παράλληλα δεν λαμβάνεται  υπ’ όψιν ότι οι αρχιτεκτονικές μελέτες προϋποθέτουν ανάλογη παιδεία  και έχουν σαν αντικείμενο την παραγωγή όχι μόνο σύνθετων τεχνικών έργων αλλά και έργων με καλλιτεχνική και με ιδιαίτερη πολιτισμική διάσταση που καθορίζει την ποιότητα της ζωής και την ανθρώπινη συμπεριφορά σε όλες της τις εκφάνσεις καθώς και πλείστα όσα οικονομικοκοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα. Και δεν λαμβάνει υπόψη  ότι αυτό ισχύει και για τα μικρά έργα τα οποία συναθροιζόμενα διαμορφώνουν την φυσιογνωμία του κάθε τόπου.»

«Οι ελάχιστες υποχρεωτικές αμοιβές που ισχύουν μέχρι και σήμερα βάσει συμβατικού προϋπολογισμού για την έκδοση της άδειας από την πολεοδομία, ουσιαστικά  συνδέονται με μια σειρά χαλαρών και ξεπερασμένων  προδιαγραφών  που δεν εξασφαλίζουν τις σύγχρονες υψηλές απαιτήσεις που πρέπει να καλύπτει σήμερα μια μελέτη.   Κατά συνέπεια η κατάργηση της ελάχιστης υποχρεωτικής αμοιβής χωρίς την θεσμοθέτηση νέων αυστηρών ποιοτικών και ποσοτικών προδιαγραφών, προσαρμοσμένων στα διεθνή δεδομένα,  θα οδηγήσει  σε ακόμη πιο πρόχειρες μελέτες  με ότι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία και το κόστος κάθε έργου, αλλά και την περαιτέρω  αισθητική υποβάθμιση στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον. Το ίδιο απαιτείται και για τις μελέτες των δημοσίων έργων (μεταξύ αυτών και τα ειδικά κτίρια και οι αστικές αναπλάσεις) όπου με αμοιβές κάτω από το όριο των 300 000€ ( αφορά το σύνολο σχεδόν των μελετών) ανατίθενται σε αυτούς που υποβάλλουν την χαμηλότερη προσφορά, χωρίς άλλα κριτήρια όπως εμπειρία, διακρίσεις κλπ. και  καταργείται το κατώτατο όριο παραδεκτού των οικονομικών προσφορών.  Αν και στην περίπτωση αυτή δεν αποσαφηνιστούν και γίνουν αυστηρότερες οι προδιαγραφές των μελετών θα επικρατήσει πάλι η  γνωστή απρόσωπη , αδιάφορη και πρόχειρη αρχιτεκτονική που μας περιβάλει.»

«Εκτός των άλλων  υπάρχει και ένα θέμα με τις επιβλέψεις των αρχιτεκτόνων  που  στην περίπτωση των Δημόσιων Έργων την πραγματοποιούν οι υπηρεσιακοί παράγοντες των αρμόδιων φορέων,  με ότι αυτό συνεπάγεται για το “αλισβερίσι” μεταξύ των τελευταίων και των εργολάβων εις βάρος, πάντοτε, του δημοσίου συμφέροντος. Αυτό αποτελεί μια παγκόσμια και παράδοξη αποκλειστικότητα στο βαθμό που σε όλα τα κράτη ο αρχιτέκτονας είναι και ο γενικός υπεύθυνος δηλαδή ο «μαέστρος» του έργου.»

Ο διάλογος συνεχίζεται και βέβαια ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων φαίνεται ότι ασχολείται με το θέμα πολύ σοβαρά αλλά δεν φτάνει.

Υ.Γ.1 Άμεση είναι η απάντηση του Χάρη Σαββίδη που μας παραπέμπει στο νέο σχετικό του άρθρο που κινείται σε μια διαφορετική συχνότητα. Μπορείτε να διαβάσετε πατώντας εδώ. 

Υ.Γ.2  Ακολουθούν οι απόψεις του Dr Γιώργου Φατσέα αρχιτέκτονα μηχανικού και lighting consultant που διατυπώνονται στην ακόλουθη επιστολή που ήρθε την Δευτέρα 07 ΦΕΒ. 2011

Αγαπητέ Γιώργο

το επάγγελμα είναι ήδη πλήρως απελευθερωμένο εδώ και δεκαετίες από 'συναδέλφους' που δεν έχουν κανένα ενδοιασμό να αποστέλλουν 'μελέτες' της πλάκας (είναι η πιο ήπια λέξη που μπορώ να βρω) και να αμείβονται πενιχρά για αυτο μια και το κέρδος είναι 'αλλού' και όχι στα χαρτιά, όπως αποκαλούν τα σχέδια μελέτης..

Ο 'Πελάτης' μη γνωρίζοντας είτε και εν γνώση του επιλέγει τέτοιου είδους 'μελέτες'

μια και θα κάνει του κεφαλιού του στο τέλος έτσι και αλλιώς, μόνο και μόνο για να έχει κάτι να δώσει στις Κρατικές Υπηρεσίες κλπ..

 Άρα η ελάχιστη αμοιβή που ήδη είναι ανεπαρκέστατη είναι ένας 'μύθος'.

 Δεν καταλαβαίνω την εγρήγορση του ΤΕΕ και του εν υπνώσει εδώ και πενήντα χρόνια ΣΑΔΑΣ τώρα.

 Για παράδειγμα το δικό μας αντικείμενο εδώ και δεκαετίες το νέμονται αντιπρόσωποι φωτιστικών, που προσφέρουν 'μελέτη' δωρεάν με αντάλλαγμα την πώληση των φωτιστικών.

Είναι τουλάχιστον προφανές από οιονδήποτε ακόμα και με χαμηλό IQ το ότι δεν προσφέρουν μελέτη αλλά πώληση προϊόντων. Και όμως ακόμα και συνάδελφοι μηχανικοί προτιμούν αυτή τη 'μέθοδο' από το να αναθέσουν σε καθαρό μελετητή και όχι έμπορο φωτιστικών την 'μελέτη' φωτισμού.

Άρα για ποια απελευθέρωση μιλάμε ότι θα γίνει, αυτή ήδη έχει γίνει. Είναι σαν να πηγαίνεις σε αυτόν που προμηθεύει τούβλα είτε πλακάκια για το αρχιτεκτονικό σχέδιο του σπιτιού σου.

Όταν ζητάμε λογική αμοιβή για την παροχή υπηρεσιών,  έχοντας προσωπικό αποκλειστικά με μεταπτυχιακά στο αντικείμενο του φωτισμού από σοβαρό Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο συνάδελφοι αρχιτέκτονες μας αντιμετωπίζουν σαν πανάκριβους, ενώ γνωρίζουν πόσο χρόνο (και εξαιρώ την αμοιβή με βάση την επιστημονικότητα της μελέτης και όχι μόνο το χρόνο) παίρνει κάτι τέτοιο όταν το κάνεις ευσυνείδητα και με επαγγελματισμό και όμως κωφεύουν, άρα οι πελάτες γιατί να έχουν διαφορετική άποψη.

Το μόνο μέσο που έχουμε εμείς είναι τα χαρτιά που δίνουμε να έχουν αξία.

Πελάτες με υψηλό πολιτιστικό επίπεδο είναι σε θέση να το καταλάβουν και εκ του αποτελέσματος. Πολλές φορές ακούσαμε την απλούστατη πρόταση ....τα σχέδια σας είχαν νόημα....

 Άρα ειλικρινά δεν καταλαβαίνω τον τρόμο των συναδέλφων εμπρός στην 'απελευθέρωση'.

 Ας κάνουν ΚΑΙ ΟΙ ΜΠΑΚΑΛΗΔΕΣ μελέτες, έτσι και αλλιώς ήδη έκαναν.

Το επίπεδο της αρχιτεκτονικής δεν ανεβαίνει με θεσμούς αλλά με κτισμένο έργο από σοβαρούς επαγγελματίες, να υπάρχει να το βλέπουν και όσοι κατάλαβαν, κατάλαβαν.

Φιλικά

Γιώργος

Εναπομείναντα ερείπια μιας άλλης  ελεύθερης αρχιτεκτονικής χωρίς την όποια απελευθέρωση, 

Ιτέα 30 ΧΙ 2008

Υ.Γ. 3  την Δευτέρα 07 ΦΕΒ. Ακολούθησε και το σχόλιο του συναδέλφου Οδυσσέα Σγουρού:

...Αγαπημένε φίλε,

Οι αγωνιστικές κινητοποιήσεις του τμήματος του ΤΕΕ στην ανατολική Κρήτη, ίσα που μου επέτρεψαν σήμερα να ρίξω μερικές ματιές στα πρόσφατα γραφόμενά σου...Ετοιμάζω ένα κείμενο για το "άνοιγμα" του επαγγέλματος του αρχιτέκτονα αλλά δεν έχω βρει ακόμη την κατάλληλη εικόνα ή φωτο.(σε αντιστοιχία της δικής σου θηλάζουσας σύγχρονης Αφροδίτης του Βίλεντορφ), μιας και η δική μου εκδοχή θα ήθελα να αναφέρεται στα "ανοιχτά πόδια" μιας πρωθιέρειας που όλοι θέλουνε να την ξεσκίσουνε και ενίοτε -ή κατά κανόνα- τη μιμούνται ασύστολα χωρίς να έχουν και τα απαιτούμενα προσόντα...Μόνο δυο λόγια αυτή την ώρα...Η αρχιτεκτονική ΔΕΝ είναι εμπόρευμα...Με τουλάχιστον αγωνιστική διάθεση αλλά και βαθιά εννόηση πως οι σκλάβοι όταν ξεσηκωθούν δεν έχουν τίποτα να χάσουν παρά τα δεσμά τους...

Οδυσσ.

Υ.Γ.4 Tην Δευτέρα 14 ΦΕΒ το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής  έστειλε την ακόλουθη ανακοίνωση που συνοψίζει εύστοχα και συνοπτικά το πρόβλημα. Εκτιμώ ότι το Ινστιτούτο θα έχει ήδη προωθήσει το κείμενο αυτό όπου πρέπει:

Ανακοίνωση του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής σχετικά με την «απελευθέρωση» του επαγγέλματος του αρχιτέκτονα

Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής (Ε.Ι.Α.) παρακολουθεί με ιδιαίτερη ανησυχία τις απόψεις και τις προτάσεις που διακινούνται στο πλαίσιο τηςλεγόμενης «απελευθέρωσης» του επαγγέλματος του αρχιτέκτονα, καθώς και τις προθέσεις των αρμόδιων κρατικών οργάνων όπως αυτές διατυπώνονται στο δελτίο τύπου του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων της 21^ης Δεκεμβρίου 2010.

Η αρχιτεκτονική δραστηριότητα είναι εκείνη που σε μεγάλο βαθμό διαμορφώνει τον αστικό χώρο, την ποιότητα της ζωής μας και γενικά την ανθρώπινη συμπεριφορά μέσα σε αυτόν. Αποτελεί συνεπώς κρίσιμο παράγοντα της πολιτιστικής μας φυσιογνωμίας.

Σήμερα, σε μια εποχή οικονομικής αλλά και κοινωνικής κρίσης, ο ρόλος τουαρχιτέκτονα στον αρχιτεκτονικό και πολεοδομικό σχεδιασμό πρέπει νααναβαθμιστεί και όχι να υποβαθμιστεί εν ονόματι μιας αμφίβολης σε αποτελεσματικότητα προσπάθειας οικονομικού περιορισμού των αμοιβών και εξοικονόμησης μελετητικού κόστους στα δημόσια έργα, όταν μάλιστα είναι απόλυτα διαπιστωμένο ότι η αναλογία του κόστους της μελέτης στο συνολικό κόστος οιουδήποτε έργου είναι εξαιρετικά περιορισμένη.

Επί πλέον η κατάργηση του κώδικα αμοιβής, χωρίς παράλληλη θέσπιση ενός αυστηρού επαγγελματικού κώδικα υποχρεώσεων και ευθυνών, τόσο των μελετητών όσο και της εργοδοσίας, θα οδηγήσει στην υποβάθμιση της ποιότητας του παρεχόμενου μελετητικού έργου και σε ένα στρεβλό ανταγωνιστικό περιβάλλον, που θα έχει άμεσες επιπτώσεις επί της ήδη υποβαθμισμένης φυσιογνωμίας του φυσικού, οικιστικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος του τόπου μας.

Τέλος, σημειώνεται ότι αυτή η αντιμετώπιση θα συρρικνώσει το υπάρχον μελετητικό δυναμικό της χώρας με απρόβλεπτες συνέπειες για τη μελλοντική αναπτυξιακή προσπάθεια.