Το δεύτερο βραβείο, συνεπές στην κατεύθυνση που έχουν χαράξει οι τρεις αυτοί ταλαντούχοι μελετητές είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και ακουμπά επικίνδυνα το πρώτο βραβείο.
Τα σχόλιο της Κριτικής Επιτροπής:
Η μελέτη
με τον κωδικό 88888888WW
προτείνει μια ιδιαίτερα δυναμική μορφή. Το έκθεμα καταλαμβάνει κεντρικό ρόλο
στη σύνθεση και η μουσειολογική του ανάπτυξη ακολουθεί τη λογική του ταξιδιού.
Είναι μορφολογικά ένα εξαιρετικά πρωτότυπο κτίριο με στρατηγικό στόχο χωρίς
φλυαρία. Η δυναμική της πρότασης συνίσταται κυρίως στους συνειρμούς που
προκαλεί η αισθητική της συγκρότησης της κάτοψης. Το κτήριο αποκτά έτσι ένα
εντυπωσιακό περίβλημα αφήνοντας όμως ερωτηματικά ως προς την τελική του διαχείριση.
Δημιουργεί μια κομψή εικόνα κτηρίου –αντικειμένου. Επισημαίνεται η δυσκολία του
διατιθέμενου οικοπέδου να 'χωρέσει' την δυναμική του συγκεκριμένου κτίσματος. Ο
χειρισμός του ελεύθερου χώρου είναι αμήχανος.
2ο βραβείο
Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος, Κώστας Μαύρος,
Θάνος Μπαμπανέλος , Κατόψειας κάτω και άνω στάθμης
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
Η μυθική Αργώ σε Μουσείο: Το Μουσείον ήταν τέμενος –αυτό της λατρείας των μουσών. Ως τέμενος οφείλει και εδώ να δημιουργηθεί, ένας οριοθετημένος χώρος απλός αλλά περιεκτικός, σαφής αλλά συμβολικός, εύληπτος αλλά μυσταγωγικός, όπου το μυθικό πλοίο να αποτελεί το κέντρο της προσοχής, το κυρίως έκθεμα, το σημείο αναφοράς. Η πρόταση για το Μουσείο γεννιέται θεωρώντας την Αργώ ως το πρωταρχικό σημείο, την αφετηρία σύνθεσης: Το πλοίο προϋπάρχει του κτιρίου, μπορεί κανείς να το φανταστεί να καταλαμβάνει το κέντρο του προς δόμηση πεδίου, έτοιμο προς αναχώρηση, μέσα στο νερό, στο φυσικό του στοιχείο: διαγώνια τοποθετημένο, δυναμικό, σχεδόν εν κινήσει. Η διαγώνιός του δεν είναι μια επιλογή ανάμεσα σε άλλες, είναι εξ’ ορισμού φορτισμένη, αποτελεί τη φυσική πορεία της κίνησης, τη συμβολική χάραξη της περιπέτειας, τη δυναμική γραμμή της διάσχισης. Η πρόταση για το νέο μουσείο γεννιέται με τρεις χειρονομίες: Το πλοίο αγκαλιάζεται από το ίδιο του το σχήμα, το πρωτογενές αυτό σχήμα διασπάται από το πλοίο, το σκαρί το σχίζει στα δύο, τα δύο τμήματά του ολισθαίνουν, η Αργώ δια-σχίζει το Μουσείο. Ταυτόχρονα όμως βρίσκεται και μέσα του. Το νέο Μουσείο γεννιέται και διαπερνάται από τομυθικό πλοίο, τα δύο αποσχισμένα μέρη στέκουν πλέον ακίνητα, πάνω από το νερό, ως άλλες Συμπληγάδες.


2ο βραβείο
Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος, Κώστας Μαύρος,
Θάνος Μπαμπανέλος , εγκάρσια και κατά μήκος τομές
Η διαγώνια γέννηση του μουσείου μέσα στο ορθογώνιο πεδίο του, μέσα από δύο καμπυλόμορφα μέρη που αποσχίζονται αλλά ταυτόχρονα συγκρατούνται από το κεντρικό του έκθεμα, είναι μια χειρονομία διπλή: το νόημά της προκύπτει αφ’ ενός από τη φυσική σχέση της με το ίδιο το πλοίο και αφ’ ετέρου από τον επιχειρούμενο συσχετισμό με τον περιβάλλοντα χώρο: Η αιχμηρή άκρη του νέου μουσείου πλησιάζει το Πεδίο του Άρεως και προβάλλει δυναμικά στην Λεωφόρο από την οποία προσεγγίζει κανείς την πόλη του Βόλου, αποδίδοντας στο κτίριο χαρακτήρα τοποσήμου. Από το σημείο της μέγιστης αυτής προβολής, σε επαφή με το πάρκο και διαμέσου της σχισμής, γίνεται η είσοδος στο Μουσείο. Δύο μεγάλοι τριγωνικοί υπαίθριοι χώροι εκατέρωθεν του νέου κτιρίου, λειτουργούν ως χώροι ανάδειξής του, επιτυγχάνοντας τη διαχείριση του υπαίθρου με τρόπο τολμηρό, ευρύ, μη κατακερματισμένο, ενώ το κτίριο αιωρείται πάνω από μία αβαθή υγρή επιφάνεια που δανείζεται το ορθογώνιο σχήμα του πεδίου και λειτουργεί αντιστικτικά με τη διαγώνια ανάπτυξή του. Από το επίπεδο του δρόμου, μπορεί κανείς να αντιληφθεί το μυθικό πλοίο είτε να αχνοφαίνεται μέσα από μία ημιδιάφανη μεταλλική κουρτίνα, είτε να προβάλλει πλήρως αποκαλυμμένο, κατοπτριζόμενο στο νερό, ελεύθερο, πολύτιμο, μοναδικό.

Το επίπεδο του ισογείου είναι ελαφρά υπερυψωμένο μέσα από κεκλιμένη διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου κατά 1,5 μέτρο, ώστε το κτίριο και οι ισόγειοι χώροι να προβάλλονται κατάλληλα, λίγο πιο ψηλά από τη Λεωφόρο. Ταυτόχρονα, μέσα από τη σχισμή ανάμεσα στα δύο μέρη του κτιρίου οι επισκέπτες βρίσκουν μία κεκλιμένη ράμπα, η οποία οδηγεί με αβίαστο τρόπο 1,5 μέτρο κάτω από τη στάθμη του φυσικού εδάφους, στη στάθμη της εισόδου. Η ελαφριά αυτή εκσκαφή σε μικρό βάθος, και η ταυτόχρονη κεκλιμένη ανύψωση του περιβάλλοντα χώρου υπακούουν στην πρόθεση απόλυτης ανάδειξης του κεντρικού εκθέματος, στην απογύμνωσή του από οποιοδήποτε σύγχρονο λειτουργικό στοιχείο: η υποδοχή, η έκδοση των εισιτηρίων και οι υποστηρικτικοί τους χώροι είναι αφανείς ώστε από το δρόμο να κυριαρχεί η παρουσία της Αργούς, φαινομενικά μέσα στο νερό, κάτω από ένα κτίριο που ανασηκώνεται με γλυπτικό τρόπο για να την υποδεχθεί. Είτε μέσω διαφάνειας, είτε μέσω κατάλληλης ημιδιαφάνειας, το πλοίο στέκει μόνο του, ακριβώς πάνω στο όριο της πορείας που ορίζει η σχισμή και που καταλήγει μετά την είσοδο στην κεντρική αίθουσα, κάτω από την καρίνα του: ο επισκέπτης έχει εισέλθει σε ένα Καρνάγιο. Βλέπει το μυθικό πλοίο κατ’ αρχήν μέσα σ’ ένα χώρο ναυπήγησης ενώ ψηλότερα αιωρείται ο μεγάλος θόλος.

2ο βραβείο
Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος, Κώστας Μαύρος,
Θάνος Μπαμπανέλος , εσωτερικό κάτω στάθμη
Ο ελλειπτικός θόλος ορίζει τον κεντρικό χώρο με το πρωτογενές σχήμα του, συμπληρώνοντας αντιστικτικά τη φαινόμενη παρουσία του πλοίου μέσα στο νερό και αποτελώντας μία ιδανική επιφάνεια πολλαπλών προβολών, σχετικών με το μύθο. Μέσα από τον ενοποιητικό χαρακτήρα του υπερκείμενου θόλου, οι επισκέπτες έχουν μια τριπλή εμπειρία θέασης και περιήγησης της Αργούς, σε τρία διαφορετικά επίπεδα: Με την είσοδό τους στην αίθουσα μία κεκλιμένη ράμπα πλάι στην καρίνα του πλοίου τους οδηγεί να ανέλθουν σταδιακά στο επίπεδο όπου μπορούν να αντιληφθούν το πλοίο μέσα στο φυσικό του στοιχείο, ενώ από ένα περιμετρικό διάδρομο στον όροφο μπορούν να περιεργαστούν τη σύγχρονη ανακατασκευή από ψηλά.
2ο βραβείο
Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος, Κώστας Μαύρος,
Θάνος Μπαμπανέλος , εσωτερικά από την άνω στάθμη
Η αίθουσα της Αργούς αποτελεί το συνδετικό κρίκο ανάμεσα στα δύο μέρη του κτιρίου, τα οποία έχουν διαφορετικό χαρακτήρα, το ένα αμιγώς εκθεσιακό, ενώ το άλλο μικτό. Η ελλειπτική εκθεσιακή πορεία που έχει ξεκινήσει από το χαμηλότερο επίπεδο της εισόδου, συνεχίζεται μέσω του κεντρικού κλιμακοστασίου στο νότιο τμήμα του κτιρίου, εκεί που φιλοξενούνται οι έξι εκθεσιακές ενότητες που πλαισιώνουν την Αργώ. Είναι ένας χώρος ενιαίος, γραμμικός, μέσα στον οποίο η έκθεση αναπτύσσεται με δυναμισμό και μυσταγωγία.

Οι επισκέπτες πραγματοποιούν μέσα στο νέο Μουσείο ένα ταξίδι, η πορεία τους είναι σύνθετη, με εναλλακτικές διαδρομές και εμπειρίες: Μετά την περιήγηση στον εκθεσιακό χώρο του ορόφου, περνούν στον περιμετρικό ελλειπτικό διάδρομο παρατηρώντας το πλοίο από ψηλά ώστε να καταλήξουν στο βόρειο τμήμα του κτιρίου όπου φιλοξενούνται οι συμπληρωματικές χρήσεις: αμφιθέατρο, διάδραση, αναψυχή. Σε αντίθεση με την πλευρά του αμιγώς εκθεσιακού χώρου η οποία επιτρέπει μόνο μια ημιδιαφανή αντίληψη της κεντρικής αίθουσας μέσα από ένα υάλινο χώρισμα που ορίζει το ένα του όριο, η απέναντι πλευρά που φιλοξενεί το foyer του αμφιθεάτρου και την διαδραστική περιοχή για τα παιδιά είναι ανοικτή προς τον κεντρικό χώρο. Τη δυτική άκρη του βόρειου τμήματος του κτιρίου καταλαμβάνουν οι διοικητικοί χώροι, ενώ ακριβώς από πάνω βρίσκεται το καφέ. Οι επισκέπτες, έχοντας περιηγηθεί στην κυρίως έκθεση και έχοντας πιθανά εισέλθει στο αμφιθέατρο, ανεβαίνουν μέσα από μία ράμπα η οποία μπορεί να δεχθεί περιοδικά εκθέματα, όπως και ο χώρος του αναψυκτηρίου στον οποίο αυτή οδηγεί. Από εκεί η εκθεσιακή εμπειρία καταλήγει μέσα από μικρή σκάλα στο οξυκόρυφο δώμα. Μια υπαίθρια εγκατάσταση με τους μυθικούς ήρωες, τους Αργοναύτες, αποτελεί το τέλος του ταξιδιού: Σύγχρονοι επισκέπτες ανάμεσα σε 53 Ήρωες.
Ο ελλειπτικός θόλος εκτός από τον συμβολικό του ρόλο –αιωρούμενος ως θόλος ουράνιος πάνω από το πλοίο- παραλαμβάνει και μία σύνθεση αλληλεπικαλυπτόμενων, ατμοσφαιρικών προβολών, τις οποίες οι επισκέπτες θα μπορούν να παρακολουθούν από τρία διαφορετικά επίπεδα. Ο συνδυασμός παραδοσιακών, ψηφιακών και διαδραστικών μέσων έκθεσης εφαρμόζεται και στις 6 εκθεσιακές ενότητες που φιλοξενούνται αυτόνομα στο νότιο τμήμα του Μουσείου.

Η βασική συνθετική χειρονομία που τον οργανώνει είναι ένα κύμα: Μια κυματιστή ξύλινη επιφάνεια που αναπτύσσεται σε όλο το μήκος του καμπύλου τοίχου, συνδυάζεται κατάλληλα με άλλα καμπυλόμορφα κατακόρυφα στοιχεία για να ορίσει τους υποχώρους των ενοτήτων, προσδίδοντας στην εκθεσιακή εμπειρία θέρμη, ποικιλία αλλά και ενότητα ύφους. Ο επισκέπτης ταξιδεύει και αυτός μέσα από την περιήγηση σε χώρους διαφορετικής κλίμακας και σχήματος. Το εκθεσιακό κύμα παραλαμβάνει προ-πλάσματα, προβολές, φωτογραφίες, διαδραστικές εφαρμογές σε οθόνες αφής, χαρτώο υλικό, κείμενα, αρχαιολογικά ευρήματα, μαρτυρίες. Στα σημεία επαφής του με τον εξωτερικό καμπύλο τοίχο κατακόρυφες σχισμές επιτρέπουν τον ελεγχόμενο, ατμοσφαιρικό φωτισμό του εσωτερικού, αλλά και μία διαδοχή από επιλεγμένες κλεφτές φυγές προς το εξωτερικό.
2ο βραβείο
Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος, Κώστας Μαύρος,
Θάνος Μπαμπανέλος, εξωτερική άποψη
Η επίσης καμπυλόμορφη ανάπτυξη των δύο αποσχισμένων τμημάτων του νέου Μουσείου γίνεται από εμφανές σκυρόδεμα κατακόρυφου ξυλότυπου το οποίο βάφεται με απορροφητικό τρόπο σε γήινο τόνο. Ο κατακόρυφος ξυλότυπος επιτρέπει την οργανική ένταξη της διαδοχής των κατακόρυφων σχισμών στις όψεις, όπως και μίας σειράς υδροροών από τις οποίες το όμβριο νερό τρέχει ελεύθερα, για να καταλήξει στην εξωτερική υδάτινη επιφάνεια προβολής της Αργούς. Αυτή η λειτουργική αλλά παιγνιώδης λύση μπορεί να ενισχυθεί με κατά τόπους μόνιμη κατακόρυφη ροή: λεπταίσθητες ενσταλάξεις που δένουν με ατμοσφαιρικό τρόπο τις όψεις με την υγρή επιφάνεια που τις πλαισιώνει.Όλες οι επιφάνειες του περιβάλλοντος χώρου προτείνεται να επιστρωθούν με ακανόνιστους κυβόλιθους επίσης γήινης απόχρωσης, οι οποίοι συνεχίζονται ως δαπεδόστρωση και στην εσωτερική στάθμη της εισόδου και τον χώρο του ‘καρνάγιου’. Η εμπρόσθια δενδροστοιχία επί της λεωφόρου διατηρείται, με κατάλληλη αραίωση προς τα ανατολικά ώστε να αναδεικνύεται το Μουσείο και η είσοδός του, και συμπληρώνεται από μία ακόμα σειρά δένδρων προς το εκθεσιακό κέντρο. Η σχήματος Γ διάταξή τους επαναλαμβάνεται στο νοτιοανατολικό όριο του πεδίου, ορίζοντας και τον υπαίθριο χώρο στάθμευσης, με πρόσβαση από την πλευρά του Πάρκου.

Ο κυρίως φορέας του Μουσείου είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα. Μια ελλειπτική κιονοστοιχία ακολουθεί τη μορφή του κεντρικού χώρου ενώ στις οξείες απολήξεις του ακολουθούνται ειδικότερες λύσεις υποστύλωσης: Η άκρη του αμφιθεάτρου καθώς και εκείνη του προς το πάρκο τμήματος εδράζονται με πολύ ισχυρό τρόπο, σε αντίθεση με τις συμπληρωματικές απολήξεις για τις οποίες επιλέγεται εν προβόλω επίλυση και μία αίσθηση αιώρησης. Το δάπεδο του ορόφου είναι επίσης από οπλισμένο σκυρόδεμα ενώ οι δύο οροφές όπως και ο θόλος είναι ελαφρότερης, μεταλλικής κατασκευής.


Ο θόλος, εξωτερικά επενδεδυμένος από ξύλο στηρίζεται στο σύστημα των τεσσάρων επάλληλων πλαισίων από σκυρόδεμα που συνδέουν τα δύο κτίρια. Ο εκθεσιακός χώρος στεγάζεται με σύμμικτη κατασκευή, ενώ στο απέναντι τμήμα όπου βρίσκονται το αμφιθέατρο, το foyer του και το καφέ ακολουθείται η λύση υάλινης οροφής με επιμήκεις μεταλλικές περσίδες ηλιοπροστασίας. Επίσης υάλινη είναι και η οροφή της ζώνης πλάτους 4,40 μέτρων ανάμεσα στα δύο τμήματα. Η ζώνη της εισόδου είναι χαμηλή και διαμορφώνεται κατάλληλα με ανεμοφράχτες, ενώ η πίσω ζώνη είναι μεγάλου ύψους με δύο υψίκορμες ειδικές πόρτες: Μέσα από μια μεταλλική ράγα το πλοίο οδηγείται από εκεί στην έξοδό του από το Μουσείο ώστε να ξαναβρεθεί στη θάλασσα.
2ο βραβείο
Τσαμπίκος Πετράς
(Συνεργάτες Αρχιτέκτονες: Γεώργιος Χούσος, Δημήτρης Κολλάρος, Σοφία Ζουρέλλη, Εμμανουήλ Συμιακάκης, Αναστασία Γκολιομύτη)
19341216ΑΑ
ΕΝΑ ΣΚΑΦΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΓΩ
Η πρόταση επιχειρεί να αναδείξει το διαχρονικό και υπερτοπικό χαρακτήρα του εκθέματος. Πράγματι η ΑΡΓΩ αναφέρεται σε μια σειρά από τόπους γύρω από τους οποίους συγκροτείται ο μύθος της. Το δίπολο τοπικότητα - υπερτοπίκοτητα εκφράζεται συνθετικά μέσα από το Σκάφος και το Στέγαστρο. Το Σκάφος [ετυμ: σκάπτω, αφαιρώ, περιέχω] αποτελεί το δοχείο του πλοίου και τον κύριο χώρο έκθεσης της Αργούς.
Το Στέγαστρο καλύπτει τον περιμετρικό χώρο γύρω από το σκάφος, δημιουργεί μια αλληλουχία κλειστών, ημιυπαιθρίων και ανοιχτών χώρων που συνδιαλέγονται με το κλίμα της περιοχής και περιλαμβάνουν όλες τις πρόσθετες μουσειακές δραστηριότητες αλλά και τους λειτουργικούς χώρους του μουσείου.
ΤΟΠΙΑΚΟΙ ΚΥΜΑΤΙΣΜΟΙ - Η ΝΕΑ ΤΟΠΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΠΕΔΟΥ
Το σκάφος εμβολίζει το αυστηρό σχήμα του οικοπέδου υπό γωνία που θεάται γεωγραφικά την Κολχίδα, το σημείο αναφοράς του Μύθου. Η εμβολή εκφράζει την είσοδο του πλοίου από την κεντρική οδό και ταυτόχρονα έλκει τις ροές τις πόλης στο εσωτερικό διαμορφώνοντας την είσοδο. Το Σκάφος παραμορφώνει τον ορθογωνικό κάνναβο του οικοπέδου σε ένα σύστημα τοπιακών κυματισμών που συνδιαλέγεται με το γειτονικό πάρκο, δημιουργώντας μια νέα τοπιογραφία που συνθέτει τον κλειστό και τον υπαίθριο χώρο σε μια ενότητα.
2ο βραβείο, Τσαμπίκος Πετράς, Κατόψεις
Το σχόλιο της Κριτικής επιτροπής:
Στην μελέτη με τον κωδικό 19341216ΑΑ η κεντρική ιδέα είναι αυτή της αντιδιαστολής Σκάφους και Στεγάστρου που εκφράζεται με σαφήνεια. Ο βασικός εκθεσιακός χώρος στεγάζει το έκθεμα το οποίο κυριαρχεί στο σύνολο της αρχιτεκτονικής πρότασης και παράγεται από την παραμόρφωση του βασικού στεγάστρου από το Σκάφος. Οι δημόσιες λειτουργίες συγκεντρώνονται σε όλο το φάσμα ανοικτών και κλειστών χώρων. Η χρήση του στεγάστρου για τη ρύθμιση του μικροκλίματος και τη βιοκλιματική λειτουργία του κτηρίου είναι επιτυχής. Πρόκειται όμως για μια μεγάλης κλίμακας επέμβαση που εντάσσεται μάλλον ανισομερώς στο ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο γήπεδο του διαγωνισμού.
2ο βραβείο, Τσαμπίκος Πετράς, Τομές
2ο βραβείο, Τσαμπίκος Πετράς,
2ο βραβείο, Τσαμπίκος Πετράς,
Εσωτερικές απόψεις
Κώστας Μανωλίδης, Ευαγγελία Αποστόλου
55555555AM
3ο βραβείο, Κώστας Μανωλίδης, Ευαγγελία Αποστόλου
Με τον Κώστας Μανωλίδη γνωριζόμαστε μόνο μέσω των μπλογκ μας και πρέπει να πω ότι το έχω ξεχωρίσει και το παρακολουθώ συστηματικά. Την ίδια ευαισθησία και ποιότητα που χαρακτηρίζει τον ιστότοπό του (http://edafologion.blogspot.gr/) διακρίνω και σε αυτή την μελέτη. Θα ήθελα να συγχαρώ όλη την ομάδα για την διάκριση και την εξαιρετική ποιητική επεξεργασία της παρουσίασης.
3ο βραβείο, Κώστας Μανωλίδης, Ευαγγελία Αποστόλου
Τα σχόλιο της Κριτικής Επιτροπής
Η μελέτη 55555555AM έχει ως κεντρική ιδέα την οργάνωση των χώρων γύρω από εσωτερικά αίθρια. Αποτελεί μια εξαιρετική πρόταση ως προς τον τρόπο που αρθρώνονται και εναλλάσσονται διαφορετικών ποιοτήτων χώροι σε ένα σύνολο, οργανωμένο λιτά και εσωστρεφώς. Ο επισκέπτης περιηγείται σε μυστηριακούς χώρους, σε ένα εσωτερικό ΄σύμπαν΄ με εναλλαγή φωτεινών, σκοτεινών, στενών και διευρυμένων χώρων. Πολύ ενδιαφέρουσα ογκοπλασία με ιεραρχημένη κατανομή των επί μέρους ενοτήτων. Παρ’ όλες τις σχεδιαστικές υψηλού επιπέδου αρχιτεκτονικές ποιότητες, πρόκειται για μια μνημειακή αρχιτεκτονική που μάλλον ανταγωνίζεται το έκθεμα. Ο συμβολικός χαρακτήρας του κτιρίου γίνεται αντιληπτός από την κύρια όψη του.