CATCH 22: ΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑ, ΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΚΑΙ ΜΙΑ ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

μια προφητική προσέγγιση σε ένα εκρηκτικό αστικό περιβάλλον 

Το νέο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος ενταγμένο στον Αστικό Ιστό της περιοχής 

Το Catch 22 έγινε γνωστό από την ομώνυμη αντιπολεμική ταινία του 1970, η οποία βασίστηκε στο βιβλίο του Joseph Heller που πρωτοεκδόθηκε το 1961. Έχουν αποδοθεί διάφορες ερμηνείες για το μήνυμα αυτού του έργου και στην συγκεκριμένη περίπτωση η Αριάδνη Βοζάνη επεσήμανε ότι αναφέρεται στην έννοια του παράδοξου, ή στην απομάκρυνση από τον στόχο μετά από επιμονή σε αυτόν. 

Χωρίς να μπορώ να ισχυριστώ ότι ο τίτλος Catch 22 που επιλέχθηκε είναι εύστοχος, σε κάθε περίπτωση οι 22 μελέτες που εκτέθηκαν στο Κέντρο επισκεπτών του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, 22 εκδοχές που μελετούν και διερευνούν τους τρόπους που το νέο κέντρο πολιτισμού του Renzo Piano, θα επηρεάσει σταδιακά την φυσιογνωμία του αστικού περιβάλλοντος, έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον. 

Οι μακέτες με τα master plans των 22 μελετών στο κέντρο επισκέπτων στο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος 

Πρόκειται για τις 22 προτάσεις τελειόφοιτων φοιτητών της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ που δούλεψαν σε ομάδες και με την φρεσκάδα και την γνώση τους, διατύπωσαν μια σειρά από πολύ ενδιαφέρουσες προτάσεις για τις εκδοχές μετάπλασης του αστικού περιβάλλοντος, που περιβάλλουν ανατολικά και βόρεια το νέο Πολιτισμικό κέντρο, δηλαδή των οικοδομικών τετραγώνων που χαρακτηρίζονται από σχετικά χαμηλή δόμηση και μεγάλη κατάτμηση στη δομή των μετώπων και τις χρήσεις γης.  Εκτός από τα master plans οι φοιτητές προχώρησαν και σε συγκεκριμένες αρχιτεκτονικές προτάσεις με πολύ καλές μακέτες και πραγματικά πρωτότυπες λύσεις χωρίς υπερφίαλες και εκκεντρικές προσεγγίσεις. 

Άποψη της έκθεσης 

Οι προτάσεις αυτές έγιναν στο πλαίσιο του μαθήματος Αστικού Σχεδιασμού 9ου εξαμήνου του ακ. Έτους 2013-2014. Μια πρωτοβουλία του Ανδρέα Κούρκουλα και της Αριάδνης Βοζάνη που υλοποιήθηκε σε συνεργασία με τους Ιφιγένεια Μάρη και τον Θάνο Παγώνη καθώς και επικουρικά με τους Ράνια Καρατζούνη, Νίκο Μαγουλιώτη και Αντώνη Χαζάπη. 

Οι φοιτήτριες Μαρία Βλαχοστεργίου και Μαρία Εσπιαλίδου με ξενάγησαν με ευγένεια στον χώρο της έκθεσης  μπροστά στην μακέτα τους.

Είναι γεγονός ότι όταν ένα σημαντικό μεγάλης κλίμακας έργο πραγματοποιείται στον αστικό ιστό μιας μεγαλούπολης, όπως π.χ. στο Μπιλμπάο, προκαλεί μια σειρά, ένα κύμα, αλλαγών ανάλογα με τους ομόκεντρους κυματισμούς που προκαλούνται όταν μια πέτρα πέσει στα ήρεμα νερά. 

Σπετζάρης Αλέξανδρος - Τζουγανάκη Μαριλένα | Θραύσματα

Ξυδιά Μαρίνα - Πατσουράκου Μυρτώ - Παναγιωτοπούλου Αφροφίτη | Διασχίζοντας φυγές

Την πολύ πετυχημένη Ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στις 17 Οκτωβρίου στο Μουσείο Μπενάκη με τίτλο «CATCH 22 - Μια συζήτηση για την εξέλιξη της πόλης» άνοιξαν ο Ανδρέας Κούρκουλας και η Αριάδνη Βοζάνη. 

ο Ανδρέας Κουρκουλας και η Αριάδνη Βοζάνη. 

Μια σειρά ανάλογων παραδειγμάτων παρουσίασαν στις διαλέξεις που κατάφερα να παρακολουθήσω τους ο Δημήτρης Καρύδης Καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων Ε.Μ.Π με τίτλο «Ιχνηλατώντας το πολιτιστικό αποτύπωμα - το σημείο, η ευθεία και το επίπεδο»

ο Γιάννης Πεπονής 

και ο Γιάννης Πεπονής Καθηγητής, School of Architecture, College of Architecture, Georgia Institute of Technology, Atlanta/GA USA, με τίτλο: «Η πόλη ως μήτρα και αποτέλεσμα διαδράσεων: Προγραμματικές κινήσεις και συντακτικές σχέσεις». 

Η ημερίδα αποτελεί το τρίτο μέρος αυτής της πρωτοβουλίας και πραγματοποιήθηκε δύο εβδομάδες μετά τα εγκαίνια της έκθεσης με τις 22 προτάσεις

Αλυγίζου Νίκη Ξένια - Χίου Μαρία - Χρησίμου Αγγελική | Urban virus

Θα έλεγα ότι το όλο εγχείρημα είναι εύστοχο, επίκαιρο και ίσως προφητικό. Θεωρώ πιθανόν, εν μέσω κρίσης και της σταδιακής απαξίωσης των ακινήτων, η ολοκλήρωση του έργου του Piano να ενεργοποιήσει ξένα επενδυτικά funds προς τέτοιες κατευθύνσεις. Γι αυτό θεωρώ σημαντικό που οι κατευθύνσεις αυτές  επισημαίνονται για πρώτη φορά μέσα από μια εύστοχη και ευρηματική εκπαιδευτική διαδικασία. 

Κουτσιουμάρης Διονύσιος - Μπουραντά Πολυξένη - Ρούνη Σταματίνα Μαρία | den(c)ity

Μέσσας Γιάννης - Σιγάλα Αλίκη | Bridge

Θα είχε ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον και πιθανόν να αποτελέσει και αφορμή για την συνέχιση του εγχειρήματος, αν στην όλη αυτή διαδικασία συμμετείχαν πολεοδόμοι, οικονομολόγοι, νομικοί και περιβαλλοντολόγοι καθώς και νεότερα ή παλαιότερα στελέχη από το ΥΠΕΚΑ. Είναι νομίζω κατανοητό ότι η θεωρητική και διδακτική αυτή προσέγγιση θα μπορούσε να αποκτήσει πλέον ένα πιο ρεαλιστικό χαρακτήρα. Ίσως αυτό δημιουργεί μια νέα προϋπόθεση για να συνεχιστεί επί της ουσίας αυτή η διαδικασία και να αποφευχθούν και οποιοιδήποτε επικίνδυνοι χειρισμοί στο μέλλον που θα μπορούσαν στο όνομα της κερδοσκοπίας να ανατρέψουν τα μεγέθη, τις κλίμακες και τις ισορροπίες αυτής της πόλης. 

Σπετζάρης Αλέξανδρος - Τζουγανάκη Μαριλένα | Θραύσματα

Ζωγραφόπουλος Ηλίας- Μουτεβελής Γιάννης | Ανάποδες πόλεις

Το Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος παράλληλα με τα πολιτιστικά προφέρει στην περιοχή ένα μοναδικό πάρκο πρασίνου, που καταλήγει σε ένα ξεχωριστό μπελβεντέρε, είναι μια πρωτοφανής για τα ελληνικά δεδομένα αστική επέμβαση που σε κάθε περίπτωση θα ανοίξει καινούργιους δρόμους. Οι φοιτητές με τους διδάσκοντες ξεκίνησαν καλά.

Συγχαρητήρια λοιπόν στους Στέλλα Αθανασίου, Νίκη Αλυγίζου, Άννα Αξαοπούλου, Ελένη Βαβάνου-Κροκιδέ, Βαγγέλης Βαλτικός, Μαρία Βλαχοστεργίου, Ζήσης Βόμβας, Αλέξανδρος Γιαννικόπουλος, Σπύρος Γιωτάκης, Μαρίζα Δαούτη. Σοφία Δησίου. Μαρία Εσπιαλίδου. Ηλίας Ζωγραφόπουλος. Ηλίας Θεοδωράκης. Δημήτρης Καρακώστας, Νίκος Κεραμειανάκης, Ελένη Κοροπούλη, Διονύσης Κουτσιουμάρης, Κίμων Κωνσταντάρας, Νίκος Λάμπρος, Νατάσα Λέκκου. Λόϊζος Λοΐζου. Μαρία Μελά, Γιάννης Μέσσας, Χρήστος Μοντσενίγος, Νικολέτα Μουγκάση. Γιάννης Μουτεβελής, Δάφνη Μπαντούνα. Φιλάνθη Μπουγάτσου, Γιώργος Μπουγιούκος, 

Μοντσενίγος Χρήστος - Φιορεντίνος Γιώργος - Χρονόπουλος Αργύρης |Σημείο_Τομή_Επίπεδο

και τους Μάτω Μπούκη, Πολυξένη Μπουραντά, Μαρίνα Νάκη, Σοφία Νικολαϊδου, Μαρίνα Ξυδιά, Αφροδίτη Παναγιωτοπούλου, Γιώργος Παπαδήμας-Καμπέλης, Μυρτώ Πατσουράκου, Μάριος Πετρόγγονας, Ηλιάνα Πολύδωρα, Δέσποινα Ρήγα, Σεμίνα Ρούνη, Αλίκη Σιγάλα, Άσπα Σκορλέτου, Αλέξανδρος Σπέντζαρης. Μαρία Στάθη, Αθηνά Συντυχάκη. Μιχάλης Τακόπουλος, Χριστίνα Τζεβελέκου, Μαριλένα Τζουγανάκη, Ειρήνη Τριχά. Κατερίνα Τσιρέπα, Γιώργος Φιορεντίνος, Ελένη Χαλκιαδάκη, Χρίστος Χατζάκης, Μαρία Χίου, Αγγελική Χρησίμου, Αργύρης Χρονόπουλος.

Ενδεικτικά παραθέτω εικόνες μελετών από τη έκθεση που πραγματικά άξιζε να επισκεφτείτε. 

Βλαχοστεργίου Μαρία - Εσπιαλίδου Μαρία | Prisms of light

Μοντσενίγος Χρήστος - Φιορεντίνος Γιώργος - Χρονόπουλος Αργύρης |Σημείο_Τομή_Επίπεδο

Για περισσότερα, μπορείτε να επισκεφτείτε το ιστολόγιο του μαθήματος κάνοντας ΚΛΙΚ εδώ 

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγένθυση