ΣΟΦΙΑ ΤΣΙΡΑΚΗ: ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ

«…ποιητικές απογειώσεις, 

συγκινητικές αναφορές…»

Η εξαιρετική διάλεξη της Σοφίας Τσιράκη, που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 10 Απριλίου 2014, στο πλαίσιο του Κύκλου των Διαλέξεων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων, που πραγματοποιεί το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, προκάλεσε συγκίνηση και σειρά θετικών συζητήσεων και σχολίων. Είχα την τύχη να συνεχίσουμε τον σχολιασμό τρώγοντας στην συνέχεια με τον Δημήτρη Φιλιππίδη και προσεγγίζοντας το θέμα θετικά. Για άλλη μια φορά ζήτησα από τον Δημήτρη να γράψει ένα κείμενο σχετικό με όσα συζητήσαμε το οποίο παραθέτω στην συνέχεια: 

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ 

Το 2014-14 θα μπορούσε εύκολα να ονομαστεί έτος Σοφίας Τσιράκη, τόσο ισχυρή ήταν η παρουσία της με βραβεύσεις και παρουσιάσεις και με επιστέγασμα όλων των διακρίσεων, τη διάλεξή της στις 10 Απριλίου για το έργο της, με τον παραπάνω τίτλο, στο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων οργανωμένη από το ΕΙΑ. 

Ακόμα κι αν ήταν αυτή η τελευταία εκδήλωση το μοναδικό τεκμήριο της δράσης της Τσιράκη, και πάλι θα αρκούσε για να της αναγνωριστούν όλα τα προτερήματα κι οι αρετές της που φάνηκαν εκείνο το βράδυ. Η ομιλία της απέδειξε δύο κυρίως πράγματα: ότι κατέχει την τέχνη του λόγου που υποστηρίζεται από στέρεα επιχειρηματολογία κι ότι είναι προικισμένη συνθέτης. 

Η καθαρότητα της σκέψης της, συνδυασμένη με τις απόλυτα ελεγχόμενες ποιητικές «απογειώσεις», οι συγκινητικές –αλλά και τόσο προσγειωμένες– αναφορές της στον σύντροφο της ζωής της, τον Τάσο Μπίρη, και στους τρόπους που αυτός την επηρέασε, 

και η ακριβοδίκαιη εξισορρόπησή της ανάμεσα σε διδασκαλία και πρακτική, στην αλληλουχία μεταξύ συλλογικότητας κι ατομικότητας στην αρχιτεκτονική δημιουργία, στον ηρωισμό που ενέχει κάθε πράξη αναζήτησης κι εξερεύνησης της μορφής – αποτέλεσαν ένα αρραγές σύνολο συλλογιστικής που μεταφέρεται στην πράξη χωρίς να παρεκκλίνει από την πειθάρχηση σε προδιαγραμμένες αρχές. 

Το καθαυτό έργο της Τσιράκη, άλλωστε, ακόμα κι αν παρουσιαζόταν «βουβό» χωρίς λεκτική υποστήριξη, ακόμα κι αν απογυμνωνόταν από την τόσο άρτια παρουσίαση με την κατά διαστήματα βοήθεια βίντεο και μουσικής, αρκούσε για να αποδείξει όχι μόνο όσα η ίδια υποστήριζε ως προσωπικές θέσεις αλλά και ως απόδειξη εκείνου που από καιρό υποστήριζε ο Τάσος Μπίρης, ότι ο μοντερνισμός του ’60 ποτέ δεν κατέθεσε τα όπλα και ποτέ δεν έπαψε να μεταλαμπαδεύεται στους νεότερους χωρίς να χάνει τους δημιουργικούς του χυμούς, αφομοιώνοντας ό,τι καινούριο γεννιόταν. 

Και πιο επιγραμματικά, τα όσα επεξηγηματικά δήλωσε η Τσιράκη στο τέλος για την εικόνα και τον τίτλο της διάλεξής της, ήταν το επιστέγασμα ώριμης σκέψης που ξέρει πώς να «πετάξει» ανάμεσα σε ουράνιες και γήινες έννοιες – εκεί που ελάχιστοι εντρυφούν. 

Δημήτρης Φιλιππίδης 

Παρακολουθείστε στην συνέχεια τα δύο ευαίσθητα βίντεο που προβλήθηκαν κατά την διάρκεια της διάλεξης. 

Το "Σπίτι - Κουτί": Κατοικία και χώρος πολιτιστικών δραστηριοτήτων στο Κουκάκι"

Πολυκατοικία και έκθεση γλυπτικής στα Ιλίσια