ΚΤΙΡΙΟ ΔΟΞΙΑΔΗ – “ONE ATHENS”: ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΜΕΣΩ ΕΝΟΣ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ

σκέψεις με αφορμή την πρόσφατη αποκάλυψη 

των όψεων του κτιρίου

Βρέθηκα  στον περιφερειακό του Λυκαβηττού εχθές, Σάββατο πρωί.  Είχαν σχεδόν ολοκληρώσει την αποξήλωση των σκαλωσιών και τις φόρτωναν στα φορτηγά. Το κτίριο είχε πλέον αποκαλυφθεί εξ ολοκλήρου. Μετά από όλα όσα προηγήθηκαν, έστεκε μπροστά μου κάτω από το φως  μιας χειμωνιάτικης λιακάδας, δυνατό και επιβλητικό μέσα από μια καθαρότητα, αλλά και μια μοναδική συνομιλία με την φύση, με το πράσινο του Λυκαβηττού να αντανακλάται στα μεγάλα υαλοστάσια.

Άποψη ανοιγμάτων και εξωστών  του κτιρίου από τα μονοπάτια του Λυκαβηττού

Ο φέρων σκελετός στις όψεις του ιστορικού αυτού κτιρίου, όπως άλλωστε είχε απαιτηθεί, πρόβαλε και πάλι με σαφήνεια στο αστικό τοπίο. Η ένταξη των νέων απέριττων εξωστών είναι ευρηματική όπως και τα πετάσματα από γκρι μάρμαρο Αλιβερίου που οργανώνουν την όψη προς τον λόφο.  

Άποψη του κτιρίου από τα μονοπάτια του Λυκαβηττού

Η προϋπάρχουσα  μονότονη επανάληψη των  κόκκινων στηθαίων από εμφανές σκυρόδεμα,  που έφεραν τα υαλοστάσια, έχει αντικατασταθεί από μια νέα ελεύθερη σύνθεση, γυάλινων στηθαίων, μαρμάρινων πετασμάτων, υαλοστασίων και εξωστών που δεν διαταράσσουν την δύναμη και τον ρυθμό του φέροντα σκελετού.

Αεροφωτογραφία και όψη του παλαιού κτιρίου

Άποψη από τον Περιφερειακό του Λυκαβηττού

Ιδιαίτερα μάλιστα το παιχνίδι με την εναλλαγή των εξωστών δίνει στο κτίριο ένα ξεχωριστό ενδιαφέρον μια και πραγματοποιείται διακριτικά σε τμήματα της όψης.

Άποψη από τον Περιφερειακό του Λυκαβηττού,

λίγο μετά την αποξήλωση των σκαλωσιών

Άποψη των εξωστών από τον Περιφερειακό του Λυκαβηττού

Απολαμβάνοντας την θέα από τα μονοπάτια του Λυκαβηττού επιβεβαίωσα και την περίφημη διαμπερότητα που σε ορισμένα διαμερίσματα έχει σαν αποτέλεσμα την οπτική σύνδεση του Λυκαβηττού και της Ακρόπολης και του Αστεροσκοπείου με θέα μέχρι την θάλασσα. Ένας μάλλον  μοναδικός συσχετισμός για το λεκανοπέδιο που πραγματικά απογειώνει την λύση και δικαιώνει  την επιλογή των νέων  μεγάλων ανοιγμάτων.

Ο Λυκαβηττός αντανακλάται στα υαλοστάσια του κτιρίου

Η Ακρόπολη από τον Λυκαβηττό μέσα από τα υαλοστάσια του κτιρίου

Η Πνύκα και το Αστεροσκοπείο από τον Λυκαβηττό μέσα από τα υαλοστάσια

Η όψη επί της οδού Λυκαβηττού αναδιατάσσεται με την ίδια λογική.

Αεροφωτογραφία του παλαιού  κτιρίου

Η όψη  του κτιρίου επί της οδού Λυκαβηττού

Κατηφορίζοντας  προς στην Στρατιωτικού Συνδέσμου ένα τμήμα του κτιρίου στην βορειοδυτική γωνία διατηρείται, παραπέμποντας στην προηγούμενη του εικόνα.

Άποψη από την γωνία των οδών Λυκαβηττού και Στρατιωτικού Συνδέσμου

Στην συνέχεια, η όψη συνεχίζεται διατηρώντας τα κλοστρά και αντιμετωπίζοντας τα κενά και τα πλήρη με την ελεύθερη  ένταξη στον καθαρό σκελετό υαλοστασίων και μαρμάρινων πετασμάτων.

Άποψη  από την Στρατιωτικού Συνδέσμου, λεπτομέρεια.

Απόψεις  από την Στρατιωτικού Συνδέσμου

Άποψη  από την Στρατιωτικού Συνδέσμου, λεπτομέρεια

Απόψεις από την Στρατιωτικού Συνδέσμου

Στην διασταύρωση των οδών Στρατιωτικού Συνδέσμου και Δημοκρίτου

Κατέληξα  στην διασταύρωση των οδών Στρατιωτικού Συνδέσμου και Δημοκρίτου από όπου και η κεντρική είσοδος του κτιρίου. Κοντοστάθηκα και ομολογώ ότι  μετά τον πρώτο ενθουσιασμό για το καινούργιο κόσμημα της πόλης που πραγματικά το ζήλεψα και θάθελα να συμμετείχα σε αυτή την ομάδα, μου ήρθε στο μυαλό η μέχρι σήμερα «πονεμένη ιστορία» αυτής της επέμβασης που την παραθέτω στην συνέχεια για ενημέρωση.  Πιό πολύ όμως προβληματίστηκα για το πώς θα «καταναλωθεί» σήμερα ένα τέτοιο κτίριο που ξεκίνησε να σχεδιάζεται τουλάχιστον 6 χρόνια πριν, στο πλαίσιο ενός life style, με όραμα να πωληθεί και μέχρι 15 000 €  το τετραγωνικό μέτρο.  

Σήμερα  μια τέτοια κίνηση, όσο και να μας εντυπωσιάζει, αποτελεί τελικά μια πρόκληση στο χώρο παραγωγής κατοικίας όπως έχει θεαματικά διαφοροποιηθεί. Οι παροχές και οι εξυπηρετήσεις που προσφέρονται σε αυτό το συγκρότημα ίσως ανήκουν σε ένα μύθο του παρελθόντος. Ίσως όμως προοιωνίζουν και ένα καινούργιο μέλλον. Ένα μέλλον μεγάλων ανισοτήτων...

 (Για μεγέθυνση κάντε κλικ στις εικόνες)

Διαβάστε στην συνέχεια  μια

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ  ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ.

Διαβάστε επίσης και τα σχετικά  κείμενα των  Δημήτρη Φιλιππίδη  και Δημήτρη Διαμαντόπουλου

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ

 ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ  ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

Το συγκρότημα Δοξιάδη σχεδιάστηκε για τις ανάγκες του ομίλου αλλά και της περίφημης σχολής Δοξιάδη, γι' αυτό και διέθεται βιβλιοθήκες, θέατρο και αμφιθέατρο. Οι δύο τελευταίοι χώροι είχαν φιλοξενήσει κατά καιρούς σημαντικές εκδηλώσεις τέχνης και διαλόγου, στις οποίες παρευρέθησαν σημαντικοί πνευματικοί άνθρωποι. Κατασκευάστηκε σε διαδοχικές φάσεις  μεταξύ 1957-1972  και αποτελεί ένα από τα σημαντικά δείγματα του μεσοπολεμικού μοντερνισμού στην Ελλάδα. Το κτίριο μελετήθηκε με τη συνεργασία των αρχιτεκτόνων Τίτου Κουραβέλλου και Αρθούρου Σκέπερς. Κατά τον Δημήτρη Φιλιππίδη ο ίδιος ο Δοξιάδης, "έπαιξε" σημαντικά στα σχέδια. Λεγόταν πάντα πως ο πραγματικός συνθέτης του έργου ήταν ο Κουραβέλλος, ενώ ο Σκέπερς ήταν περισσότερο ο εκτελεστής, ο επιβλέπων. Ο Δοξιάδης όμως έκανε στενό μαρκάρισμα στην παραμικρή απόφαση που παίρνανε τότε, ήταν ένας μικρός τύραννος! Έλεγχε τα πάντα κι είχε τον τελευταίο λόγο σε κάθε απόφαση...

Αεροφωτογραφία του κτιρίου πριν την επέμβαση (Bing Maps)

Σταδιακά το κτίριο άλλαξε χρήση, δέχθηκε σειρά επεμβάσεων και τελικά άλλαξε ιδιοκτήτες οι οποίοι θέλησαν να το αξιοποιήσουν μετατρέποντάς το σε συγκροτημα κατοικιών. Το έργο ξεκίνησε να υλοποιείται  το 2008.

Στις 29 ΑΠΡ 2010  μετά από πρωτοβουλία της MONUMENTA του ΤΕΕ, του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων και της αντίστοιχης σχολής του ΕΜΠ το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων κήρυξε ως  «διατηρητέο μνημείο» τον φέροντα οργανισμό του κτιρίου (σ.σ. τον σκελετό από μπετόν), το αίθριο, τα κλιμακοστάσια και τον κάναβο στον τοίχο που βλέπει στη Στρατιωτικού Συνδέσμου. 

Παλαιότερη άποψη του Αιθρίου του κτιρίου πριν την επέμβαση

άποψη του «διατηρητέου» κλιμακοστασίου  του κτιρίου 

άποψη της όψης του κτιρίου επί της οδού Στρατιωτικού Συνδέσμου πριν την επέμβαση

Το συμβούλιο όμως «παρέκαμψε» τις όψεις, που εθεωρείτο ότι αποτελούν σήμα κατατεθέν της κατασκευής και αναπόσπαστο στοιχείο του κτηρίου. Ο μελετητής των παρεμβάσεων Νικόλαος Τραβασάρος συνιδρυτής του Γραφείου “diversity architects”, που παραβρέθηκε στη συνεδρίαση του συμβουλίου, είπε ότι το κτήριο είχε ήδη αλλοιωθεί και ότι ο αρχικός σχεδιασμός δεν μπορούσε να διασωθεί. Τόνισε ότι η μετατροπή του σε κατοικίες δημιουργεί ένα ζωντανό κύτταρο στην πόλη και όχι ένα μνημειακό απολίθωμα.

Άποψη του κτιρίου επί του Περιφερειακού του Λυκαβηττού (φωτορεαλιστικό της μελέτης)

Η πρόταση επανάχρησης αναδεικνύει τον δομικό κάναβο των όψεων  του κτιρίου και διατηρεί τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στοιχεία που έχουν διασωθεί. Επαναφέρει χωρικές ποιότητες του κτιρίου που είχαν χαθεί, όπως η διαμπερότητα των χώρων και η διττή αναφορά τους σε Ακρόπολη και Λυκαβηττό.

η διαμπερότητα των χώρων, θέα στο Λυκαβηττό (φωτορεαλιστικό της μελέτης)

η διαμπερότητα των χώρων, η θέα στην Ακρόπολη (φωτορεαλιστικό της μελέτης)

Σήμερα, μια από τις μεγαλύτερες οικιστικές επενδύσεις στην Αθήνα συνολικού ύψους 70 εκατ. Ευρώ, το επονομαζόμενο συγκρότημα One Athens, εισέρχεται στην τελική του φάση. Το ιστορικό κτίριο γραφείων Δοξιάδη μετατρέπεται  σε πολυτελείς κατοικίες με παροχές ξενοδοχείου, όπως ρεσεψιόν, φύλαξη, meeting room κ.ά.

Άποψη του αιθρίου του κτιρίου (φωτορεαλιστικό της μελέτης)

Σε έκταση 1,7 στρεμμάτων ο δομημένος χώρος είναι 11.700 τετραγωνικά μέτρα. Το οκταώροφο συγκρότημα περιλαμβάνει 26 πολυτελείς κατοικίες (διαμερίσματα, studios, μεζονέτες και penthouses). Τα διαμερίσματα έχουν έκταση από 78 ως 230 τ.μ. και τα penthouses από 260 ως 530 τ.μ., τα οποία διαθέτουν δική τους ταράτσα και πισίνα.

Άποψη του δώματος του κτιρίου (φωτορεαλιστικό της μελέτης)

Υπάρχει η δυνατότητα παραλαβής του σπιτιού «με το κλειδί στο χέρι», αφού η Κυκλάμινο ΑΕ σε συνεργασία με την Interni προσφέρει στους υποψήφιους αγοραστές προτάσεις εξοπλισμού και επίπλωσης του σπιτιού.

(φωτορεαλιστικό της μελέτης)  

Στο ισόγειο το One Athens θα έχει ρεσεψιόν, spa, πισίνα, συνεδριακό χώρο, παιδότοπο και αίθουσα προβολής.

Επίσης, θα παρέχονται υπηρεσίες 24ωρης φύλαξης, υπηρεσίες καθαρισμού, catering κ.ά. 

Κάτοψη Ισογείου

Άποψη του κτιρίου στην συμβολή των οδών Λυκαβηττού και Στρατιωτικού Συνδέσμου (φωτορεαλιστικό της μελέτης)

Παρά τις ενστάσεις και τις απόψεις περί «ολοκληρωτικής αλλοίωσης» έχουν ήδη διατυπωθεί και διαφορετικές τοποθετήσεις. Ο  αρχιτέκτων και καθηγητής του Μετσοβίου, Δημήτρης Φιλιππίδης, τόνισε τότε πως οι κινητοποιήσεις φρενάρουν «μια πρόταση επανάχρησης σπάνια για τα ελληνικά πράγματα, τολμηρή, χωρίς υπεκφυγές». Ο Ανδρέας Κούρκουλας υποστήριξε πως «βρισκόμαστε μπροστά στη σύγκρουση δύο απόψεων ως προς την αντιμετώπιση της αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς: μία δυναμική και μία στατική και  το μοναδικό θύμα από την εκ των υστέρων επέμβαση του κράτους θα είναι το κτίριο που «αντί να κινείται στον χρόνο» θα καταλήξει «ένα ακόμα κουφάρι του μοντέρνου».

Ατενίζοντας  την Ακρόπολη από το δώμα του κτιρίου

 (φωτορεαλιστική απεικόνιση)

Κλείνω με την εικόνα αυτή σαν επίλογο και παραθέτω την συνέχεια δύο κείμενα που μου έστειλαν:

ΕΝΑ ΜΥΘΙΚΟ ΚΤΙΡΙΟ ΠΕΡΝΑ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΠΕΡΑ ΟΧΘΗ  του αρχιτέκτονα, Δημήτρη Φιλιππίδη (κάντε ΚΛΙΚ εδώ)  και

Η ΝΕΑ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΚΤΗΡΙΟΥ «ΔΟΞΙΑΔΗ» ΣΤΟ ΛΥΚΑΒΗΤΤΟ του αρχιτέκτονα  Δημήτρη Διαμαντόπουλου  (κάντε ΚΛΙΚ εδώ)