ΜΕΛΑΝΥΘΡΟΣ –JACOBSEN / BERNIER - PIER PAOLO CALZOLARI KAI Η ΑΘΑΝΑΤΗ ΕΛΛΑΔΑ

από το ζεστό στο κρύο 

ή έτσι χτίζεται η Ελλάδα

(με μια ουσιαστική διευκρίνηση!!!)

1.Μελάνυθρος

Λίγες μέρες πριν αναζητήσαμε στην περιοχή του Καλλιμάρμαρου, ένα νέο ιδιότυπο πολυχώρο τέχνης  που με την υποστήριξη και του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής (ΕΙΑ) φιλοξενεί ( μέχρι σήμερα 08 ΟΚΤ)  ένα αφιέρωμα στο Δανό Αρχιτέκτονα Arne Jacobsen. Βρεθήκαμε μετά δυσκολίας μπροστά σε μια σκοτεινή είσοδο, σε ένα δρόμο με σκαλάκια ενοχλημένοι κάπως για την απόκρυφη αυτή διάσταση του νέου χώρου και σπρώξαμε με αμφιβολία την πόρτα της εισόδου. 

Μπροστά μας μια καλοσχεδιασμένη σκάλα μας οδηγεί στο υπόγειο εκθεσιακό χώρο που ορίζεται από μια ενιαία αίθουσα και ένα «ηχομονωμένο κουτί». Στην ενιαία αίθουσα όπου  υπάρχει η δυνατότητα μορφοποίησης του χώρου με κινητούς τοίχους παρουσιάζεται  το σύνολο του έργου του Arne Jacobsen μέσα από μια επιλογή από έπιπλα και αντικείμενα που έχει σχεδιάσει ο ίδιος, 

όπως η θρυλική "Ant" chair (1952), η "Egg", η "Swan" αλλά και τη συλλογή Cylinda Line coffee service (1967) - καθώς και από φωτογραφικό και οπτικοακουστικό υλικό από το αρχιτεκτονικό του έργο που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την Πρεσβεία της Δανίας στο Λονδίνο, το Κολλέγιο Merton στην Οξφόρδη, την Εθνική Τράπεζα στην Κοπεγχάγη, και το SAS

 Το ηχομονωμένο κουτί ορίζει ένα χώρο που προορίζεται ειδικά για οπτικοακουστικά μέσα, και την βραδιά των εγκαινίων έδινε την δυνατότητα να απολαύσει κανείς το ποτό του με εξαιρετική μουσική, παρακολουθώντας την βίντεο προβολή από το μεγάλο γυάλινο ηχομονωμένο άνοιγμα.  

Ο αρχιτέκτονας Γιάννης Κακλαμάνης που φρόντιζε την μουσική της βραδιάς, είναι ο οικοδεσπότης αυτού του χώρου που πραγματοποίησε μαζί με το αδελφό του Χρήστο Κακλαμάνη πολιτικό μηχανικό, και οι δύο με σπουδές  στο Columbia University. Ομολογώ ότι η αύρα αυτού του χώρου μας κράτησε εκεί για πολύ ώρα. Μια αίσθηση ποιότητας, μιας καλής αρχιτεκτονικής του χώρου στο πουθενά, μιας σεμνής και περιεκτικής έκθεσης, μιας αισιόδοξης αίσθησης ότι όλο και κάτι γίνεται. 

Ελπίζω οι κακόπιστοι φιλήσυχοι γείτονες να εκτιμήσουν σύντομα αυτή την πρωτοβουλία και αντί να την κατατρέχουν για να μην διαταράξουν την απελπιστική τους νηφαλιότητα, ας την αναδείξουν όσο μπορούν. Ας φωτίζουν τις νύχτες από μπαλκόνια τους με προβολείς την είσοδο αυτού του χώρου αντί να παρακολουθούν απαθείς και πανικόβλητοι τα δελτία ειδήσεων. Το βρίσκω πιο θεραπευτικό και ελπιδοφόρο...

2.Pier Paolo Calzolari  στη  γκαλερί Bernier

Μπαίνοντας στην γκαλερί Bernier  τη βραδιά εγκαινίων αντίκρισα το γνωστό και πολύ παρουσιασμένο έργο του Calzolari να κυριαρχεί στην αίθουσα, που παραδόξως  δεν έσφυζε από  κόσμο.

Είχα στο μυαλό μου την τελευταία του έκθεση του στο Ca Pesaro Galleria Internazionale d’Arte Moderna της Βενετίας  που θα διαρκέσει μέχρι τοις 30 Οκτωβρίου, όπου εκτίθενται  είκοσι πέντε έργα του από το 1968 μέχρι σήμερα.

Ca Pesaro Galleria Internazionale d’Arte Moderna 
Pier Paolo Calzolari, Natura morta, 2008 - Photograph by Manfredi Bellati

 Η έκθεση αυτή  συζητήθηκε πολύ, μα  δεν νομίζω όμως ότι κατάφερε να συνταράξει τα νερά στην φετινή Μπιενάλε. Ίσως γατί έλειψε μια φρέσκια δυνατή άποψη του σπουδαίου αυτού καλλιτέχνη  παρ΄ότι  η έκθεση προσφέρει τη σπάνια ευκαιρία να παρακολουθήσει κανείς  την πολλαπλότητα της δουλειάς του καλλιτέχνη και την ικανότητά του να συνδυάζει τις πιο διαφορετικές επίσημες γλώσσες. 

 

Tα έργα του Calzolari στην Bernier, που σε μετέφεραν από την θερμότητα της φλόγας στην ψυχρή επιφάνεια του παραγόμενου πάγου, δεν πρόσφεραν κάτι καινούργιο στο διψασμένο κλεινόν άστυ. Η έκθεση απλά στημένη, με λίγα έργα άνισα μεταξύ τους, παρά το αγωνιώδες κείμενο του Ντένη Ζαχαρόπουλου, δεν κατάφερε να μας συγκινήσει. Ίσως το ζητούμενο τώρα είναι, αν θα μπορούσε η arte povera  να ανοίξει ένα νέο κύκλο  στις σημερινές συνθήκες που ίσως την ξανακάνουν επίκαιρη.

Διάρκεια μέχρι 17 Νοεμβρίου 2011

3.έτσι χτίζεται η Ελλάδα

Luxury House in Preveza

 

Μου  σφίχτηκε το στομάχι μόλις άνοιξα  το τελευταίο από τα πολλά emails που  μου έρχονται στο γραφείο  προς αναζήτηση δουλειάς. Απόφοιτος των σχολών ΑΚΤΟ (όπως δηλώνει) που υποτίθεται μάλιστα ότι λειτουργεί με την επικύρωση του Middlesex University, μέσα από τη δουλειά του που σας παρουσιάζω σήμερα εδώ, αποκαλύπτει μια δραματική πτυχή όχι μόνο για την αρχιτεκτονική παιδεία στην Ελλάδα, αλλά και για την απίστευτη κατάντια του κτισμένου περιβάλλοντος σε όλη την επικράτεια.

House in the island of Samow

 Το email ήρθε  λίγη ώρα μετά την παράδοση των φακέλων στο ΥΠΕΚΑ με τους οποίους εκδηλώνουμε ενδιαφέρον για τις νέες μελέτες που αναζητούν μορφολογικούς κανόνες και νέους όρους δόμησης για τους οικισμούς κάτω από 2000 κατοίκους, παραδοσιακούς και μη, σε όλους τους νομούς της   Ελλάδας, ενισχύοντας την αρχιτεκτονική δημιουργία και την ένταξη της σύγχρονης τεχνολογίας.

 Όλοι γνωρίζουμε τα δραματικά παραδείγματα στην επαρχία που συνήθως πραγματοποιούνται από μη αρχιτέκτονες. Εδώ όμως εμφανίζεται αρχιτέκτων με την βούλα και την σφραγίδα Αγγλικού Πανεπιστημίου που απλά αναπαράγει ότι θα έκανε χωρίς καν να σπουδάσει.

House in Korinthos

Μελέτες απλοϊκές, που αναζητούν την πρωτοτυπία αναμασώντας κοινότυπα αρχιτεκτονικά στοιχεία, που αγνοούν το ελληνικό τοπίο και την ελληνική αρχιτεκτονική και τα ελάχιστα καλά δείγματα των επώνυμων αρχιτεκτόνων.

 Οι διδάσκοντες στην ΑΚΤΟ, που οραματίζονται να γίνουν καθηγητές ιδιωτικών πανεπιστημίων,  έχουν τελικά μια μεγάλη  ευθύνη. Οφείλουν να διδάξουν με υπομονή και υπομονή τις αδύνατες αυτές περιπτώσεις, ή τελικά αν αυτό είναι απαραίτητο, να  μην επιτρέπουν να συνεχίζουν και να ολοκληρώνουν τις σπουδές τους. Τα διπλώματα που δίνουν με ευκολία απλά τροφοδοτούν ελπίδες χωρίς αντίκρισμα. Την αλήθεια πρέπει να πούμε αγαπητοί μου. Ήρθε πια η ώρα να λέμε την αλήθεια.
Δεν έχω καμία πρόθεση να προσβάλλω τον νέο αυτό άνθρωπο που μου εμπιστεύτηκε με το βιογραφικό του  την προσωπική του δουλειά. Άλλωστε μια χαρά τα καταφέρνει στις τρισδιάστατες απεικονίσεις, αλλά τα φωτορεαλιστικά απλά παγιδεύουν και συχνά συγκαλύπτουν την αδυναμία στην σύνθεση. Χρειάζεται να ξανακερδηθεί ο χαμένος χρόνος. Ποτέ δεν είναι αργά.

και η ανατροπή των δεδομένων!

Θεώρησα σκόπιμο να ενημερώσω σχετικά με αυτή την δημοσίευση και τον άνθρωπο που μου έστειλε το βιογραφικό του. Η απάντηση που παραθέτω στην συνέχεια είναι ακόμη πιό ενδιαφέρουσα και αποκαλυπτική. Αξίζει τον κόπο να την διαβάσετε:

...Διάβασα το άρθρο σας και σας διαβεβαιώνω πως δε γεννήθηκε ουδεμία αντιπαλότητα απέναντι σας, μόνο πικρία.

Δε σας κρύβω πως κι εγώ στεναχωριέμαι που οι αρχιτέκτονες (με τη βούλα) με τους οποίους συνεργάστηκα μέχρι τώρα δεν νοιάζονταν τόσο για τα σχέδια τους παρά μόνο για το πως θα έχουν κέρδος από την παραγωγή των έργων τους. Το ίδιο σε συνέχεια έπραξα κι εγώ. Δε νοιάστηκα για το ποιανού τα σχέδια θα σχεδιάσω και θα μετατρέψω σε τρισδιάστατες απεικονίσεις, διότι το μόνο που με ένοιαζε ήταν απλά να έχω εργασία.

Να σας διορθώσω μόνο πως δεν ευθύνεται  ο ΑΚΤΟ (Ιnterior Designer) γι αυτες τις 3d απεικονίσεις αλλά ο εκάστοτε αρχιτέκτονας είτε του Πολυτεχνείου μας είτε κάποιας αρχιτεκτονικής σχολής του Εξωτερικού που μου υποδείκνυε το σχέδιο του.

Δεν αποποιούμαι τις ευθύνες μου απλά ήθελα να σας τονίσω πως το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο και δεν θα έπρεπε να ρίχνουμε το φταίξιμο σε μια σχολή που αν μη τι άλλο, συγκριτικά και με τις υπόλοιπες αντίστοιχες σχολές

θεωρώ πως κάνει  αξιοπρεπή προσπάθεια. Εφόσον λοιπόν το αντικείμενο που έχω σπουδάσει εγώ είναι η σχεδίαση στον ηλεκτρονικό υπολογιστή, καθότι εγώ δεν έχω δικαίωμα  υπογραφής ούτε και αρχιτεκτονικής μελέτης καταλαβαίνετε γιατί δεν

προσβάλετε άμεσα εμένα αλλά ανθρώπους που ενδεχομένως να σπούδασαν μαζί και με εσάς.

Είμαι 31 ετών και  για πρώτη φορά από τότε που εργάζομαι (και εργάζομαι από τα 17 μου)  δεν υπάρχει τίποτα για μένα.

Γι αυτό λοιπόν συγχωρέστε με που δεν είχα την πολυτέλεια να επιλέξω πιο προσεκτικά τις συνεργασίες μου, και που δεν είχα στο κοντινό περιβάλλον μου κάποιον να με καθοδηγήσει, και έπρεπε απλά να επιβιώσω...

 Παραθέτω στην συνέχεια  και  την δική μου απάντηση και αφήνω τα υπόλοιπα στην κρίση σας

Αγαπητ.  …
...Σε ευχαριστώ πολύ για αυτήν την από καρδιάς επιστολή σου και την ουσιαστική διευκρίνηση για την προέλευση των εικόνων. Λυπάμαι πραγματικά, που είχες την ατυχία να συνεργαστείς με  αρχιτέκτονες ( και πολιτικούς μηχανικούς δυστυχώς) αυτού του επιπέδου. Ομολογώ ότι  δεν μπόρεσα να  καταλάβω, μέσα από το υλικό που μου έστειλες, ότι εσύ απλά έκανες τις τρισδιάστατες απεικονίσεις.
Την ίδια πικρία αισθάνομαι και εγώ όχι μόνο για την αθλιότητα των μελετών σε όλη την Ελλάδα, στο όνομα του κέρδους, αλλά και για την τεράστια ευθύνη της γενιάς μου, για αυτό  που βιώνουμε σήμερα και ειδικά εσείς οι νέοι. Αυτός είναι και ο λόγος που  ρίχνω το φταίξιμο και στην σχολή. Υπάρχει μια μεγάλη ευθύνη και εκεί. Ο ρόλος των δασκάλων είναι να καθοδηγούν του μαθητές τους και να τους οπλίζουν με αρχές και αξίες και όχι απλά να τους μαθαίνουν τεχνικές και γενικότητες.
Κλείνω με ευχές για ότι καλύτερο, και σκέπτομαι ότι ίσως είναι χρήσιμο να ετοιμάσεις νέες φωτορεαλιστικές απεικονίσεις επιλέγοντας έργα σημαντικών αρχιτεκτόνων που συγκινούν και δυστυχώς είναι πολύ λίγα σε αυτό τον τόπο.....
Καλή δύναμη.

Γ.Τ.