Η ΦΥΣΗ– Ο ΛΟΓΟΣ- ΤΟ ΤΟΠΙΟ- Η ΠΟΛΗ ΚΑΙ Η ΑΣΤΙΚΗ ΜΑΣ ΝΕΥΡΩΣΗ

διπλωματικές αρχιτεκτόνων και συζητήσεις, 
απεικονιστικά στερεότυπα της ελληνικότητας και
μια διαφορετική προσέγγιση για την κατοικία 

1. “ΕΝΤΟΠIΣΕΙΣ” ΣΤΟ PARAPERA

      στερέωση αιώρηση πλεύση

Απολαύστε σήμερα μια βραβευμένη διπλωματική εργασία δύο νέων συναδέλφων της  Βασιλικής Νικολούτσου και της Ισαβέλλας-Ινές Οικονομοπούλου-Παρασκευοπούλου που πραγματοποίησαν στην Αρχιτεκτονική Σχολή  του ΕΜΠ με την εποπτεία της  καθηγήτριας Μπούκη Μπαμπάλου-Νουκάκη και με σύμβουλο τον Χρύσανθο Κιρπότιν.

 

Η διπλωματική εργασία αναφέρεται στη Λιμνοθάλασσα Κοτύχι, στη βορειοδυτική Πελοποννήσο. Σε ένα τοπίο επίπεδο, απέραντο, ατέρμονο, η επέμβαση συνοψίζεται σε τρεις λέξεις:  στερέωση αιώρηση πλεύση.

"Η πρόταση βασίζεται στο χειρισμό των ορίων του νοτίου τμήματος  της λιμνοθάλασσας, του πιο ανθρωπογενούς. Επιθυμείται  η βιωματική εμπειρία των επισκεπτών, με διαβάθμιση αισθήσεων και σημεία-τόπους έντασης".

Πρόκειται για μια εικαστική προσέγγιση, με μία προσωπική γραφή και έκφραση που χαρακτηρίζει τον σχεδιασμό των προτάσεων.

«Η γραφή κλιμακώνεται από τη στερέωση, με φθαρτές, εφήμερες κατασκευές στο ανθρωπογενές ανάχωμα, στην αιώρηση, με εδαφικούς χειρισμούς στην ευαίσθητη αμμολωρίδα και ολοκληρώνεται κατά την επιστροφή, με την πλεύση. Αναφέρεται σε κλίμακες που αφορούν τη συνολική αντίληψη του χώρου και εστιάζει στη στερέωση των κατασκευών σε αυτό το τόσο μεταβλητό και ασταθές υπόβαθρο.»

"Η άντληση της πρώτης ύλης, από τον ίδιο τον τόπο, ανακαλεί την έννοια της μνήμης / της ανάμνησης / του βάθους /της διάρκειας

Ανακαλύπτει κρυμμένες ιστορίες και εναλλαγές του χώρου. Επεμβάσεις που πλάθονται μαζί με το νερό, στις όχθες του ποταμού, στις βαλτώσεις μιας λιμνοθάλασσας, συμπληρώνονται από την εξέλιξη του χρόνου, από την αέναη κίνηση που το χαρακτηρίζει."

Η εργασία διακρίθηκε με 1ο βραβείο στο διεθνή φοιτητικό διαγωνισμό Urban Boundaries, που προκηρύχθηκε από την International Federation of Landscape Architects. H βράβευση έγινε στο  Kongresshaus στη Ζυρίχη, τον Ιούνιο 2011

Ομολογώ ότι η νέα αυτή επεξεργασία των συναδέλφων μου κίνησε το ενδιαφέρον, γιατί αποτελεί μια ευαίσθητη προσέγγιση, αν και ατελής, μιας ανθρώπινης επέμβασης στο φυσικό τοπίο και σε μεγάλο βαθμό σχετίζεται με τις αναζητήσεις και τον προβληματισμό που κατέθεσα στην έκθεσή μου και το βιβλίο με τίτλο «αρχέτυπα».  Έχει ενδιαφέρον που αρχίζει ένας τέτοιος προβληματισμός στις αρχιτεκτονικές σχολές και δεν παραμένει εντός των τειχών.  Η Μπούκη Μπαμπάλου- Νουκάκη, είχε την πρωτοβουλία να προβάλει την δουλειά των φοιτητών της αρχιτεκτονικής  και να ανοίξει ένα ευρύτερο διάλογο. 

Έτσι ξαναβρέθηκα στον πολυχώρο parapera, όπου παρουσιάστηκε  η διπλωματική αυτή και άλλη μια εξ ίσου ενδιαφέρουσα, που αφορούσε επεμβάσεις στο φυσικό τοπίο του Ρέματος Χαλανδρίου και εστίαζε «στην συρραφή του φυσικού αποθέματος με το αστικό σώμα». Η διπλωματική αυτή  που πραγματοποίησαν ο Αντώνης Χαζάπης και η Χρυσή Γουσίου  είχε τίτλο «ανασύροντας πεδία συρραφής». Οι διπλωματικές αυτές ήταν αφορμή για μια ευρύτερη συζήτηση με τίτλο «εντοπίσεις» και θέμα Φύση-Λόγος / Φύση-Πόλη

Στην συζήτηση αυτή, που συμμετείχαν ο Θωμάς Δοξιάδης, ο Νίκος Καζέρος, ο Ανδρέας Κούρκουλας και  η Ίρις Λυκουριώτη, διατυπώθηκαν προβληματισμοί και σκέψεις που επίμονα παρέμειναν σε ένα εννοιολογικό επίπεδο, στα πλαίσια κάποιων προφορικών διατυπώσεων με φιλοσοφικού χαρακτήρα ετερόκλητες προσεγγίσεις. Ομολογώ ότι περίμενα να ακούσω από τους προσκεκλημένους ομιλητές και δασκάλους, να μας διαβάζουν συγκροτημένα κείμενα, που να προσεγγίζουν επί της ουσίας το θέμα, με απόψεις τεκμηριωμένες και όχι γενικόλογες.   Με δεδομένη την συστηματική προσέγγιση των δύο διπλωματικών, που δυστυχώς δεν παρουσιάστηκαν από τους νέους συναδέλφους ούτε σχολιάστηκαν από τους ομιλητές, θα είχε ενδιαφέρον να διατυπωθούν πιο συγκροτημένες εισηγήσεις. Αισθάνθηκα λίγο σαν να βρίσκομαι στα φοιτητικά εργαστήρια-καμαρίνια του Πολυτεχνείου, με την γνωστή αυτή ατμόσφαιρα των ατέρμονων συζητήσεων, που ίσως έχουν γίνει πια μανιέρα τα τελευταία χρόνια,, αλλά δεν νομίζω ότι   αρμόζουν σε ένα δημόσιο χώρο.

Η  συζήτηση που ακολούθησε ισορρόπησε σε ένα βαθμό το κενό.  Όσο για τον χώρο που επιλέχθηκε, αναρωτιέμαι αν το απαξιωμένο αστικό τοπίο της οδού Αχαρνών με τα εγκαταλελειμμένα κτίρια, τους όγκους των απορριμμάτων και τους "συμπαθείς" μας μετανάστες να κυριαρχούν, συνέβαλε στην εξύψωση της όποιας ενεπομείνουσας αισιοδοξίας μας. Γιατί από την άλλη υπάρχει βέβαια και η «αστική μας νεύρωση» που ακολουθεί

2. ΠΑΝΟΣ ΚΟΚΚΙΝΙΑΣ   Leave your Myth in Greece

H φύση και η αστική μας νεύρωση

Η έκθεση αυτή  αναδεικνύει την αποξένωση, με φόντο το ελληνικό τοπίο, όπου οι ανθρώπινες φιγούρες σκηνοθετούνται με έναν παράδοξο και μοναδικό τρόπο. Αισθάνθηκα ότι ο Κοκκινιάς, μας βάζει σε ένα κλίμα ιλαροτραγωδίας,  που πραγματικά απόλαυσα μέσα από  τις λίγες αλλά πολύ δυνατές φωτογραφίες του.

Μια σεμνή έκθεση που αξίζει να την δείτε στην Xippas Gallerry. Θα χαρείτε ακόμη και την εξαιρετική είσοδο της μεσοπολεμικής πολυκατοικίας  στην οδό Πατριάρχου Ιωακείμ 53. 

Μια υψηλού επιπέδου προσέγγιση της κατοικίας 75 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ.  Σε αντίθεση με...

3.ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΤΩΝΑΚΑΚΗΣ

Η εξέλιξη της κατοικίας τα τελευταία 25 χρόνια

Στα πλαίσια της  ημερίδας του Περιοδικού ΚΤΙΡΙΟ για τα 25  του χρόνια, που πραγματοποιήθηκε στο Κολλέγιο Αθηνών στις 10 Οκτωβρίου 2011,  ξεχώρισα την εισήγηση του  Δημήτρη Αντωνακάκη και σήμερα έχω την χαρά να σας την παρουσιάσω. Μεταξύ άλλων αναφέρει :

...«Σήμερα το σπίτι λειτουργεί συνήθως ως χώρος-πυρήνας ζωής στο μέτρο που υπάρχουν παιδιά. Τότε, αίφνης, υπάρχει σπίτι.

Γιατί τα παιδιά ξέρουν να ζήσουνε το χώρο, μπορούν να τον αγαπήσουν, να τον χρησιμοποιήσουν και πολλές φορές παρασύρουν και τους μεγάλους σ’ αυτό το παιγνίδι. Όταν όμως φύγουν, γιατί μεγάλωσαν, γιατί σπουδάζουν ή γιατί έχουν τη δική τους ζωή, το σπίτι βουβαίνεται και οι γονείς τριγυρνούν σαν φαντάσματα στα άδεια παιδικά δωμάτια.

Και τότε συχνά επανερχόμαστε στην παλιά κατάσταση, πιο κουρασμένοι, όπου τίποτα δεν γίνεται, τίποτα δεν προχωράει, όπου, όπως γράφει ο Μπέκετ «κανείς δεν έρχεται και κανείς δεν φεύγει».

Το σπίτι υπάρχει χωρίς εμάς ή μάλλον άσχετο με εμάς.

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για όλα αυτά;

Τι μπορεί να κάνει γι’ αυτά η αρχιτεκτονική;».....

Για να διαβάσετε όλη την εισήγηση πατήστε  εδώ 

4. Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΟΥ ΦΡΕΝΤΥ ΚΑΡΑΜΠΟΤ 16-ΟΚΤ 2011

© GiorgosTriantafyllou 

Τον Φρέντυ Κάραμποτ τον γνώρισα και τον φωτογράφισα πέρσι το καλοκαίρι στην Ύδρα, στα πλαίσια ενός συνεδρίου για τον πολιτισμό. Φάγαμε μαζί και συζητώντας κατάλαβα ότι εκτός από ένας σημαντικός και σεμνός δημιουργός ήταν και ένας ανοιχτόκαρδος άνθρωπος.

© GiorgosTriantafyllou 

Με αντιστασιακή δράση στην εφηβεία του, έμεινε στην ιστορία της εικαστικής τέχνης της Ελλάδος ως ένας πολύπλευρος και οξυδερκής δημιουργός και γραφίστας Συνδέθηκε με την καλλιτεχνική άνοιξη της δεκαετίας του 1960 και έδωσε στην τουριστική εικόνα της Ελλάδος μία ανανεωτική αύρα, μαζί με το ζεύγος Μιχάλη και Αγνής Κατζουράκη. Άνοιξαν μαζί καινούργιους δρόμους για αυτόν τον τόπο, με διεθνή απήχηση. Σήμερα τέτοιοι άνθρωποι μας λείπουν…