triantafyllou giorgos architect

«IntelligensHistorica»

Η ΦΕΤΙΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ

ΣΤΗΝ 19η ΜΠΙΕΝΑΛΕ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΗΣ ΒΕΝΕΤΙΑΣ 2025

Ανάδειξη των βενετσιάνικων Νεωρίων

Χανίων και Ηρακλείου

Άνω: Η πρώτη ιδέα της πρότασης σε σκίτσο με σημειώσεις από το σημειωματάριο του Νίκου Σκουτέλη,

Κάτω: Νεώρια στα Χανιά

Την παρουσίαση ενός πολυετούς επιστημονικού μόχθου που αφορά την ιστορική τεκμηρίωση, στερέωση και αποκατάσταση των δύο συγκροτημάτων των βενετσιάνικων Νεωρίων του 16ου αι., στο Ηράκλειο και τα Χανιά της Κρήτης, καθώς και την ένταξη νέων χρήσεων με στόχο να αποδοθούν στην πόλη ως στέγη συλλογικών δραστηριοτήτων, ενέκρινε η κριτική επιτροπή για την φετινή συμμετοχή μας στην 19η Biennale Αρχιτεκτονικής της Βενετίας 2025. Το κεντρικό θέμα της φετινής αυτής διεθνούς εκδήλωσης έχει τίτλο “Intelligens. Natural. Artificial. Collective.” και επιμελείται ο αρχιτέκτονας και πολιτικός μηχανικός Carlo Ratti, διδάσκων στο MIT και στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου.

Σχεδιαστική σε κάτοψη (άνω) και τρισδιάστατη ψηφιακή απεικόνιση (κάτω) της πρότασης που συνθέτει εικονικά τα Νεώρια των Χανίων στο κέντρο και εκατέρωθεν τα Νεώρια Ηρακλείου

Μια ενδιαφέρουσα πρόταση, της ομάδας του καθηγητή της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Κρήτης, Νικόλαου Σκουτέλη σε συνεργασία με τους Κλήμη Ασλανίδη Elisabetta Molteni, Αντώνη Καραμήτρου, Άννας Τσιτωνάκη και Χριστίνα Αραπάκη με τίτλο «IntelligensHistorica», που βασίζεται σε μια πολυετή συστηματική έρευνα και πολυσύνθετη μελέτη, στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος, μιας πολυμελούς ομάδας αρχιτεκτόνων, ιστορικών, γεωλόγων-γεωφυσικών, δομοστατικών, χημικών μηχανικών, ακουστικών και μελετητών ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων και φωτισμού. Αναλυτικές ιστορικές προσεγγίσεις και τεκμηρίωση, εξαιρετικές αποτυπώσεις και μετρήσεις, συστηματικές τεχνικές αναλύσεις και γενικώτερα εξαντλητικές έρευνες για την παθολογία των Νεωρίων, προηγήθηκαν της πρότασης αποκατάστασης και στην συνέχεια της ένταξης νέων χρήσεων, που αποδίδουν τα νεώρια στο ευρύ κοινό μέσω εκδηλώσεων φιλοξενώντας πολιτισμού.

Νεώρια Χανίων, κολάζ με ενδεικτική απεικόνιση των προτεινόμενων υαλοστασίων

Μια πρόταση που επέλεξε η κριτική επιτροπή ανάμεσα σε δεκατρείς υποψήφιες συμμετοχές, που θεωρεί ότι έχει απόλυτη συνάφεια με το κεντρικό θέμα της 19ης Biennale Αρχιτεκτονικής και λειτουργοί εν είδει «αντιδάνειου», καθώς τα κτήρια νοητά «επιστρέφουν» στη Βενετία.

Ψηφιακή απεικόνιση της ένταξης των προπλασμάτων των κατασκευών που βρίσκονται μέσα στους θόλους των νεωρίων σε κλίμακα 1/15, όπως θα παρουσιαστούν στο Ελληνικό περίπτερο

Οι μελετητές προτείνουν να τοποθετηθούν στο ελληνικό Περίπτερο ξύλινα προπλάσματα των κατασκευών που βρίσκονται μέσα στους θόλους των νεωρίων των δύο πόλεων της Κρήτης που θα συνδυαστούν σε μία ενιαία σύνθεση που συνθέτει εικονικά τα Νεώρια των Χανίων στο κέντρο και εκατέρωθεν τα Νεώρια Ηρακλείου, σε κλίμακα 1/15, έτσι ώστε να αναδεικνύεται η συμπληρωματικότητα των μελλοντικών έργων. Η επανάχρηση χώρων σε αδράνεια, σημειώνουν οι μελετητές αποτελεί αναγκαιότητα για την εξοικονόμηση σε ανθρώπινη ενέργεια και σε φυσικά υλικά. Η προσαρμογή των ιστορικών κτηρίων σε νέες ανάγκες της κοινωνίας μέσω της επανάχρησης οδηγεί αναγκαστικά στην προσαρμογή των ιστορικών τεχνολογικών γνώσεων στο σύγχρονο περιβάλλον πλάι στις ‘έξυπνες’ λύσεις και τις πολύπλοκες δομές στα νέα προϊόντα.

Οι νέες χρήσεις που προβλέπονται να ενταχθούν στα Νεώρια του Ηράκλειου αφορούν την ενημέρωση των επισκεπτών, εκθεσιακούς χώρους για μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις, χώρους για εκδηλώσεις λόγου και μουσικής και επί πλέον αυτών στα Χανιά χώροι για εναλλακτικές μορφές σκηνικών και μουσικών δρώμενων, πωλητήριο βιβλίων και αντικειμένων καθώς και χώρος σταθερών λειτουργικών αναγκών με καφέ, τουαλέτες κοινού, ακόμα και αποθήκες και κατά περίπτωση καμαρίνια σε πατάρι.

Κάτοψη πρότασης με τις νέες χρήσεις στα Νεώρια Χανίων

Σκίτσο με τα προτεινόμενα υαλοστάσια στα Νεώρια Χανίων με χαράξεις που παραπέμπουν στις ξύλινες δομές των πλοίων που στέγαζαν τα νεώρια

Η έκθεση θα διαρκέσει από τις 10 Μαΐου έως τις 23 Νοεμβρίου

Αναφορά στο παρελθόν

Άποψη νεωρίων Ηρακλείου, φωτο από το αρχείο Μάνου Περράκη (1972-74)

Κλείνω με την υπόμνηση ότι πριν από πενήντα χρόνια, προηγήθηκε η μελέτη του αρχιτέκτονα Μάνου Περράκη για την αποκατάσταση και μετατροπή των βενετσιάνικων νεώριων στο λιμάνι του Ηρακλείου Κρήτης, σε αίθουσα συναυλιών και παραστάσεων καθώς και εκθεσιακών χώρων, με εργοδότη την Μουσική Ακαδημία Κρήτης και με εμπνευστή τον Μάνο Χατζηδάκι.

Κάτοψη και πρόπλασμα από την μελέτη του αρχιτέκτονα Μάνου Περράκη για την αποκατάσταση και μετατροπή των βενετσιάνικων νεωρίων στο λιμάνι του Ηρακλείου Κρήτης, από το αρχείο Μάνου Περράκη (1972-74)

ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΩΝ

Παρατίθεται στην συνέχεις προς ενημέρωση, ο πίνακας κατάταξης των υποψηφιοτήτων για την φετινή Μπιενάλε, κατά φθίνουσα σειρά, που συνέταξε η Επιτροπή μετά από την αξιολόγηση των προτάσεων και με βάση τα κριτήρια επιλογής:

1. Πρόταση 7 - «IntelligensHistorica» - Νίκος Σκουτέλης, Elisabetta Molteni,

Κλήμης Ασλανίδης, Αντώνης Καραμήτρου, Άννα Τσιτωνάκη

2. Πρόταση 5 - «RESILIENT LANDSCAPES - ΑΝΘΕΚΤΙΚΑ ΤΟΠΙΑ» -

Κωνσταντίνος Μπούρας - Εβίτα Φανού

3. Πρόταση 2 - «ATHENS ARCHIVED» - Μαρίντια Καφετζοπούλου, Μανώλης

Σταυρακάκης

4. Πρόταση 10 - «8.067.765 strange artifacts» - Σπύρος Ι. Παπαδημητρίου,

Αγάπη Πρωίμου, Βασίλης Στρουμπάκος

5. (Θέσεις 5 – 6) Ισοβάθμησαν οι κάτωθι:

- Πρόταση 6 - «Το Ελληνικό Αστικό Μπαλκόνι: Μια Συνταγή για την Αστική

Ανθεκτικότητα» - DS ARCHITECTS – Ιωσήφ Δακορώνιας-Μαρίνα,

Δημήτρης Σαγώνας, Αναστασία Πρίντζιου – Άρης Καφαντάρης