MICROMEGA ARCHITECTURE & STRATEGIES:

μια μεγάλη συζήτηση 

με αφορμή ένα ακόμη πρώτο βραβείο

Άνω: Μάρα Παπαβασιλείου, Αλέξανδρος Ζώμας 

Κάτω: Micromega Architecture and Strategies, πρώτο βραβείο στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό συγκροτήματος κτιρίων διοίκησης και κεντρικών υπηρεσιών της ΔΕΗ, Γενική άποψη

Στο πλαίσιο της σειράς των συζητήσεων με νέους αρχιτέκτονες, επισκέφτηκα αυτήν τη φορά το γραφείο των Μάρα Παπαβασιλείου και Αλέξανδρου Ζώμα με την επωνυμία Micromega architecture & strategies. Παρακολουθώ τα τελευταία χρόνια τη δουλειά τους, την ενασχόλησή τους με τα κοινά, τη συμμετοχή τους και τις απανωτές διακρίσεις τους σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς. Αφορμή για αυτήν τη συζήτηση που παραθέτω στη συνέχεια, ήταν το πρώτο πρόσφατο βραβείο για τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για το συγκρότημα των κτιρίων διοίκησης και κεντρικών υπηρεσιών της ΔΕΗ Α.Ε. στο Ν. Φάληρο Δήμου Πειραιά. 

Μία ακόμη διάκριση σε ένα μεγάλης κλίμακας έργο, τη μελέτη του οποίου παρουσιάζω στη συνέχεια, χωρίς σχόλια με αδημοσίευτες εικόνες από τη μακέτα, και το σχετικό κείμενο που μου έστειλαν οι μελετητές. 

Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός Ιδεών 

ενός σταδίου με θέμα: 

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ΚΤΙΡΙΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΔΕΗ Α.Ε. ΣΤΟ Ν. ΦΑΛΗΡΟ ΔΗΜΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ 

Α΄ ΒΡΑΒΕΙΟ

Περίληψη

Το νέο κτιριακό συγκρότημα σχεδιάζεται ως το νέο πρόσωπο της ΔΕΗ στη σύγχρονη εποχή ερχόμενο σε δημιουργική συνδιαλλαγή με το ιστορικό κέλυφος του ΑΗΣ, μέσα σε ένα αστικό πάρκο αφιερωμένο στις βιώσιμες μορφές ενέργειας.

Ο δημόσιος χαρακτήρας του κτιρίου σε συνδυασμό με την ιστορική μνήμη του συγκροτήματος, μας οδηγούν στο να σκεφτούμε το σύνολο ως δημόσιας προσπέλασης και χρήσης: ο υπαίθριος χώρος, το έδαφος, ενοποιείται και αποτελεί τον καμβά για τη δημιουργία του νέου αστικού πάρκου αναδεικνύοντας το σύνολο του συγκροτήματος.

Γενικό Τοπογραφικό 

Η δημιουργία αστικού πάρκου με τόπους που εκφράζουν το χαρακτήρα της ΔΕΗ ως παραγωγού και παρόχου ενέργειας, δημιουργεί ένα πόλο αναψυχής με εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Το αστικό πάρκο μέσα από τις θεματικές του αναδεικνύει και υπενθυμίζει τις εναλλακτικές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ευαισθητοποιεί ως προς μια οικολογική συνείδηση. Πιο συγκεκριμένα χωροθετούνται τρεις βασικοί τόποι-κήποι που αναφέρονται στον ήλιο, τον αέρα και το νερό. 

Ο «δρόμος του ήλιου»

Ο «δρόμος του ήλιου» σηματοδοτείται από ένα γραμμικό στέγαστρο που μπορεί να φιλοξενεί εφήμερες εκθέσεις, αγορές και ποικίλες εκδηλώσεις. Φέρει φωτοβολταϊκά πανέλα τα οποία θα τροφοδοτήσουν τις ανάγκες του πάρκου σε ενέργεια. 

Η «πλατεία του νερού»

Η «πλατεία του νερού» σηματοδοτείται από μία μεγάλη αβαθή λίμνη και λειτουργεί σα στοιχείο δροσισμού. Ο αστικός εξοπλισμός εδώ αποτελείται από ανεξάρτητες μεταλλικές καρέκλες, που μπορεί κανείς να διαμορφώσει όπως θέλει και να κάτσει γύρω από τη λίμνη. 

Ο «κήπος του αέρα και το μεγάλο αμφιθέατρο»

Ο «κήπος του αέρα» είναι το μεγάλο αμφιθέατρο που διαμορφώνεται στο Β σημείο του οικοπέδου, με υποβάθμιση του εδάφους και αξιοποιεί τα στάχυα ως ένα φυτό που οπτικοποιεί την αίσθηση του αέρα. Το αμφιθέατρο μπορεί να λειτουργεί και σαν χώρος συνάντησης και παιχνιδιού όταν δεν φιλοξενεί παραστάσεις και εκδηλώσεις.

Άποψη κύριας όψης

Ο κύριος όγκος του κτιρίου έρχεται να τοποθετηθεί σε απόσταση από το ανυψωμένο έδαφος, αφήνοντας ένα διαμπερές επίπεδο εισόδου, στη λογική μιας pilotis. Ο όγκος του κτιρίου χωρίζεται σε τρεις ενότητες αντανακλώντας τον τριμερή διαχωρισμό του παλαιού συγκροτήματος, οι οποίες όμως διαφοροποιούνται ογκοπλαστικά μεταξύ τους, με κυλίσεις προς διάφορες κατευθύνσεις. 

Άποψη κεντρικού πυρήνα 

Ο κεντρικός όγκος αποκτά καμπυλόμορφη γεωμετρία ώστε να σημάνει την κεντρική είσοδο. Οι αναλογίες των όγκων είναι ραδινές ώστε να έχουμε ένα ανάλαφρο σύνολο. Το νέο συγκρότημα γραφείων της ΔΕΗ λειτουργεί ως τοπόσημο και έρχεται με το ύψους του να δηλώσει την παρουσία του στον αστικό ιστό.

Άποψη από τη Λεωφόρο Κηφισού

Οι όψεις του κτιριακού συγκροτήματος σχεδιάζονται με τη λογική του φίλτρου, μιας επιδερμίδας που επιτρέπει ελεγχόμενες θεάσεις προς τη γειτονιά, ενώ ταυτόχρονα επιτρέπει τη διάχυση του ηλιακού φωτός.

Λεπτομέρεια Όψης

ανατολική όψη

Διάδρομος σύνδεσης

Η αρχιτεκτονική πρόταση δεν περιορίζεται στην ογκοπλασία, αλλά περιλαμβάνει και το εσωτερικό του κτιρίου, απευθυνόμενη στον τελικό αποδέκτη, τον εργαζόμενο και τον επισκέπτη. Επιδιώκεται η δημιουργία ενός περιβάλλοντος που ευνοεί όχι μόνο την παραγωγικότητα αλλά και την ευζωία του ατόμου, ενώ ενσωματώνει της ηθική της επιχείρησης για διαφάνεια και συνεργατικότητα.

Άποψη γραφείων

Ομάδα Μελέτης: Αλέξανδρος Ζώμας, Μαρία Παπαβασιλείου, Δημήτρης Παπαγεωργίου, Φερενίκη Φωτοπούλου, Γιούλη Σπυροπούλου, Εβελίνα Φαλιάγκα, Νατάσα Δρούγκα, Δήμητρα Χατζηγιάγκου

Φοιτητές Αρχιτεκτονικής: Μαρίνος Σκούρας, Ναυσικά Πίτσου, Άννα Συριανού, Ιάσονας Αμεράνης, Ahmed Hazem

Πολιτικοί Μηχανικοί: Αναστάσιος Μαντζανάς, Φώτης Κονδής

Μηχανολόγοι μηχανικοί ΤΕΤΡΑΣ Α.Ε.Μ.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ

ΜΕ OΛΗ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ MICROMEGA

Άποψη του χολ εισόδου 

Με δεδομένη την εικόνα αυτού του μεγάλου έργου, την Παρασκευή 26 Ιανουαρίου 2018 έφτασα στο γραφείο των Micromega στην οδό Ξενοφώντος 10 και αιφνιδιάστηκα. Πέρασα σε ένα  χολ εισόδου λιτά επιπλωμένο με μεταχειρισμένα και επισκευασμένα έπιπλα από τον σύλλογο ΡΕΤΟ ΕΛΛΑΣ και αντίκρυσα δύο μικρούς στενόμακρους χώρους που με έκαναν να αναρωτηθώ πώς είναι δυνατό να δουλεύονται και να διακρίνονται εδώ τόσο σημαντικές μελέτες σε ένα τόσο ταπεινό γραφείο. 

Στον ένα χώρο οι συνεργάτες στην σειρά και στον άλλο με υποδέχτηκαν ο Αλέξανδρος και η Μάρα καθισμένοι στο ιστορικό τραπέζι-γραφείο από το μικρό υπόγειο γραφείο του Δημήτρη Φατούρου στην οδό Κόδρου προσφέροντας μου ζεστό τσάι. 

Παραθέτω στην συνέχεια αποσπάσματα από την συζήτηση που ακολούθησε. Δυσκολεύτηκα να περιορίσω το περιεχόμενο αυτής της μεστής συνομιλίας και αν τελικά ξεπερνάει σε μέγεθος τις συνήθεις αναρτήσεις αυτό έγινε γιατί αξίζει νομίζω τον κόπο, τόσο για τους νεότερους όσο και τους παλαιότερους αναγνώστες. Η εικονογράφηση αφορά παλιότερες μελέτες του γραφείου με ενδιάμεσες εικόνες από τον τελευταίο διαγωνισμό.

Γιώργος Τριανταφύλλου: Εξηγείστε μου λίγο το νόημα τίτλου του γραφείου Micromega architecture & strategies. 

Μάρα Παπαβασιλείου: Με τον τίτλο του γραφείου Θέλαμε να δείξουμε ότι για μας η αρχιτεκτονική και η πολεοδομία και γενικά η σκέψη για το χτισμένο, τη σκεφτόμαστε σε όλες τις κλίμακες και θέλουμε να δείξουμε μία ολιστική προσέγγιση, δηλαδή είτε κάνουμε κάτι σε επίπεδο αστικού σχεδιασμού είτε ένα κτίριο. Πάντα το σύνολο τροφοδοτεί το μέρος και το μέρος το σύνολο. Οπότε είναι σημαντικό για μας, το πώς βλέπεις την πόλη, τα διάφορα συστήματα και τις ροές, αλλά και πιο σημειακά το πως κάθε κτίριο επηρεάζει. Ή αντίστοιχα όταν σχεδιάζουμε ένα κτίριο πάντα τροφοδοτούμαστε από το περιβάλλον του για να δούμε πώς θα γίνει. Οπότε στον τίτλο θέλουμε να δείξουμε το πώς λαμβάνουμε υπ’ όψη μας όλες τις κλίμακες. 

Αλάξανδρος Ζώμας: Νομίζω ότι με τον τρόπο αυτό, κάτω από το συγκεκριμένο τίτλο αναδεικνύεται η ποικιλία του έργου που μπορούμε να κάνουμε. Μας ενδιαφέρει τόσο να δουλέψουμε ένα πολύ μικρό μαγαζάκι 30 τετραγωνικών μέτρων όσο και ο σχεδιασμός μιας μεγάλης αστικής περιοχής και πώς αυτά μεταξύ τους, οι τρεις αυτές κλίμακες δηλαδή, το μικρό μαγαζάκι, το μεσαίο και μεγάλο κτίριο και η κλίμακα της πόλης συνυπάρχουν σε μία συνολική αντίληψη. Δεν ξέρω αν ακόμα το έχουμε βρει και το αντιμετωπίζουμε έχοντας από πίσω μας μία πολύ στιβαρή θεωρία η μία πολύ στιβαρή μεθοδολογία. 

Micromega Architecture and Strategies & Dimos Moysiadis, Rethink Athens 

Το πρώτο μας project ήταν το Rethink Athens, αρκετά μεγάλο για μας εκείνη την εποχή. Ξεκινήσαμε 3 άτομα και στη δεύτερη φάση προστέθηκαν και άλλοι συνεργάτες. Παράλληλα ένα από τα πρώτα μας υλοποιημένα projects είναι ένα μικρό ιατρείο στο Χαϊδάρι. Αντιμετωπίσαμε ταυτόχρονα δύο πολύ διαφορετικές κλίμακες που μας ελκύουν το ίδιο. 

Το strategy είχε να κάνει και με το Μεταπτυχιακό της Μάρας (Regional and Urban Strategy from Sciences Po στο Παρίσι) ήταν πάλι στην κλίμακα της πόλης αλλά ήταν ένας σχεδιασμός μέσα από την οργάνωση και τις στρατηγικές ανάπτυξης τον προβληματισμό γύρω από τις χρήσεις για τους χρήστες. 

Μ.Π. Ανεξάρτητα από το Μεταπτυχιακό στα projects βάζουμε πολύ στους προβληματισμούς μας και τη διαδικασία. Δηλαδή το 2012 είχαμε κάνει ένα διεθνή διαγωνισμό, με τίτλο «shelter for all» που ζητούσε να σχεδιάσεις μία κατοικία που να ανταποκρίνεται στα προβλήματα των σύγχρονων μεγαλουπόλεων. Εμείς είχαμε επιλέξει σαν τόπο επέμβασης την Κωνσταντινούπολη τις περιοχές “gecekundu” που έχουν κτιστεί μέσα στη νύχτα και προτείναμε μία κατοικία η οποία είχε δύο στοιχεία. Ένα προκατασκευασμένο πυρήνα από μπετόν και 2 ξύλινες προσθήκες. Αυτό τον πυρήνα μπορεί να το κάνει ένας τοπικός κατασκευαστής και να το φέρει προκατασκευασμένο με ένα γερανό και κάνει το plug-in στο δίκτυο της πόλης (ύδρευση αποχέτευση) και από εκεί και πέρα προστίθενται οι ξύλινες προσθήκες που μπορούν να γίνουν από τον πληθυσμό που ήξερε να κτίζει. 

Micromega Architecture and Strategies, ΈΥΦΗΜΟΣ ΜΝΕΙΑ στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό με τίτλο «shelter for all» 

Άρα επικεντρωθήκαμε στην διαδικασία. Που σημαίνει ότι ενεργοποιούμε τον τοπικό κατασκευαστή να κάνει αυτό τον πυρήνα που ήταν υπερυψωμένος από μπετόν και σε περίπτωση καταστροφής ή πλημμύρας δεν χάλαγε, παρέμενε στη θέση του, ενώ το άλλο θα μπορούσε να γίνει με ευτελή υλικά, με ξύλο που είναι κάτι πιο οικονομικό και μπορεί να το χτίσει οποιοσδήποτε και να το επεκτείνει και μετά από μία καταστροφή να το ξανακάνει. Πέρα δηλαδή από το στρατηγικό σχεδιασμό και τα planning επικεντρώνεται στη διαδικασία και στο πιο μικρό αντικείμενο. 

Αυτό το project πήρε και μία διάκριση με εύφημο μνεία στο διαγωνισμό, και παρουσιάστηκε στη στα βραβεία του  Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής. 

Micromega Architecture and Strategies, πρώτο βραβείο στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την Αποκατάσταση, Ανάδειξη, Ανάπτυξη και Λειτουργική Επανένταξη της Δημοτικής Αγοράς Χαλκίδας

Γ.Τ. Μου άρεσε πάρα πολύ αυτό το project και έγραφα τότε ότι διακρίνω μια ευαισθησία στην επεξεργασία θεμάτων μικρής κλίμακας και στη χρήση του ξύλου σαν βασικό συστατικό της σύνθεσης. Αποτελεί η χρήση του ξύλου ένα χαρακτηριστικό του γραφείου σας; 

Α.Ζ. Έχει καταλήξει κατά κάποιο τρόπο να είναι. Υπήρχε μία σειρά από διαγωνισμούς που προσπαθήσαμε να δούμε πώς μπορώ να δουλέψουμε με αυτό το υλικό που και στους δυο μας αρέσει. Ναι η λεπτομέρεια και η επεξεργασία του υλικού μέσα από τις συνεργασίες που είχαμε σε άλλα γραφεία μας βοήθησε πολύ να καταλάβουμε τη σημασία της λεπτομέρειας και τη σημασία του υλικού, είτε αυτό είναι ξύλο είτε είναι μάρμαρο είχε ένα μέταλλο είτε είναι οτιδήποτε άλλο. Για το ξύλο το οποίο χρησιμοποιείται ίσως υπέρμετρα όπως στον διαγωνισμό της Χαλκίδας το ξέρουμε ότι υπάρχει ένα θέμα συντήρησης και το ψάχνουμε πάρα πολύ. 

Γ.Τ. Χαίρομαι που έχετε αυτή την ειδική σχέση με την υλικότητα και για τον τρόπο επεξεργασίας της κατασκευής, παρόλο που κυκλοφορεί ότι οι νέοι αρχιτέκτονες δεν ξέρουν από κατασκευή δεν ξέρουν από υλικά και δεν μπορούν να τα διαχειριστούν. Χαίρομαι που έχουμε τα τελευταία διάφορα παραδείγματα όπως οι δύο αρχιτέκτονες Ο Σπύρος Γιωτάκης, και ο Άγις Mουρελάτος που έκαναν το κέντρο επισκεπτών στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ως φοιτητές, με μία εξαιρετική μελέτη εφαρμογής και συνεχίζουν ο καθένας με σημαντικές προτάσεις. 

Μ.Π. Αυτό σαν σχόλιο δεν νομίζω ότι δεν στέκει. Δηλαδή στη σχολή δεν μιλάμε ουσιαστικά για κατασκευή, δεν μιλάμε ουσιαστικά για υλικά. Αυτό το μαθαίνει κανείς στα γραφεία μετά και κάνοντας ανακαινίσεις όπου γνωρίζεις το μάστορα και μαθαίνεις. 

Γ.Τ. Και οι δύο στα βιογραφικά σας αναφέρεστε στα γραφεία στα οποία έχετε δουλέψει. Γραφεία που είναι γνωστά και σημαντικά και είσαστε πολύ τυχεροί που είχατε αυτές τις συνεργασίες όχι μόνο με παλαιότερους αρχιτέκτονες βλέπε Τομπάζης αλλά και με τους νεότερους, όπως η συνεργασία με τους point supreme. Ποιο από τα γραφεία αυτά θεωρείται ότι σας έχει επηρεάσει περισσότερο; 

Μ.Π. Όλα μας έχουν επηρεάσει το καθένα με τον τρόπο του. Όταν έκανα Erasmus στο Παρίσι αποφάσισα παράλληλα να κάνω και πρακτική στέλνοντας βιογραφικά. Τελικά κατάφερα να πάω στο γραφείο του Jean Nouvel, που δεν το περίμενα.

Jean Nouvel, Philharomonie de Paris 

Μπήκα στην ομάδα που εκείνη την εποχή έκανε τα σχέδια για την Φιλαρμονική για να υποβληθούν στην πολεοδομία. Αυτό το τεράστιο κτίριο στην Villette που τελείωσε πριν από 3 χρόνια. Μου έκανε εντύπωση πώς μπορεί κανείς να προωθήσει την κατασκευή όταν πρόκειται για ένα γραφείο σαν το γραφείο του Jean Nouvel. Θυμάμαι τα πλακάκια που ερχόντουσαν σαν δείγματα στο γραφείο: πλακάκια με οπτικές ίνες ή πλακάκια με μικρά σφαιρίδια γυαλιού. Είχε ενδιαφέρον! 

Συμμετείχα στο σχεδιασμό σε όλες τις φάσεις και μάλιστα εκεί δούλευα κατευθείαν με τους director. Δούλεψα με ένα φοβερό γιαπωνέζο με τον οποίο κάναμε και αργότερα και ένα διαγωνισμό στην Κύπρο. Ήταν τότε πολύ αυστηρός και μου έβαζε περίεργα πράγματα. Ήταν φοβερό που σε εμπιστευόντουσαν, αλλά είχε αντίστοιχα και τα τρελά ωράρια από το πρωί μέχρι το βράδυ. Αν και δεν μου αρέσει αυτό, κάποιες φορές το κάνουμε και σήμερα. Προσπαθούμε να έχουμε ένα ελεγχόμενο ωράριο γιατί έχουμε και ένα παιδί. Βέβαια στις παραδόσεις δεν υπάρχουν ωράρια. 

Δουλειές μπορεί να υπάρχουν αλλά τα λεφτά είναι πάρα πολύ λίγα και πρέπει να τις βγάλεις σε πολύ περιορισμένο χρόνο.  

Κάθε γραφείο με το οποίο έχω δουλέψει με έχει επηρεάσει με τον τρόπο του κυρίως με τη μέθοδο με την οποία αντιμετωπίζεις τα θέματα και με το πόσο οργανώνει το γραφείο τον εαυτό του και τη δουλειά του. Έχω δουλέψει και στο Παρίσι σε ένα άλλο γραφείο που ήταν πολεοδομικό και έκανα αστικό προγραμματισμό. Ένας τομέας που υπάρχει μόνο στη Γαλλία και στην Αγγλία, αλλά δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Οι δήμοι και οι κοινότητες πάνε σε αυτούς τους επαγγελματίες που είναι μεταξύ των αρχιτεκτόνων και αυτών που κάνουν το policy και εμείς σαν γραφείο κάναμε μελέτες και ότι μπορούσε να γίνει εκεί. Δηλαδή αν μπορεί να γίνει κατοικία ή γραφεία ή πάρκο και τι αντίκτυπο θα είχε. Κάναμε συζητήσεις με τους δήμους και τις κοινότητες αλλά και τους φορείς της πόλης, με τον κόσμο και ουσιαστικά έκανες το φάκελο του διαγωνισμού, αλλά το έχεις μελετήσει, είχες διερευνήσει τα πάντα για να πεις ότι έχει γίνει αυτό, το οποίο έχει πάρα πολύ τρομερό ενδιαφέρον και στη συνολική συνθετική του φάση.

Α.Ζ. Όλα τα γραφεία με κάποιο τρόπο μας έχουν επηρεάσει είτε έχουμε δουλέψει σε διαγωνισμούς είτε σε έργα που έχουν υλοποιηθεί . Αλλά στους k-studio στο γραφείο του Δημήτρη και Κωνσταντίνου Καραμπατάκη επειδή είμαστε για πολύ καιρό μάθαμε πολλά για την κατασκευή. Στα καταστήματα και στα μαγαζιά, βλέπεις κάτι να υλοποιείται μέσα σε δύο-τρεις μήνες, που υπό άλλες συνθήκες για να δεις το τελικό αποτέλεσμα πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια. Είναι και αυτοί νέοι αρχιτέκτονες και έχουν κάνει πολλά έργα, κατοικίες, ξενοδοχεία, δεν συμμετέχουν σε διαγωνισμούς παρά μόνο στους κλειστούς. Εκεί για μας ήταν η μεγαλύτερη εμπειρία που είχαμε για την κατασκευή, γιατί κάναμε τον σχεδιασμό και την υλοποίηση από το αρχικό σκίτσο μέχρι και την επίβλεψη των κατασκευαστικών σχεδίων πράγμα που το κάνουμε τώρα και εμείς. 

Γ.Τ. Ποια είναι η σχέσεις σας με την κατασκευή και την επίβλεψη των έργων σας. Κάνετε την λεγόμενη επιστασία; Θεωρείται ότι είναι αρμοδιότητά σας ή αντικείμενο άλλου γραφείου; 

Μ.Π. Στα πιο μικρά έργα και λόγω budget δεν είναι πάντα εύκολο να έχεις ένα κατασκευαστή. Συχνά εμείς συντονίζουμε τα συνεργεία αλλά τελικά πιστεύουμε ότι είναι δουλειά του κατασκευαστή και για μας είναι πολύ ψυχοφθόρο και θέλει πολύ χρόνο. Βέβαια στην κατασκευή βλέπεις και διορθώνεις πάρα πολλά πράγματα. 

Α.Ζ. Συνήθως τα έργα όπου με τον πελάτη συνεννοούμαστε πολύ καλά μαζί έχουν βγει πολύ καλά. Και αυτά είναι που θέλουμε να κρατάμε και με αυτά να συνεχίζουμε. Και υπάρχουν και τα άλλα που μας ζορίζουν πολύ περισσότερο. Μας ζορίζουν πολύ περισσότερο αλλά και τον κατασκευαστή να έχεις, πάντα πρέπει να τον κυνηγάς. Σήμερα βέβαια υπάρχουν κάποιοι πολύ καλοί κατασκευαστές που θέλουν να ακολουθήσουν τον αρχιτέκτονα και πιστεύουν ότι η καλή δουλειά μαζί με τον αρχιτέκτονα θα τους φέρει και άλλες δουλειές. Tα προηγούμενα χρόνια λόγω της μεγάλης ταχύτητας πολλά πράγματα γινόντουσαν στο πόδι. Σήμερα που είναι λιγότερες οι δουλειές, αλλά κάποιες πρέπει να είναι αρκετά πιο ποιοτικές, νομίζω ότι τελικά οι κατασκευαστές ακούνε τον αρχιτέκτονα και ακολουθούν κάποια τουλάχιστον από τα κατασκευαστικά σχέδια. Συνήθως ακολουθούν τα render. Βέβαια αυτοί οι κατασκευαστές ξέρουν να λύνουν και θέματα που o αρχιτέκτονας δεν ξέρει να λύνει. 

Γ.Τ. Έχει ενδιαφέρον να μπορεί κανείς να να χτίσει σχέσεις με αυτούς τους ανθρώπους και σιγά σιγά να προκύψει μία κοινή γλώσσα επικοινωνίας δηλαδή να ξέρει ο κατασκευαστής ο οποίος συνεργάζεται με το γραφείο ότι εσείς τις λεπτομέρειες της κάσας τις θέλετε έτσι. Αυτό λύνει πολλά προβλήματα. Μιλάω βέβαια πάντα για τα μικρά ιδιωτικά έργα και όχι για τα δημόσια. 

Παράλληλα διαπιστώνω μεγάλη συμμετοχή σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς όπως στην Κύπρο, την Τουρκία, την Αυστραλία, στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Πορτογαλία, στη Γαλλία, ακόμη και στη Νιγηρία και τη Σουηδία με ικανοποιητικό αριθμό διακρίσεων που αναδεικνύει μία εξωστρέφεια και μία τόλμη. Με αυτή τη διαπίστωση θα ήθελα καταρχήν να μάθω πότε ξεκίνησε το γραφείο; Γιατί αναρωτιέμαι πότε προλάβατε να κάνετε όλες αυτές τις μελέτες. 

Μ.Π. Σαν συνεργασία μεταξύ μας και σαν συμμετοχή σε διαγωνισμούς ξεκινήσαμε το 2012, αλλά το γραφείο σαν γραφείο υπάρχει από το 2015. Οι διαγωνισμοί ξεκίνησαν το 2012. 

Οι διαγωνισμοί αυτοί δεν είχαν κόστος, όπως για μακέτες και εκτυπώσεις. Οι περισσότεροι ήταν ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί μέσω διαδικτύου. Υπήρχε βέβαια το κόστος της δικής μας εργασίας! 

Micromega Architecture and Strategies, διάκριση στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό Rethink Athens

Μ.Π. Ο πρώτος διαγωνισμός που θεωρούμε ότι μας ενηλικίωσε ήταν όταν είχαμε περάσει στη δεύτερη φάση του Rethink Athens, που ήταν ένας μεγάλος διαγωνισμός. Tον είχαμε κάνει ο Αλέξανδρος, εγώ κι ο Δήμος Μωυσιάδης. Είμαστε 3 άτομα. Εγώ τότε έκανε και το Μεταπτυχιακό μου και ήμουν εκτός. Το ότι περάσαμε στη δεύτερη φάση ήταν κάτι πολύ σημαντικό για μας. Όταν όμως ήταν να κάνουμε την δεύτερη φάση, που είχε όλες αυτές τις μακέτες και πρέπει να κάνουμε και το τοπίο, τότε αναζητήσαμε κάποιον πολύ πιο έμπειρο από μας για να μας κάνει κοστολογήσεις και ταυτόχρονα πήραμε κόσμο. 

Micromega Architecture and Strategies, πρώτο βραβείο στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό στην Κύπρο που αφορούσε ένα λιμάνι των αλιευτικών σκαφών ένα πάρκο που επικεντρώνεται στην περιβαλλοντική εκπαίδευση. Γενικη άποψη

Α.Ζ. Λίγο πριν είχαμε κερδίσει το πρώτο βραβείο και στον διαγωνισμό στην Κύπρο που αφορούσε ένα λιμάνι των αλιευτικών σκαφών ένα πάρκο που επικεντρώνεται στην περιβαλλοντική εκπαίδευση. Μία πολύ ωραία δουλειά και είμασταν μία πολύ μεγάλη ομάδα  (Iereidis Vasilis, Aimilios Michael, Eleni Mitakou, Raisi Alexia, Dimitris Hatzopoulos, Paraskevi Fanou, Anastasia Lada.) μαζί με τον Αιμίλιο Μιχαήλ που έχουν το γραφείο στην Κύπρο. Ήταν πάλι και εδώ διαγωνισμός σε δύο φάσεις και αρκετά μεγάλος. Είχε διάφορες χρήσεις που έπρεπε να μελετήσουμε και τώρα μετά από τόσα χρόνια που έχει μπει σε μία φάση οριστικής μελέτης και μελέτης εφαρμογής. Πάει με πολύ αργούς ρυθμούς και πρέπει να φτιάξουμε ένα λιμάνι για τους ψαράδες της περιοχής και όλο μαζί είναι ένα μεγάλο μάθημα. 

Από τους πρώτους διαγωνισμούς κερδίσαμε την εμπειρία, γιατί μας έδωσαν την ευκαιρία να ασχοληθούμε με θέματα που σε άλλη περίπτωση δεν πρόκειται να ασχοληθούμε.

Έτσι ένα τεράστιο αλιευτικό καταφύγιο, ένας τεράστιος δημόσιος χώρος στο κέντρο της Αθήνας, η Δημοτική αγορά στη Χαλκίδα και τώρα το συγκρότημα της ΔΕΗ με ένα τεράστιο δημόσιο χώρο και μεγάλης κλίμακας γραφεία της τάξεως των 35.000 τετραγωνικών, με μεγάλη κτιριακή μάζα, μας έδωσαν την δυνατότητα να ακουμπήσουμε πράγματα που υπό άλλες συνθήκες δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε. 

Γ.Τ. Ο πρώτος διαγωνισμός που ήταν το “shelter for all” αφορούσε μία ευέλικτη κατοικία σε φτωχογειτονιές που έχουν αυθαίρετα. Διαπιστώνω ότι είναι θέματα που έχουν μία κοινωνική ευαισθησία και αναρωτιέμαι αν εσύ Μάρα από τις σπουδές σου έχεις μία τέτοιου είδους προσέγγιση. 

Μ.Π. Ναι και όχι. Το μεταπτυχιακό που είχα κάνει ήταν στην Sciences Po στο Παρίσι. Είναι η σχολή που βγαίνουν οι πολιτικοί στη Γαλλία ήταν πολύ prestigious, μια σχολή γοήτρου και όλα τα παιδιά ήταν φοβερά. Εκεί δεν υπήρχε κανένας αρχιτέκτων. Μόνο εγώ ήμουν. Ήταν φοιτητές από πολιτικές επιστήμες, οικονομικές επιστήμες, από την νομική, οικονομολόγοι και το θέμα ήταν στρατηγικές αστικής και χωροτακτικής ανάπτυξης αλλά ήταν από την πλευρά του policy. 

Είχε πολύ ενδιαφέρον να μάθεις να μιλάς με αυτούς ανθρώπους και να δεις τα πράγματα από μία άλλη σκοπιά σε μία χώρα που η πολεοδομία έχει πολύ μεγάλη ιστορία και ο τρόπος που αντιμετωπίζεται η πόλη και ο δημόσιος χώρος. Ήταν πολύ ενδιαφέρον και επειδή τότε είχε συμπέσει και με το Rethink Athens και είχαμε πάρα πολύ χαρά που στην Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει μία τέτοια επέμβαση. 

Ήταν ένα ωραίο πείραμα όλο αυτό το εγχείρημα. Δεν πίστευα ότι θα γυρίσω στην Ελλάδα και θα μπορέσω να ασχοληθώ με κάτι τέτοιο. 

Γ.T. Το μετάνιωσες που γύρισες στην Ελλάδα; 

M.Π. Αν το μετάνιωσα;... Καμιά φορά σκέφτομαι τι θα γινόταν αν είχα μείνει στο εξωτερικό, αλλά βλέποντας και τους άλλους φίλους που είναι στο εξωτερικό και κάποιοι τα έχουν καταφέρει, αρκετοί θα θέλουν να επιστρέψουν και να ήταν εδώ. 

A.Z. Είχα πάει και εγώ λίγο στη Γαλλία την εποχή που είχαν σταματήσει όλα τα δημόσια έργα και όλα τα γραφεία δεν είχαν δουλειά. Έχω μία πολύ καλή σχέση με τη Γαλλία γιατί έχω γεννηθεί εκεί και έχω μεγαλώσει. Αν είμασταν στο Παρίσι προφανώς θα ήταν πολύ δύσκολο να έχουμε δικό μας γραφείο και να αντιμετωπίσουμε τα έξοδα που έχει ένα γραφείο στη Γαλλία. Και βέβαια δεν ξέρω αν θα μπορούσαμε να έχουμε και ένα παιδί στη Γαλλία. Όλα αυτά εδώ να τα αντισταθμίσουμε. 

M.Π. Στην Ελλάδα λόγω της κλίμακας και των σχέσεων, κάνεις πιο εύκολα πράγματα, ενώ στη Γαλλία και συγκεκριμένα στο Παρίσι που μέναμε υπάρχει άλλος προγραμματισμός. Αν σου ζητήσει κάποιος να κάνεις ένα μαγαζί ή ένα καφέ η διαδικασία στην Ελλάδα είναι πολύ πιο άμεση. Όλα γίνονται πιο εύκολα Ίσως επειδή η νοοτροπία που υπάρχει και η σχέση μεταξύ των ανθρώπων είναι τελικά πιο εύκολο να κάνεις πράγματα, μιλώντας πάντα για μικρής κλίμακας έργα. Έξω βέβαια στο Παρίσι γίνονται και πολλοί διαγωνισμοί με πρόσκληση που συμμετέχουν πολλά νέα γραφεία τα οποία υφίστανται. 

Γ.T. Το κόστος των διαγωνισμών καταφέρνετε να το καλύπτετε ή ακροβατείτε στην κόψη του ξυραφιού; 

A.Z. Τελικά νομίζω ότι όλοι ακροβατούν! Και εμείς ξεκινήσαμε το 2015 και δουλεύαμε από το σπίτι. Κάναμε μία ανακαίνιση ή σχέδια για άλλα γραφεία. Δηλαδή βοηθούσαμε άλλα γραφεία κάτι το οποίο είναι χρήσιμο σε μία άλλη κλίμακα. Το 2016 μπήκαμε σε αυτό το χώρο και τέλη του 2016, αρχίσαμε να έχουμε κάποιους συνεργάτες. Μπήκε το 2017 και μας βρίσκει να έχουμε δύο άτομα και τώρα που μπήκε το 2018 έχουμε έξι άτομα συνεργάτες στο γραφείο και είμαστε καλά! 

Γ.Τ. Εγώ νομίζω ότι περνάμε μία καινούργια άνοιξη στην ελληνική αρχιτεκτονική, παρόλο που υπάρχουν περιορισμένες δουλειές. Νομίζω ότι γίνονται πολύ σημαντικά πράγματα και βήματα τα οποία ξεπερνούν τα καθιερωμένα, χωρίς να τα αγνοούν. Εσείς εδώ στο συγκεκριμένο διαγωνισμό της ΔΕΗ έχετε αφετηρίες πολύ ξεκάθαρες μέσα στην Ελληνική πραγματικότητα και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, όπως και η τόλμη κάποιων άλλων αρχιτεκτόνων έχει πολύ ενδιαφέρον και αν ανοίξουν τα πράγματα και οι δουλειές που ελπίζω να γίνει. 

Εσείς έχετε κάποιες ενδείξεις εδώ από προτάσεις για καινούργιες δουλειές ή ακόμη τα πράγματα παραμένουν αδρανή και μετέωρα; 

Α.Ζ. Υπάρχουν πράγματα που έχουν ανοίξει. Νομίζουμε ότι το βασικό που κυριαρχεί αυτή την περίοδο είναι ο τουρισμός. Εμείς μπήκαμε σε αυτό το χώρο με μία πολύ καλή συνεργασία στο τέλος του 2016 με τον Ηλία Μαστρομηνά και μπορέσαμε να συνεργαστούμε για το 5 αστέρων Resort Hotel Casa Cook στην Κω, ένα project πολύ ενδιαφέρον. Γιατί αυτοί που ήταν πίσω από το έργο είχαν πολλή όρεξη να κάνουν κάτι διαφορετικό και είχαν και ένα όραμα σε σχέση με το σε ποιον απευθύνεσαι και τι θέλεις να κάνεις. Μιλάμε για τους ιδιοκτήτες και τους operator που ήταν η Thomas Cook ο γερμανικός όμιλος τουρισμού και έτσι βγήκε ένα αποτέλεσμα αρκετά ήπιο, ελληνικό και εκπέμπει μία ζωντανή και πολύ ωραία σύγχρονη αισθητική. 

Micromega Architects collaborated with Ilias Mastrominas architects & associates for the preliminary design, 

Casa Cook Kos _ 5 Stars Resort Hotel 

Γ.Τ. Οι συνεργασίες με γραφεία νεότερων αλλά και παλαιότερων συναδέλφων, όπως του γραφείου Μαστρομηνά, πιστεύετε ότι συμβάλλουν στη δημιουργικότητα ή απλά εξυπηρετούν πρακτικές ανάγκες με δεδομένο ότι στην Ελλάδα κυριαρχούν τα μονοπρόσωπα γραφεία μάλλον από ιδιοσυγκρασία; 

Μ.Π. Γενικά σε όσες εργασίες έχουμε κάνει δεν νιώθουμε ότι κάνουμε λάντζα. Ίσα-ίσα νιώθω ότι είναι μία πολύ καλή δουλειά πολύ ωραία συνεργασία και ότι όλοι συμμετέχουν και βγάζουν πράγματα. 

Α.Ζ. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότερες δουλειές που έχουμε στο γραφείο είναι κατά βάση από συνεργασίες και αυτή τη στιγμή συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε με τα παλιά γραφεία. 

Γ.Τ. Αυτό σας το χρεώνω πολύ θετικά με δεδομένο ότι, όπως σημειώνω, στην Ελλάδα κυριαρχούν τα μονοπρόσωπα γραφεία και αυτό πιστεύω ότι έχει καταδυνάστευση την αρχιτεκτονική, με την έννοια ότι δεν μπορείς μόνος σου να αντιμετωπίσεις το θέμα έτσι όπως έχουν γίνει τώρα οι μελέτες με την πολυπλοκότητα που απαιτείται. 

Μ.Π. Είναι γεγονός ότι τα περισσότερα γραφεία πια είναι ομάδες. Δεν υπάρχουν πια πολλά γραφεία που έχουν ονοματεπώνυμο. Όλοι προσπαθούν να δείξουν ότι ανήκουν σε μία ομάδα. 

 Γ.Τ. Τι έγινε με την πρότασή σας για την αναβάθμιση των ακαλύπτων; 

Α.Ζ. Οι ακάλυπτοι τελικά έμειναν στάσιμοι γιατί βρήκαμε δυσκολίες. 

Μ.Π. Είναι ένα ζήτημα που προϋποθέτει συμφωνία των κατοίκων σε μία πολυκατοικία και αυτό χρειάζεται πάρα πολύ δουλειά που δεν προλαβαίνουμε να τα κάνουμε όλα αυτά.

Α.Ζ. Έχουμε κάνει πολλές προσπάθειες προς κάθε κατεύθυνση. Φτάσαμε σε ένα σημείο που δεν προλαβαίνουμε πια να συνεχίσουμε αυτή την ιστορία και να προσπαθούμε να πείσουμε τον κόσμο... 

Micromega Architecture and Strategies, πρώτο βραβείο στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την Αποκατάσταση, Ανάδειξη, Ανάπτυξη και Λειτουργική Επανένταξη της Δημοτικής Αγοράς Χαλκίδας 

Γ.Τ. Τι πιστεύετε για τον διαγωνισμό για την αγορά της Χαλκίδας που πήρατε το πρώτο βραβείο; θα γίνει; Τι ενδείξεις έχετε; 

Α.Ζ. Τώρα εμείς μετά από ένα χρόνο υπογράψαμε τη σύμβαση της οριστικής μελέτης τα Χριστούγεννα. Πριν δύο εβδομάδες περίπου είχαμε πάει γεωτρύπανο για να γίνουν γεωτεχνικές μελέτες, έχουν γίνει εντατικές αποτυπώσεις και αυτή την εβδομάδα παραδώσαμε την πρώτη φάση της μελέτης με την αποτύπωση και ποιότητα υλικών. Πρέπει δούμε σε ποια κατάσταση βρίσκεται η παθολογία του κτιρίου.  

Στατικό έχουμε τον Νάσο Μαντζανά που έχει πολύ εμπειρία στις αποκαταστάσεις και έναν νεότερο που είναι ο Φώτης Κοντής που έχει κάνει το Μεταπτυχιακό των αποκαταστάσεων εδώ στο Πολυτεχνείο και η τρίτη αρχιτεκτόνισσα που έχουμε κάνει μαζί το έργο, η Γεωργία Μπουντουράκη, είχε κάνει και αυτή το ίδιο μεταπτυχιακό. Στα υλικά συνεργάτης μας είναι ο Γιώργος  Καρύδης πολιτικός μηχανικός. 

Γ.Τ. Φοβάμαι ότι το κόστος αποκατάστασης θα είναι πάρα πολύ υψηλό και το σενάριο της κατεδάφισης και της εκ νέου δόμησης είναι μάλλον αναπόφευκτη. Ο Αντρέας Γιακουμακάτος στην πρόσφατη διάλεξή του έβγαλε ένα μανιφέστο και είπε ότι για τα κτίρια του μοντέρνου κινήματος όπως και αυτό της Χαλκίδας, θα πρέπει η αποκατάσταση τους να γίνει όπως ακριβώς τα αρχικά σχέδια. Εάν αυτά τα κτίρια έχουν υποστεί ζημιές ή δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα σημερινά δεδομένα, προτείνει να κατεδαφιστούν και να ξαναγίνουν με καινούργιους οπλισμούς και τα λοιπά. 

Μ. Π. Το υλικό είναι ευτελές. Το τσιμέντο και γενικά οι πλάκες έχουν πέσει σε πολλά σημεία. Αν τα κρατήσεις θα πρέπει να τα χοντρύνεις και ειδικά τα υποστυλώματα. Επειδή όμως αυτό αντιβαίνει στη μορφολογία του κτιρίου καλύτερα να τα ρίξεις και να τα ξαναχτίσεις. 

Α.Ζ. Περάσαμε και από το ΚΣΝΜ το Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων όπου είχαμε κάποιες πολύ μικρές παρατηρήσεις. Βέβαια οι τελικές επιλογές είναι τελικά θέμα της μελέτης σκοπιμότητας. 

Η συζήτηση ολοκληρώθηκε με προβληματισμούς σχετικά με τις διδακτορικές τους διατριβές που είναι εν εξελίξει και στην συνέχεια περάσαμε στον διπλανό χώρο των συνεργατών. 

Συζήτηση με τους συνεργάτες 

Ενδιαφέρον είχε και η συνομιλία με τους συνεργάτες του γραφείου  που ακολούθησε. Ο ένας δίπλα στον άλλον, μπροστά στις μεγάλες οθόνες, στον περιορισμένο αυτό χώρο, μου μίλησαν για τις σπουδές τους  και την συνεργασία τους στο γραφείο. «Όλοι οι συνεργάτες είναι active και φοβερά παιδιά» μου είπε η Μάρα και αυτό επιβεβαιώθηκε από την συζήτηση που ακολούθησε αποσπάσματα της οποίας παραθέτω στη συνέχεια.

Εβελίνα Φαλιάγκα 

Η Εβελίνα Φαλιάγκα μας είπε: "Είμαι σε αυτό το γραφείο 1,5 χρόνο και έχω τελειώσει την αρχιτεκτονική στο Βόλο πριν από δυόμισι χρόνια. Έκανα διπλωματική με τον Λόη Παπαδόπουλο και μαζί με τη Νατάσα Δρούγκα που κάθεται δίπλα μου. Η διπλωματική που κάναμε αφορούσε τη νέα πρωτεύουσα στην Αίγυπτο. Κάναμε χαρτογραφήσεις, ένα πολύ μεγάλο βιβλίο που εξηγούσε τους λόγους αν πρέπει ή δεν πρέπει να γίνει και τι σημαίνει το να γίνει μία νέα πρωτεύουσα. Με το θέμα αυτό συμμετείχαμε και στην Μπιενάλε Βενετίας στο περίπτερο της Αιγύπτου το 2015-16 όπου ανακοίνωσαν ότι θέλουν να φτιάξουν μία νέα πρωτεύουσα το νέο Κάιρο. Εδώ στο γραφείο συμμετέχω σε όλους τους τομείς. Τώρα συγκεκριμένα ασχολούμε με ένα νέο rendering.

Γιούλη Σπυροπούλου 

Eίμαι η Γιούλη Σπυροπούλου συμφοιτήτρια  με την Εβελίνα και τελείωσα και εγώ στο Βόλο Είμαι εδώ ένα χρόνο και ένα μήνα και ασχολούμαι με τη μελέτη της Χαλκίδας, όπου περνάμε από το διαγωνισμό στην οριστική μελέτη και ασχολούμαστε κυρίως με το καινούργιο κομμάτι.

Δημήτρης Παπαγεωργίου 

Ο Δημήτρης Παπαγεωργίου είναι λιγότερο από χρόνο στο γραφείο: Είμαι 29 χρονών, έχω τελειώσει στο ΕΜΠ το 2013 στην Αθήνα. Δούλεψα σε ένα γραφείο στην Αθήνα και στη συνέχεια στην Νέα Υόρκη όπου έμεινα τρία χρόνια δουλεύοντας σαν αρχιτέκτονας τζούνιορ.Το θέμα που δουλεύω τώρα εδώ είναι απόρρητο... (γελάκια).

Έχω κάνει όλο το design για την έκθεση που έγινε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που προωθούσε το ελληνικό design εκτός των συνόρων.  Μαζί με τη Μαρία Όλγα Βλάχου αναλάβαμε το στήσιμο από το branding μέχρι και το exhibition design για την έκθεση που τιτλοφορήθηκε "Beware of Greeks", υπό την αιγίδα της κυρίας Σακοράφα, της ευρωβουλευτού, με φόκους το ελληνικό design αντικειμένων με τη συμμετοχή νέων στην εξέλιξη και στην ανάπτυξη. 

Επιλέχθηκαν 6 νέοι σχεδιαστές, νέοι στην εξέλιξη και στην ανάπτυξη όπως η Χριστίνα η Σκουλούδη η Μαρία η Όλγα Βλάχου που εμπνέεται από την παράδοση και κάνει digital Prince πάνω σε ύφασμα και σε χαρτί, η Χριστίνα Σκουλούδη κάνει κυρίως και είναι πάρα πολύ γνωστή για τα ξύλινα κομμάτια της και είναι και καθηγήτρια Βιομηχανικού Σχεδιασμού στη Σύρο ο Φωτιάδης ο Σέργιος που ασχολείται με τον σχεδιασμό και την παραγωγή αντικειμένων, η Λούλα Λεβέντη η οποία είναι φωτογράφος και κάνει print σε μετάξι, η Σοφία Παπακώστα που είναι από την Κάρπαθο και κάνει πολύ ιδιάιτερα κοσμήματα χειροποίητα και οι Σπύρος Ντάικος, η Χρύσα Χαλικιοπούλου και ο Στρατής Ανδρεάδης που είναι από την Κέρκυρα και σχεδιάζουν τσάντες αδιάβροχες από ανακυκλωμένα ιστία από τα ιστιοφόρα. Η έκθεση διήρκησε μόνο μία εβδομάδα και έγινε τον Οκτώβρη του 2017. 

Φερενίκη Φωτοπούλου

Η Φερενίκη Φωτοπούλου τελείωσε και αυτή στο ΕΜΠ. Την γνώρισα το 2009, μόλις είχε τελειώσει την σχολή και επισκέφτηκε το γραφείο μου για να συζητήσουμε για το μέλλον. 

Στην πορεία  εργάστηκε στο γραφείο του Δημήτρη Παπαϊωάννου, όπου όταν κάποια στιγμή τα πράγματα δυσκόλεψαν  ήρθε σε αυτό το γραφείο, πριν τέσσερις πέντε μήνες. 

Νατάσα Δρούγκα 

Η Νατάσα Δρούγκα τελείωσε και αυτή στο Βόλο και στο γραφείο αυτό βρέθηκε τους τελευταίους τέσσερις πέντε μήνες.  "Ήμουν στη Θεσσαλονίκη για ένα χρόνο περίπου έχοντας πια συνεργασία με έναν αρχιτέκτονα και έκανα διαγωνισμούς και μετά κατέβηκα στην Αθήνα μαζί με τη Γιούλη". 

Δημήτρης Σιώκης 

Ο Δημήτρης Σιώκης σπούδασε Θεσσαλονίκη. Τελείωσε το 2015 και είναι πρόσφατος στο γραφείο, λιγότερο από ένα μήνα. "Η Θεσσαλονίκη σαν πόλη μου άφησε πολύ καλή αίσθηση και η σχολή μου άρεσε πάρα πολύ ".

Ιάσωνας Αμεράνης 

Τελευταίος μίλησε ο Ιάσωνας Αμεράνης που είναι φοιτητής στο τμήμα Αρχιτεκτονικής στα Χανιά και επί 4 μήνες στο γραφείο των παιδιών. "Ήρθα για το διαγωνισμό της ΔΕΗ και τελικά έμεινα. Θα καθίσω και για ένα project ακόμη και μετά θα συνεχίσω τις σπουδές μου στα Χανιά. 

Στη σχολή στα Χανιά υπάρχει ένας πολύ καλός πυρήνας από καθηγητές οι οποίοι προσπαθούν να δουλέψουμε όσο πιο καλύτερα την αρχιτεκτονική και παράλληλα δίνουν και ευκαιρίες. Πάντα προσπαθούν να βάλουν τους φοιτητές μέσα σε συνέδρια, σε διαγωνισμούς και άλλες ευκαιρίες. Είμαι ευχαριστημένος και τώρα κάνω την διπλωματική μου μαζί με την Αμαλία Κωτσάκη. 

Είναι γεγονός βέβαια ότι η σχολή είναι λίγο αποκομμένη. Είναι και αυτό μία άσκηση εν μέρει το να είσαι σε μία άλλη πραγματικότητα και ξαφνικά να πρέπει αυτή η πραγματικότητα που έχεις μέσα στο μυαλό σου από τα Χανιά, από την Κρήτη, να πρέπει να τη βάλεις στην Ελλάδα ή στον υπόλοιπο κόσμο, κάτι το οποίο είναι ένα challenge πολύ ευχάριστο για να το σκεφτείς. Είμαι στον 6ο έτος ενδέκατο εξάμηνο στην Σχολή και ουσιαστικά τελειώνω". 

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση

Κάντε ΚΛΙΚ εδώ γαι να μπείτε στον ιστότοπο των MICROMEGA ARCHITECTURE & STRATEGIES

Διαβάστε στην συνέχεια τα βιογραφικά των Μάρα Παπαβασιλείου και Αλέξανδρου Ζώμα aαπό τον ιστότοπό τους.

Mara PAPAVASILEIOU studied architecture at the National Technical University of Athens and at the School of Architecture of Paris-Belleville. She holds a Master in Regional and Urban Strategy from Sciences Po in Paris. She has worked with Atelier Jean Nouvel (Paris), Tombazis Architects (Athens) and Attitudes Urbaines (Paris) and has participated in several national an international competitions as free-lance. Her main research interests evolve around the European condition of urbanity and its implication with the social, economical and political procedures. Since 2016 she is a PhD candidate at the National Technical University of Athens.

Alexandros ZOMAS studied architecture at the Aristotle University of Thessaloniki and at the School of Architecture of Paris-LaVillette as an erasmus exchange student. He has collaborated with architectural offices in Athens and Thessaloniki (K-studio, Point Supreme, Sofia Tsiraki, Cad Studies) and participated in national and international architectural competitions. In 2012 he graduated from the PostGraduate Course “Space, Culture, Design” at the National Technical University of Athens. He is interested in the material expression of architecture and landscape and its integration in a constantly evolving urban context. Alexandros is currently a PhD candidate at the National Technical University of Athens where he is teaching architectural studios as an assistant.