ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ

Μία ευφάνταστη, παραμυθένια κατοικία 

 στην Αθήνα

Έχω επισκεφτεί αρκετά σπίτια και γραφεία συναδέλφων αρχιτεκτόνων και έχω δει επίσης  αμέτρητα δημοσιευμένα. Σε όλα αναδεικνύεται μία προσπάθεια μιας αρχιτεκτονικής συνέπειας-αυστηρότητας και τάξης, ή ένας επίμονος υπερσχεδιασμός που συνεπάγονται-απορρέουν συνήθως από το δημόσια γνωστό αρχιτεκτονικό τους ιδίωμα. 

Με αυτές τις εντυπώσεις βρέθηκα πρόσφατα για πρώτη φορά, στο σπίτι γνωστού ζεύγους αρχιτεκτόνων στην Αθήνα, γνωρίζοντας το αρχιτεκτονικό τους έργο που το χαρακτηρίζει ο ορθολογισμός και η πειθαρχία. 

Ένα διώροφο κτίριο της δεκαετίας του ΄50 που έχει δεχθεί το 2006 μια αυτόνομη μεταγενέστερη προσθήκη καθ΄ ύψος, μέσω μιας ξύλινης δομής. 

Έφτασα βράδυ.  Ανεβαίνοντας από την ξύλινη σκάλα στον όροφο, αισθάνθηκα  την ανάγκη να καταγράψω φωτογραφικά αυτή την παραμυθένια ατμόσφαιρα που έβλεπα μπροστά μου. 

Το μικρό καθιστικό στον όροφο 

Δεν μπορούσα  να φανταστώ ότι οι αρχιτέκτονες που γνώριζα, θιασώτες του μοντέρνου και του κατά καιρούς μεταμοντέρνου, θα κατοικούσαν σε μια κατοικία, όπου το μοντέρνο συνυπάρχει με το παλαιό, με έναν τρόπο ατμοσφαιρικό, που παραπέμπει στην γοητευτική ατμόσφαιρα ενός καλοστημένου παλαιοπωλείου που πάντα συγκινεί και της αύρας ενός loft. 

Με ξενάγησαν σε κάθε γωνιά του παλαιού σπιτιού στον όροφο, στο μικρό καθιστικό την κουζίνα και τα δύο υπνοδωμάτια. 

το παιδικό υπνοδωμάτιο

το μεγάλο υπνοδωμάτιο

Ανεβαίνοντας στην νέα προσθήκη, τα δύο επίπεδα, αρθρώνονται μέσω μιας ανοιχτής ξύλινης δομής σε συνδυασμό με γαλβανισμένες σχάρες τύπου orsogrill που επιτρέπουν την επικοινωνία των χώρων. 

Στο ένα επίπεδο έχει ενταχθεί το μεγάλο καθιστικό με την τραπεζαρία. Ένας γραμμικός χώρος με εμφανή τον στατικό φορέα από σύνθετη ξυλεία και τα αντιανέμια. Ένα ζεστό κέλυφος από ξύλο με  περιμετρικά ξύλινα περσιδωτά στόρια στα ανοίγματα και μια μεγάλη ραφιέρα-βιβλιοθήκη με κάθε είδους βιβλία και αντικείμενα 

Η τραπεζαρία

Στο ίδιο επίπεδο με το μεγάλο καθιστικό, φιλοξενείται διακριτικά χωρισμένο και το ατελιέ - αρχιτεκτονικό γραφείο. 

Μια ξύλινη σκάλα οδηγεί  στο πατάρι, στον  χώρο του μεγάλου γιου Μάνθου, φοιτητή στο ΕΜΠ, που φιλοξενεί ακόμη μια ολόκληρη εγκατάσταση με τραινάκια märklin. 

Στους χώρους αυτής της κατοικίας-γραφείου ανακαλύπτει κανείς σε πρώτο και δεύτερο πλάνο επιλεγμένα αντικείμενα που παραπέμπουν σε μνήμες παιδικές αλλά και πιο όψιμες, σε μνήμες παραμυθιών, με χρηστικά αντικείμενα σύγχρονα αλλά και παλαιότερων εποχών που συγκροτούν μια ζεστή και ευχάριστη θεατρική ατμόσφαιρα. 

Μία πραγματικότητα που δεν είναι επιτηδευμένη και αποκαλύπτει τον μαγικό κόσμο των βιωμάτων όλης της οικογένειας, που αφήνει ελεύθερα να αποτυπωθεί, αγνοώντας τους πρόσφατους κανόνες της καθώς πρέπει τάξης του μινιμαλισμού ή των άδειων και άχρωμων χώρων. 

Στην υποβλητική αυτή ατμόσφαιρα μιας απολαυστικής αταξίας ετερόκλητων αντικειμένων, το μεγαλύτερο ποσοστό της επίπλωσης των χώρων είναι από το ΙΚΕΑ. Μια επιλογή που πάντα με κρατούσε και με κρατά διστακτικό. Εδώ όμως το συνήθως ψυχρό, τυποποιημένο, αδιάφορο και συνηθισμένο ύφος αυτών των επίπλων ανατρέπεται. 

Τα έπιπλα αυτά συντίθενται με ένα προσωπικό τρόπο, καλύπτονται με υφάσματα, εμπεριέχουν εκπλήξεις και περνούν σε δεύτερο πλάνο μέσα από την ευρηματική και πολυσύνθετη ένταξη ετερόκλητων αντικειμένων, προσωπικών επιλογών των ιδιοκτητών. 

Στο τέλος αποκαλύφθηκε και το εργαστήριο της Μπέτυ. Ένας χώρος δημιουργίας, απομόνωσης και συγκέντρωσης.

Η Μπέτυ Χαλκιοπούλου είναι η ψυχή αυτού του σπιτιού. Αρχιτεκτόνισσα του ΑΠΘ, σύντροφος και συνεργάτης  του γνωστού μας συναδέλφου Τάσου Κωτσιόπουλου.

Μπέτυ Χαλκιοπούλου

Τάσος Κωτσιόπουλος

Συγκεντρώνουν εδώ και χρόνια ξεχωριστά αντικείμενα και έπιπλα με ένα κοινό υπόγειο κριτήριο, που έχουν για αυτούς  συναισθηματική αξία και δεν αποτελούν ακριβές και πολύτιμες επιλογές. Τα εναποθέτουν στους χώρους του σπιτιού με τον δικό τους τρόπο. 

Μέσα σε αυτούς του χώρους ο Τάσος Κωτσιόπουλος δημιουργεί  και τα ζωγραφικά του έργα. 

Το μεγάλο τραπέζι στο ατελιέ-γραφείο που ο Κωτσιόπουλος ζωγραφίζει

Μέσα από τα «αμήχανα σχέδια» του, που θυμίζουν καλό σουρεαλισμό και κατά καιρούς έχω δημοσιεύσει, αφήνει την φαντασία του να καλπάζει σε παράδοξες εικονογραφίες, πάντα βέβαια μέσα από τις πειθαρχημένες γραμμές, που υποτάσσονται στο πενάκι του. 

Τάσος Κωτσιόπουλος, E30 Ερευνητικό κέντρο - 

Research foundation, 70X100, 2014 , 

(Λεπτομέρεια)

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχει μια υπόγεια σχέση που συνδέει την ζωγραφική του με την ατμόσφαιρα των χώρων που κατέγραψα. Σε αυτές τις «παρα-αρχιτεκτονικές συνθέσεις», διακρίνεται μια γοητευτική και ονειρική διάσταση που  σχετίζεται με τον περιβάλλοντα χώρο του δημιουργού. 

Τάσος Κωτσιόπουλος, Η πλώρη ξύλινων πλοίων, λεπτομέρειες 

 Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση 

 Η Μπέτυ Χαλκιοπούλου αποφοίτησε το 1987 από το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Α.Π.Θ. Έως το 1995 συνεργάστηκε με αρχιτεκτονικές μελετητικές εταιρείες στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ως κύρια συνεργάτις και ως υπεύθυνη μελετών (Σχεδιασμός Συστήματα ΕΠΕ, Σχεδιασμός ΑΕ, Ευπαλίνος ΑΤΕ, Πέτρα Συνεργατική–Σύμβουλοι μελετών ΑΕ, κ.α.). Στο πλαίσιο της συνεργασίας αυτής μελέτησε κτίρια και συγκροτήματα όπως η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το τουριστικό συγκρότημα Olympia Resorts στον Πύργο Ηλείας, το ρυθμιστικό σχέδιο του οικισμού Ανεμώνες στα Γιάννινα, το δικαστικό μέγαρο Κομοτηνής, κτίριο γραφείων στο Τατόι, το Ινστιτούτο Λαχανοκομίας και Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών Πατρών, το κτίριο Διοίκησης των ΤΕΙ Πειραιώς κ.α. Από το 1995 είναι μόνιμη συνεργάτις του γραφείου Α.Μ. Κωτσιόπουλος και συνεργάτες αρχιτέκτονες (εταιρικός τίτλος: Κ - Αρχιτέκτονες ΕΕ, με κύρια μέλη τους Αναστ. Κωτσιόπουλο, Αλίνα Πάνου και Έμυ Ζουμπουλίδου). Είναι παντρεμένη από το 1993 με τον Τάσο Κωτσιόπουλο και έχουν δύο παιδιά, τον Μάνθο 20 και τον Πάνο 18 ετών.

Ο Αναστάσιος Μ. Κωτσιόπουλος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και αποφοίτησε από το Πειραματικό Σχολείο. Σπούδασε στο Α.Π.Θ. (δίπλωμα αρχιτέκτονα 1970, διδακτορικό δίπλωμα 1976, υφηγεσία 1982) και στο University of Edinburgh (Ph.D. 1980). Δίδαξε αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και θεωρία αρχιτεκτονικής στο Α.Π.Θ. από το 1971, αρχικά ως επιμελητής, εν συνεχεία ως υφηγητής και, επί 25 χρόνια έως το 2013, ως καθηγητής. Είναι σήμερα ομότιμος καθηγητής του Α.Π.Θ. Το 2008 εξελέγη αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην Έδρα του Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού της Τάξης των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών. Διατηρεί σήμερα αρχιτεκτονικό γραφείο με τις αρχιτέκτονες Έμυ Ζουμπουλίδου και Αλίνα Πάνου και με συνεργάτιδα την Μπέτυ Χαλκιοπούλου, με την οποία είναι νυμφευμένος από το 1993 και έχουν δύο παιδιά τον Μάνθο 20 και τον Πάνο 18 ετών. Μαζί με τους συνεργάτες του, έχουν εκτεταμένο αρχιτεκτονικό έργο με βραβεία και διακρίσεις εντός και εκτός Ελλάδος και περίπου 230 δημοσιεύσεις θεωρίας και έργων, μεταξύ των οποίων τα βιβλία «Κριτική της αρχιτεκτονικής θεωρίας» (1985, 1992) και «Η αρχιτεκτονική σε περίοδο κρίσης» (2010). Tο αρχιτεκτονικό έργο μαζί με ορισμένα σχέδια του Α. Κωτσιόπουλου παρουσιάστηκαν σε μονογραφική έκθεση του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής (Μουσείο Μπενάκη 2011, και Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών 2012, επιμέλεια: Α. Σκιαδά) ταυτόχρονα με την έκδοση της μονογραφίας «Α.Μ. Κωτσιόπουλος και συνεργάτες αρχιτέκτονες: μια διαδρομή στα όρια του μοντέρνου» (2011, επιμέλεια: Α. Γιακουμακάτος, εκδόσεις Κτίριο).