triantafyllou giorgos architect

DOMA DIARIES 06:

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΩΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΥΛΗ

ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ

Στέλλα Δαούτη/ Δημήτρης Σωτηρόπουλος και Εύα Αλμπερίνη,

Ηλιάνα Κερεστετζή και Άρης Σφήκας,

Λυδία Ξυνογαλά,/ Ρόζα Γιαννοπούλου & Εύα Μπόλου.

Κωσταντής Κίζης/ Ανδρέας Κούρκουλας και Σωτήρης Νικολακέας

Με 11 επιλεγμένους ομιλητές από 7 αρχιτεκτονικά γραφεία, πραγματοποιήθηκε η 6η κατά σειρά και δεύτερη για φέτος, ημερίδα με τίτλο DOMa Diaries, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη στις 10.10.2025 που στοχεύει στην απεικόνιση του μέλλοντος της ελληνικής αρχιτεκτονικής, με την παρουσίαση υπό εξέλιξη έργων τους, που δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί. Αναδεικνύοντας τον χρόνο ως δημιουργικό εργαλείο, τα έργα παρουσιάστηκαν σε δύο ενότητες, που συντόνισαν και σχολίασαν οι οικοδεσπότες του DOMa Θανάσης Μάνης και Νίκος Σούλης αναδεικνύοντας τους κοινούς άξονες που διέτρεχαν τις επτά παρουσιάσεις.

Η ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

Στέλλα Δαούτη/ Δημήτρης Σωτηρόπουλος και Εύα Αλμπερίνη /

Ηλιάνα Κερεστετζή και Άρης Σφήκας

Το γραφείο AREA, Architecture Research Athens

Από την πρώτη ενότητα άκουσα με ενδιαφέρον την εισήγηση της Στέλλας Δαούτη που εκπροσωπώντας το γραφείο AREA παρουσίασε ένα πείραμα συνεργασίας με τον Δήμο Αιγάλεω, επιδοτούμενο από ευρωπαϊκά προγράμματα, με παρεμβάσεις σε ένα σύνολο πολυκατοικιών μικρής κλίμακας, όπου επιχειρήθηκε η μετατροπή τους από μονάδες ιδιωτικότητας σε πεδία συλλογικής δράσης, στο πλαίσιο ενός συμμετοχικού σχεδιασμού.

AREA, “Rock The Block”

Tο γραφείο Arid

Με προβλημάτισαν οι Δημήτρης Σωτηρόπουλος και η Εύα Αλμπερίνη από το γραφείο Arid, που παρουσίασαν αναλυτικά το έργο τους ‘The Spine. Κατοικία στη Μεσσηνία’, μία σύνθεση μεγάλης κλίμακας, με αστικού χαρακτήρα επιλογές, επιμονή στις κατασκευαστικές λεπτομέρειες και την υψηλή ποιότητα κατασκευής.

Arid, ‘The Spine. Κατοικία στη Μεσσηνία’

Το γραφείο Mold Architects

Ηλιάνα Κερεστετζή

Μα πιο πολύ μου κίνησε το ενδιαφέρον το έργο ‘Κατοικία στη Σέριφο’, που παρουσίασαν η Ηλιάνα Κερεστετζή και ο Άρης Σφήκας από το πολυβραβευμένο γραφείο Mold Architects. Μια περιπετειώδης σχεδιαστική αναζήτηση, που ξεκίνησε το 2011 και κατέληξε μέσα από μια επεξεργασία ωρίμανσης σε ένα ξεχωριστό έργο, που πραγματικά το ζήλεψα για την απλότητα και καθαρότητά του, αλλά και την τόλμη να επιχειρηθεί μια ιδιάζουσα και δύσκολη κατασκευή στην επαρχία.

Σε ένα οικόπεδο στην κορυφή ενός λόφου με πανοραμική θέα και με κεντρική ιδέα ένα μοναστήρι, ακούμπησε ελαφρά ένας τετράγωνος όγκος, μέσα στον οποίο εντάχθηκαν οι εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι μιας κατοικίας, αφήνοντας το υπόλοιπο οικόπεδο αδιαμόρφωτο.

Με αφετηρία μια κλασσική τυπολογία ενός μοναστηριού, όπου οι χώροι διατάσσονται γύρω από ένα κεντρικό αίθριο, τα δωμάτια διασπείρονται στο περίγραμμα του τετραγώνου και ενδιάμεσα εντάσσονται μικρότερα αίθρια.

Σε αυτό το τετράγωνο συνυπάρχουν δύο διαφορετικές σχεδιαστικές προσεγγίσεις, που σχετίζονται με τις κλασικές τυπολογίες που συναντάμε στις Κυκλάδες. Από τη μια έχουμε μια ορθογωνική γεωμετρία με την οποία ορίζονται τα εσωτερικά των κύριων χώρων, και από την άλλη μια πλαστικότητα για να διαμορφωθούν οι εσωτερικές αυλές. Και όλα αυτά ενταγμένα σε ένα απλό ορθογώνιο ή σχήμα σε μια ήσυχη τελείως όψη, που δεν αποκαλύπτει εύκολα το τί ακριβώς συμβαίνει στο εσωτερικό.

Αποφεύχθηκαν οι λευκές επιφάνειες, που παραπέμπουν σε μια πολυτέλεια, και επιλέχθηκε ένα ζεστό γαιώδες χρώμα με έγχρωμους σοβάδες, για να αποκτήσει το κτίριο μια πιο φυσική έκφραση.

Οι εσωτερικοί χώροι ανοίχτηκαν προς τους κήπους, με διευρυμένα ανοίγματα και εντάχθηκαν περιορισμένα ανοίγματα στο εξωτερικό κέλυφος.

Ενδιαφέρουσα η υπερύψωση του κτιρίου από το έδαφος με την διαμόρφωση μιας ενδιάμεσης σκοτίας.

Η μεταγενέστερη απαίτηση για ένταξη πισίνας, δημιούργησε προβληματισμούς και ερωτήματα, με αποτέλεσμα να επιλεγεί μια ανατρεπτική λύση τόσο ως προς το σχήμα, όσο και ως προς την σχέση της με το κτίριο.

Αντιμετωπίστηκαν πολλές δυσκολίες σε αυτή τη πολύχρονη διαδρομή που έχουν να κάνουν με το πώς θα μπορούσε να κατασκευαστεί αυτό το κτίριο και φυσικά και με τα οικονομικά δεδομένα.

Το έργο, παρά την απλότητά του, χαρακτηρίζεται από μια ιδιάζουσα πολυπλοκότητα με πολλές κατασκευαστικές λεπτομέρειες.

Άρη; Σφήκας

Πραγματοποιήθηκε με την συνεχή παρουσία του αρχιτέκτονα Άρη Σφήκα, που ανέλαβε την όλη παρακολούθηση και την επίλυση κάθε είδους προβλημάτων, σε συνεργασία με τα γνωστής νοοτροπίας τοπικά συνεργεία. Την όλη αυτή συναρπαστική πορεία παρουσίασε με μια πλούσια εικονογράφηση, αναλυτικές περιγραφές και χαρακτηριστικό χιούμορ, που κίνησε το ενδιαφέρον μας.

(φωτογραφίες Ηλιάνα Κερεστετζή)

Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

Λυδία Ξυνογαλά,/ Ρόζα Γιαννοπούλου & Εύα Μπόλου.

Κωσταντής Κίζης/ Ανδρέας Κούρκουλας και Σωτήρης Νικολακέας

Το γραφείο ALOS

Λυδία Ξυνογαλά, “Σχέδιο δράσης, ανάπτυξης και ανάδειξης χώρων επί Χερσαίας Ζώνης Λιμένα Λουτρακίου”

Η δεύτερη ενότητα ξεκίνησε με την ομιλία της Λυδίας Ξυνογαλά του γραφείου ALOS, με τίτλο “Σχέδιο δράσης, ανάπτυξης και ανάδειξης χώρων επί Χερσαίας Ζώνης Λιμένα Λουτρακίου”, μιας μεγάλης κλίμακας επέμβασης στο παραλιακό μέτωπο, με έναν όμως πειραματικό και ουτοπικό μάλλον χαρακτήρα, χωρίς πολλές ελπίδες υλοποίησης.

Γραφείο Κοκκίνου – Κούρκουλας

Ανδρέας Κούρκουλας

Προβληματίστηκα επίσης με την ενδιαφέρουσα και θεατρικού χαρακτήρα παρουσίαση των Ανδρέα Κούρκουλα και Σωτήρη Νικολακέα, με τίτλο “Body- Building”, που επιδιώχθηκε να συνδέσει την σύγχρονη αρχιτεκτονική με τον σύγχρονο χορό, με τον επανασχεδιασμό ενός υφιστάμενου κτηρίου τεσσάρων ορόφων στην περιοχή της Πλάκας.

Ενδιαφέρουσες προθέσεις και χειρισμοί σε ένα μικρής κλίμακας κτίριο, περιορισμένων όμως δυνατοτήτων, και τελικά αυτό που ξεχώρισε είναι η τολμηρή επέμβαση στην όψη που ανέτρεψε την αρχική λιτή μοντερνιστική άποψη σε μια νέα ενδιαφέρουσα εναλλασσόμενη πρόταση με ανοιγόμενα σκίαστρα, διατηρώντας τον αρχικό κάναβο.

Το κτίριο πριν και μετά την επανάχρηση

To γραφείο Roleplay

Ρόζα Γιαννοπούλου & Εύα Μπόλου

Η Ρόζα Γιαννοπούλου & Εύα Μπόλου από την ομάδα των Roleplay παρουσίασαν το έργο τους ‘Επανάχρηση εργοστασίου στον Ισθμό της Κορίνθου’, επιλέγοντας να διατηρήσουν στην παρέμβασή τους επιλεγμένα υπάρχοντα κτίρια ενός πρώην εργοστασίου φωτισμού.

Πραγματοποιώντας τις αναγκαίες αποτμήσεις, εξασφάλισαν την ένταξη πρασίνου, την διείσδυση του φυσικού φωτισμού και την συλλογή ομβρίων υδάτων, ενώ παράλληλα με την ένταξη περιμετρικών διάτρητων πετασμάτων στα κτίρια, δημιούργησαν μαζί με τις νέες προσθήκες μια ελκυστική εικόνα για μια σύγχρονη ελληνική εταιρεία σχεδίασης και κατασκευής minimal κουφωμάτων αλουμινίου με την επωνυμία Orama Minimal Frames, που λειτουργεί ως κέντρο έρευνας, σχεδιασμού και επίδειξης των προϊόντων της, με χώρους για συνεργασία με αρχιτέκτονες, μηχανικούς και πελάτες.

Πέρα από τις εικόνες που προηγήθηκαν μπορείτε να παρακολουθήσετε σχετικό βίντεο παρουσίασης εδώ.

KIZI STUDIO

Ενδιαφέρουσα επίσης και τη μελέτη του Κωσταντή Κίζη από το γραφείο Kizi studio, που παρουσίασε με θεατρικό τρόπο εξαιρετικά σκηνοθετημένα, το έργο ‘Χώρος Ανάδειξης Δεσμωτών Φαλήρου’, με κεντρικό θέμα την ανάδειξη της αρχαιολογικής ανασκαφή τριών ομαδικών τάφων, με 79 αλυσοδεμένους σκελετούς του 7ου αιώνα π.Χ. που εντοπίστηκαν το 2016. Ένα νέο μουσειακό κέλυφος, που κατασκευάζεται ήδη στην Εσπλανάδα του Φαλήρου, στην σκιά του εμβληματικού δημόσιου έργου στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Η θέση του Χώρου Ανάδειξης Δεσμωτών Φαλήρου, στο ΚΠΙΣΝ

Μια αρχιτεκτονική χειρονομία, που σηματοδοτείται με ένα κυκλικό περίτεχνο ξύλινο στέγαστρο που μας εισάγει και προστατεύει σε μια κατάβαση από εμφανές σκυρόδεμα προς το ταφικό μνημείο, με ενδιάμεσους χώρους ενημέρωσης και ατμοσφαιρικές διαδρομές που οδηγούν στην έκπληξη.