ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ Νο 14

FRANZ WEST 

ΣΤΗΝ TATE MODERN 

Βρέθηκα στον περιβάλλοντα χώρο της Tate Modern τον Μάρτιο του 2019 και κάτω από το απογευματινό φως, αντίκρυσα μικρά παιδιά να παίζουν ανέμελα ανάμεσα στα πολύχρωμα γλυπτά, που παραπέμπουν σε φόρμες από papier mâché ή ακόμη και πλαστελίνη. 

Έχω λατρέψει τα αντίστοιχα έργα της, Niki de Saint Phalle με τις τολμηρές χρωματικές επιλογές, δεν γνώριζα όμως τον Franz West, που και αυτός τολμά με το χρώμα και με ανάλογες φόρμες. Η αναδρομική του έκθεση παρουσιάζεται στην Tate Μodern από τις 20 Φεβρουαρίου μέχρι τις 2 Ιουνίου με επιμελητές τους Mark Godfrey και Christine Macel. 

Franz West 

Ένας μοναδικός Αυστριακός καλλιτέχνης που έζησε στην Βιέννη, γεννήθηκε το 1947 και πέθανε το 2012. Σημαντικό ρόλο για τον West έπαιξε η μητέρα του Emilie, οδοντίατρος από εβραϊκη οικογένεια. Ήταν στην ουσία αυτοδίδακτος και εργάστηκε για σύντομο διάστημα υπό την καθοδήγηση του Αυστριακού καλλιτέχνη Bruno Gironcoli. Στην Βιέννη τον προσέλκυσε επίσης το έργο του φιλοσόφου Ludwig Wittgenstein και της βιεννέζικης πειραματικής λογοτεχνίας καθώς και οι ψυχαναλυτικές προσεγγίσεις του Σίγκμουντ Φρόυντ. 

Η έκθεση στο Επίπεδο 2 του νέου κτίριου Blavatnik της Tate, παρουσιάζει σε διαφορετικές ενότητες τα πρώϊμα έργα του από τα τέλη της δεκαετίας του ΄60 και τα πρώτα του μικρά γλυπτά από γύψο και χαρτί της δεκαετίας του ΄70. Την δεακετία του ΄80 παρουσιάζει για πρωτη φορά τα λεγόμενα ‘Legitimate Sculptures’ χρησιμοποιώντας αυτό τον τίτλο επειδή ο θεατής δεν μπορούσε πλέον να χειριστεί αυτά τα αντικείμενα όπως παλαιότερα. Οι νέες μορφές προκάλεσαν δημιουργικές αντιδράσεις. Ορισμένα γλυπτά έμοιαζαν με θραύσματα της κλασσικής γλυπτικής και άλλα με περίεργα πρόσωπα. 

Στα μέσα τα δεκαετίας του 1982 ο Franz West άρχισε να κατασκευάζει έπιπλα. Σε αντίθεση με άλλους καλλιτέχνες όπως οι Joseph Beuys, Joseph Kosuth and Richard Artschwager, ήθελε τα έπιπλά του να είναι έργα τέχνης και ταυτόχρονα λειτουργικά. Ήταν και η απάντησή του στα παραδοσιακά βιενέζικα έπιπλα που παραπέμπουν στις εποχές των αυτοκρατόρων. 

Franz West, Mathis Esterhazy, “Psyche”, 1987 

Iron, steel, wood, mirror, acrylic and carpet 

Ο τίτλος “Psyche” του έργου αναφέρεται στις ελληνικές έννοιες της ψυχής και του Πνεύματος. Η σύνδεση του ελληνικού όρου με το έπιπλο τουαλέτας αποτελεί μια τυπική πτυχή του τρόπου σκέψης του F. West. 

Με τον φίλο του Mathis Esterhazy, ο West έκανε καρέκλες από παλιοσίδερα. 

To 1990 ο F. West εκπροσωπεί την Aυστρία στην Μπιενάλε της Βενετίας και δύο χρόνια μετά συμμετέχει και στην Documenta στο Kassel της Γερμανίας με δύο σημαντικά έργα: 

Το “Auditorium” ένα έργο με 72 καναπέδες καλυμένους με παλιά χαλιά όπως αυτά που τοποθετούσε ο Freud στον γνωστό καναπέ του, όπου οι άνθρωποι μπορούσαν να συναντηθούν, να μιλήσουν για τα άλλα έργα, να χαλαρώσουν και να σκεφτούν. Και το έργο “Lemurheads”με 8 γλυπτά που προσομοιάζουν με τυφλά τέρατα. 

Franz West “Auditorium”,1990

Franz West “Lemurheads” 

Μέσα στη δεκαετία του 2000, ο West προχωρεί στην δημιουργία μεγάλων γλυπτών για εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους από χαρτί, και φύλλα αλουμινίου συγκολημμένα μεταξύ τους με ορατές συνδέσεις, με λαμπερά χρώματα και παράδοξα σχήματα. Έργα που παρουσίασε σε μεγάλα μουσεία και γκαλερί ανά τον κόσμο. 

Το 2011, ένα χρόνο πριν τον θάνατό του, κερδίζει στην Μπιενάλε της Βενετίας τον Χρυσό Λέοντα και πραγματοποιεί ταυτόχρονα την τελευταία του ατομική έκθεση στην Βιέννη όπου παρουσιάζει το έργο “Epiphanie a Stühlen 2011”, ένα χαρακτηριστικό έrγο του που υπόσχεται μια στιγμή ξαφνικής αποκάλυψης στον καθισμένο θεατή. 

Franz West, Epiphanie an Stühlen 2011 

Photo-Luke-Walker 

H έκθεση ολοκληρώνεται με μια ενδεικτική αναπαράσταση του καθιστικού του σπιτιού του Franz West, με τους αυτοσχέδιους καναπέδες, και φωτιστικά και τις βιβλιοθήκες με τα βιβλία φιλοσοφίας που μπορεί ο επισκέπτης να τα ξεφυλίσει δίπλα στη Grosse Lampe του 2010. 

Franz West, Grosse Lampe, 2010 

Παράλληλα, μπορεί να παρακολουθήσει το βίντεο με τίτλο ENERGY DAIRIES 2010. Μια ταινία του Julian Simmons, μια απάντηση σε μια ομιλία του West, της Sarah Lucas και του αυστριακού καλλιτέχνη Andreas Reiter Raabe, με μουσική συνοδεία του Philipp Quehenberger στο Royal Institution του Λονδίνου. 

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση