A.

ΑΝΝΑ ΦΙΛΙΝΗ

«ΩΔΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΛΙΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ»

Μια έκθεση χαράς 

 για την ποίηση της φύσης

B.

ΒΕΝΕΤΙΑ:16η ΜΠΙΕΝΑΛΕ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ 

σχόλια αρχιτεκτονικού και διεθνούς τύπου

για την ελληνική συμμετοχή, 

με τίτλο «Η Σχολή των Αθηνών» 

Άννα Φιλίνη 

Αμέτρητες φορές έχω σταθεί γοητευμένος μπροστά σε συμπλέγματα βράχων «παρα θιν΄ αλός» ανακαλύπτοντας σχήματα και εικόνες που παραπέμπουν σε προσωπικές μας μνήμες. Ανακαλύπτοντας την ποίηση της φύσης. Αυτές τις μνήμες ανέσυρε η Άννα Φιλίνη, που με υποδέχθηκε στην έκθεσή της στην Πρίσμα Art gallery στον Πειραιά, εκπέμποντας μια ξεχωριστή χαρά.

Η Άννα Φιλίνη βάλθηκε να καταγράψει την ανάμειξη των ορυκτών, την έκρηξη της μιας ύλης μέσα στην άλλη, το σταμάτημα, ή την λοξοδρόμηση σε διπλανή επιφάνεια… την φθορά που καταφέρνει η δύναμη του θαλάσσιου νερού πάνω στο πέτρωμα και σμιλεύει την μορφή του, την επίδραση του αλατιού, την αλλοίωση του φλοιού από το κτύπημα των ανέμων και από τις ριπές τους.

Έργα δουλεμένα in situ στην Τήνο και την Σύρο με λάδια και στο εργαστήριο με μολύβια και κραγιόνια, αποδίδοντας με τον δικό της τρόπο και με μια αρχιτεκτονική ματιά, την δομή, την ουσία των βράχων, χρησιμοποιώντας χρώματα χαράς.

Αυτή την φορά μετά τα πρόσωπα του ιστορικού πλοίου Ματαρόα και τον Καβάφη, η Άννα Φιλίνη έστησε μια έκθεση που βάζει τον επισκέπτη σε αυτό το ευχάριστο, διαφορετικό κλίμα, σε μία αίσθηση που σπάνια πιά βιώνουμε μπροστά σε έργα τέχνης σε μια εποχή που πραγματικά το έχουμε ανάγκη βιώνοντας καθημερινά σε αυτό τον τόπο δραματικές και απογοητευτικές εμπειρίες.

Μια έκθεση που ευαισθητοποίησε και τον Δημήτρη Φατούρο που μου έστειλε και το ακόλουθο κείμενο: 

Η «Ωδή των παράλιων πετρωμάτων» 

Του Δημήτρη Φατούρου

Οι μεγάλοι, ψηλοί βράχοι, η Ωδή των παράλιων πετρωμάτων της Άννας Φιλίνη, προβάλλουν και προτείνουν μια δυναμική της πολυπρόσωπης αρχιτεκτονικής. 

Οι πολλαπλότητες και ο χρόνος του φυσικού κόσμου συμμετέχουν στις απαντήσεις για τις διαμορφώσεις της κατοίκησης, της συνάντησης με τον άλλον και τον εαυτό, στην απελευθέρωση της ανάγνωσης της πραγματικότητας.

Οι ακινητοποιημένες ρευστότητες, οι πολλαπλότητες της μικρογεωμετρίας της καμπυλόγραμμης και της ευθύγραμμης διατύπωσης, οι πτυχώσεις, οι διαφοροποιημένες επαναλήψεις και επικαλύψεις, οι στιγμιαίες και μακρόσυρτες εγκοπές και σχισμές, οι μεταμορφώσεις της αφής, οι επίμονες χρωματικές διασταυρώσεις, η υγρασία, ο ήλιος, η σκιά, οι διαφυγές της νύχτας και οι αντανακλάσεις της πολυπρόσωπης υλικότητας καταγράφουν και θυμίζουν τις πολλαπλότητες της δημιουργικής διαφορετικότητας. 

Η ποιητική των υψίκορμων παράλιων πετρωμάτων αναζητεί την ταυτότητά της στις καθημερινότητες της αρχιτεκτονικής. 

Δημήτρης Φατούρος

09 06 2018

Η έκθεση που διήρκεσε από τις 11 Μαΐου  μέχρι τις  10 Ιουνίου 2018 συνοδεύεται και από ένα εξαιρετικό κατάλογο.

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση

B.

ΒΕΝΕΤΙΑ:16η ΜΠΙΕΝΑΛΕ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ 

σχόλια αρχιτεκτονικού και διεθνούς τύπου

για την ελληνική συμμετοχή, 

με τίτλο «Η Σχολή των Αθηνών» 

Σε συνέχεια της σχετικής ανάρτησης στις 29 Μαΐου 2018, έλαβα email από τον Ηλία Κωνσταντόπουλο με το ακόλουθο σχόλιο: 

Καλημέρα Γιώργο. 

Επειδή διάβασα το κείμενο που έγραψες για την Ελληνική συμμετοχή στη φετινή Biennale, και δεν έχω ιδία γνώμη καθώς δεν μπόρεσα να πάω, σου προωθώ προς ενημέρωση ορισμένα αποσπάσματα από τις εγκωμιαστικές κριτικές του αρχιτεκτονικού και διεθνούς τύπου. 

Ηλίας

architect magazine
''[The school of Athens] is one of the more elegant and intelligent exhibitions to come from any of the national teams in the Giardini this year.''

'' Argyros and Neiheiser’s Greek Pavilion, by contrast, has a rare degree of visual and thematic synchrony...That they do it with so much style is just the icing on the cake.''

the guardian
'' A good example of a simple idea, carefully executed, can be found across the water in the Greek pavilion''

blueprint
''One of the stand-out pavilions in the Giardini, Greece has chosen to exhibit a series of small, white,3D-printed models of educational buildings throughout the ages, from Plato’s Academy to modern times.''

Architectural Digest
'' there are of course exceptions to the bland reality of Freespace: diamonds in the rough outer skin of mind-numbing okayness. I counted exactly two...the Greek and Scottish Pavilions were each a vision of clarity.''

'' Though flying under the radar of the awards ceremony, the Greek and Scottish pavilions have rescued the 2018 Biennale from a soulless jumble of hype and boredom.''

Domus
''this decade’s best national Greek participation.''

Βρίσκω θετικό το γεγονός ότι διατυπώθηκαν «εγκωμιαστικές κριτικές» στον αρχιτεκτονικό και διεθνή τύπο τις οποίες και παραθέτω αυτούσιες. Είναι όμως σαφές ότι πρόκειται βασικά για γενικά και σύντομα σχόλια και όχι για τεκμηριωμένες κριτικές, χωρίς σε καμμία πρίπτωση να θέλω να τα απαξιώσω. Παράλληλα εκτιμώ ότι η συμμετοχή και  ή έντονη παρουσία της ΑΑ, που τελικά επικράτησε της ελληνικής παρουσίας, είναι προφανές ότι έλκει πάντα την δημοσιότητα και τον θετικό σχολιασμό. 

Θα ήθελα όμως να επισημάνω ότι από την πλευρά μου τόνισα ότι πρόκειται "για μια αξιοπρεπή, καλοφτιαγμένη και προσεγμένη παρουσία, τόσο ως προς την κατασκευή των κερκίδων όσο και την υλοποίηση των μακετών". Αναμφισβήτητα όμως εκτός από "την αδύναμη παρουσία της ελληνικής πλευράς, υπήρχαν κυρίως αδυναμίες σε σχέση με την επιλογή των κτιρίων που έγιναν μακέτες με την ένταξη μόνο πέντε ελληνικών περιπτώσεων από τις 56 με σημαντικές μάλιστα απουσίες". 

Τέλος διαφωνώ κάθετα με τον σχολιαστή του Arcitectural Digest που επισημαίνει ότι «τα ελληνικά και τα σκωτσέζικα περίπτερα ήταν ένα όραμα σαφήνειας ». (the Greek and Scottish Pavilions were each a vision of clarity.'') 

Ως ένας μέσος κοινός επισκέπτης, χωρίς ιδιαίτερες θεωρητικές δεξιότητες, εξακολουθώ να υποστηρίζω με έμφαση ότι ήδη έχω γράψει: «Η είσοδος στο Ελληνικό περίπτερο δεν προετοιμάζει και δεν προσελκύει τελικά τον θεατή για να δει κάτι σχετικό με την Ελλάδα. Πρέπει κανείς να ξεπεράσει την πρώτη αμηχανία και να αντιληφθεί τι ακριβώς συμβαίνει, είτε διαβάζοντας προσεκτικά τους ελλειπτικούς καταλόγους, είτε να περιμένει πότε θα ξεκινήσουν οι εκδηλώσεις για να τις παρακολουθήσει και να μπει στο νόημα.» 

C.

4η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ 

ΗΜΕΡΙΔΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗ

Η ομιλίες που παρουσιάζονται στην συνέχεια πραγματοποιήθηκαν στην Πρώτη Απογευματινή Συνεδρία και την Γ΄ Θεματική Ενότητα με αντικείμενο: Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ 

και με συντονιστή τον Γιάννη Κίζη, Ομότιμο Καθηγητή ΕΜΠ.

Ομιλητές ήταν οι: 

08. Νίκος Σκουτέλης, Αναπληρωτής Καθηγητής στην Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Κρήτης

          “Ο δάσκαλος των ανήσυχων τοπίων” 

09. Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ

           “Δαιδάλεο Φως” 

10. Στέλιος Γιαμαρέλος, Διδάσκων ιστορίας και θεωρίας της αρχιτεκτονικής, The Bartlett School of Architecture UCL

           "Η φωνή του βοώντος" 

11. Μυρτώ Κιούρτη, Αρχιτέκτονας, Διδάκτωρ ΕΜΠ, Διδάσκουσα στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Πατρών

           «Ο Μάγος» 

12. Δημήτρης Αντωνακάκης, Αρχιτέκτονας

         «Πολύτιμα ίχνη μιας σχέσης στον λαβύρινθο των εκπαιδευτικών αναμνήσεων» 

Πρώτη Απογευματινή Συνεδρία

ΘΕΜΑΤΙΚH ΕΝΟΤΗΤA Γ΄

Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ

Συντονιστής: 

Γιάννης Κίζης, 

Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ

Γιάννης Κίζης

08.

  

“Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΤΩΝ ΑΝΗΣΥΧΩΝ ΤΟΠΙΩΝ” 

Νίκος Σκουτέλης, 

Αναπληρωτής Καθηγητής στην Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Κρήτης

Νίκος Σκουτέλης

Το θέμα του Ελεύθερου Σχεδίου στις πρώτες Πανελλήνιες Εξετάσεις το 1980, εκεί που περιμέναμε μια σύνθεση αντικειμένων για να την μεταφέρουμε σε σχέδιο στο χαρτί, ζητήθηκε να αντιγραφεί ασπρόμαυρη φωτογραφία της εισόδου του Πολυτεχνείου από την οδό Στουρνάρη. Ήταν πρώτη φορά που σε διαγώνισμα έπαιρνα μη προβιβάσιμο βαθμό, γεγονός που δεν μου επέτρεψε να σπουδάσω στο Μετσόβιο κι έτσι δεν είχα ποτέ τον Δημήτρη Φιλιππίδη καθηγητή. Η μαθητεία μου κοντά του προέκυψε πολύ αργότερα, όταν πλέον ήμουν ελεύθερος επαγγελματίας στο Ηράκλειο, θέμα που θα παρουσιαστεί παρακάτω.[...]

Για να διαβάσετε την συνέχεια της ομιλίας κάντε ΚΛΙΚ εδώ
Επίσης μπορείτε να την παρακολουθήσετε βιντεοσκοπημένη με την ευγενική προσφορά του ιστότοπου blod.gr κάνοντας ΚΛΙΚ εδώ

09.

“ΔΑΙΔΑΛΕΟ ΦΩΣ” 

Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος, 

Επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ

Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος

Κάντε ΚΛΙΚ εδώ για να δείτε το σχετικό βίντεο που προετοίμασε ο ίδιος ο ομιλητής 

10.

"Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΒΟΩΝΤΟΣ" 

Στέλιος Γιαμαρέλος, 

Διδάσκων ιστορίας και θεωρίας της αρχιτεκτονικής, The Bartlett School of Architecture UCL

Στέλιος Γιαμαρέλος

Ευχαριστώ πολύ τον Γιώργο Τριανταφύλλου, τους επιμελητές και τις εκδόσεις Μέλισσα για την πρόσκληση. Ευχαριστώ επίσης τον Δημήτρη Φιλιππίδη, τον Παναγιώτη Τουρνικιώτη, την Μάρω Καρδαμήτση-Αδάμη και την Αθηνά Αγγελοπούλου για την βοήθεια που σε ανύποπτους χρόνους μου παρείχαν για να εντοπίσω το αρχειακό υλικό που θα σας παρουσιάσω σήμερα εδώ.

Η εισήγησή μου έχει τίτλο «Η φωνή του βοώντος», και ναι, όπως σωστά καταλάβατε, έχει θρησκευτικό χαρακτήρα. Μαζευτήκαμε σήμερα εδώ για να τιμήσουμε τον «Άγιο Δημήτριο». Όπως και ο δικός μας Δημήτρης, ο Άγιος γεννήθηκε και δραστηριοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη (του τρίτου αιώνα μ.Χ.). Μολονότι εκείνη την εποχή η χριστιανική διδασκαλία διωκόταν από τον Μαξιμιανό Γαλέριο, εκείνος επιδόθηκε στο έργο του με παρρησία. Σήμερα είναι τόσο καταξιωμένος που τιμάται ως πολιούχος της Θεσσαλονίκης. Καλείται έτσι «μεγαλομάρτυς», «φιλόπολις» και «σωσίπολις», τρία κατηγορούμενα που θα μπορούσαν εύκολα να αποδοθούν και στον Δημήτρη Φιλιππίδη σήμερα τόσο από τον ίδιο όσο και από άλλους.[...]

Για να διαβάσετε την συνέχεια της ομιλίας κάντε ΚΛΙΚ εδώ

Επίσης μπορείτε να  παρακολουθήσετε αυτή την ομιλία βιντεοσκοπημένη με την ευγενική προσφορά του ιστότοπου blod.gr κάνοντας ΚΛΙΚ εδώ

11.

«Ο ΜΑΓΟΣ» 

Μυρτώ Κιούρτη, 

Αρχιτέκτονας, Διδάκτωρ ΕΜΠ, 

Διδάσκουσα στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων

Μυρτώ Κιούρτη

Ο Δημήτρης Φιλιππίδης ήταν καθηγητής μου στην Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου. Από το δεύτερο έτος των σπουδών μου και μετά εργάστηκα συστηματικά κοντά του. Παρακολούθησα όλα τα μαθήματα Πολεοδομικού Σχεδιασμού δουλεύοντας μέσα στις δικές του ομάδες. Στο τελευταίο εξάμηνο των σπουδών εκπόνησα μαζί του και με τον Αργύρη Ρόκα το θέμα του αρχιτεκτονικού και αστικού σχεδιασμού. Αμέσως μετά έκανα υπό την επίβλεψη τη δική του και του Ανδρέα Κούρκουλα την διπλωματική μου. Με συμβουλές και συστάσεις του πήγα στο μεταπτυχιακό μου στην Νέα Υόρκη και αργότερα επέστρεψα για να εκπονήσω υπό την δική του εποπτεία και με συμβουλευτική επιτροπή αποτελούμενη από τον Παναγιώτη Τουρνικιώτη και την Ελεωνόρα Σκουτέρη-Διδασκάλου την διδακτορική μου διατριβή. Η αδιάλειπτη αυτή σχέση μαθητείας κοντά του, εκτείνεται επισήμως και θεσμικά από το 1996 έως και το 2012.[…] 

Για να διαβάσετε την συνέχεια της ομιλίας κάντε ΚΛΙΚ εδώ

Μπορείτε επίσης να την παρακολουθήσετε βιντεοσκοπημένη με την ευγενική προσφορά του ιστότοπου blod.gr κάνοντας ΚΛΙΚ εδώ.

12.

«ΠΟΛΥΤΙΜΑ ΙΧΝΗ ΜΙΑΣ ΣΧΕΣΗΣ ΣΤΟΝ ΛΑΒΥΡΙΝΘΟ 

ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΑΝΑΜΝΗΣΕΩΝ» 

Δημήτρης Αντωνακάκης, 

Αρχιτέκτονας

Δημήτρης Αντωνακάκης

Αφού περιπλανήθηκα σε διάφορες ωραίες ιδέες -ανέφικτες, καθώς θα απαιτούσαν έρευνα επιπέδου διδακτορικής διατριβής, όπως έκαναν οι προηγούμενοι εξαιρετικοί ομιλητές-, κατέληξα πανικόβλητος σε μια χαώδη περιπλάνηση από την οποία θα επιχειρήσω να αποστάξω ότι νομίζω πως μπορεί να ενδιαφέρει τη σημερινή συζήτηση από τη σχεδόν εξηντάχρονη σχέση μου με τον Δημήτρη Φιλιππίδη.

Πρόκειται για μια περιπλάνηση σε 4 άνισες χρονικές περιόδους που διασταυρώθηκαν οι δρόμοι μου με εκείνους του Δημήτρη στον Πανεπιστημιακό και στον Δημόσιο Εκπαιδευτικό χώρο, περιόδους των οποίων το κλίμα αξίζει να σας θυμίσω επιχειρώντας να εξηγήσω, όσο είναι δυνατόν, τις αντιδράσεις μας και τη συμπεριφορά μας μέσα σ’ εκείνα τα καθοριστικά για τις κινήσεις μας χρόνια, που συμπληρώνουν την εικόνα μας. […]     

 

Για να διαβάσετε την συνέχεια της ομιλίας κάντε ΚΛΙΚ εδώ

Μπορείτε επίσης να την παρακολουθήσετε βιντεοσκοπημένη με την ευγενική προσφορά του ιστότοπου blod.gr κάνοντας ΚΛΙΚ εδώ


Μπορείτε  να παρακολουθήσεται όλες τις ομιλίες βιντεοσκοπημένες με την ευγενική προσφορά του ιστότοπου blod.gr κάνοντας ΚΛΙΚ εδώ