ΠΕΡΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ: ΜΕΡΟΣ 3ο

νεώτερες απόψεις 

των Κώστα Μωραΐτη, Δημήτρη Φιλιππίδη, Δημήτρη Αντωνακάκη, της Μάρως Αδάμη Καρδαμίτση και του Τάσου Κωτσιόπουλου

Από τις παρουσιάσεις των διπλωματικών εργασιών στο κτίριο Αβέρωφ του ΕΜΠ. 

"Δεξαμενές γνώσεις και πολιτισμού στην ακτή Κερατσινίου" των Άντι Μπελουλάι και Φαίης Μυλωνά.Φωτό @Ramin Ant. Πηγή Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο διάλογος τελικά άνοιξε, με αφορμή τις επισημάνσεις και το κείμενο του Δημήτρη Φιλιππίδη με τίτλο «ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ» σε αυτό το μπλόγκ. Αυτός αλλώστε ήταν και ο στόχος μου από την πρώτη δημοσίευση που ξεκίνησε από τις 13 Ιουλίου και συνεχίστηκε στις 20 Ιουλίου 2015. Προκλήθηκαν βέβαια, αλυσιδωτές αντιδράσεις, έντονες συζητήσεις, διαφωνίες και συμφωνίες και παρά τις εντάσεις και κάποιους αφορισμούς είναι γεγονός ότι στην ουσία άνοιξε ένα θέμα που παρέμενε ερμητικά κλειστό. Άρχισε να αναπτύσσεται ένας προβληματισμός που αποτυπώνεται σε μια σειρά κειμένων που παρέλαβα ήδη με emails και δείχνουν ότι υπάρχει τελικά κατ΄αρχήν διάθεση διαλόγου και πρόθεση για πιο ψύχραιμες προσεγγίσεις. Κλείνοντας την περίοδο των διακοπών εκτιμώ ότι αξίζει να δοθεί μια συνέχεια στο θέμα. 

Θα αντιπαρέλθω κάποια κείμενα που ήρθαν και μου ζητήθηκα να μην δημοσιευτούν και κάποιες εν θερμώ απαντήσεις όπως αυτή του Κώστα Μωραΐτη που υπογράφει ως «ο επί πολλά έτη εξαπατών σπουδαστάς Αρχιτεκτονικής». 

Ο Κώστας Μωραΐτης 

Αρχιτέκτων, Καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ 

Απευθυνόμενος στον Δημήτρη Φιλιππίδη έγραψε ότι «Φαντάζομαι ο αγαπητός συνάδελφος υπήρξε πάντοτε ξένος από το "κατάπτυστο" αυτό παιχνίδι που περιγράφει... Αναρωτιέμαι πως κατόρθωνε τόσα χρόνια να συμβιώνει με αυτήν την κατάπτυστη ατμόσφαιρα.» 

Εκτιμώ όμως, όπως και του απάντησα ότι «πέρα από τους όποιους εκνευρισμούς, περίμενα από τον Κώστα Μωραϊτη μια πιο τεκμηριωμένη τοποθέτηση για το συγκεκριμένο θέμα στο πλαίσιο ενός διαλόγου, που δεν έχει μέχρι τώρα ανοίξει». 

Θα παραθέσω όμως ευθύς αμέσως το νέο κείμενο του Δημήτρη Φιλιππίδη που γράφτηκε με αφορμή το κλίμα έντασης που δημιουργήθηκε σε συνόδους και πηγαδάκια ως προς το πρώτο του κείμενο με τίτλο «ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΗ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ» που δημοσιεύτηκε εδώ στις 20 Ιουλίου 2015 

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΗ 

του Δημήτρη Φιλιππίδη 

27 07 2015 

Δημήτρης Φιλιππίδης , ομότιμος καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ 

από την παρουσίαση της Διπλωματικής των Σαραφίδη Α.& Παπαιωάννου Γ., (1998;) 

Επειδή κατάλαβα από πληροφορίες γνωστών ότι τα όσα έγραψα στο μπλογκ του φίλου μου Γ. Τριανταφύλλου για διπλωματικές εργασίες στη Σχολή Αρχιτεκτόνων προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις σε ομάδα διδασκόντων της Σχολής, θα ήθελα να διευκρινίσω τα παρακάτω. 

Πρώτο, όσα έγραψα βασίστηκαν αποκλειστικά σε προσωπικές άρα άμεσες εμπειρίες όταν υπηρέτησα στο ΕΜΠ για 30 χρόνια, ως τη συνταξιοδότησή μου το 2005. Εκ των υστέρων έμαθα πως η κατάσταση που περιέγραφα έχει αισθητά βελτιωθεί, άρα όσα έγραφα δεν ισχύουν πια σήμερα. Από ψυχής το εύχομαι. 

Δεύτερο, δεν είχα την πρόθεση, ούτε έκανα πουθενά την παραμικρή νύξη, πως έβγαζα την ουρά μου έξω από όσα περιέγραφα, όπως καταγγέλθηκε. Αντίθετα, τα όσα έγραψα έχουν αξία γιατί αποτελούν μαρτυρίες χωρίς, ελπίζω, υπερβολές ή διαστρεβλώσεις. Υπηρέτησα πιστά το σύστημα που περιγράφω, το εκμεταλλεύτηκα όπως όλοι μας άλλωστε, κι είχα τις σχετικές απολαβές. Κυρίως, δεν παριστάνω με τίποτα τον αδικημένο. 

Τρίτο, πρόθεσή μου επίσης δεν ήταν να είμαι πάνω από όλα αρεστός, να χαϊδεύω αυτιά, αλλά ούτε και να καταγγείλω με ύφος δημόσιου κατήγορου. Πάντα έλεγα τη γνώμη μου χωρίς υστεροβουλία, για όσους με ξέρουν. Αν δεν αρέσει αυτό σε μερικούς, το κατανοώ αλλά ας μου επιτρέψουν, παρακαλώ, να είμαι ο εαυτός μου. 

Τέταρτο, επειδή απόρησα για την έκταση που πήρε το θέμα και θαύμασα τις ακραίες εκφράσεις που χρησιμοποιήθηκαν από μερικούς, άρχισα να υποψιάζομαι πως υπάρχει εδώ μια ιδιότυπη «ομερτά», την οποία άθελά μου αγνόησα. Δεν θα ήθελα με τίποτα να πιστέψω ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο. Δεν ταιριάζει κάτι τέτοιο στη Σχολή Αρχιτεκτόνων που γνώρισα από τα μέσα και τα έξω για τόσα χρόνια. 

Δημήτρης Φιλιππίδης 

Ο Δημήτρης Αντωνακάκης, αρχιτέκτων κοιτώντας μας στα μάτια 

Ο Δημήτρης Αντωνακάκης πάντα δημιουργικός, με αφορμή «το αιχμηρό κείμενο του Δημήτρη Φιλιππίδη σχετικά με την διαδικασία «εκτέλεσης» των διπλωματικών εργασιών στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ» διατυπώνει κοιτώντας μας στα μάτια «Μερικές σκέψεις για εφαρμογή πέρα από κάθε νομικό πλαίσιο» με τον γενικό τίτλο: H ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ και επισημαίνει ότι «οι «ενοχλητικές» ίσως περιγραφές του Δημήτρη Φιλιππίδη για την διαδικασία και την «υποβάθμιση» των διπλωματικών εργασιών δεν μοιάζουν ούτε υπερβολικές, ούτε αφύσικες, όσο και αν είναι οδυνηρές, όσο κι αν αναφέρονται σε ένα ποσοστό των φοιτητών που δεν νομίζω ότι είναι ασήμαντο στο σύνολο των αποφοίτων της Σχολής." 

Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό κείμενο, που αξίζει να διαβαστεί στο σύνολό του. (βλέπε στην συνέχεια)

Η Μάρω Καρδαμίτση Αδάμη, αρχιτέκτων, ομότιμη καθηγήτρια του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου 

Η Μάρω Καρδαμίτση Αδάμη σχολιάζει με τον δικό της τρόπο στο δικό της κείμενο όπου μεταξύ άλλων επικαλείται τον Φιλιππίδη: 

«Και βρε Δημήτρη μου, Δημήτρη μου γιατί μέσα στις ζέστες του καλοκαιριού μας το ΄κλεισες το σπίτι μας; Όχι δηλαδή ότι όσα γράφεις δεν είναι αληθινά αλλά μήπως (μήπως λέω) είναι λιγάκι υπερβολικά;» 

Αναφέρεται παράλληλα στο σοβαρό θέμα της βαθμολογίας κάνοντας αναφορά στις εμπειρίες της από την διπλωματική της εργασία με τον Παναγιώτη Βοκοτόπουλο το 1970. 

Ο Τάσος Κωτσιόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής του τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ 

Ο Τάσος Κωτσιόπουλος στο κείμενό του διατυπώνει μια σειρά εύστοχων ερωτημάτων αρχίζοντας με την παρατήρηση «ότι οι απόψεις τόσο οι δικές σου όσο και των συναδέλφων που δημοσιεύεις είναι εύστοχες και πολύτιμες». Επισημαίνει επίσης ότι: 

«είναι πλέον πολλές οι ευκαιρίες προβολής των διπλωματικών εργασιών, ιδιαίτερα αν τις συγκρίνεις με ό,τι συνέβαινε πριν από π.χ. 20 χρόνια ή και παλιότερα. Εξ αιτίας αυτού, οι εργασίες αυτές σήμερα, πέραν του ότι ακολουθούν με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα τις τρέχουσες τάσεις, διαμορφώνουν πλέον οι ίδιες πρότυπα ιδεών αλλά και πρότυπα προβολής, τουλάχιστον στο εύρος του ελλαδικού χώρου.» 

Και καταλήγει: «Εν κατακλείδι, νομίζω ότι αξίζει να συνεχιστεί η συζήτηση. Πρέπει να βρούμε ευκαιρία να το κάνουμε, τόσο μέσα από το θαυμάσιο μπλογκ σου όσο και, ίσως, μέσα από το Ε.Ι.Α. Κάτι θα σκεφθούμε.» 

Ελπίζω ο Τάσος Κωτσιόπουλος να ανταποκριθεί και στην πρότασή μου «να τοποθετηθεί πάνω στα εύστοχα ερωτήματα που θέτει, μέσα από την πραγματικά πολύχρονη εμπειρία του.» 

Σε κάθε περίπτωση, παρ΄ολο που έχω την αίσθηση ότι το θέμα τελικά ενοχλεί και τείνει να ξεχαστεί, διαβάστε αναλυτικά όλα τα ανωτέρω κείμενα και ελπίζω να δοθεί συνέχεια και να μην ενισχυθεί η άποψη ότι μπορεί να υπάρχει  μια ιδιότυπη «ομερτά». Ο χώρος αυτός είναι πάντα φιλόξενος για τέτοιους προβληματισμούς.

Για να διαβάσεται όλα τα πλήρη κείμενα κάντε ΚΛΙΚ εδώ.