ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΜΕ ΑΞΟΝΑ ΤΗΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ (RE THINK ATHENS)

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ 

…το  παιγνιώδες “Re – think Athens”

Τάσος Μπίρης, αρχιτέκτων 

Με αφορμή την πρόσφατη  τοποθέτησή μου για τον Διαγωνισμό της Πανεπιστημίου, στις 14 ΣΕΠ. 2012, δημοσιεύω σήμερα το κείμενο-επιστολή που μου έστειλε ο Τάσος Μπίρης,  χωρίς σχόλια. Απλά   θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό να διατυπώνονται τεκμηριωμένες απόψεις για ένα τόσο σοβαρό θέμα. 

Φίλε Γιώργο

Διάβασα με ενδιαφέρον το κείμενό σου για τους λόγους της μη συμμετοχής σου (μαζί με τον φίλο Δημήτρη Διαμαντόπουλο) στο διαγωνισμό της πεζοδρόμησης της Πανεπιστημίου.

Πιστεύω ότι καλά πράξατε.

Γι' αυτό ας προσθέσω και μερικούς ακόμα, που αιτιολογούν γιατί και εγώ έκανα το ίδιο.

(α) Από την εμπειρία των  -πάνω από 80- συμμετοχών μου σε διαγωνισμούς, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι τα ερευνητικά και προγραμματικά στοιχεία που συνοδεύουν την διακήρυξη αυτού του τελευταίου δεν συγκροτούν μια αξιόπιστη κοινή βάση (που να έχει δηλαδή προκύψει μετά από δημόσιο, κοινωνικό, επιστημονικό, τεχνικό και -κυρίως- οικονομικό έλεγχο και αντίστοιχες δημόσιες εγκριτικές αποφάσεις) για να στηρίξουν πάνω σε αυτήν οι διαγωνιζόμενοι τις προτάσεις και τις πρακτικές τους.

Θεωρώ ότι για μια τόσο κομβική, πολύπλοκη και μακράς διάρκειας παρέμβαση στην καρδιά της πόλης, ένα τέτοιο στοιχειώδες, αλλά και συλλογικά διαμορφωμένο και επικυρωμένο πλαίσιο αναφοράς θα αποτελούσε κύρια προϋπόθεση για μια σοβαρή και υπεύθυνη συμμετοχή στον συγκεκριμένο διαγωνισμό. Από τον οποίο όμως το πλαίσιο αυτό απουσιάζει.

Ούτε καλύπτεται -νομίζω- αυτό το έλλειμμα από την γενικευμένη λαϊκίστικη διαβεβαίωση  των ΜΜΕ και των σχολιαστών τους, ότι όλοι (ποιοι, πόσοι, γιατί;) θέλουν “πράσινο πεζόδρομο” την Πανεπιστημίου -και γιατί όχι- όλο το κέντρο.

Επιπλέον, η όποια “καλών προθέσεων” πρόταση (στηριγμένη όμως σε μια τόσο ασταθή βάση) πιστεύω ότι αναγκαστικά θα κατέληγε σε προσωπικές ιδεοληπτικές ερμηνείες της πραγματικότητας, καθώς και σε γυμνάσματα αισθητικής, φαντασιακές εικονογραφίες, εννοιολογικούς γρίφους και άλματα στο κενό, του τύπου “έτσι θέλω” και “έτσι μου φαίνεται”, από την πλευρά των διαγωνιζομένων. Και στα παραπάνω θα απαντούσε αντιστικτικά με ανάλογης ασάφειας προσωπικές εκτιμήσεις και η κριτική επιτροπή με την κρίση της.

(β) Επίσης, το ίδιο αυτό έλλειμμα πειστικού σταθερού πλαισίου (κατατεθειμένου από την αγωνοθέτρια Αρχή με ευθύνη δική της, αλλά και βασικών συναρμόδιων δημόσιων επιστημονικών φορέων) μάλλον θα άνοιγε το δρόμο για να αξιοποιηθεί στη συνέχεια  ειδικά η βραβευμένη με πρώτο βραβείο πρόταση (ακόμη και χωρίς την συγκατάθεση των μελετητών της) ως “προκάλυμμα” για να γίνει πάνω της η γνωστή “κοπτο-ραπτική”. Δηλαδή η εκ των υστέρων επέμβαση των “Αρμοδίων”, ώστε τάχα να κάνουν αυτοί οι “γνώστες”  την απαραίτητη “προσαρμογή της στην πραγματικότητα” της καθημερινότητάς μας. Και μάλιστα χωρίς αντιρρήσεις ή συνέπειες, καθώς η παραμόρφωση αυτή θα στηριζόταν πια στο αδιαμφισβήτητο αποτέλεσμα ενός Διεθνούς Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού!                

(γ) Τα έχω δει αυτά να συμβαίνουν τόσες φορές που δεν χρειάζομαι μία ακόμη. Γι' αυτό σταματώ εδώ την απαρίθμηση των λόγων της δικής μου μη συμμετοχής, πλην ενός, παρότι δεν είναι και ο πιο σημαντικός. Έχει όμως το συμβολισμό του.

 Αναφέρομαι στον ίδιο τον τίτλο του διαγωνισμού, δηλαδή το  παιγνιώδες “Re – think Athens”.

Ε λοιπόν, αυτή η διεθνής νεύρωση των “ευρηματικών”, συντετμημένων, προτρεπτικών τίτλων – συνθημάτων, που πλέον μας βομβαρδίζουν καθημερινά, με απωθεί απερίγραπτα, αλλά και με θλίβει. Γιατί συμπυκνώνει στο μυαλό μου όλη  τη πνευματική πενία μας αυτή τη περίοδο.

Τέτοια λεκτικά “τρικ” παλαιότερα είχαν θέση στις ούγιες καταναλωτικών προϊόντων της μόδας (μπλουζάκια, εσώρουχα, παπούτσια, κρέμες).

Να που σήμερα αναγράφονται και στην “ούγια” της Αρχιτεκτονικής (ίσως αύριο και της Ποίησης). Για να πουλιούνται και τα δικά τους “Projects” ευκολότερα στις διεθνείς αγορές

Τάσος  Μπίρης               

24/ 09/ 2012                  

Εκτιμώ ότι αξίζει να συνεχιστεί αυτός ο προβληματισμός…

Για να διαβάσετε το πρώτο κείμενο μου για τον διαγωνισμό  με τίτλο

γιατί   δεν συμμετείχαμε,

ή  άλλη μια χαμένη ευκαιρία

για τους έλληνες μελετητές;

που δημοσιεύτηκε στις 14 ΣΕΠΤ 2012 πατήστε εδώ

Υ.Γ. Η επιλογή των  ενδεικτικών εικόνων είναι δική μου.