“YOUTHS”

ΜΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΝΕΩΝ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ 

ΣΤΟ SPACE 52

ΣΕ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΡΙΚΑ

Από την διαπόμπευση των νέων, στην υποβάθμιση της γυναικείας σεξουαλικότητας

Παρακολουθώ και καταγράφω συχνά, ακόμη και τις παρουσιάσεις διπλωματικών στην ΑΣΚΤ, έργα των νέων καλλιτεχνών που αποφοιτούν, που σε ικανό βαθμό με κάνουν αισιόδοξο και παράλληλα βαθύτατα προβληματισμένο με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, ακόμη και οι πιο ταλαντούχοι, να προβάλλουν στην συνέχεια την δουλειά τους, πόσο μάλλον και να εξασφαλίσουν και μία αμοιβή για τον υπέρμετρο μόχθο τους. Δυστυχώς εκτός από τις πρόσφατες ενθαρρυντικές δηλώσεις της Κατερίνας Γρέγου για την εξασφάλιση αμοιβής στους καλλιτέχνες που εκθέτουν έργα τους στο ΕΜΣΤ, στην Ελλάδα δυστυχώς οι καλλιτέχνες συμμετέχουν στις εκθέσεις, ομαδικές και μη, με δικά τους και μόνο έξοδα. Έτσι, το μόνο που μένει είναι η ελπίδα μέσα από αυτές τις εκθέσεις να γίνουν κάπως πιο γνωστοί και ίσως σταδιακά αναγνωριστεί το έργο τους μέσα στον ωκεανό της καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Ο Δημήτρης Τρίκας ανήκει στους επιμελητές εκθέσεων που τα τελευταία χρόνια με περιορισμένα συνήθως οικονομικά, αναζητά και αναδεικνύει έργα νέων καλλιτεχνών, όπως πρόσφατα έπραξε στην ομαδική έκθεση με τίτλο “YOUTHS”, που εγκαινιάστηκε στις 14 Μαΐου 2024 στον χώρο SPACE 52, με την συμμετοχή δέκα νέων καλλιτεχνών που είχε σαν στόχο όπως ο ίδιος σημειώνει με τον δικό του τρόπο: «να διαπραγματευτεί την έννοια της «νεανικότητας» στην εποχή της κόπωσης των μεγάλων αφηγήσεων και την υποκατάσταση τους από ένα παράξενο δίπολο ενός πληθωρισμού υποκειμενικοτήτων που όμως συνυπάρχει με την συνθήκη ενός καταθλιπτικού κομφορμισμού».

Γενική άποψη από την είσοδο στην γκαλερί

Στον άνετο και προσεγμένο αυτό εκθεσιακό χώρο, που ξεχωρίζει μέσα στο κλίμα και τα κτίρια της περιοχής του Αγίου Νικολάου Αχαρνών, και τον οποίο διαχειρίζεται ο εικαστικός Διονύσης Χριστοφιλογιάννης, που στο υπόγειο διατηρεί και το ατελιέ του, μας υποδέχθηκαν μαζί με κάποιους από τους καλλιτέχνες. 

Παράλληλα, η παρουσία του Γιώργου Τζιρτζιλάκη και άλλων φίλων συνέβαλαν σε ένα ευχάριστο κλίμα και σε μια ευρύτερη συζήτηση μέσα από τις παρουσιάσεις των καλλιτεχνών.

Ο Αντώνης Βασιλάκης μας ξεναγεί στα έργα του

Η ξενάγηση ξεκίνησε με τον Αντώνη Βασιλάκη, που εξέθεσε τρία έργα βασισμένα στην πειθαρχία. Με κεντρικό θέμα την ανδρική ζώνη με όλες τις γνωστές σημάνσεις και βασικά ως κατασταλτικό στοιχείο, αντικείμενο στολής, επιχειρεί μια εγκατάσταση σε ένα υποστύλωμα της γκαλερί, σφιχτοδεμένο και δέσμιο αλλεπάλληλων ζωνών, και σε ένα ακόμη ταμπλό όπου οι ζώνες εντάσσονται σε ένα χαραγμένο επίπεδο από αφρολέξ με αμέτρητες θηλές από μπιμπερό.

Αντώνης Βασιλάκης,

Το τρίτο έργο παραπέμπει στην δεκαετία του ΄60 και αποτελεί «μια ρωγμή της νεολαίας στην ιστορία» όπως σημειώνει ο καλλιτέχνης. Έχει σαν βάση τα γνωστά παλιά τετράγωνα πλαστικά πλακίδια ενταγμένα στο μωσαϊκό δάπεδο της γκαλερί, που εκείνη την εποχή ήταν της μόδας σαν μια λύση που είχε σαν στόχο να καλύψει τα ξεπερασμένα μωσαϊκά και να δώσει την αίσθηση του νέου, μοντέρνου και πιο ζεστού δαπέδου.

Αντώνης Βασιλάκης, Φθοροποιοί και ανεξέλεγκτοι

Και πάνω σε αυτά, η σύνθεση περιλαμβάνει υπόλοιπα κουρέματος που καλύπτουν φύλλα εφημερίδων με άρθρα και αποσπάσματα από μια εποχή που η Ελλάδα προσπαθούσε να δημιουργήσει μια νέα ταυτότητα. Άρθρα που αναφέρονται στον νόμο 4000 περί τεντιμποϊσμού, όπου οι νέοι τότε που μεταξύ άλλων όταν γιαούρτωναν κάποιους, υφίσταντο μια δημόσια διαπόμπευση αφού προηγουμένως τους κούρευαν με την ψιλή. Προσωπικά μάλιστα είχα την τύχη τότε να παρακολουθήσω και σκηνές από τα γυρίσματα της ταινίας «Νόμος 4000» το 1962 της Φίνος Φιλμ σε σενάριο και σκηνοθεσία Γιάννη Δαλιανίδη, στους δρόμους της περιοχής Αχαρνών, που με είχαν σοκάρει.

Μεγάλο ενδιαφέρον έχουν τα έργα της Σοφίας Κυριακίδου σε δύο ενότητες, με τίτλους «Αναγκαστική Στάση» και “The Garden”, που μιλούν για την καταστροφή της φύσης στην Ανθρωπόκαινο εποχή και για τα δίπολα της ζωής και του θανάτου σε ένα κόσμο που χάνει σταθερά το έρμα του.

Σοφία Κυριακίδου, Forced pause, "Αναγκαστική παύση"

Αποξηραμένα και αποσυντεθειμένα φυσικά προϊόντα της φύσης, υφαντικές ίνες, 2024

Με αφετηρία την ενασχόλησή της με την φύση κατά την καραντίνα του 2020 η Κυριακίδου μας παρουσιάζει ένα επίτοιχο γλυπτό, με τίτλο «Αναγκαστική Παύση». Ένα ζωντανό έργο, μία σύνθεση με ραμμένα φυσικά υλικά, λουλούδια, φλούδες από καρπούς, φύλλα κλπ, που εξελίσσεται και σαπίζει μέσα στον χρόνο. Με την ίδια λογική μια πολλαπλή εγκατάσταση με τίτλο “The Garden” συγκροτείται από διπλωμένα ενδύματα τοποθετημένα σε ράφια, μέσα από τα οποία ξεφυτρώνουν ζωντανά φυτά, που για πρώτη φορά παρουσιάστηκε ως πτυχιακή εργασία στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών τον Σεπτέμβριο του 2021.

Σοφία Κυριακίδου, The Garden, 2021

Στον χώρο του ισογείου εκθέτει επίσης η Ζαφειρία Τριβιζά που συμμετέχει με την ηχητική εγκατάσταση με τίτλο «00.28.48». Η ιδέα είναι ότι το μαγνητόφωνο ηχογραφεί, και ταυτόχρονα σβήνει ότι υπάρχει πριν και στην συνέχεια το αναπαράγει, επαναφέροντας διαρκώς το παρελθόν στο τώρα. Μία τριλογία μαγνητόφωνα μαζί με το κασελάκι με στοιβαγμένες μαγνητοταινίες.

Ζαφειρία Τριβιζά, 00.28.48

Επίσης ο Μανούσος Μανουσάκης, συμμετέχει με έργα μιας αστείρευτης υπομονής και εμμονής στην λεπτομέρεια, απεικονίζοντας με το πενάκι του σχέδια σε χαρτί εικόνες από το τρίπτυχο Φύση, Πόλη, Άνθρωπος, με επιρροές από τον Kentaro Miura και τον Hieronymus Bosch.

Μανούσος Μανουσάκης, Κοσμολογίες

Ο Ορέστης Καραλής παρουσιάζει την γλυπτική του σύνθεση από κερί, με κεντρικό θέμα έναν μοναχικό νάνο με μια μορφή που αποσυντίθεται.

Ορέστης Καραλής, Patience is the greater virtue than love

Στο υπόγειο, που αποτελεί και το εργαστήριο του Διονύση Χριστοφιλογιάννη, και σε μια ατμόσφαιρα με εργαλεία και έργα του, φιλοξενούνται εγκαταστάσεις τριών καλλιτεχνών.

Ο Αναστάσης Μελέτης με την δική του πολυσύνθετη βιντεο-εγκατάσταση, αποτυπώνει ψηφίδες της στιγμής, την παρόρμηση για διαφυγές από τα στερεότυπα και τις κανονικότητες.

Αναστάσης Μελέτης, Live Fast Die Young Bad Girls Do It Well

Η Ευαγγελία Δαναδάκη με το έργο της “not exactly what I wanted” προβάλει στην ανοιχτή Σιφονιέρα της με τα προσωπικά της αντικείμενα, ένα ψηφιακό αυτοπορτραίτο.

Ευαγγελία Δαναδάκη, “not exactly what I wanted”

Η Ελένη Τσαμαδιά με το δικό της βίντεο, εκκινώντας από το τρίπτυχο του Francis Bacon, διερευνά τα μονοπάτια της αυτό-ίασης μέσω καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Ελένη Τσαμαδιά, video: Grief pushes the body, the body pushes back, all I witness is the weird conflict of a non space-time full of potential

Ενώ στον ιδιαίτερα φροντισμένο ακάλυπτο χώρο, εκτίθενται παλαιότερα έργα του Διονύση Χριστοφιλογιάννη από το Δρομοκαΐτειο και τον Ελαιώνα.

Διονύση Χριστοφιλογιάννη, Αριστερά: Ο θάνατος έχει πολλά σχήματα και μεγέθη, Δρομοκαΐτειο. Δεξιά: Ο Στρατός του Γκούμα,  Ελαιώνας

Επανερχόμενοι στο ισόγειο, στον πίσω ανεξάρτητο χώρο, βρεθήκαμε μπροστά σε μια αποκαλυπτική κατάθεση μιας οικογενειακής διαδρομής που μας συγκίνησε, σε μια εποχή που ελάχιστοι νέοι άνθρωποι σκάβουν στο παρελθόν και αντλούν υλικό από τις ευαισθησίες μιας άλλης εποχής. Μας υποδέχθηκε η νέα καλλιτέχνης Ειρήνη Μαντινάου απόφοιτος της ΑΣΚΤ το 2022 και μας μίλησε για την δική της αρχειακή εγκατάσταση με τίτλο «Πατέρα διαλέγω εσένα».

Ειρήνη Μαντινάου

Το έργο αυτό περιέχει τρία αρχεία, σημειώνει η καλλιτέχνης. Το ένα είναι του παππού μου, το άλλο του πατέρα μου και το άλλο το δικό μου. Ο παππούς ήταν δάσκαλος, γεννήθηκε το 1904, και ο πατέρας επίσης δάσκαλος, μαθητής του πατέρα του και εγώ επίσης διδάσκω εικαστικά και είμαι μαθήτρια του πατέρα μου. Πρόκειται για μια σχέση συγγενική, καταγωγική, μία σχέση δασκάλου μαθητή.

Ειρήνη Μαντινάου, «Πατέρα διαλέγω εσένα»

Μέσα από τα αντικείμενα που εκτίθενται στο μεγάλο αυτό τραπέζι, υπάρχει μια αναφορά στο κυνήγι και στο ψάρεμα, όπως και στην συλλογή pokemon, λέξεις φτιαγμένες από φύκια, κόκκαλα ψαριών και συγκεκριμένα του σκάρου που συναντάται στην Κάρπαθο, αντικείμενα δικά μου από το σχολείο, σχέδια του παππού, που δίδασκε ιχνογραφία και το έκανε για εξάσκηση ζωγραφίζοντας ανθρώπους από τα καφενεία και τοπία.

Ειρήνη Μαντινάου, «Πατέρα διαλέγω εσένα»

Εκτίθενται ακόμη το τετράδιο αντιγραφής από το δημοτικό, ένα τηλεγράφημα από τον πρόεδρο Γεώργιο Παπανδρέου, το διαβατήριο του Βενιζέλου και η προτομή του. Η αυτοβιογραφία δια χειρός του παππού, που σπούδασε δάσκαλος στην Σμύρνη και βίωσε την ιταλοκρατία στα Δωδεκάνησα, πέννες για κονδυλοφόρους, μανικετόκουμπα, φωτογραφικό υλικό και τόσα άλλα.

Η άποψη της Μαντινάου σε σχέση με την έκθεση και με το θέμα της: Εγώ ψάχνω τον εαυτό μου στο παρελθόν σε αυτή την συνθήκη.

Αφήνω για το τέλος, μια εγκατάσταση σε ένα ιδιότυπο χώρο που παραπέμπει σε ένα μικρό εκκλησάκι. Εδώ μας υποδέχεται χαμογελώντας στην κόγχη του μικρού αυτού χώρου, η Μαριάννα Αθανασίου από την Κύπρο, απόφοιτος της ΑΣΚΤ.

Μαριάννα Αθανασίου

Μαριάννα Αθανασίου, Το γυναικείο πράγμα

Η Μαριάννα Αθανασίου διαπραγματεύεται την γυναίκα ως σεξουαλικό αντικείμενο. 

Με μάσκες στις οποίες ενσωματώνονται σεξουαλικά αντικείμενα, φωτογραφίζομαι κρύβοντας την ταυτότητά μου, θέλοντας να δείξω ότι χάνεται η προσωπικότητα της κάθε γυναίκας και πρωταγωνιστεί το σώμα της, ως μια σάρκα. Παράλληλα παρουσιάζω κάποια γλυπτά που παραπέμπουν στο θέμα της γυναίκας, που τοποθετούνται στο πάτωμα για να δείξουν αυτήν την υποβάθμιση του γυναικείου φύλου, της γυναικείας σεξουαλικότητας, τονίζοντας το στοιχείο του χιούμορ και του σαρκασμού μέσα από τα γλυπτά μου.

Οι εικόνες της και το έργο της Μαριάννας Αθανασίου εκπέμπουν ένα πόνο. Μας αιφνιδιάζει με την τόλμη της και το θάρρος της να προβάλει τον εαυτό της μέσα από την τραυματική πλευρά της γυναίκας και την υποβάθμισης της.

Μαριάννα Αθανασίου

Παραμένει όμως ένα χαρισματικό πρόσωπο που δημιουργεί μια έλξη και μια τρυφερότητα, ενώ παράλληλα γράφει και τα δικά της ποιήματα. Είχαμε την ευκαιρία λίγο πριν αποχωρήσουμε να την ακούσουμε να μας διαβάσει με ένα ξεχωριστό και ιδιαίτερο τρόπο, το δικό της ποίημα με τίτλο «multimedia τσατσάρα», κλείνοντας έτσι την περιπλάνησή μας στις αγωνίες και τα όνειρα των δέκα νέων καλλιτεχνών.

Η έκθεση διήρκεσε μέχρι τις 08 Ιουνίου 2024.

 Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση και καλύτερη ανάλυση