MADE IN GREECE

εικόνες από το παρελθόν...

ή «επέσατε θύματα» μιας συκοφαντίας...

 

απολαύστε την γοητεία της ροής του νερού! 

μην προσπαθήσετε όμως να μαντέψετε που βρίσκονται αυτές οι υδάτινες διαμορφώσεις

γιατί απλούστατα  η μοναδική φορά που λειτούργησαν ήταν στην φάση δοκιμών κατά την κατασκευή.  

και για να μην κουράζεστε …

Πρόκειται για την πολυσυζητημένη  ΠΛΑΤΕΙΑ ΟΜΟΝΟΙΑΣ

Ήδη από τις 7 Νοεμβρίου είχα διατυπώσει την πρόθεση να σχολιάσω εκτενέστερα την δραματική ιστορία της ισοπέδωσης της βραβευμένης μελέτης για τον διαγωνισμό της πλατείας Ομονοίας  και την κατασυκοφάντηση των νέων συναδέλφων.

Οι υπεύθυνοι  της Εταιρείας Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων (Ε.Α.Χ.Α.), με επικεφαλής τον Γιάννη Καλαντίδη, μαζί με τους τότε συναρμόδιους φορείς, αλλοίωσαν δραματικά το πνεύμα και το περιεχόμενο της μελέτης.

Αυτό που θέλω να επισημάνω και πάλι,  είναι ενώ  ότι η Νορβηγική κυβέρνηση στήριξε με κάθε τρόπο τους νέους αρχιτέκτονες Snøhetta που κέρδισαν τον διαγωνισμό για την Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, και ανέλαβαν την ευθύνη απέναντι στην Unesco για την αξιοπιστία των νέων αρχιτεκτόνων,  εδώ οι υπηρεσίες απλά τους φόρτωσαν την εργολαβίστικη προχειρότητα που απροκάλυπτα υλοποίησαν αλλοιώνοντας και υπεραπλουστεύοντας την βραβευμένη  μελέτη

Η  Ε.Α.Χ.Α  επέβαλε  να αφαιρεθεί η προβλεπόμενη από την μελέτη μόνωση και στεγανοποίηση της πλατείας για λόγους κόστους. Αυτό είχε σαν συνέπεια το νερό στις υδάτινες διαμορφώσεις να  δημιουργήσει πρόβλημα στην οροφή του σταθμού στην στάθμη του μετρό!!!

Για αυτό και οι υδάτινες διαμορφώσεις δεν λειτούργησαν, όπως και η συνεχής ροή  που κάλυπτε το μαύρο πρίσμα στην βόρεια πλευρά, και  αντί για μαύρο γρανίτη, επενδύθηκε με πλακάκια μπάνιου διαστάσεων 30Χ30 με λευκό αρμό.

Δεν ισχυρίζομαι βέβαια ότι πρόκειται για μια ξεχωριστή χαρισματική μελέτη. Άλλωστε είναι κοινό μυστικό ότι ο δημόσιος χώρος είναι η αχίλλειος πτέρνα των Ελλήνων αρχιτεκτόνων από τον Πικιώνη και μετά. Είναι γνωστές οι αστοχίες ακόμη και από έμπειρους και επώνυμους συναδέλφους. Σε κάθε περίπτωση όμως η μελέτη αυτή βραβεύθηκε στα πλαίσια ενός αρχιτεκτονικού διαγωνισμού και χαρακτηρίζεται από μια σειρά  αξιόλογες αρχές:

όπως η κατάργηση της περιμετρικής κίνησης και η ένταξη δύο νέων καννάβων, ενός με φωτισμό από οπτικές ίνες που δεν λειτούργησαν ποτέ και ο άλλος με ψηφίδες. Η ποιότητα κατασκευής αυτών των χαράξεων από την πρώτη μέρα  της παράδοσης του έργου, χαρακτηρίζει την προχειρότητα και την τσαπατσουλιά που αντιμετωπίστηκε όλο το έργο.

  

Η προοπτική του άξονα της οδού Αθηνάς από την 3^η Σεπτεμβρίου  μέχρι την Ακρόπολη, καταργήθηκε από την απόφαση ανύψωσης του δαπέδου της πλατείας στο σημείο αυτό κατά 1.50 μ. από την Ε.Α.Χ.Α. λόγω της ξαφνικής ανακάλυψης κατά την φάση της κατασκευής, ενός ασανσέρ του Μετρό. Η Μετρό δεν είχε δώσει πότε στην ΕΑΧΑ στοιχεία για αυτό το ασανσέρ. Ο εργοδότης του έργου τελικά προτίμησε να ‘’σηκώσει’’ όλη την πλατεία αντί να αφαιρέσει τον ανελκυστήρα!

Τα στέγαστρα σκίασης και η επιφάνειες προβολής ουδέποτε υλοποιήθηκαν. Άγνωστο γιατί. Τα συστήματα προβολής όμως αγοράστηκαν και δεν λειτούργησαν ποτέ. Θα πρέπει να τονίσω ότι η βασικότερη αρχή αυτής της μελέτης ήταν ο επικοινωνιακός χαρακτήρας της πλατείας. Οι μελετητές επιδίωξαν μέσω μιας οθόνης που θα τοποθετούνταν κάθετα στον άξονα Αθηνάς και 3^ης Σεπτεμβρίου να  προβάλουν  διαφημιστικές και ενημερωτικές πληροφορίες για την πόλη, αλλά και να  συνδέσουν το  υπόγειο επίπεδο του Μετρό με το επίπεδο της πλατείας που θα πραγματοποιούνταν με τη «προβολή στοιχείων και περιοχών του υπογείου επιπέδου στην επιφάνεια της πλατείας»

Η πλατεία σήμερα παραμένει ένας υποβαθμισμένος τόπος, που εμένα προσωπικά με κάνει να ντρέπομαι. Εκτιμώ ότι αν ήταν ένα έργο πνοής και ποιότητας καλά φωτισμένο,  δεν θα κατέληγε σε μια τέτοια παρακμή και αθλιότητα

Το φωτογραφικό υλικό και τα φωτορεαλιστικά παραχωρήθηκαν από την Αριάδνη Βοζάνη, μέλος της ομάδας μελέτης μαζί με τους αρχιτέκτονες  Γρηγόρη Δεσύλα, Μαριαλένα Κάτσικα και  Θεόδωρο Τσιατά. Οι νέοι αρχιτέκτονες, μετά τις δημόσιες δηλώσεις του κ. Καλαντίδη ότι το έργο πραγματοποιήθηκε στο ακέραιο και σύμφωνα με την μελέτη, βρέθηκαν φυσικά  σε δεινή θέση, θύματα μιας συκοφαντίας. 

Αντί επιλόγου ήθελα  στην συνέχεια να παραθέσω ενδεικτικά,  το βιογραφικό της Αριάδνης Βοζάνη, για να αντιληφθούμε ότι πρέπει επί τέλους να είμαστε πολύ προσεκτικοί, να σεβόμαστε και να υπερασπίζουμε τους νέους επιστήμονες. Ο Γιάννης Καλαντίδης δεν ζει πια, είχε μεν την κεντρική ευθύνη αλλά δεν ήταν μόνος. Η νοοτροπίες αυτές πρέπει να σταματήσουν!

Δεν μπορούμε πια να ανεχόμαστε  και να σιωπούμε…. 
Θα πρότεινα μάλιστα για την αποδοση του δικαίου, η πλατεία να αποκατασταθεί με μια επικαιροποιημένη μελέτη και πλήρη επίβλεψη από τους ίδιους μελετητές. Τους το χρωστάμε.

Βοζάνη, Αριάδνη

Αρχιτέκτων μηχανικός, λέκτορας σχολής Αρχιτεκτόνων Ε.Μ.Π.. Είναι διπλωματούχος της Αρχιτεκτονικής σχολής  Ε.Μ.Π, (1993) και ως υπότροφος του ΙΚΥ συνέχισε τις  μεταπτυχιακές της σπουδές ( Μ.Arch., Bartlett  UCL) και ολοκλήρωσε την διδακτορική της διατριβή με θέμα «Η έννοια του χώρου ως αναπαράσταση. Χώρος και λόγος στην αρχαία τραγωδία» ( Ph.D, ArchitecturalAssociation School of Architecture, History and Theory Department ).  Έχει διδάξει αυτοδύναμα θεωρία στην σχολή Architectural Association School of Architecture (1997-1998), και θεωρία και αρχιτεκτονική σύνθεση στις  σχολές Αρχιτεκτόνων Πολυτεχνείου Κρήτης (2004-2005) και ΕΜΠ (2000-2002). Από το 2007 διδάσκει ως  μέλος ΔΕΠ του Τομέα ΙΙΙ της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ με γνωστικό αντικείμενο ‘ Θεωρητική διερεύνηση και σχεδιασμός Δημόσιων , Ιδιωτικών χώρων και αντικειμένων’. Έχει συμμετάσχει ως κύριος ερευνητής σε ερευνητικά  προγράμματα του Ε.Μ.Π. σχετικά με τον προσδιορισμό του πλαισίου αποκατάστασης και εκσυγχρονισμού δημοσίων κτηρίων και  τοπιακής ανάπλασης υπαίθριων δημοσίων χώρων.  Έχει δημοσιεύσει άρθρα σε συλλογικούς τόμους και επιστημονικά περιοδικά  και έχει συμμετάσχει σε συνέδρια και  εκθέσεις αρχιτεκτονικής. Από το 1998 διατηρεί αρχιτεκτονικό γραφείο και  έχει βραβευτεί σε ελληνικούς και πανευρωπαϊκούς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.

 Email: avozani@central.ntua.gr


Ευχαριστώ τον Οδυσσέα Σγουρό  ( ODYSS ) για το σχόλιο του:

...Φίλε Γιώργο συμφωνώ με τον τρόπο που υπερασπίζεσαι το έργο των άξιων νέων συναδέλφων που γνώρισαν σε λίγο χρόνο την αμφίθυμη στάση μιας αποθέωσης στην αρχή και μιας κατασυκοφάντησης στη συνέχεια από μερικούς που έχουν μάθει να κρίνουν από απόσταση την επίμοχθη προσπάθεια των αρχιτεκτόνων για να προτείνουν χώρους αστικών συμβάντων σε μια μητρόπολη όπως την Αθήνα, που δεν σταμάτησε ποτέ να αποτελεί πυκνωτή ανθρώπινων δράσεων και χωρικών μετασχηματισμών... 

Η Αθήνα και το ιστορικό κέντρο βάρους της η Ομόνοια, δεν έχει ποτέ σταματήσει να μεταμορφώνεται και να θέτει σημειακά σε κοινή θέα τις αλλοιώσεις θετικές ή αρνητικές της φυσιογνωμίας του πυθμένα του αστικού της τοπίου... Γιατί αλήθεια θα έπρεπε η πρόταση των αρχιτεκτόνων να διαθέτει από την αρχή τόση ακαμψία και τελειότητα που να μην επιδέχεται καμιά τροποποίηση όσο αρνητική κι αν κρίνεται σήμερα; Ποιά αλήθεια από τα χαρακτηριστικά της ανθρωπογεωγραφίας της σήμερα δεν αποτελούν στην ουσία μια σπαρακτική επίκληση για ένα άγγιγμα σε ανθρώπους και υλικά που είναι αδιαίρετα βυθισμένα στη φθορά και την παρακμή;... 

Να αποκατασταθεί η πλατεία με ευθύνη και ανασχεδιασμό από τους δημιουργούς της αλλά μαζί με το περιτύλιγμα που θα αναδείξουμε ,να σκύψει η πόλη και η κοινωνία των πολιτών θεσμικά σε όλους τους εσωτερικούς εξόριστους που καθημερινά την κατακλύζουν και τείνουν να τη μετατρέψουν σε μια σύγχρονη Σπιναλόγκα τόσο κοντά στις απαστράπτουσες παρακείμενες αστικές νησίδες μιας τσαλακωμένης ήδη υπερκαταναλωτικής ευμάρειας...Έτσι η αρχιτεκτονική θα αποδείξει ακόμη για μια φορά πως δεν αποτελεί πεδίο θριάμβων αλλά μνημειώνεται εκεί που υπάρχει και "δοξάζεται" η ανθρώπινη ιδιότητα... 

Οδυσσέας Σγουρός, 6.12.2010 

Ακολουθεί το σχόλιο του Δημήτρη Διαμαντόπουλου που επικεντρώνεται στην απαξίωση του επαγγέλματος και τους αρχιτεκτονικούς Διαγωνισμούς:

Γιώργο τα σχόλια σου και η διαμαρτυρία σου για την τύχη του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού της Ομόνοιας αναδεικνύει το μείζον ζήτημα της απαξίωσης της αρχιτεκτονικής και της πολεοδομίας στον τόπο μας, δύο λειτουργημάτων που ο πυρήνας τους μεταξύ άλλων είναι και βαθύτατα επιστημονικός. Οι δραματικές συνέπειες της απαξίωσης αυτών των δύο ύψιστων λειτουργημάτων έχουν αποτυπωθεί στην πρωτοφανή υποβάθμιση του δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος και στην ποιότητα της καθημερινής ζωής όλων και ιδίως των ασθενέστερων κοινωνικών τάξεων.

Τώρα αναδύονται στην επιφάνεια με δραματικό τρόπο οι συνέπειες της αγραμματοσύνης του τυχοδιωκτισμού της αντοχής των πολιτικών των πολιτών και οι δικές μας κατά περίπτωση.

Μη έχοντας μεταξύ άλλων  θωρακίσει θεσμικά τον τρόπο άσκησης του λειτουργήματος μας, μη έχοντας ένα επιμελητήριο (με κύρος)  αμιγώς αρχιτεκτονικό – πολεοδομικό, γενιές αρχιτεκτόνων όλων των ηλικιών καταξιωμένοι και μη θεσμικά, νομικά και δεοντολογικά απροστάτευτους, υφίστανται ανάλογη απαξιωτική μεταχείριση από τους εργοδότες τους (ιδιώτες και πολιτεία).

Δεν γνωρίζω να υπάρχει άλλο λειτούργημα που να έχει κακοποιηθεί τόσο πολύ όσο το δικό μας. Αυτό όμως που έχει σημασία δεν είναι τα τραύματα που αυτή η κακοποίηση έχει προκαλέσει σε εμάς, αλλά τα τραύματα που έχει προκαλέσει στην καθημερινή ζωή όλων των πολιτών, κοινωνικά, οικονομικά και πολιτισμικά.

Τις τελευταίες δεκαετίες εκατομμύρια ξοδεύτηκαν για να παραχθούν δημόσια κτήρια στην πλειοψηφία τους κτιριακά σκουπίδια με παντελή απουσία της αρχιτεκτονικής (βλέπε το σύστημα μελέτη – κατασκευή – διαπλοκή κλπ). Ο βανδαλισμός τους ήταν φυσικό επακόλουθο.

Όσο για τους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς η ποιότητα του αποτελέσματος καθορίζεται από το μέσο όρο της ποιότητας:

α) Αυτών που επεξεργάσθηκαν την προκήρυξη

β) Αυτών που συμμετείχαν στον Διαγωνισμό

γ) Αυτών που τον έκριναν (κριτική επιτροπή)

δ) Αυτών που υλοποίησαν το έργο

 Χαίρετε

Για όλα αυτά όμως θα επανέλθω

Δημήτρης Διαμαντόπουλος

08-12-2010