DOMa DIARIES 2025

 Μια ημερίδα με πολυπληθές ακροατήριο, αλλά περιορισμένου ενδιαφέροντος υπό εξέλιξη έργων

3H architects: Χολέβα Ιωάννα & Χατζημιχάλης Νικήτας, RS SPRARCH:Ρένα Σακελλαρίδου / SOUTH architecture: Ελένη Λιβάνη & Χρυσόστομος Θεοδωρόπουλος, Micromega Architecture & Strategies: Μάρα Παπαβασιλείου, Αλέξανδρος Ζώμας, / FLUX office: Εύα Μανιδάκη, Θανάσης Δεμίρης. Οι αρχιτέκτονες της Φάλαινας: Ειρήνη Ρουσσάκη, Ίρις Λυκουριώτη, / Άγις Μουρελάτος, Μπούκη Μπαμπάλου- Νουκάκη, Αντώνης Νουκάκης.

Αποχωρήσαμε από το Μουσείο Μπενάκη μετά την ολοκλήρωση της φετινής τέταρτης κατά σειρά ημερίδας, την Παρασκευή 28 03 2025, που στοχεύει στην απεικόνιση του μέλλοντος της ελληνικής πόλης, με μια αίσθηση μιας περιορισμένης ικανοποίησης, μια και παρά τις πολιτικές διακηρύξεις για μεγάλη ανάπτυξη, και την περιρέουσα αίσθηση μιας μεγάλης ανοικοδόμησης, κάποια από τα έργα που επιλέχθηκαν και παρουσιάστηκαν από οκτώ καταξιωμένα αρχιτεκτονικά γραφεία, παραμένουν περιορισμένα ως προς το μέγεθος και την πρωτοτυπία. Κυριαρχεί και φέτος η κατοικία και ένα μικρό κτίριο γραφείων και δυστυχώς μόνο ένα δημόσιο έργο στην Θεσσαλονίκη παρουσιάστηκε που έρχεται από το παρελθόν, ιδιαίτερα καλοφτιαγμένο. Μικρό, καλοφτιαγμένο και εξαιρετικά πρωτότυπο, ξεχώρισε το Πωλητήριο στην Ακρόπολη του γραφείο Flux Office που είναι στην φάση της αποπεράτωσης και αυτό δημοσίου ενδιαφέροντος, και εδώ επιβραβεύετε ο ρόλος των μελετητών που παρακολουθούν με πάθος την κατασκευή. Από τις κατοικίες ξεχωριστό ενδιαφέρον είχε ο τρόπος που οι μελετητές SOUTH architecture: Ελένη Λιβάνη & Χρυσόστομος Θεοδωρόπουλος, προσεγγίζουν αρχιτεκτονικά μια σειρά τριών μονίμων κατοικιών και ιδιαίτερα την τελευταία στην Χίο την επονομαζόμενη ΑΓΡΟΙΚΙΑ ΙΙΙ.

Οι παρουσιάσεις πραγματοποιήθηκαν σε δύο ενότητες που συντόνισαν οι βασικοί συνεργάτες του φορέα σύγχρονης αρχιτεκτονικής DOMa, Θανάσης Μάνης και Νίκος Σούλης.

 Α΄ ΕΝΟΤΗΤΑ 

3H architects: Χολέβα Ιωάννα & Χατζημιχάλης Νικήτας, «Το Σπίτι του Αρχιτέκτονα»

Πρόκειται για μια αστική μονοκατοικία στο Χαλάνδρι, μια κατοικία του αρχιτέκτονα από τον αρχιτέκτονα, το σπίτι της οικογένειάς του Νικήτα Χατζημιχάλη, που προχωρά μέσα από συνεχείς αναζητήσεις, αμφιβολίες και παλινδρομήσεις τόσο ως προς τις χρήσεις όσο και ως προς τα υλικά. Ένα περιπετειώδες ταξίδι πειραματισμών απουσία πελάτη που είναι σε εξέλιξη…

RS SPRARCH: Ρένα Σακελλαρίδου: “SIFNOS HOUSE, A creative journey…”

Επιμένοντας στην διαδικασία του σχεδιασμού, η Σακελλαρίδου ακολουθεί μια περιπετειώδη και ενίοτε αγχωτική πορεία σύνθεσης, μέσα από νέα δεδομένα που προκύπτουν για μια μεγάλης κλίμακας κατοικία, σε ένα προνομιούχο οικόπεδο με θέα στην θάλασσα στη Σίφνο. Μία πορεία με σκίτσα και μακέτες εργασίας πολλαπλών εναλλακτικών λύσεων, που παρήλασαν στην οθόνη εξελικτικά, σε ένα συναρπαστικό αφήγημα, που μας προβλημάτισε εκπέμποντας μια επιμονή και μια αέναη αναζήτηση, ίσως μιας υφέρπουσας αβεβαιότητας, μέχρι να παγιωθούν κάποιες επιλογές, για να καταλήξουν σε μια πολυσύνθετη ορθοκανονική γεωμετρική σύνθεση, με κενά και πλήρη και καδραρισμένες θέες προς την θάλασσα, συνομιλώντας με ένα ιδιάζοντα τρόπο με την κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική.

SOUTH architecture: Ελένη Λιβάνη & Χρυσόστομος Θεοδωρόπουλος: «ΑΓΡΟΙΚΙΑ ΙΙΙ»

Μια κατοικία στην Χίο, τρίτη μιας ενδιαφέρουσας σειράς μόνιμων κατοικιών με κοινά χαρακτηριστικά, μια στην μεσσηνιακή Μάνη και άλλη μία στην Χίο, που φαίνεται ότι αποτελούν ασκήσεις εργασίας σε διαφορετικούς τόπους, αναζητώντας την νέα σχέση με την ύπαιθρο που την βιώνουμε διαφορετικά σε σχέση με το παρελθόν. Διερευνώντας τον τύπο κατοίκησης ανά περιοχή οι μελετητές σχεδιάζουν στην συνέχεια έναν νέο αφαιρετικό τύπο που αποτελεί την δημιουργική εξέλιξη του υπάρχοντος.

Η νέα αγροικία ΙΙΙ, σε ένα απέραντο τοπίο, περικλείει στο εσωτερικό της όπως συμβαίνει στην περιοχή, έναν ολόκληρο κόσμο που βασίζεται στην καλλιέργεια και την ζωή στην φύση, μέσα από ένα προστατευτικό περίφραγμα που περιβάλλει διαδοχικές αυλές.

Βασική επιδίωξη των μελετητών είναι η ελαχιστοποίηση του σχεδιασμού στα απολύτως απαραίτητα, αφήνοντας τους κατοίκους να το ζήσουν όπως αυτοί θέλουν και επιθυμούν ανάλογα με την στιγμή και την διάθεσή τους.

Micromega Architecture & Strategies: 

Μάρα Παπαβασιλείου, Αλέξανδρος Ζώμας: 

CÃVEA NAXIA (Designing two residences in Naxos, GR)

Δύο πέτρινες κατοικίες στην δυτική ακτή της Νάξου, που είναι υπό κατασκευή, εντάσσονται σε ένα μοναδικό τόπο, σε ένα καταπράσινο τοπίο με βράχους και υπάρχοντα πέτρινα κτίσματα. Διερευνώντας τα ειδικά χαρακτηριστικά του τόπου, εξελίσσονται βάσει αυτών ιδέες και προτάσεις σε ένα οικόπεδο με μεγάλη κλίση και με θέα την θάλασσα. Με την λογική των υπόσκαφων οι εκτεταμένες κατοικίες με τις υδάτινες διαμορφώσεις, κτίζονται με επιλεγμένη πέτρα του νησιού, ως υλικό επένδυσης τοιχίων από σκυρόδεμα με ενδιάμεση θερμομόνωση κατά τις επιταγές του ΚΕΝΑΚ.

Β΄ ΕΝΟΤΗΤΑ 

FLUX office: Εύα Μανιδάκη, Θανάσης Δεμίρης: 

ΝΕΟ ΠΩΛΗΤΗΡΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ

Ένα αρχιτεκτονικό επίτευγμα σε ένα ευαίσθητο χώρο που περικλείεται από δένδρα είναι ήδη στην φάση της αποπεράτωσης και οριοθετείται ανάμεσα στην πλακόστρωση του Πικιώνη και κατά μήκος της οδού Θεωρίας. Αφετηρίες της αρχιτεκτονικής σύνθεσης η συστάδα των δένδρων, το πλακόστρωτο του Πικιώνη και το χώμα, με κεντρική ιδέα του σχεδιασμού η ελαφρότητα της κατασκευής και η ανοιχτότητα στο τοπίο.

Το δάπεδο διαμορφώνεται από πλατφόρμες διαφόρων μεγεθών, που ορίζουν κύριους και βοηθητικούς χώρους και ενδιαφέρουσες εξωτερικές και εσωτερικές διαμορφώσεις. Το στέγαστρο συγκροτείται από μια ενιαία επιφάνεια με πολύ λεπτές εμφανείς ακμές στα άκρα, οπές για να υποδεχθούν υπάρχοντα δένδρα και καλύπτεται από φύλλα ψευδαργύρου σε απόχρωση γκρι-πράσινο για να συνομιλεί με τις φυλλωσιές των δένδρων. Σύστημα λεπτών κατακόρυφων στοιχείων συνδέουν την οροφή με το δάπεδο, ορίζουν το κέλυφος και τον σχηματισμό των χώρων, με την εναλλαγή από πλήρη μέχρι διάφανα στοιχεία. Χρησιμοποιούνται κρύσταλλα και κεραμικά πανέλα που παραπέμπουν σε ένα γήινο χαρακτήρα, άλλοτε επίπεδα ή φέρουν ανάγλυφα σχέδια.

Πρόκειται για μια αναστρέψιμη κατασκευή, με έναν εσωτερικά ενιαίο χώρο που με την γεωμετρία των παράλληλων και διασταυρούμενων επιφανειών του κελύφους οργανώνεται σε επιμέρους χώρους ανάλογα με τις ανάγκες του πωλητηρίου, με την ένταξη ραφιών, ερμαρίων και προθηκών. Στην παρουσίαση αναλύθηκε η όλη αυτοσχέδια χειροποίητη και ευρηματική κατασκευαστική δομή του πωλητηρίου, που υλοποιήθηκε με τον καλύτερο τρόπο και την συνεχή επί τόπου παρακολούθηση των μελετητών, κάτι σπάνιο για δημόσιο έργο. Ενδιαφέρον είχε η σειρά των αναζητήσεων και πειραματισμών τόσο για την κατασκευή ιδιαίτερα των πανέλων όσο και για την επιλογή των υλικών μέσω συσχετισμού σχετικών δειγμάτων.

Οι αρχιτέκτονες της Φάλαινας: 

Ειρήνη Ρουσσάκη, Ίρις Λυκουριώτη: 

HOTEL PLURIVERSALIS

Μια ιδιάζουσα προσέγγιση για ένα υπάρχον ξενοδοχείο στην Σκύρο και μια μελέτη που μόλις έχει ξεκινήσει και είναι στην φάση της προκαταρκτικής μελέτης σε επίπεδο υποβάθρου, ήταν το θέμα παρουσίασης, σαν μία ενθύμηση 70 και, χρόνια μετά την πρώτη εμφάνιση του όρου Habitat στο CIAM του 1953.

Πρόκειται για ένα ξενοδοχείο δύο αστέρων και 37 κλινών υλοποιημένο σε τρεις διαφορετικές φάσεις, σε παραθαλάσσια περιοχή ειδικού κάλους, που χρήζει προστασίας. Οι ιδιοκτήτες κάνουν από όλα, ταβέρνα, καλλιέργειες, ψάρεμα, κτηνοτροφία και επιθυμούν την επισκευή και βελτίωση των χώρων, με σταδιακή χρηματοδότηση με ίδιους πόρους. Στόχος η αποκατάσταση του τοπίου. Διατυπώθηκαν ερωτηματικά και προβληματισμοί για τον τρόπο διαχείρισης της μελέτης, με την παράλληλη παρουσίαση των δεδομένων του προβλήματος, τα φωτογενή και μη φωτογενή στοιχεία, που αποτελούν και το υπόβαθρο της μελέτης.

Agis Mourelatos | Architects: 

Office Building E55

Πρόκειται για μια μεταλλική προσθήκη καθ΄ύψος σε μια μεσοπολεμική κατοικία, με σκοπό την χρήση γραφείων σε ένα μικρό οικόπεδο και σε μια στενή οδό στην Αθήνα. Αρχικός στόχος που δεν επετεύχθη, ήταν να διατηρηθεί η υπάρχουσα κατοικία, που τελικά δεν άντεξε στις καταπονήσεις της νέας κατασκευής και κατέρρευσε, οπότε χρειάστηκε να ανακατασκευαστεί, απομυθοποιώντας το όλο εγχείρημα. Η παρουσίαση επικεντρώθηκε στην προβολή της γεωμετρίας της μεταλλικής κατασκευής που παρά τις προθέσεις δεν χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερο ενδιαφέρον, παρά μόνο ο ειδικός μορφολογικός χειρισμός της πλευρικής όψης που υποχωρεί σε σχέση με την μεσοτοιχία.

Μπούκη Μπαμπάλου- Νουκάκη, Αντώνης Νουκάκης: 

Ανάπλαση Άξονα Αχειροποίητου- Αγίας Σοφίας 

του Δήμου Θεσσαλονίκης

Πρόκειται για το μοναδικό ικανού μεγέθους δημόσιο έργο της βραδιάς που χρονολογείται αρκετά χρόνια πριν. Μια σπάνια περίπτωση ενός πετυχημένου δημόσιου χώρου στο πλαίσιο ενός αρχιτεκτονικού διαγωνισμού που πραγματοποιήθηκε το 2012, με αφορμή την δημιουργία στάσης μετρό στον Άξονα Αχειροποιητου – Αγίας Σοφίας. Στηριγμένοι σε σαφείς βασικές αρχές και κατευθύνσεις η ομάδα προχώρησε σε επιλογές δουλεύοντας πάνω σε αυτόν τον κεντρικό άξονα της πόλης, που συνδέει το παλιό της τμήμα με το θαλάσσιο Μέτωπο, μαζί με την Αριστοτέλους και την Γούναρη. Στόχος ένας περίπατος που ξεκινά από το σχολείο του Πικιώνη με χώρους ανοιχτούς ή σκιερούς με διαφορετικές εμπειρίες. Οργανώθηκαν τρείς πλατείες από τον Βορρά προς την Θάλασσα, η πλατεία της Αχειροποίητου στο βόρειο τμήμα, η ανοιχτή κεντρική πλατεία της Αγίας Σοφίας και η πλατεία που αντιστοιχεί στην Μητρόπολη, εντάσσοντας παράλληλα και τρείς πράσινους χώρους. Προτάθηκε η πεζοδρόμηση του άξονα σε συνεργασία με τους κυκλοφοριολόγους με επιμέρους υποβαθμίσεις και ράμπες στο επίπεδο των υπαρχόντων μνημείων.

Η μελέτη υλοποιείται σταδιακά με εντυπωσιακά υψηλής ποιότητας υλικά, ενδιαφέρουσες χαράξεις και αρχιτεκτονικές χειρονομίες.

Το υλοποιημένο τμήμα αφορά σε ένα εμπορικό δρόμο από το όρυγμα της πλατείας της Αγίας Σοφίας μέχρι την οδό Τσιμισκή και ο στόχος ήταν η διαμόρφωσή της να προέρχεται από την ιστορικότητα της πόλης από την ρωμαϊκή και την βυζαντινή περίοδο. Ακολούθησε αναλυτική περιγραφή της όλης επέμβασης με τις χαράξεις και τα είδη των υλικών, τα φωτιστικά και τον αστικό εξοπλισμό και διατυπώθηκε η βεβαιότητα ότι το έργο θα συνεχιστεί στο άμεσο μέλλον.

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση