ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΠΑΣ : “LITOST”

“ερωτευμένος με το κάρβουνο”

+

Ο ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΕΙΤΑΙ

8η δημοσίευση

Μία ξεχωριστή έκθεση επισκέφτηκα πρόσφατα με τον τίτλο “Litost”, μια άγνωστη τσέχικη λέξη που δεν μπορεί να μεταφραστεί και την περιγράφει ο Milan Kundera στο  Βιβλίο του γέλιου και της λήθης (1978). Την προετοίμασαν ο εικαστικός Κώστας Παππάς με επιμελητή τον ιστορικό τέχνης Χριστόφορο Μαρίνο, στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» του Δήμου Αθηναίων και εγκαινιάστηκε στις 18 05 2021.

Πρόκειται για μια σειρά έργων, τα περισσότερα με κάρβουνο, που απαιτεί ένα τρομερό μόχθο και προσοχή, μια και είναι γνωστό ότι πραγματοποιούνται με την απειλή του λάθους που δεν διορθώνεται εύκολα. Ο Κώστας Παππάς μας δήλωσε ότι μέχρι κάποια εποχή μισούσε το κάρβουνο και κάποια στιγμή σημείωσε ότι «δοκιμάζοντας κάποια πράγματα που μου βγήκαν αισθάνθηκα ότι το έχω ερωτευτεί». Είναι προφανές σημείωσα, ότι και το κάρβουνο τον έχει ερωτευτεί και δεν του αντιστέκεται καθόλου.

Τα έργα του Παππά με την ιδιάζουσα έντονη προοπτική τους, με τοπία της ερημίας, με την γη ρημαγμένη και άγονη, καθώς και ιδεατά κτίρια σε εξωπραγματικές πόλεις, από την πρώτη ματιά μου έφεραν στο μυαλό ανάμεσα σε ένα μεγάλο αριθμό σημαντικών δημιουργών και έργα του Anselm Kiefer που είδαμε στην πρόσφατη έκθεσή του στην White Cube του Λονδίνου, με τίτλο “Superstrings, Runes, The Norns, Gordian Knot”.

Anselm Kiefer, Die Sieben Siegel die geheime Offenbarung des Johannes 2016-18 / Οι Επτά Σφραγίδες η Μυστική Αποκάλυψη του Ιωάννη 2016 18

Κώστας Παππάς

Anselm Kiefer, Anselm Kiefer, Die Lebenden und die Toten, 2019 / Οι ζωντανοί και οι νεκροί, 2019

Έργα που παραπέμπουν σε πόλεις φαντάσματα που έχουν εγκαταλειφθεί ή κτίστηκαν σε διάφορα μέρη του κόσμου, όπως στην Κίνα και αναμένουν να κατοικηθούν. Καλοσχεδιασμένες φόρμες της αρχιτεκτονικής της νεωτερικότητας αποκαλύπτουν παράλληλες σχεδιαστικές ικανότητες ενός καλλιτέχνη που όπως δηλώνει αγαπά και θα ήθελε πάρα πολύ να έχει σπουδάσει αρχιτεκτονική.

Η συνάντηση του Χριστόφορου Μαρίνου και του Κώστα Παππά ήταν μια ευτυχής συγκυρία και μέσα από αυτή την επικοινωνία προέκυψε αυτή η έκθεση, στο πλαίσιο των δράσεων του ΟΠΑΝΔΑ που διαχειρίζεται ο Χριστόφορος Μαρίνος, ο οποίος έχει καταφέρει να ανανεώσει την θεματολογία με ενδιαφέρουσες και νέες επιλογές, αλλά και να αναβαθμίσει τους εκθεσιακούς χώρους. Φαίνεται να πνέει μια άλλη αύρα και παράλληλα επιβεβαιώνεται ότι εκτός των άλλων ο Μαρίνος έχει και μια ικανότητα να προσεγγίζει και να αναδεικνύει καλλιτέχνες και έργα που έχουν σχέση, έμμεσα ή άμεσα με την αρχιτεκτονική.

Αναφέρομαι ενδεικτικά στην πολύ σημαντική αναδρομική έκθεση του Μίμη Φατούρου το 2017 στην βίλα Καπαντζή στην Θεσσαλονίκη, που όταν την επισκέφτηκα και είδα και το κείμενο του καταλόγου, κατάλαβα πόσο καλά κατάφερε να τον «διαβάσει» σε πολύ λίγο χρόνο και να αναγνωρίσει έναν άνθρωπο που έχει τόσο ιδιάζοντα χαρακτηριστικά. Αντίστοιχα το ίδιο ισχύει και για την πετυχημένη έκθεση του Ζήση Κοτιώνη, με τίτλο «Λιθολογία» στο Κέντρο Τεχνών Δήμου Αθηναίων που τρέχει παράλληλα με αυτή του Παππά.

Εδώ στην έκθεση στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα», έχουμε να κάνουμε με μικρές εγκαταστάσεις, που συγκροτούν ένα ενδιαφέρον εικαστικό σύνολο σε ένα ατμοσφαιρικό περιβάλλον. Έργα σε χαρτί με κάρβουνο ενταγμένα στο πλαίσιο μιας συνθήκης που όρισαν ο καλλιτέχνης με τον επιμελητή, υποστηρίζονται από ιδιοκατασκευές στήριξης, παράδοξα φωτιστικά με νέον και φωτιστικά σχεδιαστηρίων σε τρίποδα με έγχρωμους λαμπτήρες.

το στήσιμο κάποιων έργων, ακόμη και η στήριξή τους, ενίοτε συσχετίζεται με τμήματα των έργων,

Είναι χαρακτηριστικό ότι το στήσιμο κάποιων έργων, ακόμη και η στήριξή τους, ενίοτε συσχετίζεται με τμήματα των έργων, και όλα αυτά σε ένα δύσκολο εκθεσιακό χώρο. Έργα τοποθετημένα σε αραιή διάταξη, με μία ελευθερία, δίνοντας την εικόνα ενός non finitο, την εικόνα στην φάση της προετοιμασίας, εκπέμπουν μια δυναμική, και μια αίσθηση της ατμόσφαιρας ενός εργαστηρίου.

Η σειρά αυτή των έργων ξεκίνησε εδώ και έξη χρόνια και ολοκληρώθηκε ουσιαστικά όταν έγινε η πρόταση για έκθεση από τον επιμελητή, με την εύνοια και τις ιδανικές συνθήκες για δημιουργία, του εγκλεισμού λόγω πανδημίας. Τα περισσότερα έργα εκπέμπουν την φρεσκάδα και την ορμή μιας σύντομης φορτισμένης περιόδου, με ένα συγκεκριμένο τρόπο γραφής, με μια σαφή θεματολογία και μια ζωντάνια. Όπως όταν αισθανόμαστε έντονα την ανάγκη να μιλήσουμε για ένα θέμα, οπότε αποτυπώνεται η δυναμική και το συναίσθημα που διακατέχει αυτόν που δημιουργεί.

Ένας πρώτος μικρός ευαίσθητος αυτοσχέδιος κατάλογος που μας πρόσφερε ο καλλιτέχνης, μέχρι να βγει ο τελικός από τον ΟΠΑΝΔΑ, με έργα και ποιητικές αναφορές, μας κέρδισε και έκλεισε με τον καλύτερο τρόπο αυτή την γόνιμη επίσκεψη.

Ο θετικός απόηχος είναι το πιο σημαντικό πράγμα για την επιτυχία μιας έκθεσης και είναι γεγονός ότι η συγκεκριμένη τον έχει ήδη εξασφαλίσει.

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση.

Ο ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ

ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΕΙΤΑΙ

8η δημοσίευση

Η Χαρούλα, ο Νίκος και οι Πρέσπες

Το 1954 γνώρισα τη γλυκύτατη Χαρούλα Καλκαβούρα, την οποία παντρεύτηκα το 1959. Με την Χαρούλα αποκτήσαμε ένα γιο, το Νίκο. Με τη Χαρούλα περάσαμε μιαν ωραία ζωή με αγάπη, έντονες συγκινήσεις και περιπέτειες. Ο Νίκος είναι παντρεμένος με την Αγγέλα Γεωργαντά, αρχιτεκτόνισσα. Η Χαρούλα έφυγε νωρίς δυστυχώς και δεν πρόλαβε να χαρεί την δικιά της ζωή, αλλά…

Για την συνέχεια κάντε ΚΛΙΚ εδώ