ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΙΡΗΣ: ΕΝΑΣ ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ

μια υπόμνηση και μια παρότρυνση για να επανα- ενεργοποιηθεί ένα «βουερό πανηγύρι»

Δημήτρης Μπίρης 

…Μέσα στο βουερό πανηγύρι ένας ψηλός ασπρομάλλης, (αν και όχι μεγάλης ηλικίας), δάσκαλος, παρακολουθούσε τις σπουδαστικές ομάδες επί το έργον. Συμβούλευε, συζητούσε, μαστόρευε ο ίδιος, γελούσε, σοβάρευε, θύμωνε. Απορροφημένος και αυτός όπως και οι σπουδαστές και οι σπουδάστριές του, από τη σαγήνη του μαθήματος, γινόταν ένα μ’ αυτό· διευθυντής ορχήστρας, μουσικός, όργανο και ήχος ταυτόχρονα. 

Ήταν ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Mπίρης, μαζί με φίλους-συνεργάτες διδάσκοντες, εμπνευστής και υπεύθυνος αυτού του ζωντανού αρχιτεκτονικού εργαστηρίου, αυτής της πολύ διδακτικής γιορτής… 

Τ.Μ. 

Δημήτρης Μπίρης, 1997 

Με τον Δημήτρη Μπίρη με συνδέει ακόμη μια υπόγεια επικοινωνία που έχει να κάνει με τον έρωτα και την λατρεία της κατασκευής και των κατασκευαστικών λεπτομερειών και ταυτόχρονα και μια προσωπική ενοχή, μια και παρά τις επίμονες προσκλήσεις του για συνεργασία στις πειραματικές διδακτικές του δραστηριότητες στο Αίθριο της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ, δεν κατάφερα να ανταποκριθώ, πιεσμένος από υποχρεώσεις του ελεύθερου επαγγέλματος. 

Αίθριο Αρχιτεκτονικής 1994, (φωτογραφικό αρχείο Τάσου Μπίρη) 

Σήμερα, 14 χρόνια μετά τον θάνατό του αυτή η υπόγεια σχέση εξακολουθεί να αναδύεται συχνά με διάφορες αφορμές, όσο το αρχιτεκτονικό και  το διδακτικό του έργο και κυρίως τα πρωτοποριακά για την εποχή εκείνη επιτεύγματά του, εξακολουθούν να παραμένουν επίκαιρα και ουσιαστικά. 

Ο καθαρισμός της τέντας απο τους δημιουργούς της. Πρώτος επί το έργον ο Δημήτρης Μπίρης μαζί με τους φοιτητές (φωτογραφικό αρχείο Τάσου Μπίρη)

Πρόσφατα, παρουσιάζοντας σε αυτό το μπλογκ ανάλογες δραστηριότητες της Architectural Association School of Architecture στο Λονδίνο, με τους φοιτητές να κατασκευάζουν τα τελευταία χρόνια σε φυσικό μέγεθος τα σχέδιά τους, ο Δημήτρης Μπίρης επανήλθε αυθόρμητα και πάλι στο προσκήνιο. 

Υπαίθριο ξύλινο θέατρο στην Πολυτεχνειούπολη Ζω­γράφου. αρχιτέκτων Δημήτρης Μπίρης, Μελέτη: 1994, Κατασκευή: 1997 (φωτογραφικό αρχείο Τάσου Μπίρη)

Αρχιτεκτονικές κατασκευές, Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ, Ανεπίκαιρες Εκδόσεις (υπό την διεύθυνση του Γιώργου Σημαιοφορίδη), Αθήνα 1994. Έκδοση σε συνεργασία με τον Τομέα Συνθέσεων Τεχνολογικής Αιχμής του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ 

από την έκδοση "αρχιτεκτονικές κατασκευές, 

Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ 

με αφετηρία το θεατρικό έργο του Μήτσου Ευθυμιάδη 

(σπουδαστες: Β. Κωνσταντοπούλου, Ι. Λυκουριώτη, Ζ. Νικολάου, Γ. Σταματάκης, με διδάσκοντα τον Δημήτρη Μπίρη) 

(φωτογραφικό αρχείο Τάσου Μπίρη) 

Ο απώτερος στόχος μου μέσα από αυτή την υπόμνηση είναι να προκαλέσω έναν προβληματισμό. 

Ήθελα να επιμείνω, να υποστηρίξω ότι η επανάληψη αυτών των δραστηριοτήτων στο Αίθριο της αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα θα μπορούσε να επανα-πραγματοποιηθεί, πιθανότατα μάλιστα και σε όλες τις Σχολές της Αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα. 

(φωτογραφικό αρχείο Τάσου Μπίρη) 

Η εξασφάλιση υλικών μέσω χορηγιών είναι νομίζω στα πλαίσια του εφικτού. Άλλωστε σε πρόσφατη συνομιλία μου με την κα Ελευθερία – Ρίκα Μουρίκη στο Μουσείο Μπενάκη, που ήδη η εταιρεία της προσέφερε την ξυλεία για την κατασκευή του αντίγραφου του Cabanon του Le Corbusier, η πρώτη της αντίδραση ήταν πολύ θετική. 

Αλλά και παρά την αποδυνάμωση του διδακτικού προσωπικού εκτιμώ μπορούν να κινητοποιηθούν ικανές δυνάμεις. Το πρόσφατο πετυχημένο παράδειγμα του Παναγιώτη Τουρνικιώτη που αξιοποίησε ικανούς προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές για σημαντικές εκδηλώσεις για τoν Le Corbusier, αλλά και η πιθανή παρουσία και ουσιαστική συμμετοχή απερχόμενων διδασκόντων θα μπορούσε να επανα-ενεργοποιήσει μια τέτοια πρωτοβουλία. Ακόμη θα ήταν τιμή να ζητηθεί και η συμμετοχή από καταξιωμένους Έλληνες αρχιτέκτονες που είναι γνωστοί για την κατασκευαστική τους δεινότητα. 

(φωτογραφικό αρχείο Τάσου Μπίρη) 

Εκτιμώ επίσης ότι θα μπορούσαν να προσκληθούν, όπως και τότε, επιλεγμένοι ειδικοί τεχνίτες, σιδεράδες, ξυλουργοί και άλλοι, που για αυτούς θα ήταν ένας τίτλος τιμής να συμμετέχουν και όλοι μαζί να υλοποιούν μικρά θέματα της οικοδομικής. 

Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, Δημήτρης Μπίρης 

(φωτογραφικό αρχείο Κώστα Πολυχρονιάδη) 

Γιατί όπως επισημαίνει ο Δημήτρης Μπίρης σε κείμενό του μαζί με τους Ειρήνη Εφεσίου και Δημήτρη Παπαλεξόπουλο : 

"Είναι βέβαιο ότι η επιθυμία της κατασκευής, η επιθυμία να δει κανείς πραγματοποιημένο αυτό που σχεδίασε, ήταν το σημαντικότερο κίνητρο για τους σπουδαστές, αυτό που τους ώθησε να επιλέξουν ένα μάθημα που, για πρώτη φορά, πειραματικά, η περιοχή της Oικοδομικής ανέλαβε να ολοκληρώσει. Η αρχιτεκτονική κατασκευή, ενδεχομένως για αντικειμενικούς λόγους, δεν περιλαμβάνεται στην εκπαιδευτική διαδικασία της Aρχιτεκτονικής Σχολής. Η διδασκαλία όμως της Aρχιτεκτονικής ενέχει την υπόσχεση της απόκτησης της ικανότητας υλοποίησης.

Τα κείμενα, τα σχέδια και οι μακέτες, που είναι συνήθως το υλικό αποτέλεσμα των σπουδαστικών εργασιών, αφήνουν μετέωρη την επιθυμία της κατασκευής και μεταθέτουν συνεχώς την πραγματοποίησή της στο μέλλον. Αυτό έχει ως συνέπεια πολλές φορές να θεωρείται ότι η Aρχιτεκτονική είναι το σχέδιο, συσκοτίζοντας έτσι και τη σκοπιμότητα που μπορεί να έχει μια καθαρά σχεδιαστική πρόταση, χωρίς στόχους υλοποίησης." 

(φωτογραφικό αρχείο Τάσου Μπίρη)

Μπορεί να ακούγεται ουτοπικό, αλλά σε μια εποχή που η κατασκευή όλο και απομακρύνεται από το άμεσο μέλλον των νέων συναδέλφων, είναι κατά την άποψή μου πολύ σημαντικό να τους δώσουμε παράλληλα με τις σπουδές τους και την χαρά της δημιουργίας, της εφαρμογής και της υλοποίησης των σχεδίων τους στις σχολές Αρχιτεκτονικής. Τα πρόβληματα και οι ενδοιασμοί που μπορούν να προκύψουν είναι δευτερευούσης σημασίας μπροστά σε ένα τέτοια όραμα. 

Παραθέτω στη συνέχεια δύο χαρακτηριστικά κείμενα του αδελφού και συνεργάτη του Τάσου Μπίρη καθώς και του μαθητή του Κώστα Πολυχρονιάδη, με ανάλογο και εν μέρει ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό που μου παραχώρησαν: 

Συμβολική αναφορά στον Δημήτρη Μπίρη 

Αρχιτέκτονα-Επίκουρο Καθηγητή Τομέα IV- 

Περιοχή Συνθέσεων Τεχνολογικής Αιχμής, 

Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ - (1944-2002)

Του Τάσου Μπίρη

«Γύρω στα μέσα κάθε Aπρίλη, παρατηρούσε κανείς τα πρώτα δείγματα μιας ευχάριστης ταραχής στη φυσιολογική ζωή της Σχολής Aρχιτεκτόνων. Ήταν το προμήνυμα ενός συλλογικού δρώμενου, κάτι ανάμεσα σε μάθημα και γιορτή, που επαναλαμβανόταν κάθε χρονιά μέχρι το 2002. 

Άρχιζε με την προετοιμασία από τις σπουδαστικές ομάδες, με την καθοδήγηση καθηγητών τους, σχεδίων και μακετών στις περιμετρικές στοές του αιθρίου της Σχολής. Λίγες μέρες αργότερα ένα φορτηγό ξεφόρτωνε στον ίδιο χώρο καδρόνια, τάβλες, σιδερένια ελάσματα και άλλα υλικά. Και ξάφνου τα μολύβια έδιναν τη θέση τους σε τρυπάνια, δράπανα, σφυριά και πριόνια. Ο εκκωφαντικός τους θόρυβος τάραζε την ηρεμία του νεοκλασικού κτηρίου. Οι χειριστές τους, σπουδαστές και σπουδάστριες, μεταμορφώνονταν από σχεδιαστές και σχεδιάστριες σε μάστορες και μαστόρισσες. Και η Σχολή γινόταν ένα γιαπί. 

(φωτογραφικό αρχείο Τάσου Μπίρη) 

(φωτογραφικό αρχείο Τάσου Μπίρη)

Σε μια γωνιά κατασκευαζόταν σε φυσικό μέγεθος ένα μικρό σιδερένιο γεφύρι, αλλού ένα ξύλινο πλεούμενο ή ένα πάνινο στέγαστρο. Η εξοικείωση των νέων αρχιτεκτόνων με τη χειροποίητη κατασκευή του μελλοντικού εργοταξίου ή του συνεργείου πραγματοποιόταν μπρος στα μάτια μας, με γέλια, φωνές, εμβριθείς συζητήσεις, σχόλια και περαστικούς μικροκαβγάδες. Ήταν ένα νέο μάθημα, πρωτότυπο και ιδιοφυές στη σύλληψη και εκτέλεσή του, που μας σημάδεψε όλους. 

Δημήτρης Μπίρης, 1997, φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη

Μέσα στο βουερό πανηγύρι ένας ψηλός ασπρομάλλης, (αν και όχι μεγάλης ηλικίας), δάσκαλος, παρακολουθούσε τις σπουδαστικές ομάδες επί το έργον. Συμβούλευε, συζητούσε, μαστόρευε ο ίδιος, γελούσε, σοβάρευε, θύμωνε. Απορροφημένος και αυτός όπως και οι σπουδαστές και οι σπουδάστριές του, από τη σαγήνη του μαθήματος, γινόταν ένα μ’ αυτό· διευθυντής ορχήστρας, μουσικός, όργανο και ήχος ταυτόχρονα. 

Ήταν ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Mπίρης, μαζί με φίλους-συνεργάτες διδάσκοντες, εμπνευστής και υπεύθυνος αυτού του ζωντανού αρχιτεκτονικού εργαστηρίου, αυτής της πολύ διδακτικής γιορτής. 

Αποτελούσε σπάνια περίπτωση δασκάλου ο Δημήτρης Μπίρης, από τους λίγους που εξακολουθούσαν να στηρίζουν τη διδασκαλία και την αρχιτεκτονική τους σε μια συγκεκριμένη ιδέα τους για τον κόσμο· σε μια βαθιά προσωπική τους επιθυμία να βοηθήσει η αρχιτεκτονική να γίνει η ατομική και συλλογική ζωή μας καλύτερη. 

Ήθελε, εφάρμοζε και δίδασκε μια αρχιτεκτονική ελαφριά, οικολογική, αναστρέψιμη, που να μην δεσμεύει αναγκαστικά επί αιώνες με την παρουσία της τον τόπο· φτιαγμένη με κατασκευαστική οικονομία, αλλά και με ιδιαίτερα υψηλή αισθητική, από υλικά ελαχίστου βάρους και όγκου, φυσικά και γήινα. 

(φωτογραφικό αρχείο Τάσου Μπίρη) 

Είχε γι’ αυτό γεμίσει το νου και την ψυχή του με εικόνες από πάνινες τέντες πλανόδιων αγορών και πανηγυριών, από ιστία και αρματωσιές καϊκιών, από ξύλινα στέγαστρα πρόχειρων αγροτικών κατασκευών. 

Αυτό το πρωτογενές υλικό ήταν η αναφορά, η ρίζα, η σχέση του με τον τόπο, που του επέτρεπε να αξιοποιεί εκπαιδευτικά, αλλά και στην αρχιτεκτονική εφαρμογή, ακόμα και τις πιο εξελιγμένες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις, με μια εξαιρετική αίσθηση γούστου, και ανάλογης ποιότητας ικανότητα σχεδιασμού. Χωρίς να πέφτει στις παγίδες, τόσο της σκληρής τεχνοκρατίας, όσο και του εύκολου γραφικού λαϊκισμού, που συχνά παραμορφώνουν ή προδίδουν αυτό που, με την ευρεία έννοια, ονομάζουμε "Ελληνικότητα». 

Τάσος Μπίρης

Για τον Δημήτρη Μπίρη 

του Κώστα Πολυχρονιάδη 

Ήταν εκείνος που μέσα από τη διδασκαλία του, μας έδειξε τον δρόμο για την έρευνα, την αμφισβήτηση, την ανακάλυψη και την χαρά της δημιουργίας. Τη χαρά της υλοποίησης μιας ιδέας. Ενός αποστάγματος ιδεών μέσα στο πανεπιστημιακό πεδίο. 

Ήταν εκείνος που έκανε τα «παραμύθια» του, τις ιστορίες του, τις αμέτρητες φωτογραφίες του να ζωντανεύουν μπροστά μας. Κι εμείς σαν παιδάκια του δημοτικού κρεμόμασταν από το επόμενο slide. Εικόνες από την λαϊκή αρχιτεκτονική, τη ζωή, τον άνθρωπο. 

Την ημέρα της παρουσίασης θα έρχονταν στο αίθριο οι σκαλωσιές 

(1997, με θέμα «Φορέας»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

Ο Δημήτρης Μπίρης υπήρξε εξαιρετικός φωτογράφος. Οι εικόνες που παρουσίαζε στα μαθήματά του αποδείκνυαν περίτρανα πως όταν ο απλός άνθρωπος επιλύοντας με τα πιο απλά μέσα ένα βιωτικό του πρόβλημα και χωρίς επιτηδευμένη αναζήτηση αισθητικής, θα παράγει ένα αισθητικά άρτιο αποτέλεσμα. Ένα αποτέλεσμα που μέσα από την απλότητά του διδάσκει να μην είμαστε πλεονέκτες. 

Δεν ήταν θεωρία, ήταν αυταπόδεικτη πράξη... 

Μέχρι το μεσημέρι είχαν στηθεί οι πύργοι, ο κόσμος σιγά-σιγά μαζευόταν 

(1997, με θέμα «Φορέας»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

Στην ειδική περιοχή της Οικοδομικής και ως οργανωτής του εργαστηρίου ελαφρών κατασκευών ανέπτυξε τη διδακτική και ερευνητική-συγγραφική του δράση που αφορούσε τα ελαφρά, μεταλλασσόμενα, οικολογικά κατασκευαστικά συστήματα (εφελκυόμενες μεμβράνες κάλυψης, ξύλινες κατασκευές και ελαφρές δικτυωματικές κατασκευές στο χώρο). 

Τα μικρά προπλάσματα (1:10)... 

(1997, με θέμα «Φορέας»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

Κι ήταν ο καθηγητής που έδωσε σάρκα και οστά στο ωραιότερο μάθημα που έκαναν ποτέ οι αρχιτέκτονες. Ένα μάθημα που απέσπασε την ενθουσιώδη αποδοχή ολόκληρης της σχολής. Τις κατασκευές στο αίθριο του ΕΜΠ όσοι τις έζησαν θα τις έχουν πάντα σαν δίδαγμα στην πορεία τους… 

Κι αν έχω να θυμάμαι κάτι απο αυτόν είναι εκείνο το χαμόγελό του, το πονηρό και συνάμα αθώο, εκείνο που πρόδιδε πως στο μυαλό υπήρχε η λύση, η πρόταση, το σχέδιο... η επιθυμία. 

Ακολουθεί παράθεση φωτογραφικού υλικού από το 1997 με θέμα «Φορέας» και από το 1998 με θέμα «Πέρασμα» 

1997 – ΦΟΡΕΑΣ 

...είχαν πλέον κατασκευαστεί σε φυσικό μέγεθος (υλικό: χαρτονένιοι κύλινδροι) 

(1997, με θέμα «Φορέας»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

ακολουθούσε το ζύγισμα των κατασκευών (αρθρωτή κατασκευή), 

(1997, με θέμα «Φορέας»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

η τοποθέτηση και η ανάρτηση βάρους (λεπτές ξύλινες προεντεταμένες διατομές), (1997, με θέμα «Φορέας»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

κάποιοι πειραματίστηκαν με γνωστά υλικά (θερμομονωτικά φύλλα dow), 

(1997, με θέμα «Φορέας»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

και κάποιοι δημιούργησαν καμπύλες μορφές (με βύθιση στο νερό) 

(1997, με θέμα «Φορέας»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

προσπάθησαν όλοι, κάποιοι δεν τα κατάφεραν! 

(1997 με θέμα «Φορέας»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

τελικός νικητής αυτός που σήκωσε περισσότερες φορές το ίδιον βάρος 

(1997 με θέμα «Φορέας»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

1998 – ΠΕΡΑΣΜΑ 

Στήθηκαν πάλι δύο σκαλωσιές στο αίθριο, πάλι σε σταθερή απόσταση μεταξύ τους, (1998 με θέμα «Πέρασμα»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη

οι γέφυρες δεν είχαν απαραίτητα επίπεδο κατάστρωμα, 

(1998 με θέμα «Πέρασμα»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

μπορούσαν να έχουν μια πρόχειρη στέγαση 

(1998 με θέμα «Πέρασμα»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

ή ακόμη και να αποτελούνται από δύο τμήματα, παρατηρήστε τους σφιγκτήρες 

(1998 με θέμα «Πέρασμα»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

χρησιμοποιήθηκαν αρχέτυπες μορφές της γεφυροποιίας, 

(1998 με θέμα «Πέρασμα»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

και άλλες, μη συμβατικές, εδώ η κίνηση εξυπηρετείται από σύστημα τροχαλιών 

(1998 με θέμα «Πέρασμα»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

εδώ χρειάστηκε να διαλυθεί ένα παλιό ποδήλατο 

(1998 με θέμα «Πέρασμα»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

λίγο πριν την καταστροφή. Αν και εξαιρετική σε σύλληψη, αυτή ήταν μια κατασκευή που κατέρρευσε 

(1998 με θέμα «Πέρασμα»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη

Είχε νυχτώσει, το πάρτυ συνεχιζόταν... 

(1998 με θέμα «Πέρασμα»), φωτογραφικό αρχείο, Κώστα Πολυχρονιάδη 

Ο Κώστας Πολυχρονιάδης σπούδασε στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου από όπου αποφοίτησε το 2000.

Το 2001 η διπλωματική του εργασία με θέμα «Μεταφερόμενο Νοσοκομείο» βραβεύθηκε από το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας.

Ήδη από το 1993 ως φοιτητής δίδασκε γραμμικό σχέδιο και αρχιτεκτονική σύνθεση για πολλά χρόνια ενώ από το 1998 εργάστηκε σε αρχιτεκτονικά γραφεία έχοντας σαν αντικείμενο ιδιωτικά έργα.

Σήμερα, ακολουθώντας το δρόμο του ιδιωτεύοντος, έχει μελετήσει και κατασκευάσει κατοικίες, εμπορικά καταστήματα και χώρους συνάθροισης κοινού. Έχει ασχοληθεί εκτενώς με πέτρινα κτίρια ενώ δημιουργίες του έχουν γίνει γνωστές είτε ως νέες οικοδομές είτε ως ανακατασκευές.

Αρθρογραφεί σε θέματα του ευρύτερου χώρου της αρχιτεκτονικής και της κατασκευής, έχοντας για εφόδια την εμπειρία του από τη διδασκαλία, τη σύνθεση και την οικοδομή.

Από το λευκό χαρτί μέχρι το ολοκληρωμένο αρχιτεκτονικό έργο κυριαρχεί μια αυτονόητη αντίληψη, τα απλούστατα λόγια του Άρη Κωνσταντινίδη: 

\"Η αρχιτεκτονική φυτρώνει στην γη που βρίσκεται και έχει άμεση σχέση με αυτήν όπως το δένδρο ή ο θάμνος\" 

Ο Κώστας Πολυχρονιάδης έχει το δικό του blog με θέματα αρχιτεκτονικής που μπορείτε να το δείτε εδώ 

Δημήτρης Μπίρης

Μετά τον θάνατο του Δημήτρη Μπίρη η πρωτοβουλία αυτή δεν μπόρεσε να συνεχιστεί. Το έργο του, από όσο γνωρίζω, συνέχισαν σε κάποιο βαθμό η Μαρία Βροντίση, Επίκουρη καθηγήτρια και ο Δημήτρης Παπαλεξόπουλος που τελευταία χρόνια έχει δώσει ενδιαφέροντα δείγματα μικρής κλίμακας με την χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας αιχμής. 

Αξίζει νομίζω  να επανα-ενεργοποιηθεί αυτό το «βουερό πανηγύρι»… 

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγένθυση

Από τον Δημήτρη Φιλιππίδη  έλαβα το ακόλουθο σχόλιο:

Μεγάλη υπόθεση να ξαναζωντανεύει ο Δημήτρης Μπίρης στα μάτια μας χάρις σε ένα τέτοιο δημοσίευμα. Επειδή έτσι μετράμε δίκαια, έστω από κάποια χρονική απόσταση, τη σημασία που είχε το μάθημα που εκείνος οργάνωνε στο Πολυτεχνείο. Που δεν είχε τελικά να κάνει μόνο με υλικά και εργαλεία, αλλά με ζωντανή αμεσότητα ανάμεσα στους σπουδαστές και τις σπουδάστριες, μέσα σε μια πανηγυριώτικη ατμόσφαιρα συντροφικότητας και συνεργασίας. Οι περιγραφές δεν μπορούν να μεταφέρουν παρά μόνο ένα ίχνος από εκείνη τη γιορτή της αρχιτεκτονικής, τότε που αντιβούιζε το αίθριο της Σχολής με φωνές, γέλια, χτύπους και θορύβους από μηχανήματα. 

Σκέφτομαι πως αν είχε λείψει ο Τάσος Μπίρης, θα ήταν φτωχότερη η δημόσια αρχιτεκτονική στην Ελλάδα – αν είχε λείψει όμως ο Δημήτρης Μπίρης θα ήταν άγνωστος ο άλλος τρόπος διδασκαλίας της αρχιτεκτονικής.

Δημήτρης Φιλιππίδης