ΕΞΕΡΕΥΝΩΝΤΑΣ

ΓΡΑΦΕΙΑ ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ

   

Η διαδικασία του συμμετοχικού σχεδιασμού στην αρχιτεκτονική, με απασχολεί προσωπικά πολλά χρόνια.  Έχω ασχοληθεί αμέτρητες ώρες, συνεργαζόμενος στενά με τους εκάστοτε πελάτες και συνεργάτες, επιδιώκοντας να αντλήσω την ουσία της σύνθεσης μέσα από ατέρμονες μαγνητοφωνημένες συζητήσεις. 
Από τις συνομιλίες μας στο γραφείο τους, το έργο και την τελευταία διάλεξη των AREA στο ΕΜΠ, διαπίστωσα μια ισχυρή προσήλωση προς αυτές τις αρχές, που πραγματοποιείται με καινούργιες πολύ ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις, αναλύσεις και μεθόδους αλλά και με εξαιρετικά μέσα απεικόνισης όπως μακέτες και σχέδια-σκίτσα στο χέρι, που ως προς την επεξεργασία τους συχνά παραπέμπουν σε γκραβούρες σε μπλέ χρώμα . 

 

Λεπτομέρεια  σχεδίου της μελέτης που διακρίθηκε στην Εuropan 13

 

Γκραβούρα περί το 1878 που αναπαριστάνει πολύ νωρίτερα την περιοχή του όρους Πήλιο από τον κόλπο του Βόλου

Μία προσήλωση που εκφράζεται σε ερευνητικά προγράμματα, σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, στο διδακτικό τους έργο, απευθυνόμενοι σε όλες τις ηλικίες και τις τάξεις, από τα μικρά παιδιά του Δημοτικού Σχολείου, και τους ενήλικες σε περιφερειακές, υποβαθμισμένες συνοικίες τις Αθήνας, σε προάστεια της Νυρεμβέργης ή σε παραλιακά χωριά στην Πορτογαλία. 

Αυτήν την δημιουργική προσήλωση των νέων αυτών ανθρώπων που ερωτοτροπούν με την ουτοπία και παράλληλα εδράζονται σταθερά στην καινούργια οικονομική πραγματικότητα που βιώνουμε, θα ήθελα να αναδείξω στο δεύτερο μέρος αυτής της παρουσίασης επιλέγοντας δύο χαρακτηριστικά θέματα που κινούνται στο πλαίσιο του συμμετοχικού σχεδιασμού. 

AREA: ARCHITECTURE RESEARCH ATHENS 

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΗΤΡΟΥΛΙΑΣ, ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΔΑΟΥΤΗ, 

ΜΙΧΑΛΗΣ ΡΑΦΤΟΠΟΥΛΟΣ 

ΜΕΡΟΣ Β 

η αποκορύφωση του συμμετοχικού σχεδιασμού     + ένα κείμενο του Δημήτρη Φιλιππίδη 

Γιώργος Μητρούλιας, Στυλιανή Δαούτη στο γραφείο τους

Ι.   ΑΙΓΑΛΕΩ ΣΙΤΥ WORKSHOP (για νέους)

Θα ξεκινήσω με μια πρωτοβουλία της ομάδας όπως παρουσιάστηκε κατά την επίσκεψη μου στο γραφείο τους στις 15 Απριλίου 2016, η οποία εντάσσεται στο project «Αιγάλεω Σίτι (για νέους)».  Πρόκειται για το δεύτερο μέρος ενός μεγάλου community πρότζεκτ για την πόλη του Αιγάλεω και διαρκεί από τον Δεκέμβριο 2015 – Ιούνιο 2016. Ένας θεσμός που ξεκίνησε ο Πολιτιστικός Οργανισμός ΝΕΟΝ το 2014, με σκοπό την υλοποίηση προγραμμάτων τέχνης σε γειτονιές της Αθήνας, τα οποία βασίζονται στη συμμετοχή των κατοίκων, ανεξάρτητων ομάδων και καλλιτεχνών. 

Στο πλαίσιο αυτό η ομάδα AREA διοργανώνει ένα αρχιτεκτονικό εργαστήρι με μαθητές του 6ου Δημοτικού Αιγάλεω. Με τη λογική ανοιχτού παιχνιδιού τα παιδιά πειραματίζονται με τις διαφορετικές πιθανότητες γύρω από το σχολικό τους περιβάλλον. Το εργαστήρι παρακολουθούν και φοιτητές του τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ενώ στην καταληκτική συνάντηση θα συμμετέχουν μαθητές από την Κωνσταντινούπολη και τις Βρυξέλλες, μέσω του ευρωπαϊκού προγράματος C.A.T.C.H. (Children Architects to Create Homes). 

Ο Γιώργος Μητρούλιας με μαθητές του Δημοτικού Σχολείου 

Γιώργος Μητρούλιας: ...Τα παιδιά της έκτης Δημοτικού του 6ου Δημοτικού Σχολείου στο Αιγάλεω, είχαν χωριστεί σε ομάδες: οι ανιχνευτές, οι ηθοποιοί, οι εξερευνητές, οι συγγραφείς και οι χορογράφοι, οπότε κάθε ομάδα έκανε ένα χάρτη που χαρτογραφούσε την εμπειρία της αυλής του σχολείου, με υλικά που είχαμε ετοιμάσει εμείς. 

Πρόκειται για διάφορες ιστορίες που συμβαίνουν στην αυλή και τα παιδιά τις έχουν τοποθετήσει σε διάφορες περιοχές της αυλής. Μάλιστα έχουμε δημιουργήσει και τον χώρο που καταλαμβάνουνε, όταν αυτές ξετυλίγονται στην αυλή. 

Ο στόχος ήταν να συλλέξουμε πληροφορίες και να δούμε λίγο την αυλή μέσα από τα μάτια τους, αλλά και τα ίδια τα παιδιά να σκεφτούν για την αυλή τους με ένα τρόπο που ήταν «χωρικός» και όχι απλά «να σου αρέσει η αυλή σου». Κάπως πρέπει να εκμαιεύσεις μέσα από κατασκευές και εικαστικές προσεγγίσεις κάποια χαρακτηριστικά της αυλής. 

Σε δεύτερη φάση ανάλογα με τα στοιχεία που συλλέξαμε από τις χαρτογραφήσεις, χωρίσαμε και οργανώσαμε την αυλή σε διάφορες περιοχές. 

©Πηνελόπη Γερασίμου 

Αυτή η μεγάλη μακέτα με το περίγραμμα του σχολείου και την αυλή του, χωρίστηκε σε τμήματα και κάθε ομάδα πήρε ένα τμήμα που ήταν ένα λευκό υπόβαθρο και παράλληλα είχαμε ετοιμάσει διάφορα προκατασκευασμένα, σαν μια παλέτα αρχιτεκτονικών στοιχείων και τους δώσαμε διάφορες θεματικές όπως η θεματική της κερκίδας σε χαρτόνια με κοπιδιές, έτσι ώστε να διπλώνονται γρήγορα και εύκολα και έτσι ξεκίνησαν να φτιάχνουν διάφορες κατασκευές. 

©Πηνελόπη Γερασίμου 

Οπότε σε κάθε περιοχή στηνόταν και ένα διαφορετικό θέμα, όπως η σκίαση, διάφοροι τύποι φωλιών κλπ. 

Από την πρώτη ανάλυση προέκυπτε ότι κάπου εδώ έχουν μια ανάγκη για ιδιωτικότητα ή για κάποιες άλλες δραστηριότητες... 

©Πηνελόπη Γερασίμου 


©Πηνελόπη Γερασίμου 

Και τώρα σκοπεύουμε να το παρουσιάσουμε σαν ένα σχολικό έργο των παιδιών και ταυτόχρονα εμείς θα προσπαθήσουμε να κερδίσουμε από τις ιδέες που έχουν βγει, να τις αξιολογήσουμε και να προτείνουμε κάποια πράγματα που μπορούν να γίνουν, την στιγμή που σήμερα η αυλή του σχολείου είναι μια άσφαλτος που δεν έχει τίποτε και οι ίδιοι οι δάσκαλοι θέλουν να κάνουν κάτι στο σχολείο. Ακόμη  και η Διευθύντρια θέλει να το προχωρήσει. Είμαστε ακόμη στην αρχή. Θα δούμε. 

Όλο αυτό θα εκτεθεί στο σχολείο με όλους τους χάρτες, ενώ οι φοιτητές μου στο Βόλο θα κάνουν και αυτοί την δουλειά που κάναμε και εμείς στο σχολείο. Γενικώς ότι κάνουμε στο γραφείο το επεξεργαζόμαστε και στο Βόλο. Είναι τελικά ένα είδος έρευνας. 

Γιώργος Τριανταφύλλου:  Έχω γοητευτεί από αυτή την παρουσίαση…. Εσείς τώρα μου λέτε ότι δίνετε στα παιδιά στοιχεία συγκεκριμένα τα οποία τους δίνουν την δυνατότητα να πλάσουν χώρους. Αυτό είναι το ενδιαφέρον, ότι τους κατευθύνετε και είναι πολύ σημαντικό ότι δημιουργείτε στα παιδιά τον τρόπο σκέψης για το πώς μπορούν να κάνουν, να «χτίσουν» χώρους, που ξεφεύγουν τελείως από αυτό που βιώνουν γύρω τους αλλά είναι μέσα στην ψυχή τους. 

©AREA

ΙΙ. ΑΜΦΙΒΙΑ 

EUROPAN 13 / ΑΖΕΝΙΑ ΝΤΟ ΜΑΡ, ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ 

Εύφημος Μνεία 

Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΕΜΠ 

Γ. Μητρούλιας, Σ. Δαούτη και Μ. Ραφτόπουλος στο αμφιθέατρο 8 του ΕΜΠ

Ακολουθεί ένα απόπασμα από την διάλεξη  που έδωσαν οι AREA στις 18 Απριλίου 2016 στο κτίριο Αβέρωφ της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ, οργανωμένη από τους υπεύθυνους του μαθήματος των Συνθέσεων (Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος), μαζί με τους Σουζάνα αι Δημήτρη Αντωνακάκη. 

Πρόκειται για μια λιτή αλλά πολύ περιεκτική προσέγγιση με μια προτότυπη ανάλυση βασισμένη στις ιδιαιτερότητες των κατοίκων και μια πολυσύνθετη και ρεαλιστική τελικά πρόταση, που σε πρώτη ανάγνωση ακούγεται ουτοπική αλλά φαίνεται ότι πρόκειται για αυτό που έρχεται. Αποτελεί ίσως το όραμα της νέας γενιάς που φαίνεται να ανατρέπει γόνιμα, κατεστημένες επιλογές και κατευθύνσεις ενός παρελθόντος συντηρητισμού και άκρατης ευημερίας. Μια αναζήτηση μιας άλλης ποιότητας ζωής με απλές επιλογές με χαμηλό κόστος και άμεση σχέση με την φύση. 

Γιώργος Μητρούλιας: Στο πλαίσιο των σκέψεων μας για την πόλη θα σας παρουσιάσω την πρόταση για την τελευταία Europan 13 που έγινε στην Πορτογαλία όπου πήραμε μια διάκριση. Επιλέξαμε αυτό τον διαγωνισμό γιατί το κύριο χαρακτηριστικό του ήταν ότι θα σχεδιάζαμε κατοικία για μια πολύ ειδική κοινότητα. 
Πρόκειται για την Αζένια ντο Μαρ, ένα μικρό ψαροχώρι καταμήκος της διάσημης ακτής Rota Vicentina στη νοτιοδυτική Πορτογαλία, στις ακτές του Ατλαντικού στην Νότια Πορτογαλία το οποίο παραδοσιακά είχε μια αμφίβια υπόσταση. Οι άνθρωποι ήταν ψαράδες και αγρότες. 

Στο ρυμοτομικό σχέδιο αυτού του οικισμού φαίνεται ότι δεν έχει γεμίσει από κατοικίες και υπάρχει μια εικόνα εγκατάλειψης και παρακμής. Η κοινωνία εκεί προσπαθεί να συγκροτήσει την ταυτότητά της και να αναπτυχθεί τουριστικά γιατί βρίσκεται κατά μήκος ενός πολύ διάσημου μονοπατιού που διατρέχει ένα ικανό κομμάτι της ακτής της Πορτογαλίας. Πρόκειται για έναν τουριστικό προορισμό σε διάφορα χωριά που έχει να κάνει με γαστρονομία, με παρακολούθηση πουλιών και φυσιολατρία, πεζοπορίες κλπ. Ένα πολύ ωραίο τουριστικό πρότυπο που πραγματικά θέλαμε να δούμε πως θα μπορούσαμε όλα αυτά να τα φέρουμε σε επαφή. 

Οtto Νeurath

Ο τρόπος που δουλέψαμε χωρίς να τους ξέρουμε κινήθηκε στο να προσπαθήσουμε να φανταστούμε τι συμβαίνει. Χρησιμοποιήσαμε λίγο την γλώσσα του Οtto Νeurath (1882-1945), που είναι ο γνωστός κοινωνιολόγος του μοντερνισμού που ανέπτυξε τα isotypes δηλαδή μια γλώσσα που κάπως επικοινωνείς τον μοντέρνο άνθρωπο, τον ρόλο του μέσα στην κοινωνία. 

Amphibia: 

Οι νέοι "αμφίβιοι" ρόλοι των κατοίκων του χωριού: ο τουρίστας-ψαράς, ο αγρότης-ξεναγός, ο ερευνητής-πεζοπόρος, ο ψαράς-skipper, ο φιλοξενούμενος-χειροτέχνης. 

Βλέπουμε επάνω τον αγρότη, τον ψαρά, τον τουρίστα, τον επιστήμονα και διάφορους άλλους χαρακτήρες και πως στην σημερινή εποχή αυτοί οι χαρακτήρες πλέον είναι αμφίβιοι, δηλαδή ποτέ δεν είναι κάποιος ξεκάθαρος και αρχίζουν όλοι και μπλέκονται και κανείς δεν είναι ένα μόνο πράγμα. Έτσι ο ψαράς μπορεί να γίνεται ξεναγός, ο αγρότης να γίνεται και ξενοδόχος... Προσπαθήσαμε να σκεφτούμε τον τουρισμό με ένα τρόπο που ωφελεί και την κοινότητα, αλλά ταυτόχρονα δίνει και την δυνατότητά για μια πιο αυθεντική εμπειρία ίσως για τον επισκέπτη. Έτσι από τα πρώτα πράγματα που κάναμε ήταν να συγκεντρώσουμε σε ένα πολύ ολιστικό διάγραμμα τους ρόλους αυτής της κοινότητας τους δημόσιους χώρους, διάφορες υπηρεσίες και τα προϊόντα που παράγονται εκεί και προσπαθήσαμε να δούμε το πώς μπορεί όλα αυτά να εμπλακούν εκεί και να τροφοδοτήσουν το ένα το άλλο. 

02_Amphibia Chart: 

Μια ολιστική στρατηγική τουριστικής ανάπτυξης που συμπεριλαμβάνει κατοίκους, υπηρεσίες, τοπικά προϊόντα και κοινόχρηστους χώρους και αποσκοπεί στην βιώσιμη τόνωση της τοπικής οικονομίας. 

Σε όλο αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο η κατοικία. Προτείναμε  μια νέα τυπολογία  η οποία βασίζεται σε ένα πρότυπο τοπικό, το «monte», ένα κτίριο ισόγειο, γραμμικό που αποτελείται από μια σειρά από δωμάτια και είναι η τυπική αγροικία της Πορτογαλίας. 

Τρεις ενδεικτικές κατοικίες, το σπίτι του ψαρά, το σπίτι με ξενώνα και το σπίτι-εργαστήριο πλεκτικής τέχνης. 

Αλλάξαμε λίγο την δομή αυτής της κατοικίας έτσι ώστε να αποτελείται από έναν κλειστό και έναν ανοιχτό χώρο ή έναν ημιϋπαίθριο χώρο που δημιουργεί την σχέση του δρόμου με τον κήπο, ή την σχέση ανάμεσα σε ένα κομμάτι κατοικίας και σε ένα κομμάτι εργαστηρίου, όπου κάποιος δουλεύει η φυλάει τα δίχτυα του επειδή είναι ψαράς, ή κάποιος στήνει ένα μικρό μαγαζί και πουλάει τοπικά προϊόντα στους επισκέπτες και στους γείτονες. 

Μπορεί κάποιος να νοικιάζει έναν ξενώνα μέσω Airbnb, η ακόμη αυτή η τυπολογία να μετατραπεί εξ ολοκλήρου σε ξενοδοχείο, ή σε κατοικίες που απευθύνονται σε ηλικιωμένους συνταξιούχους από τον βορρά, που αναζητούν για το υπόλοιπο της ζωής τους ένα πιο γλυκό κλίμα, και στην περίπτωση αυτή η ισόγεια ανάπτυξη βοηθάει. 

Οι πλατφόρμες παρατήρησης αποτελούν ιδανικό σκηνικό για φωτογράφηση και διάδοση του οικισμού μέσα από την υπάρχουσα ψηφιακή πλατφόρμα. 

Στις κοινόχρηστες κουζίνες του ξενοδοχείου ντόπιοι επίδοξοι μάγειρες αναλαβάνουν να μυήσουν τους επισκέπτες στις τοπικές σπεσιαλιτέ θαλασσινών. 

Υπάρχει επίσης ανάμεσα σε άλλες  νέες δραστηριότητες, μια υπαίθρια κουζίνα που μπορεί να τροφοδοτεί τα δωμάτια του ξενοδοχείου ή κάποιος γείτονας μπορεί εκεί να μαγειρεύει κάποια τοπική συνταγή. Δηλαδή προσπαθήσαμε να φανταστούμε λίγο πως θα μπορούσαν να το ζήσουν αυτοί οι κάτοικοι, και να αξιοποιήσουμε υπάρχουσες δυνατότητες της περιοχής.

Οι αιώρες πλέκονται από ανακυκλωμένα δίχτυα ψαρέματος στα τοπικά εργαστήρια και νοικιάζονται ή πωλούνται για ατελείωτες ώρες ρεμβάσματος με θέα τον Ατλαντικό. 

Ένα άλλο προϊόν του χωριού, μια άλλη παραδοσιακή τεχνογνωσία ήταν η ικανότητα κάποιων γυναικών του χωριού να υφαίνουν και να φτιάχνουν τα δίχτυα. Οπότε σκεφτήκαμε ότι θα μπορούσαμε να αναπαράγουμε αιώρες, που μπορεί να νοικιάζονται και να τοποθετούνται σε διάφορα σημεία του οικισμού στήνοντας διάφοροους κατακόρυφους στύλους. Οι τουρίστες μπορούν σε αυτές να απολαμβάνουν το ηλιοβασίλεμα ή το βράδυ και να ρεμβάζουν. Η πρόταση παράλληλα με την παραγωγή έχει ταυτόχρονα και έναν ηδονισμό που θέλαμε να υπάρχει. 

Zoom In στον οικισμό σε πλήρη ανάπτυξη 

Το υπάρχον οδικό δίκτυο του οικισμού συμπληρώνεται από ένα δευτερεύον δίκτυο μονοπατιών. Βασισμένα στο παλιό δίκτυο υπηρεσίας, που μέχρι τώρα χρησιμοποιούνταν από τους ψαράδες για την πρόσβασή στον κήπο εξωτερικά του σπιτιού, τα μονοπάτια αυτά χάρη στη μικρή τους κλίμακα επιτρέπουν την επαφή ανάμεσα στους ντόπιους και τους επισκέπτες. 

Τα σπίτια αναπτύσσονται σταδιακά μαζί με ένα infopoint που είναι ταυτόχρονα και η reception του ξενοδοχείου. Υπάρχει ένα μπλέξιμο των καινούργιων κατοικιών με τις υπάρχουσες που είναι αυτές με την κεραμοσκεπή.

Σε κάποιες πιο κοντινές εικόνες μπορεί να δει κανείς ένα κέντρο ανταλλαγής προϊόντων με την λογική ενός mini market και κάποιες υποδομές που δεν υπάρχουν στον οικισμό. 

Υπάρχουν διάφορες σκέψεις, κάποιες μπορεί να μην είναι ρεαλιστικές αλλά κάποιες να είναι. Ας πούμε ένα πρόγραμμα που έχουν ήδη ξεκινήσει να κάνουν οι κάτοικοι είναι μπαστούνια για τους περιπατητές, είτε για χρήση είτε ως σουβενίρ, και αυτό αποτελεί μια ευκαιρία για μια εναλλακτική απασχόληση. Επίσης ο ψαράς ξεναγός που πηγαίνει με τους τουρίστες για ψάρεμα και τους δείχνει πως ψαρεύει. 

Οι ψαράδες προσφέρουν ημερήσιες εκδρομές ψαρέματος και μοιράζονται τα μυστικά της τέχνης τους. 

Μια σειρά από έξυπνες και απλές δραστηριόττητες εικονογραφούνται και προτείνονται από την ομάδα εμπλουτίζοντας την δυναμική του οικισμού που έχει σχεδιαστεί σε όλη του την έκταση με έναν μοναδικό τρισδιάστατο τρόπο, πάντα σε μπλε χρώμα που πραγματικά εξάπτει την φαντασία και αποδυνεμώνει την κυριαρχία του ψεύτικου φωτορεαλισμού που όλο και περισσότερο μας ξεγελά.

Zoom In στον οικισμό και στα παραλιακό μέτωπο με την ετήσια "Γιορτή του Ψαρά" σε πλήρη ανάπτυξη. 

Το προσόν της πρότασης αυτής είναι ότι μπορεί να πάρει διάφορες κατευθύνσεις, δηλαδή μπορεί να γίνει πολύ ξενοδοχείο ή λίγο ξενοδοχείο, η πολύ κατοικίες με εργαστήρια, η κατοικίες με φιλοξενία. Είναι ένα ανοιχτό σενάριο...  

Ακολουθεί  σχετικό κείμενο του Δημήτρη Φιλιππίδη:

Για το κέντημα 

το χειροποίητο όχι ως τεχνική 
αλλά ως ουσία της συνθετικής πράξης

του Δημήτρη Φιλιππίδη 

Στις 18 Απριλίου δόθηκε μια διπλή διάλεξη στο κτίριο Αβέρωφ της Αρχιτεκτονικής Σχολής, οργανωμένη από τους υπεύθυνους του μαθήματος των Συνθέσεων, με ομιλητές το γραφείο AREA (Σ. Δαούτη, Γ. Μητρούλιας, Μ. Ραφτόπουλος) και το γραφείο Α66 (Σ. και Δ. Αντωνακάκη). Η συνύπαρξή τους δεν ήταν διόλου συμπτωματική, αν και στην αρχή κανένας θα διερωτόταν τι σχέση έχει μια ομάδα τριών νέων αρχιτεκτόνων, που συνεργάζονται μόλις μια δεκαετία, με μια καταξιωμένη ομάδα, με διεθνή μάλιστα παρουσία, που σταδιοδρομεί εδώ και 50 χρόνια. Τι σχέση έχουν, αντίστροφα, εκείνοι που έβγαλαν με αξιοζήλευτη ικανότητα και ευαισθησία πραγματικά «κεντήματα» με χειρωνακτική δουλειά, σχεδιάζοντας και χτίζοντας έργα-ορόσημα, με εκείνους που εξαρχής εντάχθηκαν στη σχεδίαση με ψηφιακές τεχνολογίες, τροφοδοτήθηκαν μέσα από ντόπιους και διεθνείς διαγωνισμούς, και τιμήθηκαν με διακρίσεις αλλά δεν έχουν ανάλογο χτισμένο έργο; 

Οι δύο αυτές ομάδες ανήκουν σε διαφορετικούς κόσμους αλλά συνάμα έχουν αναπάντεχες συγγένειες: βασίστηκαν στη ομαδική (να την πούμε κοινοβιακή;) εργασία, απέρριψαν τον «αυτοματισμό» της σχεδιαστικής πράξης που επιβάλλει η σύγχρονη τεχνική απόδοση και αρνήθηκαν την αφόρητη σχηματοποίηση του «χρήστη» που προβάλλει η τυποποίηση των προτύπων (στάνταρτς). Αντιδρώντας με τρόπο που θυμίζει αμυδρά τον επαναστατικό ρομαντισμό της κίνησης Arts and Crafts δύο αιώνες πίσω, επαναφέρουν στη συζήτηση της αρχιτεκτονικής το χειροποίητο όχι ως τεχνική αλλά ως ουσία της συνθετικής πράξης, ως κεντρικό σημείο αναφοράς της δημιουργίας που υποχρεωτικά αναφέρεται στον ενεργό «χρήστη» ως μετέχοντα στη μυσταγωγία της αρχιτεκτονικής. 

Αν και γνωστό ως σύμπτωμα, αυτή η κατεύθυνση ποτέ, από όσο ξέρω, δεν ερμηνεύτηκε σωστά στην περίπτωση του γραφείου Α66. Ψάχναμε όλοι μας για επιρροές και συγγένειες στις μορφές και αγνοούσαμε τη βαθύτατη ανάγκη που οδήγησε την ομάδα γύρω από τους Σ. και Δ. Αντωνακάκη προς αυτή την κατεύθυνση. Ανάλογα, είχαμε την τάση να ερμηνεύσουμε την αντίστοιχη επεξεργασία, αυτό το κέντημα, στην περίπτωση του γραφείου AREA ως ένα ανθρωποκεντρικό «παιχνίδι», σκόπιμα παιδιάστικο και αφελές. Όμως τώρα που τους βλέπαμε μαζί, μέσα από τη χρονική σύμπτωσή τους, ξαφνικά μάς αποκαλυπτόταν μια άλλου τύπου αλήθεια. 

Δημήτρης Φιλιππίδης  
24 IV 2016

Για να διαβάσετε το πρώτο μέρος της συζήτησης με τους AREA  κάντε ΚΛΙΚ εδώ

Κάντε  KLIK στις εικόνες για μεγένθυση