ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ Νο 27

με ευχές για μιά Καλή Χρονιά

WILLIAM KENTRIDGE

AT ROYAL ACADEMY

Μία σημαντική πολυαισθητηριακή έκθεση

William Kentridge

Ήταν για μένα μια σπάνια εμπειρία η φετινή επίσκεψή μου τον Νοέμβριο του 2022 στην Royal Academy, όπου τα τελευταία χρόνια είχα την τύχη να επισκεφτώ σημαντικές εκθέσεις όπως του Ai Weiwei, του Bill Viola και του Antony Gormley. Αφορμή αυτή την φορά η μεγάλη έκθεση με το συνολικό έργο του διεθνή καλλιτέχνη William Kentridge, του πιο διάσημου εν ζωή καλλιτέχνη της Νότιας Αφρικής, που έχει γεννηθεί στο Γιοχάνεσμπουργκ το 1955 και εκεί ανέπτυξε την πρώιμη δουλειά του κατά τη διάρκεια του καθεστώτος του απαρτχάιντ της δεκαετίας του 1980. Παρακολουθώ εδώ και χρόνια έργα του αποσπασματικά στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αλλά τώρα πρόκειται για την μεγαλύτερη αναδρομική έκθεση στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου παρουσιάζονται πολλά έργα για πρώτη φορά, και μερικά έχουν φτιαχτεί ειδικά για την έκθεση.

Σε μια καριέρα 40 ετών, θεωρώντας το σχέδιο πρωταρχικό στην διαδρομή του, ο Kentridge συνεχίζει να κάνει εκτυπώσεις, γλυπτά, ταπισερί, ταινίες και διαλέξεις. Έχει επεκταθεί και στο θέατρο, σκηνοθετώντας και όπερες σε συνεργασία με σημαντικούς συντελεστές, συνθέτες και ερμηνευτές.

Σημαντικό μέρος αυτής της πορείας, που επικεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό στο απαρτχάιντ, παρουσιάστηκε με τον καλύτερο τρόπο στις αίθουσες της Royal Academy, όπου είχα την δυνατότητα να καταγράψω και να αναρτήσω στην συνέχεια επιλεγμένα έργα από όλες τις ενότητες, στις συνολικά δέκα αίθουσες της έκθεσης. Η παρουσίαση συνοδεύεται και με περιληπτικά κείμενα στηριγμένα στον κατάλογο της έκθεσης, με στόχο να δοθεί μια συνοπτική εικόνα στους αναγνώστες που δεν κατάφεραν να επισκεφτούν αυτή την σημαντική έκθεση.

Gallery One - Αίθουσα 1

Πρώιμα Σχέδια

Γενική άποψη της αίθουσας 1.

Τα έργα της πρώτης αίθουσας αναφέρονται στην δεκαετία του 1980 που ο Κέντριτζ ασχολήθηκε με το θέατρο και την τηλεοπτική παραγωγή στο Γιοχάνεσμπουργκ. Σκηνοθέτησε και έπαιξε σε θεατρικά έργα και σχεδίασε αφίσες θεάτρου, σκηνικά και ζωγραφικά έργα με κάρβουνο, που από το ένα φύλλο, εξελίχθηκαν σε δίπτυχα και τρίπτυχα.

The Conservationist s Ball, 1985

Τα θέματά του επικεντρώνονται στην καθημερινή ζωή, στο αστικό περιβάλλον και στο ιδιαίτερο τοπίο μέσα και γύρω από το Γιοχάνεσμπουργκ. Χρησιμοποιεί τον συμβολισμό για να παρουσιάσει την πραγματικότητα της Νότιας Αφρικής και το απαρτχάιντ.

Άγρια ζώα, ύαινες, αγριόχοιροι και τσιτάχ, αντιπροσωπεύουν κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Spartan / Isando, 1988

Untitled (Warthog and Necklace), 1985

Η βαρβαρότητα και η απειλή είναι ενσωματωμένες σε πολλά από αυτά τα σχέδια, όπου αντιπαρατίθενται αστοί Λευκοί Νοτιοαφρικανοί, που απολαμβάνουν τους εξωφρενικούς τρόπους ζωής, σαν να αγνοούν τη φτώχεια και τη βία που τους περιβάλλει.

Casspirs Full of Love, (Study III), 1988-89

Το σχέδιο «Casspirs Full of Love» αναφέρεται στα τεθωρακισμένα μεταγωγικά που προωθούνται από την South African Defence Force και περιπολούν σε κωμοπόλεις όπως το Soweto, όπου ο οι μαύροι Νοτιοαφρικανοί μεταφέρθηκαν αναγκαστικά και τα οχήματα έγιναν συνώνυμα της βίας του κράτους.

Drawing for Monument, 1990

Ο Kentridge τοποθετεί τον θεατή σαν μάρτυρα ενός δράματος που εκτυλίσσεται μπροστά στο κοινό ενός θεάτρου, όπου κανείς μοιράζεται την ίδια άποψη για το έργο που διαδραματίζεται στην σκηνή.

Gallery Two - Αίθουσα 2

Drawings for Projection

Το 1989 o Kentridge άρχισε να δημιουργεί ταινίες μικρού μήκους κινουμένων σχεδίων με μια διαδοχική διαδικασία επάλληλων σχεδίων με κάρβουνο, πραγματοποιώντας αυτοβιογραφικά έργα με επίκεντρο το Γιοχάνεσμπουργκ και ακολουθώντας τη ζωή του Soho Eckstein, ενός αδίστακτου μεγιστάνα.

Οι ταινίες ξεκινούν με ένα σχέδιο με κάρβουνο στον τοίχο του στούντιο, όπως αντίστοιχα σχέδια παρουσιάζονται στους τοίχους της αίθουσας, που φωτογραφίζεται με τη χρήση κάμερας τοποθετημένης σε τρίποδο λίγα μέτρα μακριά. Ο Kentridge επιστρέφει στο σχέδιο και επεμβαίνει σε αυτό, άλλοτε σβήνοντας προηγούμενα ίχνη, και άλλοτε προσθέτοντας νέα.

Αυτή η διαδικασία συνεχίζεται μέχρι το φιλμ να ολοκληρωθεί και στην συνέχεα ξεκινά ένα άλλο. Παρακολουθείστε την τεχνική εδώ.

Η διαδρομή μεταξύ σχεδίου και κάμερας είναι επίσης μέρος της διαδικασίας, επιτρέποντας στον Kentridge να αναστοχαστεί για την εξέλιξη του σχεδίου. Σε αυτή την αίθουσα μια επιλογή από τα τελικά σχέδια και από τις έντεκα ταινίες επιτρέπουν στον επισκέπτη να δει πώς έχει το στυλ και η θεματολογία του Kentridge που αναπτύχθηκε τα τελευταία 30 χρόνια.

Gallery Three-Αίθουσα 3

Soho Films

Στην μεγαλύτερη αίθουσα της Royal Academy φιλοξενούνται, πέντε προβολές ταινιών με τον γενικό τίτλο Soho Films σε ελεύθερα διατεταγμένες μεγάλου μεγέθους οθόνες, σε ξύλινο σκελετό, με τοπικές εγκαταστάσεις ήχου μέσα από παράξενα μεταλλικά χωνιά αναρτημένα από την οροφή.

Από τις προβολές αυτές παρατίθενται στην συνέχεια ενδεικτικά επιλεγμένες εικόνες ανά ταινία.

Ο Kentridge ξεκίνησε τη σειρά ταινιών «Drawings for Projection» το 1989 με το έργο με τίτλο «Johannesburg, 2nd Η μεγαλύτερη πόλη μετά το Παρίσι», η πρώτη από τις έντεκα ταινίες κινουμένων σχεδίων που δημιουργήθηκαν σε διάστημα 30 ετών.

1. Johannesburg, 2nd Greatest City after Paris (1989)

Ο πρωταγωνιστής της ταινίας είναι ο Soho Eckstein. Ένας, ημι-αυτοβιογραφικός χαρακτήρας που έχει εφεύρει ο Kentridge, και έχει προκαλέσει εντάσεις στο Γιοχάνεσμπουργκ, στην πόλη στην οποία ζει και διατηρεί τα διάφορα επιχειρηματικά του συμφέροντα.

Χρησιμοποιώντας το σχέδιο ως κύρια αφήγηση της ιστορίας, ο Kentridge εκφράζει μέσα από την δική του φαντασία την αγάπη του για τη μουσική, τον κινηματογράφο και την λογοτεχνία, που ενεργοποιεί για να δημιουργήσει συναρπαστικές σκηνές και ένα μαγευτικό animation με απροσδόκητες ανατροπές.

2. Η πιο πρόσφατη ταινία έχει τίτλο «City Deep» (2020), HD film, 9 min. 41seconds

Καθώς η αφήγηση εξελίσσεται σε όλη τη σειρά των ταινιών, αναγνωρίζονται οι ανησυχίες του Kentridge που παλεύει ως καλλιτέχνης. Ονειρικά δράματα διαδραματίζονται στο Γιοχάνεσμπουργκ όπου η καθημερινή ζωή στην πόλη συγχωνεύεται με συναισθήματα αγάπης και απώλειας.

3. Ακολουθεί η ταινία, με τίτλο «Monument» (1990),16mm film transferred to video, 3 min. 11 sec.

4. «Tide Table» (2003)

35mm film transferred to video, 8 min. 30 sec.

5. «Other Faces» (2011), 

35mm film transferred to video, 9 min. 45 sec.

Gallery Four -Αίθουσα 4

Tapestries | Ταπισερί

Το 2001 ο Kentridge άρχισε να φτιάχνει ταπετσαρίες σε συνεργασία με το Stephens Tapestry Studio. Eίναι υφασμένες από μοχέρ από κατσίκες Angora που εκτρέφονται στo Ανατολικό Ακρωτήριο, στην Νότια Αφρική, που επεξεργάζεται και βάφεται στα βόρεια στο Eswatini πριν μεταφερθεί στους αργαλειούς. Ανάλογα με το μέγεθος και την πολυπλοκότητα του σχεδίου, η ταπισερί, μπορεί να διαρκέσει έως και επτά μήνες για να ολοκληρωθεί.

Carte Hypsometrique de l΄Empire Russe, 2022

Το έργο «Carte Hypsométrique de l'Empire Russe», αποτελεί την μεγαλύτερη ταπισερί που έφτιαξε ο Kentridge και το Stephens Tapestry Studio μέχρι σήμερα. Η κεντρική εικόνα του σκάφους βασίζεται στο σχέδιο με τίτλο «Μετανάστες και φυλακισμένοι», που ο Kentridge σχεδίασε για τους «Θριάμβους και θρήνους», την μνημειώδη ζωφόρο που δημιούργησε στις όχθες του ποταμού Τίβερη στη Ρώμη το 2016. Η εικόνα των μεταναστών που πραγματοποιούν τέτοια επικίνδυνα ταξίδια σε αναζήτηση καλύτερης ζωής χρησιμεύει ως υπενθύμιση των μυριάδων προκλήσεων που συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν στον κόσμο που ζούμε.

Οι έτοιμες ταπετσαρίες, με τις πολλαπλές τους εικόνες, καθρεφτίζουν τα κινούμενα σκηνικά που ο Kentridge παράγει για τις θεατρικές παραγωγές του και τις παραστάσεις. Ενώ στο θέατρο οι εικόνες αλλάζουν συνεχώς, εδώ οι ταπισερί είναι εικόνες παγωμένες στον χρόνο.

Gallery Five - Αίθουσα 5

Τοπία

Falls Looking Upstream

(Colonial Landscapes), 1995

Hunting the Spurwinged Goose

(Colonial Landscapes), 1995–96

Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 ο Kentridge πραγματοποίησε τα «Colonial Landscapes», μια σειρά από σχέδια βασισμένα στους δύο τόμους του “Africa and Its: As Told by Its Explorers”. […] Οι εικόνες του Kentridge από καταρράκτες και τοπία μιμούνται αποικιακές αναπαραστάσεις της Αφρικής. Γραμμές όμως και άλλα σημάδια διαταράσσουν τις ειδυλλιακές σκηνές και παραπέμπουν σε διαδικασίες τοπιογραφίας και χαρτογραφήσεις, με τις οποίες οι Ευρωπαίοι προσπαθούν να κατέχουν και να ελέγχουν το τοπίο. Αυτά δείχνουν τις πολύ πιο σκοτεινές, πτυχές της αποικιοκρατίας. .

Gallery Six - Αίθουσα 6

Στούντιο

Το «στούντιο σχεδίασης» του Kentridge είναι ενταγμένο στον κήπο του οικογενειακού του σπιτιού στο Γιοχάνεσμπουργκ. Ο Kentridge έχει μιλήσει συχνά για το σχέδιο που αποτελεί το δικό του σημείο εκκίνησης και ειδικά μέσα στο περιβάλλον αυτού του χώρου, όπου το μεγαλύτερο μέρος της δημιουργικής του δουλειάς παίρνει σάρκα και οστά. Σχέδια ζωγραφικής θα μεταμορφωθούν σε γλυπτική, ταπισερί, φιλμ και παραγωγές μεγάλης κλίμακας.

Αυτή η αίθουσα καταγράφει τη δραστηριότητα του Kentridge στο στούντιο, αντικατοπτρίζοντας τον τρόπο που παρουσιάζονται εκεί τα έργα, δίνοντας χρόνο στον καλλιτέχνη να προβληματιστεί πάνω τους.

Μέσω κάρβουνου και ινδικού μελανιού εξερευνά και συμπληρώνει, χτίζοντας σύνθετες εικόνες σε μεγάλες σελίδες από παλιά βιβλία.

Παρατηρώντας μέσα από το στερεοσκόπιο

Γοητευμένος με την απαρχαιωμένη τεχνολογία και τις καινοτομίες, όπως το στερεοσκόπιο, μια συσκευή από τη δεκαετία του 1830, το χρησιμοποιεί μια και του επιτρέπει ορισμένα από τα σχέδιά του να φαίνονται τρισδιάστατα.

De Como Não Fui Ministro D’Estado, 2012

HD film, 2 minutes 2 seconds

Η μικρού μήκους ταινία «De Como Não Fui Ministro D'Estado» («Για το πώς δεν έγινα υπουργός του κράτους»), βασίζεται στο μυθιστόρημα «The Posthumous Memoirs of Brás Cubas’ (1881). Εδώ παρουσιάζεται ο Βραζιλιάνος συγγραφέας Machado de Assis. Ο Kentridge περνάει τις σκέψεις του στις σελίδες του βιβλίου, αποκαλύπτοντας τον τρόπο που εκείνος δουλεύει στο στούντιο.

Drawing for The Refusal of Time (Unbind the Artist) 2010

Central Hall - Κεντρική αίθουσα
Black Box / Chambre Noire

Το «Black Box / Chambre Noire» είναι μια μινιατούρα ενός μηχανοποιημένου θεάτρου που λειτουργεί αυτοματοποιημένα, με μηχανικές μαριονέτες που κινούνται, καθώς και σχέδια και μια ακολουθία ταινιών κινουμένων σχεδίων που προβάλλονται, καθρεφτίζοντας τις μεγάλες παραγωγές για τις οποίες ο Kentridge είναι γνωστός.

Ο τίτλος θυμίζει συνήθως άλλοτε ένα θέατρο μαύρου κουτιού δηλαδή έναν απλό χώρο με μαύρους τοίχους, άλλοτε το chambre noire (σκοτεινός θάλαμος) που υποδέχεται φιλμ σελιλόιντ μέσα σε κάμερα, και άλλοτε το μαύρο κουτί που χρησιμοποιείται στα αεροπλάνα για την καταγραφή και ανάκτηση πληροφοριών πτήσης. Το μαύρο στον τίτλο αναφέρεται επίσης στο σκοτάδι της περιόδου της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας στην Αφρική, μια βαθιά και μόνιμη κηλίδα στην ιστορία.

Στη Διάσκεψη του Βερολίνου του 1884–85, η Αφρικανική ήπειρος κατανεμήθηκε μεταξύ των ευρωπαϊκών εθνών, χωρίς αφρικανική εκπροσώπηση, στο πλαίσιο μιας διαδικασίας που οδήγησε στη διαμόρφωση της σύγχρονης πολιτικής των εθνών και στην επί δεκαετίες εκμετάλλευση και καταστολή.

Το «Black Box / Chambre Noire» εξετάζει την βίαιη καταστολή των λαών Herrero και Nama της Νοτιοδυτικής Αφρικής στην σημερινή Ναμίμπια, που πραγματοποιήθηκε το 1908 από τις γερμανικές αποικιοκρατικές ένοπλες δυνάμεις (τις «Schutztruppe»). Αυτή η στρατιωτική εκστρατεία αναγνωρίστηκε ως η πρώτη γενοκτονία του εικοστού αιώνας. Το 2021 η Γερμανία ζήτησε επίσημα συγγνώμη για τις ενέργειές της. Η ταινία περιέχει και ιστορικά πλάνα ενός κυνηγού που πυροβολεί έναν ρινόκερο.

Gallery seven - Αίθουσα 7
Λουλούδια

The Execution of Maximilian, 2017

Ο Kentridge έχει πραγματοποιήσει σχέδια μεγάλης κλίμακας λουλουδιών για αρκετά χρόνια. Το πιο πρόσφατο, Το «Oh To Believe in Another World», δημιουργήθηκε ειδικά για αυτή την έκθεση. Πρόκειται για πολύ προσωπικά σχέδια, που αντικατοπτρίζουν το σκηνικό του σπιτιού του, όταν λουλούδια αποστέλλονται στον καλλιτέχνη ή στην οικογένειά του σε ανάμνηση ειδικών γεγονότων.

Υιοθετώντας το στυλ των παραδοσιακών Κινέζικων πινάκων ζωγραφικής, ο Kentridge χρησιμοποιεί αποσπάσματα από ιστορικά, φιλοσοφικά και ιατρικά κείμενα υποστηρίζοντας τα οφέλη για την υγεία ορισμένων φυτών.

Σχεδιασμένα με κινέζικα πινέλα και ινδικό μελάνι, αυτά τα ελεύθερα σχέδια συνήθως καλύπτουν πολλά επικαλυπτόμενα φύλλα χαρτιού, τα οποία κρατούνται στη θέση τους με καρφίτσες, όπως είναι κρεμασμένα στο

Στούντιο του Kentridge.

The Execution of Maximilian, 2017

Σε πολλές περιπτώσεις αντικατοπτρίζουν άλλες εικόνες ή καρτ ποστάλ ή διάσημους πίνακες άλλων καλλιτεχνών όπως του Edouard Manet.

Η εντυπωσιακή κλίμακα αυτών των σχεδίων μπορεί να είναι συντριπτική, ως προς το μέγεθος, για την κλίμακα του θεατή.

Gallery Eight - Αίθουσα 8
Σημειώσεις για ένα μοντέλο Όπερας

Στην Κίνα, η Μεγάλη Προλεταριακή Πολιτιστική Επανάσταση υπό τον Πρόεδρο Μάο Τσε Τουνγκ πραγματοποιήθηκε μεταξύ 1966 και 1976. Στόχος της ήταν να επιταχύνει την ανάπτυξη και να εγκαταλείψει τις αστικές αξίες επιβάλλοντας ταυτόχρονα τη μαοϊκή σκέψη.

Η βίαιη υπό την ηγεσία της κυβέρνησης εκστρατεία, που περιλάμβανε την αναγκαστική μετεγκατάσταση ανθρώπων και την βίαιη καταστολή της ελεύθερης σκέψης, επαναλήφθηκε και στη Νότια Αφρική κατά τη διάρκεια του απαρτχάιντ.

Το «Μικρό κόκκινο βιβλίο» του Μάο, το οποίο περιείχε οδηγίες και εμπνευσμένες σκέψεις, αγνόησε τη σκληρή πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν ζώντας συνηθισμένες ζωές.

Οι «Yangbanxi» (Model Operas), οκτώ από τις οποίες ήταν δημιουργήθηκαν από τη σύζυγο του Μάο την Jiang Qing και ερμηνευτήκαν ως μπαλέτα καθώς και ως ταινίες, ήταν η μόνη επίσημα εγκεκριμένη κρατική μουσική που επιτρεπόταν κατά τη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης.

Με έντονα εθνικιστικά θέματα και άκρως φορτισμένες μουσικές, μπαλέτα όπως το “The Red Detachment of Women” μετέτρεψαν αγρότες και στρατιώτες σε ήρωες της επανάστασης.

Το έργο του Kentridge αναφέρεται εφαπτομενικά στην επέκταση των κινεζικών κρατικών συμφερόντων, μια μορφή οικονομικής αποικιοκρατίας, σε όλη την Αφρική.

Στις ταινίες, που προβάλλονται σε αυτή την αίθουσα παράλληλα σε τρείς οθόνες, παρακολουθούμε την χαριτωμένη μπαλαρίνα ντυμένη στρατιώτης, χορεύοντας με ένα τουφέκι, όπως μεταφέρθηκε από τον Kentridge στη Νότια Αφρική, και αποτελεί μία αταίριαστη εικόνα.

Ομοίως, η κινεζική εκστρατεία για την εξάλειψη των τεσσάρων «παρασίτων» (κουνούπι, αρουραίος, μύγα και σπουργίτι) κατά το μεγάλο άλμα προς τα εμπρός (1958–62), αποδόθηκε τραγικά στην ταινία. Εκατομμύρια πτηνών σκοτώθηκαν σε μια ενορχηστρωμένη εκστρατεία, αφήνοντας τα χωράφια με σιτηρά στο έλεος των ακρίδων και με αποτέλεσμα τον μεγάλο κινεζικό λιμό της περιόδου (1959–61), και την τελική επανεισαγωγή σπουργιτιών από τη Σοβιετική Ένωση.

Gallery Nine - Αίθουσα 9
Δέντρα

Πρόσφατα, ο Kentridge χρησιμοποιεί κινέζικα πινέλα και ινδικό μελάνι για να κάνει μεγάλα σχέδια δέντρων. Εδώ, σε αυτή την αίθουσα, αυτά τα συνήθως μοναχικά δέντρα ενώνονται για να σχηματίσουν ένα άλσος έξω από τη Σίβυλλα, που πρωταγωνιστεί στην ταινία που παρουσιάζεται στην παρακείμενη επόμενη αίθουσα. Αυτά τα σχέδια σχετίζονται με την ταινία (και την όπερα δωματίου «Περιμένοντας τη Σίβυλλα») όπου σύμφωνα με το μύθο, όσοι αναζητούν πληροφορίες για το μέλλον, έγραφαν ερωτήσεις για την Σίβυλλα στα φύλλα των δέντρων. Αυτή η αίθουσα θα μπορούσε να θεωρηθεί ως το μέρος όπου οι επισκέπτες θα μπορούσαν να συνθέσουν τις δικές τους ερωτήσεις για την Σίβυλλα πριν πλησιάσουν την κατοικία της στην επόμενη αίθουσα. Σε αντίθεση με τα σχέδια των λουλουδιών, τα σχέδια δέντρων γίνονται σε λευκά φύλλα χαρτιού, που στη συνέχεια τοποθετούνται σε καμβά, έτσι ώστε να μπορούν να διπλωθούν σαν τους παλιούς χάρτες.

Αίθουσα διαλέξεων

Περιμένοντας τη Σίβυλλα

Μία διαφορετική εικόνα παρουσίασε η τελευταία αίθουσα, όπου είχε στηθεί η σκηνή για μια όπερα δωματίου, με τίτλο «Waiting for the Sibyl» γραμμένη από τον Kentridge για μια μικρή ομάδα μουσικών, με μουσική σύνθεση από τους Nhlanhla Mahlangu και Kyle Shepherd. Παραγγέλθηκε από το Teatro dell'Opera στη Ρώμη όπου έκανε πρεμιέρα το 2019.

Sabine Theunissen & W. Kentridge

Εδώ, ο Kentridge, συνεργάζεται με την σκηνογράφο Sabine Theunissen, που έχει δημιουργήσει ειδικά το σκηνικό για την ταινία μικρού μήκους Sibyl, μία ξεχωριστή δουλειά, μαζί με τις κούκλες και τα κοστούμια της Greta Goiris, που το καλοκαίρι του 2022 πραγματοποίησε και τα κοστούμια για την παράσταση “Άλκηστη” του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία του Ολλανδού Γιόχαν Σίμονς, ιδρυτή του διάσημου Theater Hollandi, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, που παίχτηκε στο θέατρο της Επιδαύρου.

Greta Goiris, Costumes and puppets for Waiting for the Sibyl, 2019-2022

Αυτό το έργο βασίζεται στον μύθο των Κουμαίων όπου η Σίβυλλα, ήταν μια ιέρεια που επέβλεπε το Απολλώνιο μαντείο στο Cumae, κοντά στη Νάπολη. Στο επικό ποίημα του Βιργίλιου «Η Αινειάδα» (γραμμένο μεταξύ 29 και 19 π.Χ.), η Σίβυλλα ήταν εγκατεστημένη πάνω από την είσοδο του Άδη, στον Κάτω Κόσμο.

Στο άνοιγμα της σπηλιάς οι άνθρωποι άφηναν ερωτήσεις για τη μοίρα τους – γραμμένες στα φύλλα των δέντρων – για να απαντηθούν από την Σίβυλλα, που θα έγραφε τις απαντήσεις της στα φύλλα της βελανιδιάς και θα τα άφηνε να μαζευτούν στην είσοδο του σπηλαίου. Ωστόσο, ο άνεμος θα σήκωνε τα φύλλα, στροβιλίζοντάς τα γύρω από την περιοχή μπροστά στο σπήλαιο, ανακατεύοντας τη σειρά τους, έτσι ώστε οι ερωτώντες δεν θα μπορούσαν να γνωρίζουν σε ποιον ανήκουν οι απαντήσεις. Η μοίρα τους ήταν μεν κοντά, αλλά ήταν αδύνατο να εντοπιστεί.

Ο Kentridge έχει μεταφέρει τα δεδομένα του μύθου σε ένα γραφείο του εικοστού αιώνα, δίνοντας έμφαση στην δομή και την πολυπλοκότητα της κρατικής γραφειοκρατίας, που σημαίνει επίσης την κατηγοριοποίηση και τον έλεγχο των ανθρώπων με στόχο να ματαιωθούν οι φιλοδοξίες τους, βασικό χαρακτηριστικό της πολιτικής του φυλετικού διαχωρισμού. Αναφέρεται επίσης στη σύγχρονη Σίβυλλα, ο πανταχού παρών αλγόριθμος που ξέρει περισσότερα για το τι θέλει ή θα κάνει στη συνέχεια ένα άτομο παρά οι ίδιοι.

Αφήνω για το τέλος ένα συνοπτικό βίντεο όπου ο ίδιος ο Kentridge πραγματοποιεί μια σύντομη ξενάγηση στην έκθεση. Δείτε το εδώ για να αποκτήσετε μια πληρέστερη εικόνα της έκθεσης.

 Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες  για μεγέθυνση