ΕΣΩ 2022:

ΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΡΕΙΣ ΚΥΡΙΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ

Σέβα Καρακώστα, Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη και Νέλλα Γκόλαντα στην πρόσφατη ημερίδα για το design και την αρχιτεκτονική

+

1. ΤΟ ΝΕΟ ΤΕΥΧΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ

Archisearch Paper Edition

2. DOMa: ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΣΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ

3. ΚΕΙΜΕΝΟ ΝΙΚΟΥ ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΕΝΗ ΠΟΛΗ

Στιγμές χαράς βιώσαμε στην πιο σημαντική ενότητα της 10ης κατά σειρά διοργάνωσης της ημερίδας ΕΣΩ, που πραγματοποιήθηκε και φέτος στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση. Και αναφέρομαι στην ενότητα των βραβεύσεων σε τρεις σημαντικές γυναίκες – τη Σέβα Καρακώστα, τη Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη και τη Νέλλα Γκόλαντα – για τη συνολική συνεισφορά τους στο πεδίο της αρχιτεκτονικής και των τεχνών. Η πρώτη για τα σημαντικά αρχιτεκτονικά της έργα στην Αθήνα, η Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη Ομότιμη Καθηγήτρια του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και υπεύθυνη των Αρχείων Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη, για το σημαντικό διδακτικό και συγγραφικό της έργο και η τελευταία η Νέλλα Γκόλαντα, ως εικαστικός και γλύπτρια αστικού τοπίου με έργα απαράμιλλης αισθητικής και ευαισθησίας, όπως η Γλυπτή Προκυμαία Φλοίσβου στο Παλαιό Φάληρο (1984-1986).

Έτσι ανάμεσα στις ιδιαίτερα θεωρητικές εισηγήσεις και συζητήσεις, που φέτος κυριάρχησαν στο πλαίσιο της προσπάθειας να “σκιαγραφηθεί η μεταπανδημιακή κοινωνία και πόλη και να αναζητηθούν νέοι τρόποι δράσης και σχεδιασμού”, μια ανάσα γιορτής και χαράς ξεκίνησε όταν η Ρένα Σακελλαρίδου, κάλεσε στο βήμα την κάθε μια τιμώμενη για να παρακολουθήσουν δίπλα της προσηλωμένες τα βίντεο που είχαν προετοιμαστεί…

Σέβα Καρακώστα, Ρένα Σακελλαρίδου

Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, Ρένα Σακελλαρίδου

Νέλλα Γκόλαντα

… στην συνέχεια άκουσαν προσεκτικά και με εμφανή ικανοποίηση τα κείμενα που είχε προετοιμάσει η Σακελλαρίδου για την ζωή και το έργο τους…

Σέβα Καρακώστα, Ρένα Σακελλαρίδου

Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, Ρένα Σακελλαρίδου

Νέλλα Γκόλαντα, Ρένα Σακελλαρίδου

… και αμέσως μετά παρέλαβαν με χαμόγελα και εναγκαλισμούς τα βραβεία καταχειροκροτούμενες από το κοινό…

Σέβα Καρακώστα, Ρένα Σακελλαρίδου

Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, Ρένα Σακελλαρίδου

Νέλλα Γκόλαντα, Ρένα Σακελλαρίδου

…και μετά το τελετουργικό της απονομής, η κάθε μία ευχαρίστησε από μικροφώνου και μίλησε για τις εμπειρίες της από την μεγάλη τους προσωπική διαδρομή.

Σέβα Καρακώστα

Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη

Νέλλα Γκόλαντα

Μας συγκίνησαν και οι τρείς! Και στο τέλος, καθισμένες απέναντί μας στην σκηνή, δίπλα δίπλα, υπομονετικά με τα βραβεία ανά χείρας, το κλίμα απογειώθηκε, όταν σηκώθηκαν όρθιες, με μια αναπάντεχη νεανική χάρη, με την ξαφνική χαμογελαστή και αισιόδοξη παρουσία του Βασίλη Μπαρτζώκα, εμπνευστή αυτής της γεμάτης ευγένεια τελετής, που επαναλαμβάνεται και φέτος για δεύτερη φορά.

Ο Βασίλης Μπαρτζώκας, η ψυχή των ΕΣΩ, αναμφίβολα αγαπάει την αρχιτεκτονική, όχι μέσα από σπουδές και διπλώματα, αλλά μέσα από τις επί χρόνια εξειδικευμένες συνεργασίες με αρχιτέκτονες, ως προμηθευτής αρχικά ξεχωριστών υλικών και προϊόντων υψηλού design μέσω της γνωστής εταιρείας Carteco. Γνώστης της κατασκευής και δεινός στις δημόσιες σχέσεις και την προβολή εταιρειών και αρχιτεκτόνων, κατάφερε ως ιδρυτής του Archisearch.gr και του Design Αmbassador όχι μόνο να ενταχθεί στην ομάδα εκείνων που κρίνουν και αποφασίζουν τις ελληνικές υποψηφιότητες για τα βραβεία του Ιδρύματος Mies Van Der Rohe, (άγνωστο το πώς ορίζονται!) αλλά και να εξασφαλίσει την στρατηγική συνεργασία και συνεπιμέλεια και την ένταξη ομιλητών (στελέχη και βραβευθέντες) στο πρόγραμμα του φετινού ΕΣΩ 2022. 

Η φετινή ημερίδα κινήθηκε κατά κάποιο τρόπο σε επίπεδα εξειδικευμένων και ίσως ακραίων μεταπτυχιακών σπουδών, όπως η παρουσίαση για την δημιουργία ασφαλών, βιώσιμων και χωρίς αποκλεισμούς δημόσιων τουαλετών για όλους αναξαρτήτως φύλου, ηλικίας, θρησκείας ή αναπηρίας. Σε κάθε περίπτωση στην πορεία είχε ενδιαφέρον, και όπως πάντα η όλη εκδήλωση ήταν και αυτή την φορά πολύ καλά οργανωμένη. Και αυτό θεωρώ ότι πρέπει να αναγνωριστεί, ακόμη από όσους παραμένουν επιφυλακτικοί και απόμακροι. Ζούμε μια άλλη εποχή για την αρχιτεκτονική που πρέπει να την κατανοήσουμε και να συμβάλουμε στην καλύτερη δυνατή εξέλιξη αυτής της μακρόχρονης προσπάθειας. Αναμφίβολα τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο αυτό η αρχιτεκτονική στην Ελλάδα έχει αποκτήσει μια πρωτοφανή ιστορικά δημοσιότητα με σειρά συζητήσεων διαλέξεων, ημερίδων, εκδόσεων, περιοδικών και δημοσιεύσεων.

Λεπτομέρεια του σκηνικού της ημερίδας, που επιμελήθηκε ο Σταύρος Παπαγιάννης (STAGEDESIGNOFFICE)

Σε κάθε περίπτωση και ο Μπαρτζώκας με την επιμονή του και το επιχειρηματικό του πνεύμα, έχει ανοίξει καινούργιους δρόμους ως προς την προβολή και παρουσίαση, μέσω του ιστότοπου, των εκδηλώσεων και των εντύπων που προωθεί, αποτυπώνοντας και προωθώντας μια νέα πραγματικότητα στον χώρο της αρχιτεκτονικής και του design, πιθανώς σε κάποιες περιπτώσεις υπερεκτιμημένη.

Δεν θα αναφερθώ στο περιεχόμενο των εισηγήσεων-συζητήσεων που μπορείτε συνοπτικά να διαβάσετε στον ιστότοπο archisearch.gr (εδώ). Απλά παραθέτω στην συνέχεια τα πορτραίτα των ομιλητών, ομαδοποιημένα σύμφωνα με τις μεταξύ τους συζητήσεις, με πρώτο το πορτραίτο   της Δανάης Μακρή, που είχε το γενικό πρόσταγμα και την ευθύνη συντονισμού της ημερίδας, και  παράλληλα υποδέχθηκε την τζαζ μπάντα του Δημήτρη Βασιλάκη.

/ Δανάη Μακρή υπεύθυνη παρουσίασης της ημερίδας, Joel Sanders αρχιτέκτονας και ακαδημαϊκός, Ivan Blasi, επιμελητής και διευθυντής προγράμματος των βραβείων Mies van der Rohe, Ηλίας Μεσσίνας αρχιτέκτονας και πρόεδρος της ECOWEEK.../ ,

/...που παράλληλα συντόνισε τη συζήτηση μεταξύ των αρχιτεκτόνων και ερευνητών Ανδρέα Θεοδωρίδη, Θωμά Δοξιάδη και Λυδίας Ξυνογαλά. Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, διευθύντρια πολιτισμού του Ιδρύματος Ωνάση που συνομίλησε με τον Ivan Blasi /

/Ο αρχιτέκτονας και Curator-in-Chief του οργανισμού New London Architecture (NLA), Peter Murray, συνομίλησε με τους αρχιτέκτονες Xander Vermeulen Windsant και María Langarita, από την Ολλανδία και την Ισπανία αντίστοιχα. Η αρχιτέκτονας Sara Kolata, με τον Ηλία Μεσσίνα συνομιλεί με τους…/

/…αρχιτέκτονες Γιώργο Μητρούλια, Jaffer Kold, Ήβη Διαμαντοπούλου και Πάνο Σακκά/

/ Ο Ivan Blasi μίλησε με τους αρχιτέκτονες Frederic Druot και Jose Toral, από την Γαλλία και την Ισπανία, διακριθέντες στα Ευρωπαϊκά βραβεία σύγχρονης αρχιτεκτονικής – Mies van der Rohe Award.

    1. 

ΤΟ ΝΕΟ ΤΕΥΧΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ

Archisearch Paper Edition

Με αφορμή την φετινή ΕΣΩ, κυκλοφόρησε και η τρίτη έκδοση του περιοδικού Archisearch Paper Edition, που σχετίζεται και με την συνεργασία με το Ίδρυμα Mies Van Der Rohe.  Μία πλούσια σε ύλη εντυπωσιακή έκδοση, που  μόλις πρόλαβα να ξεφυλλίσω. Τηρώντας το προφίλ του το περιοδικό, όπως σημειώνει στο editorial ο Μπαρτζώκας «Ξεκινά με μία ενότητα που διερωτάται για το μέλλον των πόλεων. Αγκαλιάζει ένα αφιέρωμα για την «πράσινη» Νέα Υόρκη. Ατενίζει μεγάλα έργα στο παραλιακό μέτωπο της Αθήνας και παραδείγματα βιώσιμης αρχιτεκτονικής στη Σουηδία, σε αντιδιαστολή με τις πόλεις που καταρρέουν στην Ουκρανία. Δεν υποτιμά το mainstream, θαυμάζει τον τρόπο σκέψης των νέων και μαγεύεται σε κάθε κλίμακα. Έτσι, συνιστά ένα μωσαϊκό, με ψηφίδες του, τα τεκταινόμενα. Ως αποτέλεσμα, το ίδιο το Archisearch Paper Edition 3, γίνεται εν μέρει το απείκασμα της πραγματικότητας, την οποία θέτει στην κρίση του κοινού.»

2.

DOMa: 

ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΣΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ

στην Κυριακάτικη Καθημερινή

Στον αντίποδα του μαξιμαλιστικού περιοδικού Archisearch Paper Edition, ο Γιώργος Πανέτσος με την ομάδα του DOMa τον Πρόδρομο Παπαδόπουλο και την Ναταλία Μαυρίδου, επιχειρούν να εντάξουν στην Κυριακάτικη Καθημερινή, σε κλίμα διακοπών, απευθυνόμενοι στο ευρύτερο κοινό, μία προσεγμένη και στοχευμένη ποιοτική έκδοση ως προς την εικόνα και το περιεχόμενο, μακράν των εκαλαϊκευμένων γνωστών δημοσιεύσεων, και κυρίως σε προσιτό και εύληπτο μέγεθος.

Με αφετηρία τις θερινές διακοπές του «Τρελαντώνη» όπως τις περιγράφει η Πηνελόπη Δέλτα, σε συγκρότημα επαύλεων του Τσίλλερ στην ανατολική ακτή της Ζέας, ξετυλίγεται μία προσεγμένη επιλογή κατοικιών στη θάλασσα, που έτσι όπως τις είδα όλες μαζί μου άφησαν μία αίσθηση ικανοποίησης και μιας κρυφής «υπερηφάνειας» για την υψηλή ποιότητα έργων Ελλήνων αρχιτεκτόνων που αναδύονται στο ελληνικό τοπίο, κάτω από το ελληνικό φως με φόντο τη θάλασσα. Αποκορύφωμα αυτής της σύνοψης αποτελεί το ΑΡΧΕΙΟ 1959-1973 με κορυφαία έργα αρχιτεκτονικής που έχουν εγγραφεί στη συνείδησή μας, αναδεικνύοντας μία συνέχεια μιας ποιοτικής μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής κατοικιών διακοπών στη Μεσόγειο, με διεθνή απήχηση.

3.

«ΑΚΡΑΙΑ», ΑΛΛΑ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΦΥΣΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΕΝΗ ΠΟΛΗ;

του Νίκου Καλογήρου,

Ομότιμου Καθηγητή Τμ. Αρχιτεκτόνων ΑΠΘ

Θεσσαλονίκη, φωτό Νίκος Καλογήρου

Στις 15 Νοεμβρίου 2017, μετά από έντονη βροχόπτωση, εκδηλώθηκε μεγάλη πλημμύρα στη Δυτική Αττική, από την οποία έχασαν τη ζωή τους 24 άτομα. Πέρα από τις ποινικές κυρώσεις που πρόσφατα καταλογίστηκαν για όσους είχαν την θεσμική ευθύνη της διαχείρισης, αναδείχθηκε η χρόνια επικινδυνότητα της τοπογραφίας μητροπόλεων, που επεκτάθηκαν με πυκνή δόμηση και αυθαιρεσίες, αγνοώντας το φυσικό περιβάλλον.

Στις περιπτώσεις παρατεταμένου καύσωνα, οι απώλειες μπορεί να είναι μεγαλύτερες. Η διασπορά των θυμάτων και ο εντοπισμός τους σε ευάλωτες ομάδες δεν προσφέρονται για άμεσους θεσμικούς καταλογισμούς. Στην γνωστή παλιότερη ελληνική περίπτωση του Ιουλίου 1987, καταγράφηκαν επίσημα 1300 θάνατοι, κυρίως στην Αττική. Οι περίοδοι με ακραίες θερμικές συνθήκες σε ελληνικές πόλεις, παρά το γεγονός ότι αυτές εντάσσονται σε εύκρατες κλιματικές ζώνες, σταδιακά αυξάνονται και δημιουργούν δυσεπίλυτα προβλήματα. Οι πόλεις μας οικοδομούνται αποκλειστικά με σκληρά επεξεργασμένα υλικά, που…

Για την συνέχεια κάντε ΚΛΙΚ εδώ 

 

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση