ΕΞΗ ΑΝΟΙΞΙΑΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

εκθέσεις, ημερίδες, επιτιμοποιήσεις, στην Αθήνα και στην Πάτρα

Δεν έχει τελειώσει ακόμη αυτός ο μήνας και μετά την επί πολύ καιρό έλλειψη εκδηλώσεων και εκθέσεων λόγω πανδημίας, η αρχιτεκτονική τις ανοιξιάτικες αυτές ημέρες του Μαΐου είχε την τιμητική της. Έξη ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, με κύριο χαρακτηριστικό την αθρόα προσέλευση κοινού, και κυρίως νέων αρχιτεκτόνων και φοιτητών. Ημερίδες, εκθέσεις, επιτιμοποιήσεις τόσο στην Αθήνα με κέντρο το Μουσείο Μπενάκη στην Πειραιώς κυρίως, όσο και στην Πάτρα.

Δεν κατάφερα να παρακολουθήσω όλες αυτές τις εκδηλώσεις σε όλη τους την διάρκεια. Σε κάποιες μη έχοντας χρόνο κατέγραψα ένα μόνο μέρος τους και στην συνέχεια επιχειρώ να τις παραθέσω, έστω και ελλειπτικά, με στόχο να ενημερωθούν όσοι δεν προσήλθαν αλλά και να καταγραφούν ως γεγονότα στο αρχιτεκτονικό γίγνεσθαι του τόπου. Τις παραθέτω με την σειρά που πραγματοποιήθηκαν μέσα σε δώδεκα ημέρες, από τις 5 έως 17 Μαΐου 2022.

1.

«ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ»

ΕΚΘΕΣΗ ΚΑΙ ΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ

05 05 2022

Την Ημερίδα αυτή την περίμενα καιρό. Ήξερα ότι ήταν επιθυμία της δυναμικής ομάδας των διδασκόντων να φέρουν στην Αθήνα τμήματα των εκθέσεων που στήθηκαν στην Βενετία και στην Θεσσαλονίκη, με αφορμή την 17η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής 2021 και με θέμα τον Άξονα της Αριστοτέλους που σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα – πολεοδόμο Ερνέστ Εμπράρ, και να πραγματοποιήσουν μια νέα ημερίδα.

Πρόκειται τελικά για μια Οδύσσεια που βίωσαν οι οργανωτές για την πραγματοποίηση των όλων αυτών των εκδηλώσεων, των εκθέσεων και των σημαντικών εκδόσεων, στο πλαίσιο μιας ασφυκτικής οικονομικής στενότητας, με τεράστια υπομονή και επιμονή. Έχουν προηγηθεί σχετικές αναρτήσεις σε αυτό το blog στο παρελθόν.

Έφτασα καθυστερημένος στο Μουσείο Μπενάκη αμέσως μετά την ομιλία της Αριάδνης Βοζάνη, που μίλησε με αφορμή το πρώτο βραβείο του σχετικού αρχιτεκτονικού διαγωνισμού (βλέπε σχετική ανάρτηση εδώ). Δεν πρόλαβα να ακούσω τον Ηλία Κωνσταντόπουλο, τον Νίκο Καλογήρου, την Μαρία Δούση, τον Δημήτρη Κονταξάκη και τον Σοφοκλή Κωτσόπουλο και την ομάδα Ελένη Αθανασιάδου, Αθηνά Βιτοπούλου και Γαρυφαλλιά Κατσαβουνίδου. Επίσης και τον Τηλέμαχο Ανδριανόπουλο που  την συμμετοχή του στην Μπιενάλε με τους φοιτητές του ΕΜΠ, με τίτλο ΑΡΙΣΤΟΤΈΛΟΥΣ ΑΝΑΒΑΣΗΣ  παρουσίασα ήδη εδώ.

Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος με τους φοιτητές του ΕΜΠ, η συμμετοχή τους με τίτλο ΑΡΙΣΤΟΤΈΛΟΥΣ ΑΝΑΒΑΣΗΣ στην Μπιενάλε

Ηλίας Ζέγγελης, Γιάννης Αίσωπος

Ηλίας Ζέγγελης στο βήμα

Στην συνέχεια μου κίνησε το ενδιαφέρον η επιμονή και το κουράγιο του Ηλία Ζέγγελη που συνεργάστηκε μαζί με τον Γιάννη Αίσωπο  και τον Θοδωρή Κονταρέλη, και ανέβηκε  στο βήμα όπου πήρε την ευθύνη της αναλυτικής παρουσίασης της εισήγησής τους, με τίτλο:  Ο Αδρανής Άξων. Αναβίωση της οδού Αριστοτέλους στην Θεσσαλονίκη.

Άλκηστις Ρόδη

Ξεχώρισα την φρεσκάδα της παρουσίασης της Άλκηστις Ρόδη. που μας αιφνιδίασε με την πρωτότυπη εισήγησή της, με τίτλο ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ. Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ  ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, αποκαλύπτοντας σημαντικούς και ουσιαστικούς συσχετισμούς  ανάμεσα σε δύο μελέτες του Ερνέστ Εμπράρ, με ένα συστηματικό τρόπο και μια συγκροτημένη τεκμηρίωση.

Ένα ρεαλιστικό και ένα ουτοπικό σχέδιο με εντυπωσιακή ομοιότητα.

Το Σχέδιο της Θεσσαλονίκης του Hébrard, δεξιά και το ιδεώδες σχέδιό του για το ‘Παγκόσμιο Κέντρο Επικοινωνίας’ μετά από ανάθεση του νορβηγο-αμερικανού γλύπτη Hendrik Christian Andersen, υπό την επιρροή του Βέλγου ειρηνιστή Paul Otlet, αριστερά.

Ακολούθησαν οι καθηγητές στο ΑΠΘ η Αλκμήνη Πάκα με θέμα ΑΣΤΙΚΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΧΩΡΟΣ Ή ΤΟ ΚΑΘΙΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ και ο Αναστάσιος Τέλλιος με την Δέσποινα Ζαβράκα με θέμα ΤΟ ΜΕΤΑ-ΠΑΛΙΜΨΗΣΤΟ. Η ΠΟΛΛΑΠΛΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΛΛΑΧΙΣΤΩΝ.

η Αλκμήνη Πάκα και ο Αναστάσιος Τέλλιος με την Δέσποινα Ζαβράκα

Δεν κατάφερα να παρακολουθήσω την δεύτερη ενότητα όπου μίλησαν οι Ανδρέας Γιακουμακάτος, Αναστάσιος Κωτσιόπουλος, Παναγιώτης Τουρνικιώτης, Δημήτρης Καιρίδης και ο Εθνικός Επίτροπος Ευθύμιος Μπακογιάννης.

Πρόλαβα μόνο να φωτογραφίσω την λιτή έκθεση που διοργανώθηκε από το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, το Μουσείου Μπενάκη, το Υπουργείο Ενέργειας και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, που περιλαμβάνει τμήματα των εκθέσεων που στήθηκαν στην Βενετία και στην Θεσσαλονίκη με αφορμή την 17η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής 2021 και θα διαρκέσει έως τις 22 Μαΐου.

2.

MASSIMILIANO FUKSAS: 

ΕΠΙΤΙΜΟΠΟΙΗΣΗ + ΔΙΑΛΕΞΗ

ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ

11 05 2022

Παναγιώτης Πάγκαλος, Maximmiliano Fuksas

Μια πρωτοβουλία, μέσα από μια προσωπική σχέση του διδάκτορα αρχιτεκτονικής & Αναπληρωτή Καθηγητή Παναγιώτη Πάγκαλου με τον Maximmiliano Fuksas, έναν από τους πρωταγωνιστές της σύγχρονης αρχιτεκτονικής σκηνής, συνέβαλε στην επιτιμοποίηση του διάσημου αυτού αρχιτέκτονα σε Διδάκτορα του τμήματος Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη στην Πειραιώς την Τετάρτη 11 Μαϊου 2022. Άλλη μια εκδήλωση από το νέο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, που αναδεικνύει μια ενδιαφέρουσα δυναμική στον χώρο της αρχιτεκτονικής που παρακολουθούμε με ενδιαφέρον.

Ευφροσύνη Μουζακίτου, Παναγιώτης Καλδής, Χαράλαμπος Α. Πρέσσας

Την τελετή άνοιξαν με σύντομους χαιρετισμούς ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Παναγιώτης Καλδής, ο Κοσμήτορας της Σχολής Εφαρμοσμένων Τεχνών και Πολιτισμού Καθηγητής Χαράλαμπος Α. Πρέσσας, και η Patrizia Falcinelli, Πρέσβης της Ιταλικής Δημοκρατίας στην Ελλάδα.

Στην συνέχεια ο Αναπληρωτής Καθηγητής Παναγιώτης Πάγκαλος έκανε ειδική αναφορά στην ζωή και το έργο του τιμώμενου. 

Παναγιώτης Πάγκαλος

Ακολούθησε η διαδικασία της αναγόρευσης και της περιένδυσης του τιμώμενου αφού η η Πρόεδρος του Τμήματος Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής της Σχολής Εφαρμοσμένων Τεχνών και Πολιτισμού Καθηγήτρια Ευφροσύνη Μουζακίτου ανέγνωσε το σχετικό κείμενο της αναγόρευσης, και ακολούθησε η παράδοση της τιμητικής πλακέτας.

Massimiliano Fuksas

Doriana Fuksas

Ο Massimiliano Fuksas πραγματοποίησε στην συνέχεια διάλεξη με τίτλο “Innovation and Architecture”, και  κέρδισε το κοινό παρά την δύσκολη εκφορά του αγγλόφωνου λόγου του. Μας μίλησε και μας εντυπωσίασε για την διαδρομή του από τα παιδικά του χρόνια και πώς στην συνέχεια βρέθηκε κοντά σε εικαστικούς όπως o Ντε Κίρικο και σημαντικά αρχιτεκτονικά γραφεία όπως οι ουτοπιστές Archigram, που τον προετοίμασαν να ακολουθήσει μια προσωπική πορεία σε συνεργασία με την σύντροφο του Doriana Fuksas, πραγματοποιώντας έργα στα οποία η τεχνολογία ακολουθεί τον φιλοσοφικό και καλλιτεχνικό αναστοχασμό του δημιουργού. Θεωρείται ο αρχιτέκτονας που αψήφησε τη βαρύτητα, σχεδιάζοντας το περίφημο συνεδριακό κέντρο στην Ρώμη “Τhe Cloud”.

Massimiliano Fuksas, “Τhe Cloud”, Ρώμη, 2016

Διαβάζω ότι: Με κεντρικά γραφεία σε Ρώμη, Παρίσι, Σεντσέν και Ντουμπάι, το «Studio Fuksas» έχει ολοκληρώσει πάνω από 600 έργα σε Ευρώπη, Αφρική, Αμερική, Ασία και Αυστραλία και έχει αποσπάσει πολλά διεθνή αρχιτεκτονικά βραβεία. Το έργο του Massimiliano Fuksas περιλαμβάνεται στα εγκυρότερα συγγράμματα περί αρχιτεκτονικής διεθνώς και διδάσκεται σε όλες τις Σχολές Αρχιτεκτονικής παγκοσμίως.

3.

ΤΟ "SHARE ATHENS 2022 FORUM "

ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ

 και η βράβευση του Δημήτρη Αντωνακάκη

12 05 2022

Δεν είναι η πρώτη φορά που παρακολουθώ και παρουσιάζω το τακτικό φόρουμ Share Athens του διεθνούς φορέα προβολής της αρχιτεκτονικής διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών. Τον Δεκέμβριο του 2019, στην ανάλογη εκδήλωση, παρακολούθησα στο Μουσείο Μπενάκη τις εισηγήσεις, ξεχωρίζοντας την ομιλία του Βάσκου αρχιτέκτονα Francisco Mangado καθώς και την τιμητική εκδήλωση και βράβευση του Νίκου Βαλσαμάκη. (βλ. εδώ)

Αυτή την φορά, το ακριβό εισιτήριο που αρχικά ανακοινώθηκε για την συμμετοχή μας, λειτούργησε αρνητικά με αποτέλεσμα την περιορισμένη προσέλευση στην συγκεκριμένη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε με την συμμετοχή του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής. Απόρησα μάλιστα πώς  ο Ηλίας Κωνσταντόπουλος (Πρόεδρος του ΕΙΑ), συμμετέχοντας στην επιτροπή οργάνωσης, αποδέχθηκε την απαίτηση υψηλού εισιτηρίου, στο βαθμό που στις εκδηλώσεις αυτές υπάρχει αθρόα προσέλευση νέων αρχιτεκτόνων και φοιτητών. Στην πορεία το εισιτήριο μειώθηκε και τελικά η περιορισμένη προσέλευση κατέληξε στην αποστολή νέων δωρεάν προσκλήσεων. Η ζημιά όμως είχε γίνει.

Στο φόρουμ αυτό προσκλήθηκαν να μιλήσουν αρχιτέκτονες από ξένα και ελληνικά γραφεία και εκπρόσωποι εταιρειών οικοδομικών υλικών.

Τελικά βρέθηκα στο Μουσείο Μπενάκη βασικά για την βράβευση του Δημήτρη Αντωνακάκη, όπου μου δόθηκε η ευκαιρία να παρακολουθήσω την τελευταία συζήτηση  (debate) που συμμετείχαν οι αρχιτέκτονες Ηλίας Παπαγεωργίου, Ηρακλής Παπαχρήστου, Αριάδνη Βοζάνη, Κωνσταντίνος Καραμπατάκης, και άλλοι εκπρόσωποι εταιρειών που διηύθυνε με τον καλύτερο τρόπο ο Κωνσταντής Κίζης.

 Ο Ηλίας Κωνσταντόπουλος στο ημίφως 

Στην συνέχεια την ενότητα της βράβευσης, άνοιξε ο Ηλίας Κωνσταντόπουλος, με την ομιλία του στο ημίφως, που περιορίστηκε σε ένα Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα, αναφερόμενος στο Αρχιτεκτονικό έργο, την συμμετοχή στα κοινά, στην διδασκαλία, τις δημοσιεύσεις την Διοίκηση Πολιτιστικών Οργανισμών και τέλος τις διακρίσεις του Δημήτρη Αντωνακάκη.

Ακολούθησε η διαδικασία παράδοσης της ικανού βάρους τιμητικής πλακέτας από του συντελεστές του φόρουμ, για το αρχιτεκτονικό του έργο και τη συνολική του προσφορά στην αρχιτεκτονική κουλτούρα του τόπου μας.

Η ομιλία του Αντωνακάκη ήταν μια μυσταγωγία. Δημιουργήθηκε μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα. Τον παρακολουθήσαμε όλοι, νεότεροι και παλαιότεροι συνεπαρμένοι και περιμέναμε έτσι να έκλεινε και η όλη εκδήλωση. 

Δυστυχώς όμως όλα άλλαξαν με τις επόμενες δύο ομιλίες που αδέξια εντάχθηκαν, προβάλλοντας οικοδομικά προϊόντα και προωθημένο γραφείο του εξωτερικού.

Ας ελπίσουμε ότι την επόμενη φορά η εκδήλωση αυτή να ξεπεράσει τις αδυναμίες της και να αναβαθμιστεί.

4.

"MIRRORING"

ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΠΩΛΗΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΜΠΕΝΑΚΗ

Ξεκινώ με το σχόλιο του Δημήτρη Φιλιππίδη που παραβρέθηκε στα εγκαίνια της έκθεσης:

Αν η επιτυχία κρίνεται από δύο πλευρές: της απήχησης και του τελικού αποτελέσματος, τότε η έκθεση που εγκαινιάστηκε στις 13 Μαΐου, δίπλα στο πωλητήριο του Μουσείου Μπενάκη Πειραιώς, με τα ευφάνταστα αντικείμενα-κοσμήματα που σχεδίασαν οι σπουδαστές του μαθήματος της Κατερίνας Κοτζιά στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ήταν το απόλυτο γεγονός.

Το βράδυ των εγκαινίων επικράτησε μια πανηγυριώτικη, κεφάτη ατμόσφαιρα με ενθουσιασμένους σπουδαστές και σπουδάστριες, που εκτέλεσαν και ένα δικό τους σχετικό δρώμενο, με πολλούς γονείς και εκπροσώπους του διδακτικού προσωπικού του Τμήματος, και τα ίδια τα εκθέματα, πλούσια σε συμβολισμούς και αναγωγές σε αρχαιολογικά ευρήματα.

Δ. Φιλιππίδης

Η Κατερίνα Κοτζιά την βραδυά των εγκαινίων 

Μια μέρα πριν τα εγκαίνια της έκθεσης MIRRORING, που πραγματοποιείται από το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σε συνεργασία με το Πωλητήριο του Μουσείου Μπενάκη, βρέθηκα στην έκθεση μαζί με την Κατερίνα Κοτζιά, που με ενημέρωσε ότι όλα ξεκίνησαν με την διάλεξη της αρχαιολόγου Ειρήνης Παπαγεωργίου στο μάθημά της, από όπου προέκυψαν και οι ιστορίες των κτερισμάτων.

Φοιτήτριες και φοιτητές του Τμήματος προσεγγίζουν εννοιολογικά επτά κτερίσματα και ένα ανάθημα που επιλέχθηκαν από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη και παρουσιάζουν δεκατρία νέα αντικείμενα.

Υπάρχει βέβαια μία δυσκολία στο βαθμό που ο θεατής απαιτέιται να σκανάρει τον κωδικό QR ιστότοπου, προκείμενου να συσχετίσει το έκθεμα που δημιούργησαν οι φοιτητές με τα κτερίσματα.

Τα αντικείμενα και η επιμέλεια της έκθεσης πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο των μαθημάτων Ειδικά Θέματα Σχεδιασμού.

Η έκθεση εντάσσεται στο πλαίσιο του κύκλου εκθέσεων με θέμα Η Αφήγηση Ενός Αντικειμένου, μια έρευνα πάνω στις συλλογές του Μουσείου σε επιμέλεια της Κωστάντιας Μάνθου.

Στην έκθεση συμμετέχουν με έργα τους: η Εύη Βαρδάκα, η Μαρία Γεωργαντάκου, η Μαργαρίτα Γεωργιάδη, η Εύα Γεωργούλη, ο Άγγελος Ζήγος, η Μαρία Θαλασσινού, η Ειρήνη Καραγιάννη, η Ελένη Καραμήτρου, η Αλεξάνδρα Καραμπατζάκη, η Αναστασία Κούρτη, η Δήμητρα Κουτή, η Ιωάννα-Νική Λιακέα, η Νικολέττα Μάντη, η Δέσποινα Μαρμαγκά, η Δέσποινα Μαστρομιχάλη, ο Νίκος Μπόττης, ο Πέτρος Νασίακος, η Ελένη Παπασπύρου, ο Γιάννος Πετρόγιαννης, η Κωνσταντίνα Πιστοφίδη, η Χριστίνα Πλουμή, η Ελισάβετ Πρεβεζάνου, η Μαρία Σκεύα, η Έβη Ταραντίλη και η Μαρία-Κωνσταντίνα Τσίγκα. Την ημέρα των εγκαινίων η χορογράφος Δώρα Ζούμπα οργάνωσε μια performative παρουσίαση των έργων.

5.

ΤΑΣΟΣ ΜΠΙΡΗΣ:

“50 ΧΡΟΝΙΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΣΤΟ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΓΙΓΝΕΣΘΑΙ”

ΗΜΕΡΙΔΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ

Τάσος Μπίρης

Απίστευτα ευχαριστημένος, αν και σπάνια το δείχνει, θα πρέπει να είναι ο Ομότιμος Καθηγητής στην Σχολή Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ Τάσος Μπίρης από την Ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη, το Σάββατο 14 Μαΐου 2022, με τίτλο: «ΤΑΣΟΣ ΜΠΙΡΗΣ: 50 χρόνια - σημάδια στο συλλογικό αρχιτεκτονικό γίγνεσθαι», που οργάνωσαν η Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ και το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής. Σημειώνω ότι πέντε χρόνια πριν, ανάλογη τιμητική εκδήλωση πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2017, στο πλαίσιο του 4ου Πανελλήνιου Συνέδριου-Εργαστήριου με τίτλο CITYLAB. Στην σχετική ανάρτηση (εδώ) είχα σημειώσει τότε:

Κατά την άποψή μου όμως, οι ομιλητές απέκρυψαν την «σκοτεινή» πλευρά του Τάσου Μπίρη, που εκτιμώ ότι είναι αυτή που τον χαρακτηρίζει. Την πλευρά ενός μαχόμενου αρχιτέκτονα που με κάθε τρόπο, υπερασπίζεται τις απόψεις του και τις ιδέες του, με επιμονή και με ένα προσωπικό κόστος τεράστιο. Το κόστος και τις συνέπειες μιας διαρκούς αντιπαλότητας που εισπράττει και βέβαια προκαλεί αενάως, ως δάσκαλος, ως συνεργάτης ή ως δημιουργός.

Ομολογώ ότι περίμενα να ακούσω κάποιες τουλάχιστον νύξεις για αυτή την ουσιαστική πτυχή του Τάσου Μπίρη που παρακολουθώ όσο γίνεται αποστασιοποιημένος επί χρόνια και την βρίσκω ενδιαφέρουσα.

Ο Ηλίας Κωνσταντόπουλος στο βήμα

Με επιλεγμένους ομιλητές και μετά τον χαιρετισμό του Ηλία Κωνσταντόπουλου, η εκδήλωση ξεκίνησε με την εισήγηση του Παναγιώτη Τουρνικιώτη που κατά την άποψή μου ανταποκρίνεται στις τότε σκέψεις μου σχετικά με την «σκοτεινή» πλευρά του Τάσου Μπίρη. Ο Τουρνικιώτης επικεντρώθηκε στην συμβολή του τιμώμενου στην διδασκαλία της Αρχιτεκτονικής. Αναφέρθηκε στις μνήμες του από τα φοιτητικά του χρόνια, τις διαφωνίες του και με αφοπλιστική ειλικρίνεια και χιούμορ τόνισε ότι κατάφερε να μην γίνει και αυτός «Μπιράκι». Στην συνέχεια αναφερόμενος στην αρχιτεκτονική του, άνοιξε θέματα και έθεσε ουσιαστικά ερωτήματα που δεν συζητήθηκαν και δεν απαντήθηκαν στην συζήτηση που ακολούθησε.

Ομιλητές: Ηλίας Κωνσταντόπουλος, Σταύρος Γυφτόπουλοςσυντονιστής, Παναγιώτης Τουρνικιώτης, Μαριάννα Γιαννάτου, Γιάννης Αθανασόπουλος, Γιώργος Αγγελής, Τάσος Κωτσιόπουλος συντονιστής, Ανδρέας Γιακουμακάτος, Γιάννης Γιαννούτσος, Σοφία Τσιράκη, Τάσης Παπαϊωάννου, Νίκος Σκουτέλης προεδρεύων της συζήτησης

Οι λοιπές εισηγήσεις ανέδειξαν όλες τις θετικές πτυχές του διδακτικού και αρχιτεκτονικού έργου και αναφέρθηκαν στις ξεχωριστές εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες του, όπως η ημερίδα (2017) με τίτλο «ΠΡΟΣ ΤΟ ‘Α’ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ» και οι σχετικές εκδηλώσεις σε σχολείο που ακολούθησαν. (βλέπε εδώ) 

Οι εισηγήσεις ολοκληρώθηκαν με τις προσωπικές εμπειρίες και με αναφορές στην πολυδιάστατη διδακτική του παρουσία, της συντρόφου του Σοφίας Τσιράκη, καθώς και με τις σκέψεις για το αρχιτεκτονικό έργο, του αγαπημένου του μαθητή και φίλου Τάση Παπαϊωάννου, που παρουσίασε αναλυτικά την συνέχεια και εξέλιξη μέσα στον χρόνο επιλεγμένων έργων του.

Οι ομιλητές δεν αναφέρθηκαν στον δημόσιο λόγο του, όπως οι τοποθετήσεις του για την Εθνική Πινακοθήκη, καθώς και για την επιμονή του για την ανάδειξη του έργου ικανών νέων αρχιτεκτόνων, πρώην μαθητών του. 

Εκδόσεις με το συγγραφικό και το αρχιτεκτονικό έργο του Τάσου Μπίρη εκτέθηκαν στην είσοδο του αμφιθεάτρου, ενταγμένες πάνω στο γνωστό kit με το «μεταλλασσόμενο μοντέλο συνθετικών εφαρμογών», ενός διδακτικού εργαλείου δικής του επινοήσεως.

Χρήσιμες και σημαντικές αυτές οι Ημερίδες, που τα τελευταία χρόνια τίμησαν μεταξύ άλλων τους Δ+Σ Αντωνακάκη, τον Νίκο Βαλσαμάκη, και τον Δημήτρη Φιλιππίδη, που μάλιστα πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία αυτού του blog και του εκδοτικού οίκου ΜΕΛΙΣΣΑ, χωρίς την υποστήριξη της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ και του Ε.Ι.Α. Είναι πράγματι υποχρέωσή μας να πυκνώσουμε αυτές τις εκδηλώσεις όσο άξιοι αρχιτέκτονες έχουν αφήσει και πραγματοποιούν ακόμη σημαντικό έργο όσο ακόμη είναι εν ζωή.   

6.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΤΩΝΑΚΑΚΗΣ:

 

ΑΝΑΓΟΡΕΥΣΗ ΣΕ ΕΠΙΤΙΜΟ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑ 

ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΑΝ. ΠΑΤΡΩΝ

17 05 2022

Αν και είχε αποφασιστεί εδώ και καιρό, πριν τον θάνατο της Σουζάνας Αντωνακάκη, τελικά με την πανδημία και διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες καθυστέρησε και μόλις την Τρίτη 17 Μαϊου 2022 πραγματοποιήθηκε η επιτιμοποίησή τους, μόνο με την παρουσία του Δημήτρη, τιμώντας το σημαντικό τους έργο.

Μια ευγενική πρωτοβουλία του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών, που προστέθηκε στις ανάλογες πρωτοβουλίες των Σχολών της Θεσσαλονίκης και της Θράκης. Παραμένει βέβαια ως ερώτημα η στάση της Σχολής της Αθήνας, που θεωρώ ότι μετά την εκεί σημαντική πολυετή διδακτική συνεισφορά του Δημήτρη Αντωνακάκη είναι τουλάχιστον παράδοξο να παραμένει επί δεκαετίες εγγεγραμμένος στην Σχολή ως «υπεράριθμος επιμελητής», μετά από δύο απρόσμενα άγονες εκλογές το 1978 και 1990 για καθηγητής.

Εισπράξαμε ένα πολύ ζεστό κλίμα και μια θετική αύρα από τους ανθρώπους της σχολής της Πάτρας, που μας έδωσαν την εικόνα μιας «ζωντανής και επιθετικά εξωστρεφούς Σχολής».

Προηγήθηκε η επίσκεψή μας στα εγκαίνια της μικρής έκθεσης με τίτλο «Σουζάνα και Δημήτρης Αντωνακάκης Έργα και βιβλία» που προετοίμασαν ο Πρόεδρος της σχολής Γιάννης Αίσωπος και ο Γιάννης Γιαννούτσος στο Σχεδιαστήριο 5, παρουσία όλων των φοιτητών, με φωτογραφίες του Γιώργου Γερόλυμπου από την Πολυκατοικία στην Δοξαπατρή 32, έργο σχεδιασμένο αποκλειστικά από την Σουζάνα.

Δημήτρης Αντωνακάκης και ο κοσμήτορας της Πολυτεχνικής Σχολής Νικόλαος Αβούρης, μπροστά από τον προβολή παλαιού βίντεο από την δεκαετία του ’80.

 Μαζί με εκδόσεις που αναφέρονται στο αρχιτεκτονικό και θεωρητικό τους έργο και εντάχθηκαν με ειδικό πρωτότυπο  τρόπο στις βιτρίνες της έκθεση,  παρουσιάστηκε και σχετική ειδική έκδοση με την συμβολή των εκδόσεων ΔΟΜΕΣ με το ίδιο θέμα.

Ένα μικρό βιβλίο με σκίτσα σχέδια και φωτογραφίες του έργου, που συμπληρώνει την όλη  χειρονομία,  τιμά την Σουζάνα Αντωνακάκη και νοητά την εντάσσει στην διαδικασία της επιτιμοποίησης.

Η πολυκατοικία στην Δοξαπατρή 32, της Σουζάνας Αντωνακάκη. Μια δύσκολη φωτογράφιση και σύνθεση  της Σάρας Μάτσα λ'ογω του στενού δρόμου 

Η μοναδική αυτή πολυκατοικία στην Δοξαπατρή 32 (1978-1981) της Σουζάνας Αντωνακάκη ένα έργο που οργάνωσε και μελέτησε μόνη από την αρχή μέχρι το τέλος. Ένα έργο που επιλέχθηκε γιατί αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση, μια και η ίδια οργάνωσε μια κοινοπραξία με τους επιλεγμένους μελλοντικούς κατοίκους, αποφεύγοντας τον όποιο εργολάβο. Συνεργάστηκε στενά με τους ιδιοκτήτες με στόχο να ικανοποιήσει τις διαφορετικές επιθυμίες τους, τις ιδιαιτερότητές τους, συνθέτοντας με τον καλύτερο τρόπο το τελικό αποτέλεσμα με επίμονη εργατικότητα. Αποτελείται από εννέα διαμερίσματά και ακολουθεί το ίδιο μοντέλο μα την πολυκατοικία στην Εμ Μπενάκη 118.

Η Σουζάνα Αντωνακάκη

Σήμερα περισσότερα από 40 χρόνια από την ολοκλήρωση της κατασκευής κατά την πρόσφατη φωτογράφηση, διαπιστώθηκε ότι οι ιδιοκτήτες δεν έχουν αλλάξει τους χώρους.

Στην συνέχεια συγκεντρωθήκαμε όλοι στην παλαιάς κοπής Αίθουσα Τελετών «Οδυσσέας Ελύτης» του Πανεπιστημίου για την επιτιμοποίηση.

Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών Καθηγητής Χρήστος Μπούρας

Ο Πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών καθηγητής Ιωάννης Αίσωπος

Ο Καθηγητής του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Ηλίας Κωνσταντόπουλος

Ο Ηλίας Κωνσταντόπουλος στο βήμα

Προηγήθηκαν οι προσφωνήσεις του Πρύτανη Χρήστου Μπούρα και ο χαιρετισμός του κοσμήτορα της Πολυτεχνικής Νικόλαου Αβούρη και ακολούθησαν οι ομιλίες του προέδρου του τμήματος Γιάννη Αίσωπου και του καθηγητή Ηλία Κωνσταντόπουλου, που είχαν μια συναισθηματική φόρτιση, μια και οι δύο έχουν προσωπικές εμπειρίες και βιώματα με τον Αντωνακάκη από την ίδρυση της Σχολής, όπου συμμετείχε ενεργά στην οργάνωση του προγράμματός της.

Από αριστερά ο κοσμήτορας της Πολυτεχνικής Σχολής Νικόλαος Αβούρης, ο Πρύτανης Χρήστος Μπούρας και ο τιμώμενος μετά την περιένδυση

Μέσα σε αυτό το ζεστό κλίμα παρουσία πολλών καθηγητών της σχολής και φοιτητών, ακολούθησε η αναγόρευση με την περιένδυση του τιμώμενου με τήβεννο και την επίδοση μεταλλίου. Ακολούθησε η ομιλία του Δημήτρη Αντωνακάκη, με τον χαρακτηριστικό δικό του ευαίσθητο τρόπο, με τίτλο «Λεπτομέρειες και Σύνολα. Ένας γόνιμος διάλογος».

Ο Δημήτρης Αντωνακάκης στο βήμα

Η ομιλία του είχε σαν στόχο την ενθάρρυνση των νέων φοιτητών της αρχιτεκτονικής που την παρακολούθησαν, που συνήθως ξεκινώντας σαν νέοι αρχιτέκτονες αντιμετωπίζουν συνήθως μικρά και ασήμαντα έργα από πρώτη άποψη. Επέλεξε ένα απλό θέμα μιας έκθεσης σε ένα αδιάφορο χώρο του Γαλλικού Ινστιτούτου με έργα του Εργαστηρίου 66, και ανέδειξε μέσα από την παρουσίαση της όλης επίμονης και επίπονης επεξεργασίας της μελέτης και της μακέτας το πως τελικά το αρχικά ασήμαντο, κατέληξε σε κάτι σημαντικό, σε ένα ενδιαφέρον αποτέλεσμα που άφησε εποχή.

Κλείνω αυτή την αναφορά με ένα χαρακτηριστικό σκίτσο του Ηλία Κωνσταντόπουλο από αυτά που γρήγορα συνθέτει αποτυπώνοντας την στιγμή, παρακολουθώντας εκδηλώσεις.

Σκίτσο του Ηλία Κωνσταντόπουλου

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση