ΣΩΤΗΡΗΣ ΣΟΡΟΓΚΑΣ

 ΣΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΒΑΣΙΛΗ & ΕΛΙΖΑΣ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ

Υπό το βλέμμα της μητρός του

Επέλεξα σήμερα για πρώτη ανάρτηση της νέας χρονιάς, μια έκθεση με τίτλο «Σωτήρης Σόρογκας – Ο χρόνος της μνήμης στον εικαστικό λόγο του», που ήταν και η τελευταία που επισκέφτηκα με το ζεύγος Δημήτρη και Ειρήνης Φιλιππίδη, λίγο πριν φύγει το απεχθές 2021. Ίσως μάλιστα είναι η πρώτη φορά που κατάφερα να δω τόσο προσεκτικά και σχεδόν μόνος, μία συνολική παρουσίαση επιλεγμένων έργων του σημαντικού αυτού καλλιτέχνη και κυρίως να πλησιάσω τόσο κοντά στα έργα του και να περιεργαστώ τον δικό του ξεχωριστό τρόπο επεξεργασίας, που συνδυάζει το κάρβουνο με το ακρυλικό.

Και «κόλλησα» στην «ματιά της μητέρας του. Σε αυτό το επίμονο και γλυκό βλέμμα της, που απεικονίζεται αφαιρετικά με λιτές σκιές από κάρβουνο, και ξεχωρίζει στο  πορτραίτο της.

Η μητέρα μου, 1982, λεπτομέρεια

Η μητέρα μου, 1982

Το κάρβουνο πάντα με γοητεύει στην ζωγραφική. Φέτος με συγκίνησε η εξαιρετική έκθεση του Κώστα Παππά στο πολιτιστικό κέντρο του Δήμου Αθηναίων «Μελίνα Μερκούρη», με τίτλο «Litost». Εδώ η τεχνική του Σόρογκα, που το συνδυάζει με το ακρυλικό, συγκροτεί μια εντελώς προσωπική γραφή, μια ευαίσθητη ματιέρα, που παραπέμπει σε μια παράξενη φωτογραφική πιστότητα.

Πέτρες και παπαρούνα, 2010, λεπτομέρεια

Πέτρες και παπαρούνα, 2010

Ερείπιο 1982

Βρεθήκαμε στην έκθεση την ημέρα των εγκαινίων πρώτοι, στον καλοσχεδιασμένο αυτό χώρο, από τον Αλέξη και Γιάννη Βικέλα, των περιοδικών εκθέσεων του νέου αυτού Μουσείου. Μια έκθεση την οποία επιμελήθηκε ο Κυριάκος Κουτσομάλλης, Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, και ιστορικός Τέχνης με σημαντικές εκθέσεις στο ενεργητικό του.

Παλιό Καϊκι στην Παραλία, 2021

Μία διάχυτη ηρεμία κυριαρχεί στον χώρο, όχι μόνο από την αρχιτεκτονική του, αλλά και από τα περίπου είκοσι έργα, τα περισσότερα μεγάλων διατάσεων, που καλύπτουν σε μεγάλο βαθμό το φάσμα της καλλιτεχνικής διαδρομής του Σόρογκα από το 1958. Απόφοιτος της ΑΣΚΤ, μαθητής του Γιάννη Μόραλη, του Παντελή Πρεβελάκη και του Παύλου Μυλωνά, ο Σόρογκας από το 1964 δίδαξε στην Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ, όπου αργότερα έγινε καθηγητής. Παράλληλα έργα του έχουν παρουσιαστεί σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις τόσο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Καμένο Καΐκι στο Λαύριο, 2010-2016

Από τις 4 θεματικές ενότητες της έκθεσης Άλογα, Πέτρες – Ανοίγματα, Πορτραίτα, Θαλάσσια Ξύλα, ξεχώρισα τα έργα που ο Σόρογκας εξωραΐζει την φθορά, ένα θέμα που με απασχολεί έντονα εδώ και χρόνια. Επιλέγει θέματα από την ανώνυμη αρχιτεκτονική, τα ξύλινα σκαριά της θάλασσας,  τροχαλίες και σκιάχτρα που αποτυπώνουν τον ανθρώπινο μόχθο στην ελληνική πραγματικότητα.

Σκουριασμένη τροχαλία για καΐκια στην Ιερισσό, 2010-2016

Σκουριασμένο ρεμέτζο σε παραλία της Μάνης 1996

Όσο για τα δημοφιλή «Άλογα», «τα ευγενικά και περήφανα αυτά όντα» ο Σόρογκας τα απεικονίζει με ένα τρόπο όπου διαφαίνεται μια εναγώνια προσπάθεια υπεκφυγής από την θανάσιμη απώλεια.

Άλογα, 1974

Πεσμένο Άλογο, 1987

Ένας καλλιτέχνης χαμηλών τόνων, έχει χαράξει μια προσωπική πορεία ενδοσκόπησης, μέσα από μία ήπια ακαδημαϊκη προσέγγιση, και επιδιώκει καταγράφοντας την φθορά του χρόνου να διατηρήσει ζωντανή την μνήμη της απουσίας και της απώλειας. Μέσα σε καιρούς αγωνίας και αναταράξεων, η διάχυτη αυτή ηρεμία που εκπέμπεται σε αυτή την έκθεση, εκτιμώ ότι είναι πολύτιμη και ψυχοθεραπευτική. 

Σκιάχτρο στην Αγόριανη, 1990

Διάρκεια έκθεσης μέχρι 3 Απριλίου 2022.

Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση