«ΑΦΕΤΗΡΙΕΣ»: ΜΙΑ ΛΑΜΠΕΡΗ ΙΔΕΑ

ΣΕ ΕΝΑ ΝΕΟ ΤΟΜΟ ΤΩΝ "ΔΟΜΩΝ" 

ένα ανθολόγιο σημαντικών αρχιτεκτονικών έργων 

Αυτή η λαμπερή ιδέα των εκδόσεων ΔΟΜΕΣ, να οργανώσει ημερίδες με τίτλο «αφετηρίες», και στην πορεία εξελίχθηκε ξεπερνώντας κάθε προσδοκία, στηρίζεται στην άποψη που είναι πλέον κοινή συνείδηση, ότι η «παραγωγή νέων μορφών από προγενέστερες είναι αναπόδραστη και ότι οι πρωτοπορίες στην τέχνη δεν προέκυψαν εκ του μηδενός ή ως ρήξεις μόνον. Οι επιρροές υπάρχουν, εμπνέουν έργα, διαπνέουν έργα, διαχέονται μέσα στα έργα και -το κυριότερο- δεν μπορούν να συνιστούν παράγοντα ενοχής», όπως γράφει ο Γιώργος Πανέτσος στην εισαγωγή του καλαίσθητου τόμου που μόλις κυκλοφόρησε. 

Γιάννης Καρύδης, Μαρία Τζώρα,  Κτήριο μαγειρείων, πλυνητρίων και κοιτώνων & Μέγα Λαϊκόν Νοσοκομείον του Νοσοκομείου Σωτηρία, αρχιτέκτονεςΠερικλής Γεωργακόπουλος & Ιωάννης Δεσποτόπουλος, 1936

Έμεινα γοητευμένος παρακολουθώντας για πρώτη φορά το 2014 έναν διαφορετικό τρόπο παρουσίασης έργων αρχιτεκτονικής, από «νέους» ανθρώπους, που επιλέγουν και παρουσιάζουν σε  ένα τέταρτο περίπου, ένα σημαντικό κατά την κρίση τους έργο έλληνα ή ξένου αρχιτέκτονα από την Ελλάδα ή τον διεθνή χώρο, που ενέπνευσε το έργο τους και αποτέλεσε αφετηρία νέας δημιουργίας. 

Οι Point Supreme, Πανταζής Κωνσταντίνος, Ρέντζου Μαριάννα, 24 Χ 2015 

Villa dall'Ava, OMA Rem Koolhaas, Παρίσι - Γαλλία, 1985-1991 

Η Σοφία Τσιράκη στο βήμα παρουσιάζοντας στις 16 06 2014. την Κατοικία της Ζωή Σαμούρκα, στο Παλαιό Ψυχικό, Αθήνα -1999 

Οι "νέοι" συνάδελφοι (μέχρι 45 ετών) διεισδύουν με μια προσωπική ματιά και μας μεταφέρουν με μια αμεσότητα σε ενδιαφέρουσες αναλύσεις αποκαλύπτοντας συχνά την ουσία των έργων, που σπάνια προκύπτει μέσα από τις συνήθεις δημοσιεύσεις. Γιατί σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά οι "νέοι" έχουν μέσω διαδικτύου πρόσβαση σε ένα τράστιο αριθμό έργων αρχιτέκτονικής και σε διαφορετικές προσεγγίσεις. 

Όσοι επιλέγονται για τις παρουσιάσεις, συγκεντρώνουν υλικό και το συνθέτουν με ένα τρόπο που είναι απολαυστικός, καθ΄ όλη την διάρκεια των προβολών και παρουσιάσεων εν είδη διαλέξεων στις ημερίδες, που από το 2014 πραγματοποιούνται επί τρία συνεχή χρόνια στο φιλόξενο αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη, με μεγάλη συμμετοχή. Οι νέοι ομιλητές, ήδη πολύ καλά εκπαιδευμένοι στις σχολές για τέτοιες παρουσιάσεις, κερδίζουν το ενδιαφέρον μας, που ενισχύεται και από τους συχνά εύστοχους σχολιασμούς των επιλεγμένων συναδέλφων που προεδρεύουν στις τμηματικές συνεδρίες της ημερίδας. 

Η Σουζάνα Αντωνακάκη και ο Ανδρέας Γιακουμακάτος προεδρεύουν σε συνεδρία της 16 VI 2014 

Ο Θανάσης Σπανομαρίδης και η Μόρφω Παπανικολάου προεδρεύουν σε συνεδρία της 24 Χ 2015 

Γνωστά περισσότερο ή λιγότερο έργα αρχιτεκτονικής, ξαναδιαβάζονται και επανερμηνεύονται μέσα από επιλεγμένο και συχνά σπάνιο ή άγνωστο φωτογραφικό υλικό. Συχνά παρουσιάζονται νέα αποκαλυπτικά στοιχεία, που αντλούνται μέσα από συσχετισμούς της βιβλιογραφίας ή και από τις προσωπικές επισκέψεις των ομιλητών. 

ASKARCHITECTS/ Αλεξάνδρα Στράτου, Στέλλα Κωνσταντινίδη,24 Χ 2015, Godon Matta-Clark, Spliting (1974) 

Άψογα οργανωμένες από τις Δομές και αυτές οι εκδηλώσεις και πραγματικά αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους όσους παρουσιάζουν τα έργα, τους προεδρεύοντες, τον Γιώργο Πανέτσο και την ομάδα του. 

Τσαμπίκος Πετράς, Ο Κήπος των Γλυπτών, Carlo Scarpa 

MAB ARCHITECTS/BRANCO M. BERLIC FRANKY ANTIMISIARIS,

Κτήριο της Red Electrica De Espana

Και αυτή την φορά η σχετική έκδοση των Δομών του πρώτου τόμου με τίτλο ΑΦΕΤΗΡΙΕΣ, που επιμελήθηκε η ίδια ομάδα (Θανάσης Μάνης και Νικόλας Σούλης) κερδίζει τις εντυπώσεις από πρώτη ματιά  με το απλό εύρημα της μονοχρωμίας! Περιλαμβάνει πενήντα ένα κείμενα, εβδομήντα αρχιτεκτόνων, που συμμετείχαν ως ομιλητές στις ημερίδες του 2014 και του 2015 και κατάφεραν να προσαρμόσουν τις ζωηρές προφορικές ανακοινώσεις στην μορφή και τους περιορισμούς του γραπτού κειμένου. 

Κωνσταντής Κίζης, Οι Πισίνες της Παλίρροιας, Alvaro Siza

Σίγουρα στον τόμο αυτό θα ανακαλύψετε και θα ξαναθυμηθείτε ξεχωριστά έργα αρχιτεκτονικής, μικρές ιστορίες γραμμένες με την φρεσκάδα των νέων ανθρώπων. Και βέβαια υπάρχει η δυνατότητα πέρα από το βιβλίο αυτό, να παρακολουθήσετε ζωντανές τις παρουσιάσεις και στο διαδίκτυο. Συγκεκριμένα: 

Για την πρώτη Ημερίδα  ΔΟΜΕΣ INDEX 02 - 'ΑΦΕΤΗΡΙΕΣ' (16 06 2014),  κάντε ΚΛΙΚ εδώ

Για την δεύτερη Ημερίδα ΔΟΜΕΣ INDEX 03 - 'ΑΦΕΤΗΡΙΕΣ' (24 10 2015) στις κάντε ΚΛΙΚ εδώ 

ΣΟΝΙΑ ΖΑΧΑΡΑΤΟΥ: ΟΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ 

Μια έκδοση με είκοσι τρεις συνεντεύξεις 

και μια συζήτηση 

Παρακολουθώ επί χρόνια τις λογοτεχνικές, δημοσιογραφικές και θεατρικές δραστηριότητες της Σόνιας Ζαχαράτου και έχω μια πολύ θετική αίσθηση για το σύνολο της δουλειάς που επιβεβαιώνεται και από την διακριτική προσωπική μας σχέση. 

 η Σόνια Ζαχαράτου

Η Ζαχαράτου εξαιρετικά ευαίσθητη και ονειροπόλα, μπορεί να ξεδιπλώνει την προσωπικότητα του συνομιλητή της, κτίζοντας μια οικειότητα που ξεπερνά τα όρια της δημοσιογραφίας. Αυτή την φορά υποκλίνομαι στο νέο της βιβλίο που συνοψίζει ένα μόχθο πολλών ετών, μέσα από τις συνομιλίες της με σημαντικές προσωπικότητες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Δεν είχα συνειδητοποιήσει μέσα στον χρόνο, ότι έχει πραγματοποιήσει τόσες πολλές και σημαντικές συνομιλίες με τόσο αγαπητούς και διακεκριμένους συνομιλητές, παρόντες και απόντες. Δεν είχα συνειδητοποιήσει ακόμη ότι η Ζαχαράτου τολμά εκ συστήματος, «ξεφεύγει» από τα συμβατικά και θέτει με τόλμη θέματα στον συνομιλητή της που συχνά τον απογειώνει σε μια μοναδική αμεσότητα. 

Είκοσι τρείς συνεντεύξεις και μια συζήτηση… επιλεγμένες από τις δημοσιεύσεις της στο περιοδικό ΒΗΜΑgazino της εφημερίδας το ΒΗΜΑ και συμπληρωμένες από το πλούσιο απομαγνητοφωνημένο υλικό που πάντα παραμένει χρήσιμο, παρουσιάζονται στο νέο της βιβλίο μαζί με καλοδουλεμένα εισαγωγικά σημειώματα που σε βάζουν σε ένα κλίμα για να απολαύσεις, να συμμετάσχεις κατά ένα τρόπο στην συνομιλία. 

Λούλα Αναγνωστάκη 

Οι ικανότητες της Ζαχαράτου να αποκαλύπτει εσωτερικές πτυχές της προσωπικότητας του συνομιλητή της, κορυφώνεται με την συνέντευξή της με την Λούλα Αναγνωστάκη, που την υποδέχτηκε χωρίς γυαλιά και της ανοίχτηκε, ίσως για πρώτη φορά, μιλώντας με μια αφοπλιστική αμεσότητα ακόμη και για τις πολύ προσωπικές στιγμές της ζωής της με τον σύντροφό της Γιώργο Χειμωνά. Ένα σπάνιο ντοκουμέντο! 

Επιλογή από τις φωτογραφίες του βιβλίου, εκτός από αυτές με αστερίσκο που προέρχονται από το δικό μου αρχείο. 

Από πάνω αριστερά Μηνάς Χατζησάββας, Χρύσα, Ζακλίν ντε Ρομιγί, Γιώργος Βέλτσος , Δημήτρης Δημητριάδης,  Φρανσουά Ζιλιέν, Παναγιώτης Τέτσης, Μανόλης Κορρές***, Πέτρος Θέμελης***, Διοχάντη***,Μιχάλης Κακογιάννης, Θεόδωρος Τερζόπουλος  και Άγγελος Δεληβοριάς.

Δεν θα προχωρήσω σε άλλες προσωπικές αναφορές- επιλογές σχετικά με τα πρόσωπα. Ο κάθε αναγνώστης μπορεί να κάνει τις επιλογές του ανάμεσα στο επιλεγμένο αυτό πλούσιο υλικό. Σταχυολογώντας τα κείμενα, παρατήρησα ότι είναι ευδιάκριτες οι συνομιλίες που έχουν δεχθεί εκ των υστέρων έντονη επεξεργασία από τους ίδιους τους συνομιλητές, και τελικά έχουν απωλέσει τους χυμούς της αμεσότητας του προφορικού λόγου. 

ΟΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ (με αλφαβητική σειρά) εκτός από την Λούλα Αναγνωστάκη είναι οι Γιώργος Βέλτσος, Λευτέρης Βογιατζής, Άγγελος Δεληβοριάς, Δημήτρης Δημητριάδης, Διοχάντη, Ολυμπία Δουκάκη, Φρανσουά Ζιλιέν, Χάουαρντ Ζιν, Πέτρος Θέμελης, Βάνα Ξένου, Λεωνίδας Καβάκος, Μιχάλης Κακογιάννης, Μανόλης Κορρές, Γιάννης Κουνέλλης, Θεόδωρος Κουρεντζής, Γιώργος Μιχαηλίδης, Εντγκάρ Μορέν, Ζακλίν ντε Ρομιγί, Βίκτωρ Σαριγιαννίδης, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Παναγιώτης Τέτσης, Γιαν Φαμπρ, Μηνάς Χατζησάββας, Χρύσα. 

Σύντομο βιογραφικό της Σόνιας Ζαχαράτου 

Η Σόνια Ζαχαράτου είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. Έχει εργασθεί στη δημόσια τηλεόραση , σε ραδιοφωνικούς σταθμούς, εφημερίδες και περιοδικά. Έχει συγγράψει μυθιστορήματα, θέατρο και ποίηση, και δύο από τα έργα της έχουν ανέβει σε σκηνές της Αθήνας και της περιφέρειας. Έχει βραβευτεί από το ελληνικό τμήμα του ΟΗΕ και έχει διακριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το υπουργείο Εσωτερικών της Γαλλίας για εκπομπές της, οι οποίες προβλήθηκαν από την ΕΡΤ.