“ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΟΡΡΕΣ: Ο ΚΥΒΟΣ ΤΗΣ ΝΑΠΟΛΗΣ 

ΚΑΙ Ο ΜΟΝΟΛΙΘΟΣ ΤΟΥ ΚΙΟΥΜΠΡΙΚ”

Μία έκθεση και ένα κείμενο για τον κατάλογο 

 του Δημήτρη Φιλιππίδη

Την Δευτέρα 5 Ιουλίου 2021 εγκαινιάστηκε στην Zivasart gallery η έκθεση “Μανόλης Κορρές: Ο Κύβος της Νάπολης και ο Μονόλιθος του Κιούμπρικ”, που διήρκεσε μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου. Μία έκθεση των σχεδίων του Μανόλη Κορρέ και συναφών ομοιωμάτων του Νίκου Ζήβα και του Μανόλη Κορρέ.

Ένα εικαστικό και φιλοσοφικό ταξίδι που ξεκινά από την Αίγυπτο, φτάνει στη Νάπολη και εκτινάσσεται, εν τέλει, στο Αχανές Διάστημα, εξερευνώντας την Τάξη και το Χάος, μέσα από το συμβολισμό των Απλών Πολυέδρων των Μονολίθων. Οδηγοί του ταξιδιού ο Stanley Kubrick και τα εξαιρετικά Σχέδια και οι Σκέψεις του Μανόλη Κορρέ, των οποίων η Επιστημονική Φαντασία, μας ταξιδεύει στην Αυστηρή Αρχική Εσώτερη Δομή του Άμορφου και του Τυχαίου, στη σχέση Τάξης – Χάους… μία παράθεση Εικόνων – Αναμνήσεων από το Μέλλον του Υπερ-αιώνιου Λίθινου Κόσμου μας. (https://www.culturenow.gr/ 25 06 2021)

Η κορυφή της πυραμίδας Sentinel ευθυγραμμισμένη με την κορυφή της πυραμίδας του Χέοπος στη Γκίζα.

Και ο Δημήτρης Φιλιππίδης στο κείμενο που ακολουθεί σχολιάζοντας τον κατάλογο της έκθεσης συμειώνει:

[...] Ο Κλαρκ μαζί με τον Κιούμπρικ κατασκευάζουν το σενάριο της Οδύσσειας, ο Κορρές με συνωμότες τους Νίκο Ζήβα και Δημήτρη Καλοκύρη στήνουν μια έκθεση σατανικής φαντασίας. Ο πρώτος αποκαλύπτει ότι η ιστορία του Κορρέ πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Χάρτης, που διευθύνει ο δεύτερος, το 2019, ενώ ο δεύτερος θα αποκαλύψει ότι ο Κλαρκ έγραψε το διήγημά του το έτος γέννησης του Κορρέ.[...]

ΕΝ ΑΡΧΗ ΗΝ Ο ΛΟΓΟΣ

Μανόλης Κορρές,

Ο Κύβος της Νάπολης και ο Μονόλιθος του Κιούμπρικ

δίγλωσσος κατάλογος έκθεσης, Zivasart Gallery, 

Ιούλιος – Σεπτέμβριος 2021

του Δημήτρη Φιλιππίδη

Από πού μπορεί κανείς να πιάσει αυτή την ιστορία; Ο ίδιος ο Κορρές υποδεικνύει ένα τρόπο: όλα αρχίζουν από (ή τελειώνουν με) τη Μεγάλη Πυραμίδα. Και μ’ ένα τρόπο που θυμίζει περισσότερο Ιούλιο Βερν, διηγείται ότι η αναφορά σε αυτό το υπέρτατο μνημείο, που νίκησε τον Χρόνο, τον βάζει σε σκέψεις σχετικές με «πολύ παλιές εμπειρίες και θεωρίες μου, που μόνο αποσπασματικά είχα κατά καιρούς κοινοποιήσει». Παρ’ όλα αυτά, αποφασίζει τώρα να καταθέσει τη μαρτυρία του και διερωτάται «από ποιο σημείο να ξαναπιάσω το νήμα;»

Το μουσειακό αντικείμενο με τίτλο in principio erat verbum (χωρίς την ξύλινη βάση του. Σχεδιαστική παράσταση από μνήμης 2019 βάσει παλαιάς αυτοψίας (1977), Napoli Universita degli Studi, Via Giovanni Paladino, στη δεξιά πλευρά της νότιας αυλής (ανώτατος όροφος).

Έτσι αρχίζει ένα μεθυστικό ταξίδι, που τον πηγαίνει πίσω, στο καλοκαίρι του 1977, τότε που σε περιπλάνησή του στο Πανεπιστήμιο της Νάπολης, εισέρχεται σε ένα ξεχασμένο δωμάτιο με διάφορα απροσδιόριστα αντικείμενα, θαμμένα στη σκόνη. Εκεί θα συναντήσει το αλησμόνητο «οριζόντιο αντικείμενο», ένα κύβο 10Χ10 εκ., που εξείχε από μια «χυλώδη επιφάνεια», εγκιβωτισμένη σε πλαίσιο με την (θεολογική) επιγραφή in principio erat verbum (εν αρχή ην ο λόγος).

Αλλά αυτό το έκθεμα θα τον στείλει ακόμα πιο πίσω, στο 1969, σε μια παράσταση προϊστορικού τοπίου, με ένα μαύρο όρθιο, στιλπνό μονόλιθο. Πρόκειται για τη σημαδιακή σκηνή της ταινίας Οδύσσεια (1969) του Κιούμπρικ, με τους «πιθηκάνθρωπους» προγόνους μας να στέκουν με «άγρια χαρά» και δέος μπροστά σε ένα (επίτηδες ανεξήγητο αλλά τόσο θαυμαστό) τέχνημα. Όπου για λόγους τεχνικής δυσκολίας, η αρχικά επιλεγμένη από τον Κιούμπρικ πυραμίδα αντικαταστάθηκε από ένα μονόλιθο.

 Εκεί που η έρημος της άμμου συναντά τα χαλάσματα των όρθιων βράχων.

Για να φτάσουμε όμως σε αυτό το σημείο, θα χρειαστεί να παρουσιαστεί εκείνος που αρχικά ενέπνευσε τον Κιούμπρικ, δηλαδή ο Άρθουρ Κλαρκ, που το 1951 είχε δημοσιεύσει ένα διήγημα επιστημονικής φαντασίας με τίτλο «Ο φρουρός της αιωνιότητας», και το οποίο φυσικά θα μεταφράσει τώρα από τα ιταλικά ο Κορρές. Ο Κλαρκ μαζί με τον Κιούμπρικ κατασκευάζουν το σενάριο της Οδύσσειας, ο Κορρές με συνωμότες τους Νίκο Ζήβα και Δημήτρη Καλοκύρη στήνουν μια έκθεση σατανικής φαντασίας. Ο πρώτος αποκαλύπτει ότι η ιστορία του Κορρέ πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Χάρτης, που διευθύνει ο δεύτερος, το 2019, ενώ ο δεύτερος θα αποκαλύψει ότι ο Κλαρκ έγραψε το διήγημά του το έτος γέννησης του Κορρέ.

Παγωμένοι καταρράκτες παχύρευστης λάβας μετά από άγρια ρήξη και μετακίνηση των τεμαχίων της αρχικά συνεχούς βραχόμαζας.

Αν η ιστορία τέλειωνε εδώ, θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα sequel (ή ένα prequel, ανάλογα από πού κοιτάζει κανείς) όπου τα τέλεια στερεά συνδέονται με τη μεταφυσική. Όμως ο Κορρές θα συνεχίσει. Ξεκινώντας με μια φαινομενικά αθώα φράση: «Εδώ αξίζει να προστεθεί ότι…», αποκαλύπτει μια αναπάντεχη πτυχή της υπόθεσης, αυτή τη φορά συνδεμένη με το υπέρτατο αντικείμενο πάθους του ίδιου, την Ακρόπολη. Έχει μόλις καταγράψει τις αναλογίες (1, 4, 9) που προτείνει ο Κλαρκ για τον δικό του μονόλιθο, και αμέσως κατόπιν αναφέρεται στον σπουδαίο μελετητή του μνημείου F. C. Penrose, που πρόσεξε ότι η σχέση 4:9 (δηλαδή, πάλι 22:32) ανταποκρίνεται στις διαστάσεις κάτοψης του Παρθενώνα. Το σχόλιο του Κορρέ: «Μια περίεργη πιθανότητα σύνδεσης με την κοσμική κλίμακα μεγεθών!»

Στη σελήνη

Κλείνοντας, ο Κορρές αναφέρει κάποια «Υπηρεσία Συνειρμών» που του έστελνε εικόνες. Που δεν έπαψε ποτέ αυτός να δέχεται, ως υπερευαίσθητος αποδέκτης τέτοιων συμπαντικών δονήσεων. Και να σκεφτεί κανείς πως αυτόν ακριβώς τον ελαφροΐσκιωτο θα στοχοποιούσαν στο πρόσφατο παρελθόν κάποιοι ζηλόφθονες, με τόσο άθλιο τρόπο . Τι να πει κανείς…

Ομοίωμα του αντικειμένου του Σχέδιου 1, Νίκος Ζήβας 2021, αμμοκονίαμα 1 Χ 1 μέτρο και λευκός μαρμάρινος κύβος πλευράς 15 εκ.

Φωτο. Ηλίας Γεωργουλέας

Λευκός μαρμάρινος κύβος πλευράς 12 εκ. ως έγκλεισμα σε μάζα σταλακτιτών. Νίκος Ζήβας, 2021. Φυσική μάζα σταλακτιτών συλλεγμένη σε λατομείο του αθηναϊκού λεκανοπεδίου. Φωτό Ηλίας Γεωργουλέας.