ΝΟΡΑ ΣΑΠΟΡΤΑ /   

ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ ΓΛΥΝΙΑΔΑΚΗ 

Δύο κείμενα της Μάρως Καρδαμίτση Αδάμη

+

ΟΙ ΕΠΙ ΠΤΕΡΥΓΩΝ ΑΝΕΜΩΝ 

(ή ως οι Falco naumanni) 

«ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΕΣ» του ΓΙΩΡΓΗ ΓΕΡΟΛΥΜΠΟΥ

Του Ζήνωνα Σιερεπεκλή

_________________________________________

Πιεσμένος αυτό το διάστημα με ταξίδια και υποχρεώσεις εκτός Αθηνών βρίσκω την ευκαιρία να παρουσιάσω τρία διαφορετικά μεταξύ τους και ταυτόχρονα ενδιαφέροντα κείμενα, που έλαβα πρόσφατα από την Μάρω Καρδαμίτση Αδάμη, σταθερή συνεργάτης αυτού του μπλογκ και τον Ζήνωνα Σιερεπεκλή από την Κύπρο, που διατυπώνει μια προσωπική άποψη για την καινούργια έκδοση του Γιώργου Γερόλυμπου με τίτλο "Ορθογραφίες"

Μία συνέντευξη της Νόρας Σαπόρτα

(Χαρισμένο στη Λούσυ)

Nora Nehama Saporta 

«Είμαι η Νόρα Σαπόρτα. Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη στην Ελλάδα, στα μέσα του πρώτου παγκοσμίου πολέμου. 

Οι πρώτες μου αναμνήσεις τοποθετούνται κάπου στο μεσοπόλεμο». 

Έτσι αρχίζει μία δισέλιδη συνέντευξη της Νόρας Νεχαμά Σαπόρτα σε Αμερικανίδα δημοσιογράφο το 1951 στην Ατλάντα όπου είχε εγκατασταθεί μαζί με τον άντρα της τον Σεφαρδίτη Βολιώτη Αρχιτέκτονα Ισαάκ Σαπόρτα από το 1948. 

Isaac Saporta (1910-1998) 

Ήταν κόρη του Ιωσήφ Νεχαμά από τις εξέχουσες μορφές της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης και συγγραφέας της ιστορίας της. 

Το 1942 συλλαμβάνεται με τους γονείς της και στέλνεται σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γερμανία. 

Επέστεψε στην Αθήνα 22 μήνες αργότερα και συμμετείχε ενεργά στα Δεκεμβριανά. 

«΄Οπως βλέπετε από τα πρώτα παιδικά μου χρόνια γνώρισα τον πόλεμο, φοβάμαι τον πόλεμο και έζησα πάντα με την ελπίδα της ειρήνης. 

Αυτό που είναι αλήθεια για μένα είναι αλήθεια για κάθε ευρωπαία της γενιάς μου και ειδικότερα για κάθε κάτοικο της Ελλάδας. 

Με ρωτάτε τι είναι αυτό που επιθυμεί περισσότερο μια ελληνίδα γυναίκα της μεσαίας τάξης. 

Δεν μπορώ να φανταστώ να πέρνα από το μυαλό των φιλενάδων μου η εικόνα ενός πλυντηρίου, μιας Chevrolet του 51 και όλα τα άλλα υπέροχα σύγχρονα μηχανήματα που διευκολύνουν σήμερα τη ζωή μας … Συνειδητοποίησα αυτόματα ότι κανένα από αυτά τα πράγματα δεν ονειρεύεται η σύγχρονη Ελληνίδα της μεσαίας τάξης». 

Η πρώτη της ευχή είναι : «Ας έχουμε Ειρήνη για πάντα… και ύστερα θα ευχηθεί να μπορέσει να δώσει στα παιδιά της μια καλή εκπαίδευση, να βρει ένα καλό σύζυγο για την κόρη της, να μπορεί να αγοράζει φαΐ για την οικογένειά της. 

Όταν πίνουμε ένα ποτήρι κρασί με τη συνοδεία ελληνικών μεζέδων η πιο συνηθισμένη ευχή είναι : Μακάρι να έχει ειρήνη η Ελλάδα». 

Και συνεχίζει, η Ελλάδα έχει ανάγκη από βοήθεια οικονομική για να μπορέσει να ξεπεράσει τις πληγές του πολέμου δεν έχει ανάγκη από ελεημοσύνη. 

Είναι πολύ περήφανη για να δεχθεί αποζημίωση. 

Δεν ξέρω γιατί αλλά προχθές που ανακάλυψα αυτό το μικρό κείμενο της Νόρας Σαπόρτα, μιας Ελληνίδας Εβραιοπούλας από τη Θεσσαλονίκη ένιωσα την ανάγκη να το μοιραστώ μαζί σας. 

Για μία ακόμη φορά η οικογένεια Σαπόρτα κατάφερε να αγγίξει τις πιο ευαίσθητες χορδές μου. 

Πρώτα ο Ισαάκ ύστερα η μητέρα του η Ροζίνα τώρα η Νόρα. 

Είναι περίεργο που δένεσαι με κάποιους ανθρώπους που ελάχιστα γνώρισες, διαβάζοντας τα γραπτά τους. 

Μάρω Αδάμη, 

13 Ιουνίου 2017

Η επιστροφή των νεκρών 

Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη 

Πριν λίγες μόνο μέρες κυκλοφόρησε η τρίτη ποιητική συλλογή της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη. 

Έχοντας πρωτοεμφανιστεί στο χώρο της λογοτεχνίας στα περιοδικά Νέα Εστία, Ποιητική, The books journal, Poetry, International και Poetry Review η Κρυστάλλη δημοσίευσε την πρώτη της ποιητική συλλογή «Λονδίνο – Ιστανμπούλ» το 2009, ακολούθησαν τα «Αστικά Ερείπια» το 2013 και τώρα ακολουθεί η «Επιστροφή των Νεκρών». Και οι τρεις στις εκδόσεις «Πόλις». 

Φανατική αναγνώστρια των σκανδιναβικών αστυνομικών μυθιστορημάτων γνώρισα τη Κρυστάλλη ως μεταφράστρια του Jo Nesbo. 

Για να είμαι ειλικρινής τι γνώρισα αρκετά χρόνια πριν το 1979 (το γράφει και μόνη της το πότε γεννήθηκε, οπότε δεν εκθέτω κανένα) ως κόρη του αείμνηστου φίλου και συναδέλφου Μανώλη Γλυνιαδάκη. 

΄Oπως θα περίμενε κανείς από μένα την πήρα από πίσω και την ξαναβρήκα στην πρώτη της ποιητική συλλογή. 

Μια νέα κοπέλα γράφει. Οι στίχοι της μεστοί, λίγο πικροί, γλυκόπικροι ίσως, κρύβουν ευαισθησία, τρυφερότητα, θλίψη, πόνο, κάποιες φορές σκληρότητα, αναζήτηση, αλήθειας… 

Η Κρυστάλλη ψάχνεται μέσα της. Ψάχνεται μέσα από το γραπτό της λόγο. 

Στη δεύτερη ποιητική της συλλογή «Αστικά ερείπια» τέσσερα χρόνια αργότερα ο στίχος της έχει ωριμάσει, έχει γλυκάνει. Η Κρυστάλλη έχει αποδεχθεί καταστάσεις αλλά εξακολουθεί να ψάχνει, να μαθαίνει, ν΄ αγαπά. Δαγκώνει, δαγκώνεται και χαμόγελα. Αναστενάζει και ελπίζει. Τώρα στην Τρίτη της συλλογή, η Κρυστάλλη έχει βρει πια το δρόμο της. 

Αγγίζει βαθιά τις αισθήσεις, τα συναισθήματα, τις σκέψεις. 

Δεν είμαι ειδική στο να κρίνω λογοτεχνία και πολύ περισσότερο ποίηση. Κι ούτε επιζητώ να γίνω. Όμως θέλω να μοιραστώ μαζί σας το τελευταίο βιβλίο της Κρυστάλλης, της δικής μας Κρυστάλλης, της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη. Και κυρίως θέλω να μοιραστώ μαζί σας το ποίημα της τελευταίας σελίδας «Και ο ουρανός ατέλειωτος». 

Μανώλης Γλυνιαδάκης, αρχιτέκτων 

Ένα ποίημα αφιερωμένο στον πατέρα της Μανώλη Γλυνιαδάκη. Τον πατέρα που όπως η ίδια λέει της «δίδαξε τη διαφορά του ουσιώδους από το ενδιαφέρων και την πληρότητα της λιτότητας». 

Τα κατάφερες Μανώλη, μπορείς να είσαι περήφανος. 

Μάρω Αδάμη 

13 Ιουνίου 2017

ΚΙ Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΑΤΕΛΕΙΩΤΟΣ 

Πατέρα, σου γράφω από το τραίνο που πάει απ' το Παρίσι στο αεροδρόμιο. 

Είναι η ώρα 8 το βράδυ, η μπλε ώρα 

η ώρα που όλα ησυχάζουν κι επιστρέφουν 

η ώρα που αλλού όλα ξυπνούν. 

Όχι, δε γίνεται να φύγεις τώρα· είναι μεγάλη η αναστάτωση. 

Και το Σαββατοκύριακο πώς θα πάω στη δουλειά 

που χρειάζομαι χρήματα 

και οι φίλοι που έρχονται απ' το εξωτερικό 

πώς θα τους φιλοξενήσω; 

Είμαι στο τραίνο που πηγαίνει στο αεροδρόμιο 

μέσα από τα προάστια. Ντρανσύ, Λε Μπλαν Μενίλ, 

Σεβράν Μποντότ. Κι είναι γεμάτο μετανάστες που γυρίζουν 

απ' τις δουλειές έτσι όπως γύριζες κάποτε κι εσύ 

με τραίνο στο Σικάγο, μ' ένα σακάκι και φθαρμένα 

μοκασίνία και λίγα δολάρια μόνο στην τσέπη, 

όταν όλη η ζωή ήταν μπροστά σου ακόμα 

κι ο ήλιος έδυε κι έφλεγε τα όνειρά σου. 

Μία νέα αρχή βράζει και κρύβεται στο τέλος της ημέρας 

κι ο ουρανός ατέλειωτος 

                                                  αγόρι μου. 

ΟΙ ΕΠΙ ΠΤΕΡΥΓΩΝ ΑΝΕΜΩΝ 

(ή ως οι Falco naumanni) 

«ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΕΣ» του ΓΙΩΡΓΗ ΓΕΡΟΛΥΜΠΟΥ

Του Ζήνωνα Σιερεπεκλή

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΗ ΓΕΡΟΛΥΜΠΟΥ «ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΕΣ», αιχμαλωτίζει. Είναι δώρο ανεκτίμητης αξίας. Εξαιρετικά ακριβό, όχι μόνο για την άψογη εκδοτική αισθητική του αλλά κυρίως για τις έξοχες φωτογραφίες που περιέχει οι οποίες δεν απευθύνονται μόνο σε φωτογράφους και αρχιτέκτονες αλλά και στον καθένα. 

Από την φωτογραφία του εξωφύλλου, σου αποκαλύπτονται εν μέρει, οι κεντρικοί πυλώνες που διέπουν το φωτογραφικό πρόσωπο του καλλιτέχνη: αυστηρό κάδρο, μινιμαλισμός, αφαίρεση, Ευκλείδια γεωμετρική σύνταξη, νοοκρατική όραση, καθαρότητα ύφους, μα και -ας μου επιτραπεί να πω- ήθους.

Για την συνέχεια κάντε κλικ εδώ