ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΜΕΝΗ ΓΗ

Ένα χρόνο μετά την τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή στην Βόρεια Εύβοια τίποτα δεν άλλαξε, παρά μόνο η φύση αγωνίζεται αβοήθητη

Ένα ανοιχτό τραύμα αποτυπώνεται σε αυτή την σημερινή εικόνα εγκατάλειψης (βλ. φωτό), ένα χρόνο μετά την καταστροφική πυρκαγιά, με το «σκήνωμα» του νεκρού και ξεριζωμένου πεύκου, ατάκτως ερριμμένο στην άκρη του δρόμου, δίπλα σε ελάχιστα κομμένα και σε άλλα πολλά καρβουνιασμένα δένδρα, που ακόμη στέκουν όρθια, παραδομένα στην όποια φθορά και σήψη, πάνω στην εύφορη γη που αγωνίζεται να ανακάμψει, με σκίνους και νέα μικρά πευκάκια που ήδη έχουν αναδυθεί, σε ένα τοπίο εγκατάλειψης.

Μόνο η φύση αγωνίζεται να επανακάμψει αβοήθητη

Κανείς πλέον δεν νοιάζεται για όσα κάηκαν και παραμένουν άκοπα, αλλά και για όσα νέα πευκάκια αναδύονται μια και το σίγουρο είναι ότι τα περισσότερα θα καταπατηθούν όταν κάποτε αποφασίσουν να απομακρύνουν τα καμένα.

Ολοκληρώνοντας τον κύκλο των διακοπών μου, αισθάνομαι ότι αποχωρώντας από την Βόρεια Εύβοια, το πρώτο θέμα που έχω να σχολιάσω μετά από ένα μήνα ανάπαυλας αυτού του blog, είναι αυτό το βαθύ τραύμα που δεν επουλώθηκε, που παραμένει ανοιχτό και με πονάει,  για όλο αυτό το διάστημα, που βίωσα την τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή. Μία καταστροφή που συντελείται και εξακολουθεί να συνεχίζεται μετά την τεράστια περσινή πυρκαγιά, που κατέκαψε 600 000 στρέμματα, χωρίς την όποια προσπάθεια από τον αδρανή κρατικό μηχανισμό, παρά μόνο την αγωνιώδη υπέρμετρη αυτοθυσία των κατοίκων που παρέμειναν για να προστατεύσουν τον τόπο τους από την καταστροφή, παρά τις επίμονες οδηγίες για εκκένωση των οικισμών.

Αυτό κυριαρχεί και μεγεθύνεται με το χρόνο, και παρά τις υποσχέσεις του Σταύρου Μπένου για μεγαλειώδη και «εμβληματικά» έργα, τους ασαφείς και αόριστους λεγόμενους «φωτοδότες» και την κινητοποίηση υπουργών, ελάχιστα τελικά φαίνεται πρόκειται να υλοποιηθούν. Όλα καθυστερούν και αναβάλλονται και τα μόνα που φαίνεται ότι θα δρομολογηθούν είναι ένας νέος οδικός άξονας Ψαχνών – Στροφιλιάς, όχι και τόσο απαραίτητος κατά την γνώμη μου, που θα καταλήγει στις καμένες περιοχές, χωρίς συνδέσεις με τους ενδιάμεσους προορισμούς. Όπως επίσης και η ανάπλαση ενός παλαιού και εγκαταλελειμμένου υδρο θεραπευτηρίου στην Αιδηψό.

Το εγκαταλελειμμένο υδρο θεραπευτηρίου στην Αιδηψό.

φωτο: Σπύρος Τσακίρης 

Και μελέτες, μελέτες, μελέτες για ειδικά χωροταξικά σχέδια που ελπίζω να μην προβλέπουν αχρείαστες επεκτάσεις των σχεδίων των οικισμών. Μελέτες που τελικά δεν αποτελούν άμεσες κινήσεις αποκατάστασης, αλλά παραπέμπουν σε θεωρίες και όνειρα.

Οι εκτάσεις παραμένουν ανέγγιχτες με την εφιαλτική εικόνα των καμένων κορμών, χωρίς την παραμικρή προσπάθεια να καθαριστούν τουλάχιστον οι περιοχές στα όρια των οικισμών και σε ευρύτερες ζώνες κατά μήκος των οδικών αξόνων, στο μέτρο του εφικτού, αναβαθμίζοντας την θέα των διερχόμενων επισκεπτών και κάνοντας την περιοχή ελκυστική.

Όσα από τα ελαιόδεντρα έχουν περισωθεί, έχουν πετάξει από την ρίζα τους άγρια κλαδιά που εγκαταλελειμμένα τα περισσότερα απαιτούν μπόλιασμα. Πολλά από αυτά μετά από κλάδεμα, αναπτύσσονται σχετικά γρήγορα.

Οι κάτοικοι από μόνοι τους ξεκίνησαν ένα τεράστιο έργο ειδικού δραματικού κλαδέματος, στις διχάλες των όχι τελείως καμένων, που συνέβαλε στον να πετάξουν ήδη νέα κλαδιά προκαλώντας ένα αίσθημα αισιοδοξίας.

Και δεν φτάνουν όλα αυτά, ακολουθεί μετά την πυρκαγιά και μια άλλη καλπάζουσα καταστροφή όπου τα κωνοφόρα πεύκα και κυπαρίσσια προσβάλλονται από φλοιοφάγα έντομα, τα ίδια που παρατηρήθηκαν σε μεγάλη έκταση και στην περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας ένα έτος μετά τις μεγάλες πυρκαγιές του 2007.

Τα εξασθενημένα δένδρα πλησίον των καμένων περιοχών αποξηραίνονται ακαριαία, ακόμη και σε αποστάσεις μεγαλύτερες των 10 χιλιομέτρων από το σημείο που είχε σταματήσει η φωτιά.

Μόνο μηχανική καταπολέμηση μπορεί να γίνει με την κοπή και το κάψιμο σε ασφαλές μέρος. Και μέχρι στιγμής δεν γίνεται καμία προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση, παρά μόνο από ελάχιστους ιδιώτες χωρίς την παραμικρή ενθάρρυνση και υποστήριξη.

Τι να τους κάνουμε τους νέους οδικούς άξονες που αποτελούν ευγενικές χειρονομίες της κυβέρνησης στις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, μόνο και μόνο για να φτάσουμε στο κατεστραμμένο τοπίο. Για ποια τουριστική ανάπτυξη μιλάμε και σε ποιο δραματικό περιβάλλον, που θα ευνοηθεί με την γρήγορη προσέλευση από τον μήκους 35 χιλιομέτρων και προϋπολογισμού 195 εκατ. ευρώ άξονα, που θα ανατεθεί με μελετοκατασκευή από το υπουργείο Υποδομών μέσω του νέου ΕΣΠΑ, χωρίς μάλιστα να προβλέπονται οι συνδέσεις με τους ενδιάμεσους οικισμούς.

Σε πρώτη φάση, με μέρος των χρημάτων αυτών θα έπρεπε να θεραπεύσουμε άμεσα και αποτελεσματικά την περιβαλλοντική αυτή καταστροφή. Να συνεχίσουμε την διαπλάτυνση των υφιστάμενων εξαιρετικών και γραφικών διαδρομών, στην υπέροχη εναπομένουσα φύση της βόρειας Εύβοιας που ήδη έχει προχωρήσει με επιτυχία και έχει δυστυχώς ανασταλεί. Και στην συνέχεια να σκεφτούμε αν θα προχωρήσουμε σε νέες οδικές χαράξεις, που τελικά σίγουρα θα βιάσουν το τοπίο και θα ολοκληρώσουν την καταστροφή ανατρέποντας βίαια την βιοποικιλότητα, ίσως για να διευκολύνουν την διέλευση και την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών. Και ας μην ξεχνάμε ότι σύμφωνα με την υπ αριθμ. 2499/2012 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας επιτρέπετε η ανάπτυξη αιολικών πάρκων σε αναδασωτέες περιοχές.

Απαιτείται εκτιμώ μια μεγαλειώδης κινητοποίηση πρώτα από τους ίδιους τους κατοίκους, να πιέσουν τους Δήμους και τα δασαρχεία για να προχωρήσει άμεσα αυτή η θεραπεία της περιβαλλοντικής καταστροφής, ζητώντας βοήθεια από κάθε μεριά, ακόμη και από το στρατό, την Ευρωπαϊκή ένωση, τους χορηγούς για να προλάβουμε την ανάπτυξη των μικρών πεύκων του νέου δάσους, που η φύση ήδη έχει ευνοήσει, όπου αυτό είναι εφικτό, σε περιοχές άμεσου οπτικού ενδιαφέροντος και να αναβιώσουμε το φυσικό τοπίο. Όλα τα υπόλοιπα έπονται.

 Κάντε ΚΛΙΚ στις εικόνες για μεγέθυνση