POINT SUPREME ARCHITECTS: «ΠΡΟΣ»

μια συναρπαστική διάλεξη,

“ …ένα δείγμα επαναστατικής ελευθερίας,

και συνθετικής ευφυΐας…”

(Δ.Φιλιππίδης)

Την διάλεξη των Point Supreme παρακολουθήσαμε μαζί με τον Δημήτρη Φιλιππίδη, που έκλεισε τη βραδιά με ένα ουσιαστικό και τολμηρό σχόλιο. Το κείμενο που ακολουθεί ήρθε λίγες μέρες μετά και το δημοσιεύω συμφωνώντας απόλυτα με το πνεύμα και την άποψη του Δημήτρη.

«Η ιστορία μας θα μπορούσε ν’ αρχίσει από μια «τυχαία» σκηνή στο μετρό: περιμένοντας στην αποβάθρα, με πολύ κόσμο απέναντι για τον άλλο συρμό, ξαφνικά ακούγεται ο ήχος σαξοφώνου σ’ ένα κομμάτι τζαζ. Ο μουσικός βρίσκεται πίσω από το πλήθος, κοιτώντας τις πλάτες τους. Παίζει για το κέφι του, δεν περιμένει να εισπράξει τίποτα. Τον ακούω μαγεμένος.

Point Supreme:  Μαριάννα Ρέντζου, Κωνσταντίνος Πανταζής

Τα ίδια ακριβώς  συναισθήματα με πλημμυρίζουν παρακολουθώντας την παρουσίαση του έργου της ομάδας αρχιτεκτόνων Point Supreme (των Μαριάννας Ρέντζου και Κωνσταντίνου Πανταζή) στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων στις 11 Απριλίου, οργανωμένη από το ΕΙΑ. Απόλαυση, καθαρή κι αμόλυντη χαρά. Το αίσθημα ευφορίας που νοιώθεις καθώς παρακολουθείς τη γέννηση μιας σπουδαίας δημιουργίας. Ή, αν προτιμάτε, η αναγνώριση της ιερής μανίας της αρχιτεκτονικής που επιβιώνει ενάντια σε κάθε λογής εμπόδια. 

Edward Hopper,  Chop Suey, 1929

 

Point Supreme, CAFÉ στα Καλάβρυτα, 2009

Με πόση ανακούφιση βλέπεις αυτή τη δημιουργική επανασύνδεση με τις ρίζες του ευρωπαϊκού υπερρεαλισμού, με την γόνιμη υπενθύμιση των θησαυρών που κρύβονται πίσω από το εφήμερο, το τυχαίο, το ημιτελές – το αναπάντεχο. Σύμφωνα με το «πρόγραμμα» μιας καθημερινότητας, βαρετής ίσως κάποτε και μπανάλ, που μπορεί όμως να μετασχηματιστεί σε ένα πυροτέχνημα έμπνευσης, να λάμπει γεμάτο αναφορές σε έργα τέχνης ή και σε άλλες αρχιτεκτονικές. Επιτέλους, ένα δείγμα επαναστατικής ελευθερίας, συνθετικής ευφυΐας χωρίς σοβαροφάνεια, χωρίς υποταγή στις άφθονες συμβάσεις που καθηλώνουν την αρχιτεκτονική.

Νίκος Εγγονόπουλος, Θεϊκό Ζεύγος, 1931   

Point Supreme, Τοπόσημο Φαλήρου, 2012   

Αλλά και πόσο σκληρή κι επίμονη δουλειά υπονοείται, χωρίς συμβιβασμούς ή υποχωρήσεις, χωρίς να χάνεται ποτέ η κατάκτηση του στόχου. Με όλη εκείνη την υπομονετική προετοιμασία, τόσα χρόνια. Με διεξοδικές αναζητήσεις, με πειράματα ξανά και ξανά, χωρίς να λογαριάζονται θυσίες.

Για να μπορέσει κανείς να παίξει σαξόφωνο τόσο συναρπαστικά, με τέτοια δεξιοτεχνία, πρέπει να ξοδέψει τη ζωή του αλύπητα, καίγοντας τα πνευμόνια του και ματώνοντας τα δάχτυλά του.»

Δημήτρης Φιλιππίδης

Point Supreme,  Heaven, 2007

 

Point Supreme,  Athens As Island, 2009

Point Supreme, Square Pool, 2010 (Πλατεία Δικαστηρίων)  

Οι Point Suprime μας αιφνιδίασαν  το περασμένο καλοκαίρι  με τις προτάσεις τους για την Αθήνα που παρουσιάστηκαν στην Μπιενάλε της Βενετίας και αμέσως συνέχισαν να μας προκαλούν  με την πρόταση τους για το Τοπόσημο του Φαλήρου που πήρε το πρώτο βραβείο. Δέχθηκαν αντιφατικά σχόλια και επιθέσεις στο Μουσείο Μπενάκη, μέσα από την γνωστή ευκολία που έχουμε σε αυτό τον τόπο να αφορίζουμε επιπολαίως ότι ξεχωρίζει. 

Point Supreme, Τοπόσημο Φαλήρου, 2012

Στη παρουσίαση  του βραβείου του Φαλήρου σε αυτό το μπλογκ τον Σεπτέμβρη του 2012 τέθηκε το ερώτημα  αν «αυτή την εποχή βιώνουμε ένα πανηγύρι, μία χαρά, μία τρέλα, μέσα από τα έργα, που  νέοι άνθρωποι μας προσφέρουν με τις φρέσκες  και τολμηρές ιδέες τους, αγνοώντας επιδεικτικά ότι έχει σχέση με το παρελθόν μας  και τα βιώματά μας. Μια νέα τάση έχει πλέον  γεννηθεί και χρειάζεται ψυχραιμία και σύνεση. Θα δείξει στην πορεία...»

Από τότε μέχρι σήμερα μεσολάβησε ικανός χρόνος. Η διάλεξη τους  μας γέμισε μια παράξενη χαρά και μας αποκάλυψε τα ερωτήματα που τους απασχολούν επίμονα: «τι είναι πόλη? και πώς την αντιλαμβανόμαστε? Πώς μπορούμε να σχεδιάσουμε χώρους με βάση προγραμματικά σενάρια? Πώς μπορούμε να ανάγουμε αυτό που ήδη υπάρχει σε κάτι συναρπαστικό? Και πώς μπορούμε να φτιάξουμε συναρπαστικό χώρο με τη συνύπαρξη αντιθέτων?»

Μας αποκάλυψε ένα αστείρευτο πλούτο από επιρροές, αναφορές  και προτάσεις πρωτοφανείς για τα ελληνικά δεδομένα, όπου  συχνά η πραγματικότητα και το φαντασιακό ταυτίζονται. Είδαμε αναφορές στα έργα τους, συχνά να  παραμένουν διακριτές και μερικές φορές να ανάγονται σε σημαντικό στοιχείο του τελικού αποτελέσματος. 

 

Giorgio de Chirico, Piazza de Italia

Έργα των   David Hockney, Ηiroshige, Σπύρου  Βασιλείου, Θεόφιλου, Edward Hopper, Μax Ernst, Christo, Andy Warhol, Roland Barthes, De Chirico και τον Magritte, επίσης των  Chris Ware, John Stezaker, Tarantino,  Ο-Bento, Murakami Versailles, Guy Debord, Henri Rousseau, Ettore Sottsass και άλλων, που προβλήθηκαν,  μας έβαζαν  σε ένα κλίμα, κάθε φορά και διαφορετικό που ξαναβρίσκαμε στα έργα των Point Supreme.

Έτσι ενδεικτικά προβάλλονται στην συνέχεια:

*Το ανθοπωλείο στην Πάτρα με σαφή αναφορά στο έργο των Superstudio, στο οποίο ο πολιτισμός του ανθρώπου και η φύση αντιπαραβάλλονται με αυτό το σαφή τρόπο.

Point Supreme, Ανθοπωλείο στην Πάτρα, 2008

Superstudio, Life Supersurface, 1972

Το  CAFÉ στα Καλάβρυτα με συσχετισμούς  με έργα του Edward Hopper  που εστιάζουν στις σχέσεις του ανθρώπου με την αρχιτεκτονική και την πόλη.

·      

 Edward Hopper, Compartment C, Car 293, 1938 

Point Supreme,  CAFÉ στα Καλάβρυτα, 2009 

Alfred Hitchcock, The 39 Steps, 1935

Εδώ σημειώνεται και γνωστή  επιρροή ανάμεσα στον Alfred Hitchcock και τον Edward Hopper. Σκηνή από την  ταινία The 39 Step to 1935, επηρεάζει τον Hopper και τρία χρόνια μετά ετοιμάζει το δικό του έργο Compartment C, Car 293. Το ίδιο φαίνεται να ισχύει και με την ταινία «Shadow of a Doubt» και το έργο του Edward Hopper  Summertime το 1943,. Η ιστορία συνεχίζεται με επιτυχία…

  

Alfred Hitchcock, Shadow of a Doubt, 1943

Edward Hopper  Summertime, 1943

Point Supreme, CAFÉ στα Καλάβρυτα, 2009

*Η πρόταση για τη Πλατεία Θεάτρου που τιμήθηκε με έπαινο

Medieval Hortus Conclusus painting

 

 

Point Supreme, Πρόταση για την Πλατεία Θεάτρου, 2010 

 

*Το διαμέρισμα της Giorgia  

Henri Rousseau, Τhe Dream, 1910

 

Point Supreme,  Το διαμέρισμα της Τζιόρτζια, 2011

*και το σπίτι στα Πετράλωνα

Japanese Lunch Box   

Point Supreme, Petralona House, 2011-2012

  

Η διάλεξη αυτή  ίσως με κάποιο τρόπο, «άδειασε» και ταυτόχρονα καθήλωσε ή και προκάλεσε,  όλους όσους σε αυτό τον τόπο  είναι αθεράπευτα παγιδευμένοι στον αμόλυντο μοντερνισμό και τον άκρατο τοπικισμό.  Η αναφορά σε μνήμες προσωπικές, οδηγούν συχνά  σε μια γοητευτική εικονογραφία  που  τελικά δίνουν στο έργο ψυχή. Απλά εδώ το πεδίο αναφορών είναι εξαιρετικά διευρυμένο  και σχετικά άγνωστο στο ευρύ ελληνικό κοινό. Αυτό είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα των νέων ανθρώπων που κινούνται πλέον με άνεση στον διεθνή χώρο χωρίς να αγνοούν και τις ρίζες τους.

Ευχαριστίες  στον Κωνσταντίνο Πανταζή  και την Μαριάννα  Ρέντζου για το υλικό που παραχώρησαν από την  διάλεξή τους, που έκλεισε με  ένα απόπασμα από το Δεύτερο Μανιφέστο του Σουρεαλισμού του Aντρέ Μπρετόν το 1929:

  

 «Όλα μας οδηγούν στο να πιστέψουμε ότι υπάρχει ένα ορισμένο σημείο στο μυαλό, όπου η ζωή και ο θάνατος, το πραγματικό και το φανταστικό, το παρελθόν και το μέλλον, το επικοινωνήσιμο και η αμέθεκτος, το υψηλό και το χαμηλό, η κατασκευή και η καταστροφή, παύουν να γίνονται αντιληπτά ώς αντιφάσεις. Η υπερρεαλιστική δραστηριότητα, ως εκ τούτου, θα έψaχνε μάταια με οποιοδήποτε άλλο κίνητρο από την ελπίδα καθορισμού αυτού του σημείου»

Για  τον ιστότοπο των Point Supreme κάντε ΚΛΙΚ εδώ