TO ΑΓΝΩΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΙΟΥ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

η συνέχεια  περί εκπτώσεων, αμοιβών και ηθών

 στο χώρο των αρχιτεκτόνων

ΜΕΡΟΣ 2ο

Επανέρχομαι και πάλι σήμερα   με τα αποτελέσματα του διαγωνισμού για την Αποκατάσταση και Ανάδειξη του Συγκροτήματος του Αχιλλείου στην Κέρκυρα που προκηρύχθηκε από την  Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.

Το Αχίλλειο είναι μία από τις γνωστότερες βασιλικές επαύλεις της Ευρώπης και ίσως το σημαντικότερο αξιοθέατο αρχιτεκτόνημα της Κέρκυρας, που βρίσκεται παρά τον οικισμό Γαστούρι, έξω  από την πόλη της Κέρκυρας. Η έπαυλη αυτή σχεδιάστηκε από τους Ιταλούς αρχιτέκτονες Raffaele Caritto και Antonio Landi   σε πομπηινό ρυθμό και χτίστηκε το 1890  με δαπάνη της αυτοκράτειρας Ελισάβετ της Αυστρίας, γνωστής ως Σίσσυ, η οποία λόγω της ευαίσθητης υγείας της ζήτησε την οικοδόμησή της. Την έπαυλη την αφιέρωσε στον Αχιλλέα απ’ όπου και το όνομα της, τον περίβολο της οποίας πλούτισε με αγάλματα από την αρχαία ελληνική μυθολογία. Εξ αυτών τα πιο γνωστά έργα είναι οι "Επτά Μούσες" και ο "Αχιλλέας Θνήσκων" του Χέρτερ. Στο εσωτερικό του φέρει τοιχογραφίες και διακοσμήσεις σημαντικών καλλιτεχνών της εποχής της ανέγερσής του.
 

Αχίλλειο, 'Αποψη λεπτομέρειας υπέρθυρου κεντρικής εισόδου,

  24 08 2004

Η Ελισάβετ δολοφονήθηκε το 1898.  Το 1904   ο αυτοκράτορας της Γερμανίας Γουλιέλμος Β΄  (γνωστός και ως "Κάιζερ") αγόρασε το Αχίλλειο, στο οποίο και διέμενε κατά τις τακτικές ανοιξιάτικες επισκέψεις του στη Κέρκυρα. Υπήρξε ιδιαίτερα καλλιεργημένος και λάτρης του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Τοποθέτησε ένα κολοσσιαίο άγαλμα του Αχιλλέα με την επιγραφή «Στον μέγιστο των Ελλήνων από τον μέγιστο των Γερμανών».

Μετά τον  Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ιδιοκτησία της έπαυλης αυτής πέρασε στο ελληνικό δημόσιο οπότε και ερημώθηκε, μέχρι που το 1962 αποφασίστηκε η εκχώρησή της σε δυτικογερμανική τότε εταιρεία για να λειτουργήσει ως καζίνο, κατά προτροπή του Βασιλέως  Παύλου προκειμένου να γίνει εφάμιλλο του Μονακό, με ότι θα σήμαινε αυτό για την παράλληλη ανάπτυξη της Κέρκυρας. Τελικά το καζίνο λειτούργησε με κάποιες μικροδιακοπές ως το 1981, όταν οι τότε πολιτικές εξάρσεις το εξανάγκασαν να κλείσει. Άρχισε η επαναλειτουργία του, υπό τη διεύθυνση του ΕΟΤ, το 1984 και μέχρι σήμερα διαπιστώνεται  μεγάλη επισκεψιμότητα  ελλήνων και ξένων τουριστών που φτάνει στις 400.000 επισκέπτες το χρόνο. Το Αχίλλειο αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα φθοράς που απαιτούν συντήρηση και αποκατάσταση.

Αχίλλειο, 'Αποψη κεντρικού χώλλ εισόδου,

  24 08 2004

Είναι νομίζω απόλυτα κατανοητό ότι η αποκατάσταση και ανάδειξη ενός τέτοιου μνημείου, δεν έχει καμία σχέση με την αρχιτεκτονική μελέτη ενός νέου κτιρίου. Οι μελετητές πρέπει να αποτυπώσουν, να αφουγκραστούν τις ιδιαιτερότητες και την παθολογία του κτιρίου, να σχεδιάσουν τις περίτεχνες και πολύπλοκες λεπτομέρειές του, να αναζητήσουν ευρηματικές λύσεις που συχνά είναι μοναδικές για κάθε μνημείο, για την διατήρηση της εικόνας, του ύφους και του ήθους του. Το βασικότερο όμως όλων είναι η διαρκής επί τόπου παρουσία των έμπειρων μελετητών στο μνημείο για την ψηλάφιση κάθε αρχιτεκτονικού στοιχείου και κάθε χώρου του μνημείου. Και βέβαια οι μετακινήσεις και η διαμονή των μελετητών  έχει ένα ακόμη επιβαρημένο κόστος. 

Αχίλλειο, 'Αποψη λεπτομέρειας κεντρικής εισόδου,

  24 08 2004

Δυστυχώς έχουμε λοιπόν και πάλι εδώ την ίδια εικόνα με το ΚΤΙΡΙΟ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΣΤΗ ΜΥΤΙΛΗΝΗ, που σχολίασα λίγες μέρες πριν, επισημαίνοντας   ότι με τα μεγάλα ποσοστά εκπτώσεων (έως 74%) είναι σαν να παραδέχονται  οι μελετητές ότι μέχρι τώρα είχαν τεράστια  κέρδη με αποτέλεσμα  να δίνουν  το δικαίωμα σε κάθε πελάτη να μας εκβιάζει πλέον να υποβαθμίσουμε τις αμοιβές μας σε εξευτελιστικά ποσά. Τονίζοντας ότι  με τέτοιες εκπτώσεις τα γραφεία αυτά θα αναγκαστούν να  απασχολούν συναδέλφους με μισθούς των 300€  και αυτό   είναι ακόμη μια τραγική επιλογή της γενιάς μας για τους νεώτερους που  οδηγεί το επάγγελμα στην ευτέλεια και την απαξίωση. 

Στην περίπτωση του Αχίλλειου που αποτελεί μια μεγάλης κλιμακας αποκατάσταση, με πολύπλοκο κτιριολογικό και απαίτηση για πολυπρόσωπη ομάδα μελέτης με πολλές ειδικότητες,  6 από τα 12  μελετητικά σχήματα που συμμετείχαν  δίνουν εκπτώσεις από:   

στην συνέχεια ακολουθούν τα γνωστά  μελετητικά σχήματα με τις αντίστοιχες εκπτώσεις:

   

ΒΕΤΑΠΛΑΝ Α.Ε.Μ.-ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Ε. – ΗΛ.ΜΕ. Ε.Ε. –ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

Κ. ΣΚΡΟΥΜΠΕΛΟΣ- Α. ΒΙΚΕΛΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Ο.Ε.- ΜΕΤΡΟΝ Ο.Ε.- Δ. ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΥΝ/ΤΕΣ Ε.Ε. – ΑΡΤΕΜΙΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΠΕ – Π.Ι. ΖΑΝΝΗΣ & ΣΥΝ/ΤΕΣ – ΤΡΙΕΔΡΟΣ ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ Α.Ε.  ΤΖΑΝΕΤΑΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ

και με το ίδιο ποσοστό 

ΠΛΕΙΑΣ- Δ.ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ, Ο. ΒΙΓΚΟΠΟΥΛΟΣ, Κ. ΓΚΙΟΥΛΕΚΑ, Μ. ΜΠΟΡΝ ΕΠΕ (ΠΛΕΙΑΣ ΕΠΕ) – ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ – ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Ν. ΤΟΜΠΑΖΗ ΕΠΕ (ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ ΕΠΕ) – Δ. ΜΠΑΪΡΑΚΤΑΡΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΕΠΕ – ΤΕΑΜ Μ-Η ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΑΕ (ΤΕΑΜ Μ-Η Α.Ε.) – ΔΡΟΜΟΣ – ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ ΕΠΕ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΕΠΕ ΓΡΑΜΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ –ΠΑΝΟΥΣΑΚΗΣ- Σ, ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ-Κ. ΦΑΡΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ Α.Ε. – ΓΑΛΑΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ & ΣΙΑ Ε.Ε. (ΙNSTA  ΣΥΜΒΟΥΛΟI MHXANIKOI E.E.) – ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΤΣΕΛΗΣ

and the winner is:

OBERMEYER  ΕΛΛΑΣ ΕΠΕ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ

  Φ.ΤΗΛΕΛΗΣ & ΣΙΑ Ε.Ε. (ΑΛΦΑ ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ Ε.Ε.)

 ΕΥΓΕΝΙΑ Ι. ΛΑΓΚΑΔΙΝΟΥ

Αχίλλειο, Λεπτομέρεια κικγλιδώματος 

κεντρικής κλίμακας, 24 08 2004

Η  παρουσίαση αυτή δεν έχει στόχο να εκθέσει τα μελετητικά σχήματα για τις επιλογές τους. Απλά εκτιμώ ότι το πρόβλημα είναι εξαιρετικά σημαντικό και επιδιώκω μέσα από την παρουσίαση του να το αναδείξω και να προκαλέσω ένα προβληματισμό και μια συζήτηση, που πρέπει  να οδηγήσει σε θεσμικές αλλαγές.

 Οι  αμοιβές για αρχιτεκτονικές μελέτες και επιβλέψεις  ιδιαίτερα όταν έχουν να κάνουν με  έργα πολιτισμού,  δεν είναι δυνατόν να μην έχουν ένα θεσμοθετημένο  ελάχιστο  όριο,  όπως άλλωστε προσδιορίζει το Π.Δ.  696/74, και εξακολουθεί να ισχύει  σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι θέμα πολιτικής επιλογής και εκτιμώ ότι πρέπει όλοι να συμβάλουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Θα παρακαλέσω μάλιστα  του μελετητές που συμμετέχουν σε αυτές τις διαδικασίες να ξεπεράσουν τις όποιες αναστολές και να τοποθετηθούν και να προτείνουν.

Το υλικό αυτό θα επιδιώξω να προωθηθεί  με email  και σε όλους τους συμμετέχοντες   και ελπίζω να υπάρχει και η ανάλογη ανταπόκριση. Σε περιόδους κρίσης  νομίζω ότι πρέπει να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπειά μας.

Για  να διαβάσετε την προηγούμενη σχετική  ανάρτηση (Μέρος 1ο) με τα σχόλια και τις απόψεις των Δημήτρη Διαμαντόπουλου, Γιώργου Πανέτσου  καθώς και του Οδυσσέα Σγουρού και του  Μάκη Κωστίκα, που επανέρχοναι βέβαια και πιό κάτω, διαβάστε στην συνέχεια πιο κάτω ή  πατήστε εδώ

 

Ακολουθεί το νέο σχόλιο του  αρχιτέκτονα Οδυσσέα Σγουρού :

...H "αχίλλειος πτέρνα" μας λοιπόν βρέθηκε!...Όλα τα μέσα "αγιάζονται" πια προκειμένου να υπάρξει μια πολυπόθητη ανάθεση...Με την αδιανόητη και εκτός λογικής κατάθεση τεράστιων εκπτώσεων που υποτιμούν συνολικά τον κλάδο και την όποια συμβολή του στην παραγωγή της αρχιτεκτονικής και του Πολιτισμού του τόπου μας...Η απόλυτη προσχώρηση στη λογική του πλήρους ευτελισμού κάθε έννοιας επιστημονικού και μελετητικού έργου είναι πια ολοφάνερη...Αλήθεια έχουν σκεφτεί οι συνάδελφοι και έμπειροι -κατά τεκμήριο- μελετητές τους νέους αρχιτέκτονες που ακόμη δεν πρόλαβαν να γίνουν μεγαλόσχημα γραφεία και να συμμετέχουν στη νέα αρχιτεκτονική-καζίνο; Mε ποιο τρόπο μπορούν να επιβιώσουν αλήθεια εκείνοι που δεν έχουν αποκτήσει ακόμη τα τυπικά προσόντα του μελετητή;..Kάνοντας δωρεάν μελέτες για ένα κομμάτι ψωμί ή υποκύπτοντας στον ωμό εκβιασμό απευθείας αναθέσεων που με τρόπο καταχρηστικό αποτελούν πια τη γενικευμένη "άλλη" όψη ενός εξ ίσου αποκρουστικού συστήματος που αντίκειται εμφανώς σε κάθε νομοθετική ευρωπαϊκή πρόβλεψη;...Τα ζητήματα που εγείρονται είναι πολλά...Ο συνάδελφος Μάκης Κωστίκας τις προηγούμενες μέρες διερωτήθηκε αν το νόμιμο είναι και ηθικό...Αναμφίβολα ΟΧΙ!...Η κρίση σαφέστατα αποκαλύπτεται πια σε όλη της την έκταση και βέβαια είναι βαθιά ηθική δηλ. πολιτική και πολιτισμική...Είναι αδιανόητο η παλιότερη γενιά των αρχιτεκτόνων που υποτίθεται πως έχει μέχρι σήμερα αγωνιστεί για μια καλύτερη σχέση της αρχιτεκτονικής και του κλάδου μας με την υπόθεση του Τόπου και τις αντοχές του, να διαμορφώνει μέσα από τη συμμετοχή της σε νομοθετημένες αλλά εμφανώς απορρυθμισμένες διαδικασίες μια εικόνα που αδικεί ολοφάνερα τόσο τους αρχιτέκτονες όσο και τη δυνατότητά τους να συμμετέχουν στη συγκρότηση ενός διαφορετικού φαντασιακού, ποιοτικά ανώτερου από εκείνο που μας επιφύλαξε μέχρι τώρα το σύστημα που μας έφερε μέχρι εδώ...Αλήθεια αν ζούσαν σήμερα ο Άρης Κωνσταντινίδης και ο Τάκης Ζενέτος θα δέχονταν να επικυρώνουν με το κύρος της συμμετοχής και της υπογραφής τους την καταρράκωση όλου του αξιακού φορτίου που έχει σχέση με την υπόσταση της ίδιας της Αρχιτεκτονικής;...Eπιτέλους από τους 20.000 αρχιτέκτονες του Τόπου, μόνο τα δέκα γνωστά μελετητικά σχήματα εξακολουθούν να έχουν την ανάγκη μιας ανάθεσης;...AΙΔΩΣ ΑΡΓΕΙΟΙ!
January 21, 2013 at 11:16 PM

Ακολουθεί  και το νέο σχόλιο του  αρχιτέκτονα Μάκη Κωστίκα  που επανέρχεται με μια πολύ καλή πρόταση:

Γιώργο,

Ας μου επιτραπεί να επανέλθω στο θέμα των εκπτώσεων, όπως εμφανίσθηκαν πάλι στη μελέτη της Αχίλλειου. Εφόσον απ’ ότι φαίνεται θα διατηρηθεί αυτό το παρακμιακό σύστημα ανάθεσης των μελετών του Δημοσίου, τουλάχιστον μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο λειτουργίας του συστήματος και για την διασφάλιση του ποιοτικού αποτελέσματος των μελετών να υιοθετηθούν συμπληρωματικά τα παρακάτω:

1. Η καθιέρωση αυξημένων εγγυήσεων καλής εκτέλεσης κλιμακούμενων ανάλογα με το ύψος των προσφερομένων εκπτώσεων.
2. Η δικαιολόγηση των προσφερομένων εκπτώσεων.
3. Θεσμοθέτηση του ελέγχου των μελετών από γραφεία μελετών, τα οποία θα εκλέγονται με διαδικασίες παράλληλες με τις διαδικασίες επιλογής των μελετητών και θα έχουν συνυπευθυνότητα ως προς την ποιότητα των παραγόμενων μελετών.
4. Θεσμοθέτηση αυστηρότερων και σαφών προδιαγραφών αν και οι υπάρχουσες προδιαγραφές και κανονισμοί είναι σε μεγάλο βαθμό αρκετές.

Παρόλα αυτά όμως, για τις αρχιτεκτονικές μελέτες υιοθετώ και εγώ την άποψη του Γ. Πανέτσου για κατάργηση των αρχιτεκτονικών πτυχίων και οι αναθέσεις να γίνονται μέσω αρχιτεκτονικών διαγωνισμών ιδεών, όπως επίσης επανέρχομαι και στην πρόταση που διατύπωσα για την κριτική μου στις εκπτώσεις για την περίπτωση του κτιρίου ΣΧΟΛΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ στη Μυτιλήνη.

Συνάδελφοι αντισταθείτε στην παρακμή και εύχομαι η επόμενη έκπτωση να φτάσει το 100% και να καταρριφθούν όλα τα ρεκόρ σε όφελος του ανταγωνισμού.

Ένα ερώτημα παραμένει αναπάντητο.

Στο παρελθόν τα γραφεία που δίνουν αυτές τις εκπτώσεις θα έπρεπε να είχαν αθέμιτο πλουτισμό ή να υπήρχε «σοσιαλιστικός» τρόπος κατανομής της αμοιβής. Μπορούν να μας απαντήσουν;

Μάκης Κωστίκας, 

01 Φεβ. 2013